Spotkania Karpackie

online

Kolędowanie na Huculszczyźnie

16 stycznia 2025 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Zapraszamy na pierwsze w 2025 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą tym razem w przedostatni czwartek, 23 stycznia jak zwykle o godz. 19. Gościem poświęconych kolędowaniu na Huculszczyźnie Spotkań będzie znakomita znawczyni tego zagadnienia dr Justyna Cząstka-Kłapyta. Kto słyszał dziś o kolędnikach, którzy bez względu na mróz, wiatr, czy deszcz chodzą ze skrzypcami, trembitami, rogami i z kolędą na ustach po górskich przysiółkach, od chaty do chaty przez okres dwóch tygodni? Kto słyszał o ludziach, którzy wykonują godzinami, bez pośpiechu, długie kolędy, nie pomijając nikogo w chacie. Każdemu śpiewają inną, stosowną dla niego kolędę. Inną dla gazdy, dla gazdyni, dzieci i wreszcie inną dla zmarłych, co zapraszani są do każdej chaty, i choć są niewidzialni, to słuchają jej gdzieś po kątach. W taki mniej więcej sposób sto lat temu opisywał huculską kolędę Stanisław Vincenz. I choć wydaje się to nieprawdopodobne, to w niemal identyczny sposób manifestuje się ten obyczaj obecnie. Serdecznie zapraszam na opowieść o kolędowaniu na Huculszczyźnie, najprawdopodobniej najżywotniejszej i najbardziej rozbudowanej tradycji obrzędowej w Karpatach i w Europie.
Zapraszamy do udziału zarówno stałych bywalców Spotkań jak też osoby, które dopiero zaczynają swoją przygodę z Karpatami. Czytaj dalej →

Spotkania Karpackie online 2025

12 stycznia 2025 | Spotkania Karpackie

Z wielką przyjemnością przedstawiamy program Spotkań Karpackich online na pierwszą połowę 2025 roku. Odbywać się będą one (z małymi wyjątkami) tak jak dotąd w ostatni czwartek każdego miesiąca o godz. 19 na platformie Zoom, w trybie webinarium. Będą także transmitowane na żywo na kanale YouTube Towarzystwa Karpackiego, a nagrania z nich udostępnimy na portalu karpaccy.pl.
W tym roku nasi goście – jak zwykle znakomici znawcy karpackich tematów – poprowadzą nas w wiele zakątków Karpat i przedstawią ciekawe, i często mało znane zagadnienia.

– 23.01. dr Justyna Cząstka-Kłapyta, Kolędowaniu na Huculszczyźnie;

– 27.02. Olena Bondarenko, Mój Łuk Karpat 2023;

– 27.03. dr Janusz Budziszewski, O starożytnym górnictwie w Polskich Karpatach i jego pozostałościach;

– 24.04. Jarosław Zełeńczuk, Nie tylko Czywczyn i Hnitessa – Werchowyński Park Narodowy;

– 29.05. Andrzej Żygadło, Cyfrowe Archiwum Augusta Bocheńskiego;

– 26.06. Kazimierz Nóżka, Opowieści z Łopienki (i nie tylko).

Karpacki Świat Orkiestry św. Mikołaja

7 grudnia 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: , ,

Zapraszamy na ostatnie w 2024 roku Spotkanie Karpackie online, które odbędą się tym razem w pierwszy pomikołajkowy czwartek, czyli 12 grudnia 2024 r., jak zwykle o godz. 19. O mikołajkach wspominamy nie bez przyczyny, bo gościem Spotkań będzie tym razem Bogdan Bracha, założyciel i lider arcykarpackiej (i po prawdzie już chyba legendarnej) Orkiestry św. Mikołaja, a przy okazji także członek Towarzystwa Karpackiego.
„Cała przygoda ludzi połączonych wspólnym śpiewaniem rozpoczęła się wiosną 1988 roku w Lublinie. To tak oficjalnie. Naprawdę wszystko zaczęło się dużo wcześniej: od fascynacji górami, do zachłyśnięcia się powietrzem opuszczonych Dolin Bieszczadzkich, od smaku zdziczałych jabłek i czereśni w osieroconych sadach Beskidu Niskiego.”
„Wyprawy w Karpaty na Łemkowszczyznę, w Bieszczady, na Huculszczyźnie, ekspedycje na pogranicze polsko-ukraińskie, niezliczone włóczęgi bez celu i z celem, to klucz do naszych wszystkich działań. Opowieści mieszkańców tych ziem oraz ślady minionej kultury: stare, zarośnięte cmentarze, kapliczki, fundamenty domów, samotne cerkwie w pustych dolinach były i są podstawowym źródłem naszych inspiracji. „Wykradamy” z tego wszystkiego strzępy ech dawnych wieków, które ciągle tam jeszcze słychać. Nasza muzyka to świat zbudowany z nich, jak z kawałków starych domów. Spoiwem jest nasza wyobraźnia.”  Czytaj dalej →

O Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos

30 listopada 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Tu, pod tym linkiem zamieszczamy zapis opowieść o Cyfrowym Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos, czyli nagranie ostatnich Spotkań karpackich online, których gośćmi byli Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło. Ci wszyscy, którzy nie mogli wysłuchać tego zajmującego referatu, będą zatem mieli szansę nadrobić te zaległości.
I tradycyjnie przy okazji zapraszamy na ostatnie w tym roku Spotkania karpackie online w czwartek 12 grudnia o godz. 19, których bohaterem będzie Bogdan Bracha opowiadający o Karpackim Świecie Orkiestry pw. Świętego Mikołaja.

Cyfrowe Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos

18 listopada 2024 | Spotkania Karpackie

Zapraszamy na jedenaste w 2024 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 28 listopada 2024 r., jak zwykle o godz. 19. Ich gośćmi będą Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło, którzy od lat działają na rzecz ocalenia, ale także udostępnienia ogromnej spuścizny Jerzego Tura i Barbary Tondos, w postaci zgromadzonej przez nich dokumentacji fotograficznej zabytków z terenu południowo-wschodniej Polski. Cyfrowe Archiwum Jerzego Tura i Barbary Tondos jest jednym z dwóch prywatnych zbiorów zdigitalizowanych fotografii i dokumentacji zabytków dostępnych na stronie internetowej Stowarzyszenia Ruska Bursa pod tymi adresami: archiwum Tur-Tondos oraz archiwum Augusta Bochenskiego. Zbiory są uzupełniane w miarę możliwości, a prowadzący mają nadzieję na rozszerzenie zasobu o archiwa innych badaczy i dokumentalistów, aby dostępne w Internecie mogły służyć nauce i kulturze. Nasi goście opowiedzą jak powstała idea tego projektu, jak się ona rozwija, czemu (a także komu) służy, jakie w tej działalności trudności napotykają. Scharakteryzują także materiały znajdujące się w obu zbiorach. Przybliżą nam także życiorysy i sylwetki Jerzego Tura i Barbary Tondos.

Katarzyna Tur-Marciszuk (córka Barbary Tondos i Jerzego Tura), historyk sztuki, starszy specjalista Wydziału Inspekcji Zabytków Ruchomych w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Lublinie, współpracująca z Muzeum Archidiecezji Lubelskiej, opiekunka archiwum rodziców (i kota Gonta Skrzypiącego Nieustannie).
Andrzej Żygadło, konserwator dzieł sztuki, malarz, badacz drewnianej architektury ludowej i cerkiewnej południowo-wschodniej Polski, autor projektu skansenu dla obszarów Nadsania. Czytaj dalej →

Nagranie o fascynacjach lwowskich przyrodników

25 października 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Jak zwykle, tak i tym razem zamieszczamy zapis ostatnich Spotkań karpackich online, na których dr Krzysztof Duda opowiadał o rozlicznych, a zarazem fascynujących pasjach lwowskich przyrodników. Ci wszyscy, którzy nie mogli wysłuchać tego zajmującego referatu, a chcieliby się dowiedzieć humanistycznych zainteresowaniach Raciborskiego, Wilczyńskiego, Kontnego i Treszki mogą sobie kliknąć na ten link i wszystkiego się dowiedzą.
Przy okazji zapraszamy na następne Spotkania karpackie online w czwartek 28 listopada, które będą poświęcone Cyfrowemu Archiwum Barbary Tondos i Jerzego Tura, a które poprowadzą wspólnie Katarzyna Tur-Marciszuk i Andrzej Żygadło.

O kulturowych pasjach lwowskich przyrodników

19 października 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat:

Zapraszamy na dziesiąte w 2024 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 24 października 2024 r., jak zwykle o godz. 19. Ich gościem będzie tym razem dr Krzysztof Duda, który przedstawi referat zatytułowany „Kulturowe pasje lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego do Józefa Treszki”. Wszyscy znamy (a, w każdym razie powinniśmy znać) sylwetki wielu wybitnych lwowskich botaników, którzy badali Karpaty Wschodnie starając się opisać bardzo dokładnie ich florę. Pozostawili oni po sobie ogromny dorobek naukowy, który do dziś służy kolejnym pokoleniom badaczy ukraińskich i polskich. Mało jednak kto wie o tym, że wielu z nich – wyniósłszy wszak staranne wykształcenie ogólne ze starych, dobrych gimnazjów – miało również liczne pasje poza botaniczne. I właśnie tych – nieoczywistych przecież – pasji dotyczyć będzie opowieść naszego gościa. Nestor polskiej szkoły botanicznej prof. Marian Raciborski wzbogacił polskie kolekcje zbiorami z dalekiej Jawy, na której prowadził badania. Prof. Tadeusz Wilczyński posiadał ogromne kolekcje medali i medalionów, a także zostawił po sobie bogate zbiory fotograficzne. Dr Piotr Kontny walczył o jakość sztuki ludowej, a Józef Treszka był doskonałym fotografem i fotoreporterem wielu wypraw, nie tylko tych w Karpaty Wschodnie. Czytaj dalej →

Nagranie z wędrówki po Beskidzie Niskim

30 września 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Wędrówka wolnym krokiem po Beskidzie Niskim za Jakubem Łobockim cieszy się na YouTube dużym zainteresowaniem, zatem gdyby ktoś chciał zapis z tych Spotkań Karpackich online obejrzeć raz jeszcze, może zrobić to pod tym linkiem. Warto to zrobić choćby dlatego, że zasygnalizowane przez Kubę podczas tej wędrówki zagrożenia dla krajobrazu kulturowego Łemkowszczyzny są naprawdę ogromne i niewątpliwie wymagają działania.
Jednocześnie zapraszamy w czwartek 24 października o godz. 19 na prelekcję dr. Krzysztofa Dudy o  kulturowych pasjach lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego  do Piotra Kontnego.

Po Beskidzie Niskim z Jakubem Łobockim

18 września 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Zapraszamy na dziewiąte w 2024 roku Spotkanie Karpackie online, które odbędą się w czwartek 26 września 2024 r., jak zwykle o 19. Tym razem o Beskidzie Niskim z perspektywy jego mieszkańca, człowieka zaangażowanego w różne inicjatywy społeczne, a przede wszystkim prowadzącego popularną grupę facebookową opowie Jakub Łobocki.
Kuba jest mieszkańcem Krempnej z wyboru, ale bywa też w różnych innych miejscach Beskidu Niskiego, oczywiście nie tylko w sezonie turystycznym, nawiązując kontakty z wieloma osobami tam zamieszkałymi lub działającymi, ale także, jako założyciel facebookowej „Wolnej Grupy Beskid Niski”, z rozsianymi po całej Polsce (i nie tylko) entuzjastami tego regionu. Dowiemy się, jak z jego perspektywy zmienia się w ostatnich latach Beskid Niski, a szczególnie turystyka w tym regionie. Ciekawe będzie także zestawienie „świata wirtualnego” prezentowanego na portalu społecznościowym z rzeczywistością – spotkaniami, wędrówkami czy działalnością na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego Beskidu Niskiego.
Jakub Łobocki jest z wykształcenia filozofem (doktorat na UJ). Jak sam to określił – zdeptał niemal wszystkie pasma górskie w Polsce i przeżeglował tysiące mil morskich. Kupił i wyremontował chyżę w Krempnej, a jego fascynacja łemkowskim dziedzictwem skupia się głównie na budownictwie drewnianym – tym zagrodowym (a nie cerkiewnym). Czytaj dalej →

Zapis opowieści o fotografiach Żabia

13 września 2024 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Tak się jakoś nie najlepiej złożyło, że siódmych Spotkań Karpackich online z 25 lipca 2024 r. zadedykowanych Żabiu z okazji 600-lecia pierwszej zanotowanej w dokumentach wzmianki o nim, w całości jeszcze nikt nie oglądał, ponieważ zostały wówczas z przyczyn obiektywnych w połowie transmisji przerwane.
Jednak nic straconego, bowiem – wprawdzie z pewnym opóźnieniem – ale pojawiała się właśnie możliwość, żeby po kliknięciu na ten link obejrzeć uzupełniony o brakującą połowę zapis opowieści Andrzej Wielochy o najstarszych fotografiach Żabia wykonanych przez kołomyjskiego fotografa Juliusza Dutkiewicza.
Zapraszamy więc do klikania.
Przy okazji udostępniamy program Spotkań karpackich online do końca 2024 roku:
– 26.09.  Jakub Łobocki: Wolnym krokiem po Beskidzie Niskim.
– 24.10.  Krzysztof Duda: Kulturowe pasje lwowskich przyrodników – od Mariana Raciborskiego  do Piotra Kontnego.
– 28.11.  Katarzyna Tur-Marciszuk, Andrzej Żygadło: Cyfrowe Archiwum  Barbary Tondos i Jerzego Tura et consortes.
– 12.12.  Bogdan Bracha: Karpacki Świat Orkiestry pw. Świętego Mikołaja.