Książki

Історія філософії по-гуцульськи

Jest nam poczwórnie miło (bo to i górale, i Huculi, i Tischner, i znajomi z Huculszczyzny!) donieść, że staraniem Wydawnictwa „Discurs” na Ukrainie ukazała się anonsowana już na karpackich tischnerowska „Historia filozofii po góralsku” –  tym razem jako „Historia filozofii po huculsku” w przekładzie Ołesia Harasyma. Jest to nie tylko przekład, ale twórcze przekształcenie oryginału, tak aby nie tylko przez język, ale także przez realia (topografia, postacie bohaterów), a przede wszystkim kulturowe odniesienia do huculskiego świata książka stała się częścią „literatury huculskiej”.  Znaczącą rolę w jej powstaniu mieli oczywiście sami Huculi, z których pomocy i konsultacji tłumacz czerpał pełną garścią (jest wśród nich znana czytelnikom Płaju i naszego portalu Luba Paraskewia-Strynadiuk). Nie można także nie wspomnieć, że powstałe w 2013 r. Wydawnictwo „Discurs”, mające w dorobku wydanie wielu dzieł współczesnej literatury ukraińskiej (ale także przekładu książek ks. J. Tischnera i J. Żakowskiego „Tichner czyta Katechizm”, S. Vincenza „Prawdy Starowieku”, czy P. Szekeryka-Donykiwa „Dido Iwanczik”) ma siedzibę w przysiółku Gruń w huculskich Brusturach.
Mamy nadzieję, że tischnerowskie eseje o naturze człowieka, o dobru i złu, o sacrum i profanum – bo tym w istocie jest jego „Historia filozofii po góralsku”, zostaną dobrze przyjęte na Ukrainie (i oczywiście na Huculszczyźnie), spotkają się nie tylko z pozytywną reakcją czytelników na dzieło literackie jako takie, ale że wpłyną także na postawy, poglądy i wybory życiowe – a przecież o to księdzu jegomościowi chodziło. Czytaj dalej

Do Tworylnego ze Staszkiem Krycińskim

W sobotę 23 kwietnia 2022 r. Stanisław Kryciński spotka się ze swoimi czytelnikami. Najpierw o godz. 11 w Tworylnem przy dzwonnicy, później o godz. 17 w Cisnej, w Gminnym Centrum Kultury i Edukacji. Na spotkaniach autor będzie promował swoją najnowszą książkę wydaną przez wydawnictwo Libra.pl pt. Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury. Tu koniecznie trzeba wyjaśnić, że w tytule książki jest mowa właśnie o dzwonnicy w Tworylnem, a także to, że jest tytuł ten jest cytatem z wiersza Agaty Rymarowicz, która ciśniańską część promocji uświetni swoim koncertem. Tak się to wszystko pięknie łączy i zaplata, że aż miło. Zapraszamy zatem w kwietniowe Bieszczady, a o samej książce można przeczytać więcej u nas w tym miejscu.

Konfederacja Barska na Podkarpaciu

Uprzejmie informujemy, że ukazała się właśnie nakładem wydawnictwa Posserwis starannie wydana książka Macieja Śliwy, pt. Konfederacja Barska na Podkarpaciu (Kraków 2022, s. 344). Autor w dziewiętnastu obszernych rozdziałach omawia dzieje Konfederacji Barskiej na szeroko rozumianym Podkarpaciu od dnia jej ogłoszenia, aż po wejście na te tereny wojsk austriackich. Jak pisze autor we wstępie jest to nowa wersja, znacznie rozszerzona i uzupełniona, wydanej przed trzema laty książki zatytułowanej Konfederacja Barska, od Spiszu po Bieszczady. Znajdziemy w niej szczegółowe opisy  wszystkich znanych i zlokalizowanych obozów warownych Konfederatów Barskich położonych na stokach Karpat, a także opisy walk i działań konfederatów na tym terenie. W zamykającym książkę zakończeniu znalazł się między innym szczegółowy opis konfederackich artefaktów zgromadzonych w Ośrodku Dokumentacji i Historii Ziemi Żmigrodzkiej. Książkę wyposażono także w indeks osób i nazw geograficznych. Ne bez pewnej satysfakcji wypada nam przypomnieć, że duża część materiału prezentowanego w tej książce była wcześniej publikowana w postaci artykułów w kolejnych tomach Almanachu karpackiego „Płaj”. Autorowi serdecznie gratulujemy nowej książki, a potencjalnych czytelników zapraszamy do lektury.

Jest „Zakarpacie” Grześka Rąkowskiego!

Z radością pragniemy poinformować, że ukazał się właśnie długo i z niecierpliwością oczekiwany VIII (i ostatni) tom z serii przewodników Grzegorza Rąkowskiego po Ukrainie zachodniej zatytułowany Zakarpacie. Przewodnik krajoznawczo-historyczny. Książka liczy aż 496 stron formatu B6, w tym 32 strony ze zdjęciami barwnymi, i zawiera 218 ilustracji w tekście i 52 mapki i planiki, oraz kolorową mapę załącznikową. Co tu dużo ukrywać, takiego przewodnika po polsku (myślę, że także w żadnym innym języku) po Zakarpaciu do tej pory nie było. Oprócz niezbędnej dozy informacji praktycznych, ogólnokrajoznawczych i obszernego rysu historycznego, znajdziemy w nim także informacje o znanych ludziach i zabytkach tego terenu. Część szczegółowa składa się z czterech rozdziałów:  „Nizina Zakarpacka”, „W górach komitatów Ung i Bereg”, „Północny Marmarosz” i „Zakarpacka Huculszczyzna”. Na koniec obszerny wybór literatury, oraz skorowidze nazwisk i nazw geograficznych.
Warto też odnotować, że drukarnię w tym samym czasie opuściło także już VII (!) wydanie Rewaszowego przewodnika pt. Beskid Niski dla prawdziwego turysty pod red. Pawła Lubońskiego, liczące 432 strony.

Historia Korbielowa i okolicy

Jeden z przyjaciół karpackich zwrócił naszą uwagę na wydaną w zeszłym roku, a w tym wznowioną w II poprawionym i uzupełnionym wydaniu książkę pt. „Historia Korbielowa i okolicy” autorstwa Andrzeja Majewskiego. Ta ciekawa publikacja popularyzująca wiedzę o leżącej u stóp Pilska miejscowości wydana została przez Towarzystwo Naukowe Żywieckie. Jej autor ukazuje jak na przełomie wieków zmieniał się Korbielów, przedstawia dzieje samorządu lokalnego, organizacji społecznych i politycznych. Wzbogacił książkę dodatkowo w słownik geograficzo-krajoznawczy terenu i informacje o znaczących wydarzeniach historycznych, które pośrednio odcisnęły się na dziejach miejscowości, a także bogate źródła, archiwalia i bibliografię. Wyposażona w kilkadziesiąt kolorowych wkładek ze zdjęciami pozycja na 29 Ogólnopolski Przegląd Książki Krajoznawczej i Turystycznej została wyróżniona Dyplomem Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK.

Pravda dávnověku

Z prawdziwą radością spieszymy poinformować o wydarzeniu, które z pewnością ucieszy wszystkich miłośników twórczości Stanisława Vincenza, a szczególnie „Połoniny”. Otóż ukazało się właśnie  tłumaczenie „Prawdy starowieku” na język czeski dokonane przez Davida Zelinkę, który – tak się pięknie składa – był uczestnikiem organizowanej przez nas i zakończonej dwa dni temu konferencji vincezowskiej. Tytuł po czesku niewiele odbiega od oryginału i brzmi następująco: Na vysoké polonině – Pravda dávnověku. Książka, która jest już do kupienia w księgarniach liczy 612 stron, a ukazała się nakładem praskiego wydawnictwa Malvern.

Czwarte wydanie „Cerkwi w Bieszczadach”

Oficyna Wydawnicza „Rewasz” wysłała właśnie do księgarń IV wydanie, zmienione, poprawione i rozszerzone książki Stanisława Krycińskiego pt. „Cerkwie w Bieszczadach”.
Cerkwie od wieków stanowią nieodłączny element krajobrazu południowo-wschodniej Polski. Ich niepowtarzalna architektura, tworzona na styku Wschodu i Zachodu, należy do najciekawszych zjawisk w europejskiej kulturze. Każda wieś miała swoją cerkiew, jeśli nie parafialną, to przynajmniej filialną. W ciągu wieków powstały ich setki. Były przeważnie drewniane; wznosili je miejscowi cieśle. Każda z nich stanowiła unikalne dzieło wiejskiego budownictwa. Po wysiedleniach ludności ukraińskiej przeprowadzono w latach 1947-1956 planową akcję rozbiórki zabudowy opuszczonych wsi. Na terenie ówczesnego województwa rzeszowskiego rozebrano w tamtych latach ok. 300 cerkwi. Większość ikon i sprzętów liturgicznych przepadła, padła łupem złodziei albo została zniszczona. Publikacja zawiera rzetelną i aktualną informację o kilkuset świątyniach obrządku greckokatolickiego w bieszczadzkich dolinach. Były wśród nich cerkwie sławne i często odwiedzane, jak również zupełnie nieznane i zapomniane. Po polskiej stronie kordonu większość cerkwi uległa zagładzie, po ukraińskiej stronie na ogół przetrwały bez większego szwanku. Czytaj dalej

Łemkowskie przysłowia Bolesława Bawolaka

Nakładem „Wydawnictwa Żyznowski” ukazała się właśnie książka zatytułowana „Łemkowskie przysłowia i powiedzenia ze Świątkowej Wielkiej i okolic” autorstwa Bolesława Bawolaka. Jest to nie tylko zbiór łemkowskich przysłów zebranych przez lata wśród mieszkańców jednej z wiosek Beskidu Niskiego, ale także niezwykle cenny dokument dziedzictwa kulturowego Łemkowszczyzny. Licząca 800 stron książka zawiera niemal 7 tysięcy przysłów i powiedzonek łemkowskich, i jest efektem pięćdziesięcioletniej pracy jej autora. Przysłowia zostały ułożone tematycznie, zarówno w języku polskim, jak i łemkowskim, wraz z transkrypcją fonetyczną.
W zbiorze przysłów zgromadzonych przez Bolesława Bawolaka odbija się jak w lustrze  dawna Łemkowszczyzna. Możemy tam odnaleźć mieszkańców tych ziem z ich przywarami i cechami godnymi pochwały, świat przyrody czy toponomastykę. Jest i cerkiew, i karczma, pole i las, zagroda i chyża, stół i piec, gazda i gazdyni. Nie ma co ukrywać, to opowieść o Łemkowszczyźnie dawnej, trochę już dziś mitycznej krainie sprzed akcji „Wisła”, wprawdzie biednej, ale jednak szczęśliwej, bo autentycznej i swojskiej. Warto podkreślić, że jest to już czwarta książka o tematyce łemkowskiej „Wydawnictwa Żyznowski”. Więcej informacji o książce, a także zachętę autora do jej przeczytania można znaleźć tu.

„Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego po raz XIII i XIV

W Ratuszu Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu wręczone zostały Honorowe Nagrody „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego, w ramach XIII i XIV edycji za książki o tematyce historycznej dotyczące regionu sądeckiego, wydane w latach 2019 i 2020. Decyzją organizatorów konkursu – Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny oraz Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu w XIII edycji za rok 2019 nagrodzono dwie książki:
Marek Smoła, Dzieje parafii św. Wawrzyńca w Nowym Sączu-Biegonicach: środowisko –  kościół – życie religijne, Tarnów 2019
O miłości Ojczyzny nie deklamowaliśmy… Wspomnienia Antoniego Sejmeja Górszczyka, opracowanie Sylwester Rękas, Kraków 2019.

Czytaj dalej

Nagroda za bardzo karpacką książkę

Z prawdziwą radością pragniemy poinformować, że za bardzo karpacką książkę autorstwa Dominika Księskiego pt. Ogień to druga woda czyli Łuk Karpat jej wydawca, czyli Wydawnictwo Dominika Księskiego „Wulkan” ze Żnina w 5. Międzynarodowym Konkursie na „Najlepsze Wydawnictwa o Górach”, którego wyniki ogłoszono w dniu dzisiejszym zdobyło I miejsce w kategorii proza literacka o tematyce górskiej. Warto zaznaczyć, że w 2020 roku w Konkursie którego organizatorami są Targi w Krakowie, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego oraz Wydawnictwo „Karpaty” – Andrzej Łączyński w Krakowie brało udział 31 wydawców z siedmiu krajów (Austria, Bułgaria, Czechy, Kanada, Polska, Słowacja i Wielka Brytania), którzy zgłosili do Konkursu 114 wydawnictw. O książce Dominika pisaliśmy na naszym portalu już wcześniej. Autorowi i wydawcy w jednej osobie składamy serdeczne, oczywiście karpackie gratulacje.
Jedną z trzech nagród głównych w tym Konkursie otrzymało Wydawnictwo „FILAR” Henryka Rączki za monografię Tatry i Zakopane w ilustracji Walerego Eljasza-Radzikowskiego, o której pisaliśmy w poprzednim poście.