Wszystko na temat: Legiony Polskie

Legion Polski w Marmaroszu

Sto pięć lat temu 15 kwietnia 1915 r. w Kołomyi powołano oficjalnie do życia II Brygadę Legionów Polskich. Jest to pewien paradoks, bo II Brygada, nosząca dumny przydomek „karpacka” od momentu swego oficjalnego powstania nigdy w Karpatach nie walczyła.  Żołnierze nowo utworzonej formacji mieli jednak już za sobą pół roku walk jesienno-zimowych w Karpatach, które zapisały się w naszej historii. Dziś jest zatem dobry pretekst do tego, żeby sobie przypomnieć początek tych karpackich walk będący brutalnym zderzeniem trochę naiwnych marzeń o wolnej Polsce z okrutnymi realiami wojny.
Zapraszamy do lektury artykułu Andrzeja Wielochy pt. Legion Polski w Marmaroszu (pdf) z Płaju 49.

Sichul pod choinkę

Wigilia zbliża się wielkimi krokami wypadałoby zatem rozejrzeć się za jakimiś karpackimi prezentami. I tu przychodzą nam z pomocą aukcyjne karpatiana. Otóż na Aukcji Dzieł Sztuki Domu Aukcyjnego Polswiss Art w Warszawie przy ul. Wiejskiej 20, we wtorek 11 grudnia 2018 r. o godz. 19 będzie można zakupić przecudnej urody tryptyk Kazimierza Sichulskiego zatytułowany „W Szopce Bożonarodzeniowej” namalowany w 1938 r. (nr kat. 21). Wiele wskazuje na to, że szopkowi pastuszkowie to Huculi, mamy więc huculską szopkę na prezent jak znalazł. Kłopot jedynie w tym, że przewidywana cena sprzedaży wyniesie coś między 200 a 300 tys. zł.
Na tej samej aukcji warto także zwrócić uwagę na olej Wojciecha Kossaka z 1915 r. pt. „Żołnierska gwiazdka” (nr kat. 22). W tytule obrazu autor tego nie zaznaczył, ale wygląda to – wypisz wymaluj – na gwiazdkę w Rafajłowej z sylwetą Maksymca na tle grudniowego nieba. Cena, no cóż równie ciekawa jak poprzednia, tak między 90  a 150 tys. zł. Życzymy udanych zakupów.

Roman Frodyma o Legionach

legiony_frodymaMuzeum Podkarpackie w Krośnie z okazji 98. rocznicy odzyskania niepodległości serdecznie zaprasza na Spotkanie Muzealne z Romanem Frodymą zatytułowane „Legiony Polskie w Karpatach – w gawędzie przewodnickiej”, które odbędzie się 10 listopada 2016 r. o godz. 17 w Pałacu Biskupim przy ul. Piłsudskiego 16.  Wstęp 1 zł.
Roman Frodyma – przewodnik beskidzki, regionalista, członek Stowarzyszenia Przewodników Turystycznych Karpaty i Towarzystwa Karpackiego. Badacz historii cmentarzy wojennych z I wojny światowej na terenie dawnej Galicji. Od wielu lat prowadzi działania na rzecz ich ratowania. Gromadzi dokumentację historyczną, a opracowane materiały publikuje m.in. w almanachu karpackim „Płaj” i „Magurach”. Jest autorem przewodnika „Galicyjskie cmentarze wojenne”, który przez długie lata był jedną z niewielu książek na ten temat.
Tak się pięknie składa, że Roman Frodyma obchodzi w tym roku okrągłą, bo 70. rocznicę swoich urodzin, korzystając więc z okazji składamy mu serdeczne gratulacje i gorące życzenia kolejnych sukcesów na niwie ochrony wojennych cmentarzy karpackich. Wszystkiego karpackiego Roman!

Rzeczpospolita Rafajłowska w Muzeum PW

rafajlowa_pomnikNa wystawie w Muzeum Politechniki Warszawskiej przy ul. Nowowiejskiej 24 prezentowane są od dziś fotogramy autorstwa Jana Skłodowskiego przedstawiające zachowane krzyże i mogiły polskich legionistów w Bohorodczanach, Mołotkowie, Sołotwinie, Nadwórnej, Pasiecznej, Zielonej, Rafajłowej i Dolinie Płaskiej. Są one trwałym świadectwem walk Legionu Polskiego w okrasie od października 1914 r. do marca 1915 r. w karpackich dolinach Bystrzyc Sołotwińskiej i Nadwórniańskiej.  Wystawa będzie czynna do 31 maja 2016 r.

Legionowa wystawa w Krośnie

zmiana_warty_st_janowskiMuzeum Podkarpackie w Krośnie przy ul. Piłsudskiego 16 serdecznie zaprasza na wystawę zatytułowaną „Legiony Polskie w Karpatach Wschodnich. Walki w dolinach Bystrzyc Nadwórniańskiej i Sołotwińskiej” autorstwa Jana Skłodowskiego. W środę 25 listopada 2015 r. o godz. 17 w siedzibie Muzeum odbędzie się spotkanie z autorem wystawy. Wystawa będzie prezentowana do lutego 2016 r.

Oryginalne raporty Józefa Hallera

haller_13128 listopada 2015 r. na XLI Aukcji Książek i Grafiki Domu Aukcyjnego LAMUS w gmachu Biblioteki Narodowej w Warszawie przy al. Niepodległości 213 w sali im. Stefana Dembego o godz. 10.30 będzie można zakupić m. in. oryginalne raporty pisane przez dowódców Legionu Polskiego Bolesława Roję, Zygmunta Zielińskiego i Józefa Hallera w trakcie Kampanii Karpackiej w dolinie Bystrzycy Nadwórniańskiej. Pod kolejnymi numerami w katalogu znajdziemy:
nr 128. Pismo odręczne z własnoręcznymi podpisami Bolesława Roi i Zygmunta Zielińskiego zawierające obszerny meldunek sytuacyjny z frontu w Karpatach z okresu po bitwie pod Mołotkowem. Blankiety meldunkowe wypełnione ołówkiem kopiowym. Czytaj dalej

Węgrzy w Legionach Polskich 1914-1918

sztandar_od_wegrowMuzeum Niepodległości w Warszawie zaprasza we wtorek 23 czerwca 2015 r. o godz. 17 do swojej siedziby przy al. Solidarności 62 na prelekcję Endre László Vargi pt. Węgrzy w Legionach Polskich 1914-1918.
Prelegent jest historykiem i archiwistą, absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. Zajmuje się stosunkami węgiersko-polskimi w latach 1914−1944 oraz historią II RP. Przez wiele lat pracował na Uniwersytecie im. Karoliego w Budapeszcie, ostatnio zajmował się, między innymi, przygotowaniem zbioru dokumentów do wojskowych i politycznych stosunków polsko-węgierskich w latach 1918- 1920. Jest również stypendystą Muzeum Historii Polski.
Spotkanie poprowadzi dr János Tischler dyrektor Węgierskiego Instytutu Kultury w Warszawie, współorganizatora prelekcji. Serdecznie zapraszamy!

Płaj 49 – z legionową dominantą

P49_okl_mBlisko trzy czwarte objętości 49 tomu „Płaju” zajmuje tematyka legionowa, a zarazem karpacka. Nie bez kozery, albowiem jesienią i zimą 2014/15 minęło równo sto lat od tamtych dni, kiedy młodzi żołnierze Legionu Polskiego staczali swoje pierwsze boje w dolinach Marmaroszu i Gorganów. Część artykułów to pokłosie sesji historycznej zorganizowanej z tej okazji przez Towarzystwo Karpackie w Rafajłowej w dniach 1–2 października 2014 r. w ramach obchodów rocznicowych. Uroczystościom tym poświęcamy artykuł wstępny.
Na szczególne polecenie zasługuje tekst Andrzeja Wielochy przedstawiający szczegółowo najwcześniejszą fazę karpackiej kampanii legionowej i rozwiewający przy okazji narosłe wokół niej mity. Innym mitem — rzekomo legionowych umocnień górskich na grzbietach Gorganów — zajmuje się Dariusz Dyląg, Czytaj dalej

Płaj 49

P49_okl_dPłaj 49 (jesień 2014) stron 224 + 16

Urszula Janicka-Krzywda (1949–2015)

Wschodniokarpacki legionowy jubileusz

Andrzej Wielocha, Legion Polski w Marmaroszu

Dariusz Dyląg, O rzekomo legionowych okopach pod Sywulą

Leszek Rymarowicz, Legiony Polskie i Ukraińscy Strzelcy Siczowi w Karpatach

Andrzej Kaczorowski, Gwara legionowa – najstarsza warstwa leksykalna polskiej gwary żołnierskiej

Tadeusz Trajdos, Ksiądz Józef Panaś, kapelan Legionów Polskich

Jan Bujak, Bukowińczycy w Legionach Polskich 1914–1918

Leszek Rymarowicz, W międzywojennym Jaworniku-Szybenem nad Czeremoszem Czytaj dalej

O kawalerii Legionów Polskich w Karpatach

Muzeum Regionalne „Dom Grecki” w Myślenicach i Oddział Myślenicki Polskiego Towarzystwa Historycznego serdecznie zapraszają w środę 18 marca 2015 r. o godz. 18 na ulicę Sobieskiego 3, na wykład dr Dariusza Dyląga pt. „Działania bojowe 3 szwadronu kawalerii Legionów Polskich pod dowództwem rtm. Jana Dunin-Brzezińskiego w kampanii karpackiej 1914-15”.

dylag_x