Wydarzenia

Rusza „e-Płaj”

1 grudnia 2024 | Ogólne, Wydarzenia

Mamy ogromną przyjemność zaprosić do lektury karpackich publikacji w cyfrowym wydawnictwie Towarzystwa Karpackiego, któremu nadaliśmy nieprzypadkowo tytuł „e-Płaj”. Chcemy bowiem, żeby było ono nawiązaniem do wydawanego przez nas przez ponad 30 lat, do roku 2021 półrocznika noszącego tytuł Almanach Karpacki „PŁAJ”, dostosowaną jednak do świata cyfrowego. Z poprzedniej formuły czasopisma zamierzamy zachować to, co najcenniejsze, a przede wszystkim poziom merytoryczny publikowanych artykułów, skrupulatną redakcję tekstów, a także wysmakowaną formę graficzną. Mamy nadzieję, że ogromnym kapitałem „e-Płaju” będzie grono autorów publikujących do niedawna w Almanachu Karpackim „Płaj”, a gotowych wspierać swoimi tekstami także jego cyfrową kontynuację. Czytaj dalej →

O Vincenzie z perspektywy ukraińskiej

27 listopada 2024 | Wydarzenia

Podczas pierwszego w nowym roku akademickim, ale ogólnie już dwudziestego drugiego seminarium vincenzologicznego prof. Ola Hnatiuk z Uniwersytetu Warszawskiego – autorka m.in. książek „Odwaga i strach” oraz „Wiedźmy, czarty i święci Huculszczyzny. Mity i legendy” – przypomniała ukraińskie wątki z życia i twórczości Stanisława Vincenza. Odniosła się do jego przyjaźni z Ukraińcami, np. z Petrem Szekerykiem-Donykiwem, wójtem Żabiego, posłem na Sejm II RP i  autorem powieści „Dido Iwańczyk”; czy z pisarką Olgą Duczymińską, która w Stanisławowie przeżyła 105 lat i doświadczyła dotkliwych represji ze strony totalitarnej władzy. Pprzywołała również pobyt Vincenza w radzieckim więzieniu, punkt wyjścia dla „Dialogów z Sowietami”, oraz omówiła losy ukraińskiego wydania „Połoniny”. W dyskusji zwrócono uwagę m.in. na to, że w Ukrainie znany jest Vincenz huculski brakuje natomiast tłumaczeń innych jego dzieł. Wiedza o samym pisarzu bez pogłębionej lektury wszystkich jego tekstów prowadzi bowiem niekiedy do uproszczeń czy nieuprawnionych wniosków. Zwrócono też uwagę na potrzebę organizowania kolejnych inicjatyw okołovincenzowskich, takich jak niedawne odbudowanie krzyża w Bystrzcu. Nagranie z Seminarium dostępne pod tym linkiem.

O Pawle Stefanowskim, Lidia Stefanowska

27 listopada 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

W najnowszym, sześćdziesiątym piątym roczniku „Muzealnictwo” (dostępnym online) znalazł się artykuł Lidii Stefanowskiej zatytułowany Paweł Stefanowski i odrodzenie kultury łemkowskiej po Akcji „Wisła”. Wspomina w nim swojego zmarłego niedawno ojca jako etnografa, poetę i działacza społecznego, który stworzył podwaliny odrodzenia ruchu kulturalno-oświatowego na Łemkowszczyźnie po wysiedleniu Łemków. Pisze o prowadzonym przez niego muzeum w rodzinnej Bielance, gdzie eksponował własne zbiory kultury materialnej Łemków. Ale także o tym, że z powołania był on poetą. Że wydał kilka tomów poetyckich, a pisał po łemkowsku, ukraińsku i po polsku. Podkreśla też fakt, że pierwsze utwory Pawła Stefanowskiego w języku polskim ukazały się w wydawanym przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich z Warszawy roczniku „Magury” z 1981 roku.

Spotkanie autorskie z Tadeuszem M. Trajdosem

19 listopada 2024 | Wydarzenia | Na temat:

Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Towarzystwo Karpackie serdecznie zapraszają na promocję książki profesora Tadeusza M. Trajdosa p.t. Śmierć ich przywiodła. Przedstawienie świętych Sebastiana, Rocha i Rozalii oraz ich kult w katolickiej Europie ze szczególnym uwzględnieniem Orawy XVIII-XIX w., która odbędzie się w czwartek 5 grudnia br. o godz. 18 w auli Instytutu Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie na Rynku Starego Miasta 31.
Autor, jeden z założycieli Towarzystwa Karpackiego i jego wieloletni działacz, jest historykiem i historykiem sztuki, emerytowanym pracownikiem Instytutu Historii PAN. Jego zainteresowania naukowe prowadzą najczęściej w dwie krainy Karpat – Spisz i Orawę. Ostatnia publikacja dotyczy Orawy, a wiąże się z licznymi falami epidemii jakie ją nękały. Odnajduje najdrobniejsze ślady kultu świętych, do których się zwracano o pomoc w obronie przed tymi kataklizmami, bądź w podzięce za ochronę przed nimi. Czytelnik będzie mógł prześledzić historię epidemii nawiedzających Europę, a w szczególności Rzeczpospolitą. Na jej tle autor pokazuje rozwój myśli medycznej starającej się powstrzymywać rozwój zarazy, ale także poszukiwanie ratunku u świętych, których kult zrodził się na ziemi włoskiej, skąd trafił do katolickich krajów Europy, w tym i do Polski.  Książka jest bogato ilustrowana, pozwala prześledzić rozwój kultu wspomnianych świętych zarówno poprzez najwspanialsze obiekty sztuki europejskiej, jak i poprzez przedstawienia ich w predellach bocznych ołtarzy niewielkich kościółków czy przydrożnych kapliczkach.

Schroniska górskie w II RP

13 listopada 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

Muzeum Sportu i Turystyki zaprasza w czwartek 14 listopada 2024 r. o godz. 13 do swojej siedziby w Warszawie przy ul. Wybrzeże Gdyńskie 4 na wernisaż wystawy pt. Z plecakiem na szlaku. Schroniska górskie w II RP. W programie wykład znanego specjalisty od tematów kresowych Tomasza Kuby Kozłowskiego (zapewne o schroniskach w Karpatach Wschodnich), występ duetu muzycznego Grzegorz Gadziomski (skrzypce) i Grzegorz Toporowski (akordeon) prezentującego utwory z gór, oraz kuratorskie oprowadzanie po wystawie. W trakcie wernisażu rozdawane będą foldery, które będzie można podstemplować okolicznościową pieczątką.
Wstęp wolny.
Wystawa czynna będzie do marca 2025 r. Znajdą się na niej zdjęcia schronisk górskich z lat 1918-39 ułożone w porządku geograficznym, tj. od Beskidu Śląskiego, przez Tatry i Pieniny, po Bieszczady, Gorgany i Czarnohorę. Dodatkowo w gablotach zaprezentowane zostaną stare odznaki turystyczne, przewodniki i inne artefakty z epoki.

Remont cerkwi w Łopience – finał postępowania

14 października 2024 | Wydarzenia | Na temat:

W nawiązaniu do zamieszczonej wcześniej informacji o ogłoszeniu rozpoczęcia Postępowania Zakupowego na realizację zadania pt. „Zahamowanie destrukcji oraz zabezpieczenie i utrwalenie substancji materialnej zabytkowej greckokatolickiej cerkwi pw. św. Paraskewii w Łopience” uprzejmie informujemy o zakończeniu postepowania zakupowego.
Szczegółowe informacje o zakończeniu postepowania zakupowego dostępne są w dokumencie,
który można pobrać spod tego linku,
a tu dostępny jest protokół z negocjacji cenowych.

XXV odpust w Łopience

1 października 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

Aniśmy się obejrzeli, a to już najwyższy czas zaprosić na dwudziesty piąty, zatem troszkę jubileuszowy, powojenny odpust w łopieńskim sanktuarium. Oczywiście w pierwszą, czyli najbliższą niedzielę, 6 października 2024 roku. Najwcześniej,  bo już o godzinie 7 rano spod kościoła w Górzance wyruszy tradycyjna pielgrzymka, którą przez Tyskową i przełęcz Hyrcza do Łopienki poprowadzi ks. Piotr Bartnik. Uroczystości odpustowe rozpocznie modlitwa różańcowa przed ikoną Matki Bożej Łopieńskiej o godz. 10, natomiast bezpośrednio po niej, o godz. 11 odprawiona zostanie uroczysta msza święta celebrowana na ołtarzu polowym przed cerkwią, zakończona procesją wokół świątyni. Celebrować ją będą metropolita warszawsko-przemyski Kościoła Greckokatolickiego w Polsce ks. abp Eugeniusz Popowicz oraz ordynariusz Diecezji Płockiej ks. bp Szymon Stułkowski. Serdecznie zapraszam!

Józef Skrzek w bieszczadzkich cerkwiach

25 września 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

Józef Skrzek, kompozytor, multiinstrumentalista, blusmen, twórca legendarnego zespołu SBB zaprasza na trzy wyjątkowe koncerty w trzech bieszczadzkich cerkwiach – baligrodzkiej, bystreńskiej i łopieńskiej. Zagra w nich na instrumentach elektronicznych specjalnie na to wydarzenie skomponowane przez siebie utwory do poezji Jerzego Harasymowicza. W koncertach weźmie też udział chór „Cantanti” pod dyrekcją Michała Sergiusza Mierzejewskiego.

Koncerty odbędą się:

– w sobotę 5 października o godz. 17 w cerkwi pw. Zaśnięcia Matki Boskiej
w Baligrodzie;

– w niedzielę 6 października o godz. 15 w cerkwi pw. św. Michała Archanioła
w Bystrem;

– w poniedziałek 7 października o godz. 15 w cerkwi pw. św. Paraskewi
w Łopience.

Serdecznie zapraszamy

Nazwy terenowe Beskidu Niskiego

25 września 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

Ruska Bursa w Gorlicach (przy ul. Sienkiewicza 28) zaprasza serdecznie w poniedziałek 30 września 2024 roku o godz. 18 na wykład dr. Wojciecha Krukara zatytułowany „Nazwy terenowe Beskidu Niskiego ze szczególnym uwzględnieniem regionu gorlickiego”.
Dr Wojciech Krukar, członek Towarzystwa Karpackiego, jest wybitnym specjalistą od oronimów karpackich, autorem wielu publikacji na ten temat oraz autorem wielu doskonałych map karpackich od Beskidu Niskiego po Czarnohorę, w których szczególna wagę przywiązuje właśnie to toponimów i mikro toponimów. Tego wykładu na pewno warto posłuchać.

Łopienka – warsztaty, edycja 2

17 września 2024 | Wydarzenia | Na temat: ,

W sobotę 14 września 2024 r. odbyły się w Łopience kolejne warsztaty dla dzieci, tym razem pod nazwą „Etnowarsztaty w Łopience edycja 2”. Dlatego druga edycja, gdyż po raz drugi Towarzystwo Karpackie otrzymało na ten cel dofinansowanie z Narodowego Centrum Kultury. Do warsztatów przygotowaliśmy się starannie dzięki współpracy z Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej, a także gminą Cisna i Studencką Bazą Namiotową w Łopience. Udało się wypożyczyć namioty i zapewnić wszystkim uczestnikom i prowadzącym suchą przestrzeń do działania. Łopienka na chwilę przeistoczyła się nie tyle w wioskę, ile w małe miasteczko namiotowe rozbrzmiewające gwarem dzieci i odgłosem różnych instrumentów oraz narzędzi pracy. Na warsztaty przyjechało ponad 70 dzieci ze szkół w Cisnej, Baligrodzie, Hoczwi i Myczkowie. Miały one możliwość uczestniczenia w więcej niż dziesięciu warsztatach, a mianowicie kowalskim, garncarskim, ceramicznym, wikliniarskim, tkackim, hafciarskim, kulinarnym, młynarskim, etnograficznym, muzycznym i tanecznym. Mogły zapoznać się z dawną kulturą i tradycją, a także spróbować swoich sił w różnych dziedzinach sztuki i dawnego rzemiosła. Wykuwały żelazne ozdoby, wylepiały garnuszki i gliniane ptaszki, uczyły się dawnych tańców i gry na skrzypkach. Nowością był warsztat haftu, na którym dzieci uczyły się posługiwać igłą i nitką i nawet najmłodszym udawało się wyhaftować proste motywy roślinne lub zwierzątka. Czytaj dalej →