Spotkania Karpackie

online

Cyfrowe Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos

Zapraszamy na jedenaste w 2024 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 28 listopada 2024 r., jak zwykle o godz. 19. Ich gośćmi będą Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło, którzy od lat działają na rzecz ocalenia, ale także udostępnienia ogromnej spuścizny Jerzego Tura i Barbary Tondos, w postaci zgromadzonej przez nich dokumentacji fotograficznej zabytków z terenu południowo-wschodniej Polski. Cyfrowe Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos jest jednym z dwóch prywatnych zbiorów zdigitalizowanych fotografii i dokumentacji zabytków dostępnych na stronie internetowej Stowarzyszenia Ruska Bursa pod tymi adresami: archiwum Tur-Tondos oraz archiwum Augusta Bochenskiego. Zbiory są uzupełniane w miarę możliwości, a prowadzący mają nadzieję na rozszerzenie zasobu o archiwa innych badaczy i dokumentalistów, aby dostępne w Internecie mogły służyć nauce i kulturze. Nasi goście opowiedzą jak powstała idea tego projektu, jak się ona rozwija, czemu (a także komu) służy, jakie w tej działalności trudności napotykają. Scharakteryzują także materiały znajdujące się w obu zbiorach. Przybliżą nam także życiorysy i sylwetki Jerzego Tura i Barbary Tondos.

Katarzyna Tur-Marciszuk (córka Barbary Tondos i Jerzego Tura), historyk sztuki, starszy specjalista Wydziału Inspekcji Zabytków Ruchomych w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Lublinie, współpracująca z Muzeum Archidiecezji Lubelskiej, opiekunka archiwum rodziców (i kota Gonta Skrzypiącego Nieustannie).
Andrzej Żygadło, konserwator dzieł sztuki, malarz, badacz drewnianej architektury ludowej i cerkiewnej południowo-wschodniej Polski, autor projektu skansenu dla obszarów Nadsania. Czytaj dalej

Nagranie o fascynacjach lwowskich przyrodników

Jak zwykle, tak i tym razem zamieszczamy zapis ostatnich Spotkań karpackich online, na których dr Krzysztof Duda opowiadał o rozlicznych, a zarazem fascynujących pasjach lwowskich przyrodników. Ci wszyscy, którzy nie mogli wysłuchać tego zajmującego referatu, a chcieliby się dowiedzieć humanistycznych zainteresowaniach Raciborskiego, Wilczyńskiego, Kontnego i Treszki mogą sobie kliknąć na ten link i wszystkiego się dowiedzą.
Przy okazji zapraszamy na następne Spotkania karpackie online w czwartek 28 listopada, które będą poświęcone Cyfrowemu Archiwum Barbary Tondos i Jerzego Tura, a które poprowadzą wspólnie Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło.

O kulturowych pasjach lwowskich przyrodników

Zapraszamy na dziesiąte w 2024 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 24 października 2024 r., jak zwykle o godz. 19. Ich gościem będzie tym razem dr Krzysztof Duda, który przedstawi referat zatytułowany „Kulturowe pasje lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego do Józefa Treszki”. Wszyscy znamy (a, w każdym razie powinniśmy znać) sylwetki wielu wybitnych lwowskich botaników, którzy badali Karpaty Wschodnie starając się opisać bardzo dokładnie ich florę. Pozostawili oni po sobie ogromny dorobek naukowy, który do dziś służy kolejnym pokoleniom badaczy ukraińskich i polskich. Mało jednak kto wie o tym, że wielu z nich – wyniósłszy wszak staranne wykształcenie ogólne ze starych, dobrych gimnazjów – miało również liczne pasje poza botaniczne. I właśnie tych – nieoczywistych przecież – pasji dotyczyć będzie opowieść naszego gościa. Nestor polskiej szkoły botanicznej prof. Marian Raciborski wzbogacił polskie kolekcje zbiorami z dalekiej Jawy, na której prowadził badania. Prof. Tadeusz Wilczyński posiadał ogromne kolekcje medali i medalionów, a także zostawił po sobie bogate zbiory fotograficzne. Dr Piotr Kontny walczył o jakość sztuki ludowej, a Józef Treszka był doskonałym fotografem i fotoreporterem wielu wypraw, nie tylko tych w Karpaty Wschodnie. Czytaj dalej

Nagranie z wędrówki po Beskidzie Niskim

Wędrówka wolnym krokiem po Beskidzie Niskim za Jakubem Łobockim cieszy się na YouTube dużym zainteresowaniem, zatem gdyby ktoś chciał zapis z tych Spotkań Karpackich online obejrzeć raz jeszcze, może zrobić to pod tym linkiem. Warto to zrobić choćby dlatego, że zasygnalizowane przez Kubę podczas tej wędrówki zagrożenia dla krajobrazu kulturowego Łemkowszczyzny są naprawdę ogromne i niewątpliwie wymagają działania.
Jednocześnie zapraszamy w czwartek 24 października o godz. 19 na prelekcję dr. Krzysztofa Dudy o  kulturowych pasjach lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego  do Piotra Kontnego.

Po Beskidzie Niskim z Jakubem Łobockim

Zapraszamy na dziewiąte w 2024 roku Spotkanie Karpackie online, które odbędą się w czwartek 26 września 2024 r., jak zwykle o 19. Tym razem o Beskidzie Niskim z perspektywy jego mieszkańca, człowieka zaangażowanego w różne inicjatywy społeczne, a przede wszystkim prowadzącego popularną grupę facebookową opowie Jakub Łobocki.
Kuba jest mieszkańcem Krempnej z wyboru, ale bywa też w różnych innych miejscach Beskidu Niskiego, oczywiście nie tylko w sezonie turystycznym, nawiązując kontakty z wieloma osobami tam zamieszkałymi lub działającymi, ale także, jako założyciel facebookowej „Wolnej Grupy Beskid Niski”, z rozsianymi po całej Polsce (i nie tylko) entuzjastami tego regionu. Dowiemy się, jak z jego perspektywy zmienia się w ostatnich latach Beskid Niski, a szczególnie turystyka w tym regionie. Ciekawe będzie także zestawienie „świata wirtualnego” prezentowanego na portalu społecznościowym z rzeczywistością – spotkaniami, wędrówkami czy działalnością na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego Beskidu Niskiego.
Jakub Łobocki jest z wykształcenia filozofem (doktorat na UJ). Jak sam to określił – zdeptał niemal wszystkie pasma górskie w Polsce i przeżeglował tysiące mil morskich. Kupił i wyremontował chyżę w Krempnej, a jego fascynacja łemkowskim dziedzictwem skupia się głównie na budownictwie drewnianym – tym zagrodowym (a nie cerkiewnym). Czytaj dalej

Zapis opowieści o fotografiach Żabia

Tak się jakoś nie najlepiej złożyło, że siódmych Spotkań Karpackich online z 25 lipca 2024 r. zadedykowanych Żabiu z okazji 600-lecia pierwszej zanotowanej w dokumentach wzmianki o nim, w całości jeszcze nikt nie oglądał, ponieważ zostały wówczas z przyczyn obiektywnych w połowie transmisji przerwane.
Jednak nic straconego, bowiem – wprawdzie z pewnym opóźnieniem – ale pojawiała się właśnie możliwość, żeby po kliknięciu na ten link obejrzeć uzupełniony o brakującą połowę zapis opowieści Andrzej Wielochy o najstarszych fotografiach Żabia wykonanych przez kołomyjskiego fotografa Juliusza Dutkiewicza.
Zapraszamy więc do klikania.
Przy okazji udostępniamy program Spotkań karpackich online do końca 2024 roku:
26.09.  Jakub Łobocki: Wolnym krokiem po Beskidzie Niskim.
24.10.  Krzysztof Duda: Kulturowe pasje lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego  do Piotra Kontnego.
28.11.  Katarzyna Tur-Marciszuk, Andrzej Żygadło: Cyfrowe Archiwum  Barbary Tondos i Jerzego Tura et consortes.
12.12.  Bogdan Bracha: Karpacki Świat Orkiestry pw. Świętego Mikołaja.

Nagranie opowieści o Vincenzowskich Krzyżach

Gdyby ktoś przypadkiem nie mógł obejrzeć na żywo ostatnich, sierpniowych Spotkań karpackich online, tych z wielogłosową i międzynarodową opowieścią o dwóch Krzyżach Vincenzowskich wzniesionych w Bystrzcu pod Czarnohorą, po raz pierwszy w 2010 roku i po raz drugi w 2024 roku, to mamy dla niego dobrą wiadomość – otóż może je teraz spokojnie i bez pospiechu obejrzeć pod tym linkiem.
Jednocześnie zapraszamy serdecznie w czwartek 26 września na kolejne Spotkania Karpackie online, na których Jakub Łobocki poprowadzi uczestników „Wolnym krokiem po Beskidzie Niskim”.

O Krzyżach Vincenzowskich w Bystrzcu

Zapraszamy na ostatnie wakacyjne, a już ósme w 2024 roku Spotkanie Karpackie online, które odbędą się w czwartek 29 sierpnia 2024 r. jak zwykle o godz. 19 (a o 20 czasu kijowskiego).
Pomimo, a może wbrew trwającej na Ukrainie wojnie, w dniu 9 sierpnia 2024 r. w Bystrzcu pod Czarnohorą odbyła się podniosła uroczystość poświęcenia i przekazania miejscowej społeczności zrekonstruowanego krzyża poświęconego pamięci Stanisława Vincenza. Jest to już drugi krzyż ustawiony w miejscu, gdzie w latach 1926-1940 zamieszkiwał „Homer Huculszczyzny”. Pierwszy krzyż, wzniesiony w 2010 r. nie sprostał wymogom górskiego klimatu i konieczna stała się jego rekonstrukcja.
O kolejnych etapach realizacji projektu nowego krzyża oraz samej uroczystości staraliśmy się informować w mediach elektronicznych Towarzystwa Karpackiego na bieżąco. Ponieważ nie wszystkie osoby zaangażowane w tę akcje społeczną mogły być osobiście w Bystrzcu, a relacje w mediach elektronicznych są ze swojej istoty skrótowe – postanowiliśmy spotkać się w gronie zaangażowanych osób w komplecie (chociaż wirtualnie), porozmawiać, przeczytać jeszcze raz teksty odczytane pod krzyżem, a także powspominać nie tak przecież odległą uroczystość z 2010 r. A przede wszystkim solennie podziękować szczodrym Ofiarodawcom, dzięki którym projekt udało się zrealizować.
Zapraszamy do aktywnego udziału w Spotkaniach wszystkich, którzy przyczynili się do powstania zarówno pierwszego jak i drugiego Vincenzowskiego Krzyża. Udział potwierdzili już Włodek Witkowski autor projektu krzyża, Janusz Byra dzięki któremu udało się pozyskać w Polsce i przekazać wykonawcy najwyższej jakości belki dębowe, Janek Choroszy autor przepięknej przemowy wygłoszonej podczas uroczystości, Andrzej Wielocha zaangażowany w prace przy obu krzyżach, autor wygłoszonego podczas uroczystości „Słowa od nieobecnych”, Sławek Zełenczuk obecny i dokumentujący obie uroczystości – tę z 2010 r. i tę z 2024 r., Ołeksandr Stepanenko koordynujący na miejscu prace przy wznoszeniu drugiego krzyża, Wasyl Sławijczuk majster huculski, który wykonał drugi krzyż, Mykoła Iluk który był trembitarem na obu uroczystościach. Mamy nadzieję, że uda się połączyć także z zaangażowanymi w prace przy pierwszym krzyżu Andrzejem Ruszczakiem, Staszkiem Janochą i Kubą Węgrzynem. Będą na pewno także goście niespodziewani. Czytaj dalej

O najstarszych fotografiach Żabia

I znowu, jak co miesiąc zapraszamy serdecznie na Spotkania Karpackie online, już siódme w 2024 roku, oczywiście w pełni wakacyjne, które odbędą się w czwartek 25 lipca 2024 r., jak zwykle o godz. 19. Zadedykowaliśmy je Żabiu, nieoficjalnej stolicy Huculszczyzny, dziś noszącemu nazwę Werchowyna, z okazji 600-lecia pierwszej o nim wzmianki zanotowanej w dokumentach. O najstarszych fotografiach Żabia wykonanych przede wszystkim przez kołomyjskiego fotografa Juliusza Dutkiewicza, ale nie tylko przez niego, opowie Andrzej Wielocha, autor kilku artykułów publikowanych na łamach Almanach karpackiego „Płaj” poświęconych fotografiom i fotografom Huculszczyzny. Będzie zatem o – jak się kiedyś mówiło – „obrazach fotograficznych” i o tym co można na nich zobaczyć, ale też co z nich można wyczytać, jeżeli się je czytać potrafi. O kłopotach z ich datowaniem i lokalizacją, a także o ich zaskakujących metamorfozach i wędrówkach. Czytaj dalej

Nagranie z gorgańskich Spotkań

Tak jak nagrania wszystkich poprzednich Spotkań Karpackich online, tak i to z czerwcowej opowieści Wasyla Ficaka udostępniamy na naszym portalu pod tym linkiem, ku – mamy nadzieję – radości wszystkich tych, którzy nie mogli jej wysłuchać na żywo. Wasyl z niewielką pomocą Leszka Rymarowicza (konieczną ze względu na wojenne wyłączenia prądu w Osmołodzie) opowiedział o prowadzonych współcześnie w Gorganach społecznych inicjatywach odbudowy i utrzymywania elementów infrastruktury turystycznej, a także obiektów będących pamiątkami historycznymi. W 2008 r., odbudowano schron na Połoninie Płyśce, w miejscu schroniska Ukraińskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego „Płaj”. Regularnie odnawiane są gorgańskie szlaki turystyczne, remontowane schrony, odbudowano także ozdobną bramę do rezerwatu limbowego na Jajku Perehińskim.
Jednocześnie zapraszamy serdecznie 25 lipca na wakacyjne Spotkania Karpackie online, na których z okazji obchodzonego właśnie 600-lecia pierwszej pisemnej wzmianki o Żabiu, o najstarszych fotografiach tej huculskich stolicy opowie Andrzej Wielocha.