Wydarzenia

Korzenie Vincenzowskiego imperatywu działania

4 grudnia 2021 | Wydarzenia

Jeszcze dobrze nie opadł kurz po poprzedniej konferencji vincenzowskiej, a tu już szykuje się nam kolejna – międzynarodowa i naukowa. Oczywiście nie jest to dla nas żadne zaskoczenie, bo już dwa miesiące temu informowaliśmy o niej na naszym portalu. Odbędzie się ona online w dniach 18-19 grudnia 2021 r. w ramach projektu „Twórczość Stanisława Vincenza u progu XXI wieku – w ujęciu interdyscyplinarnym” pod dość tajemniczym tytułem „Homo agens Stanisława Vincenza”, a jej organizatorami są Związek Pisarzy Polskich na Obczyźnie w Londynie (ZPPnO), Instytut Filologii Polskiej i Wydział Filologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego (UWr), Wydział Edukacji Artystycznej i Kuratorstwa Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu (UAP), Interdyscyplinarny Ośrodek Studiów Polskich Uniwersytetu w Hajfie (UH Izrael), Ogólnoukraińskie Forum Demokratyczne (Kijów) i Instytut Kultury Europejskiej Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie (PUNO). Jej szczegółowy program dostępny jest tu, a więcej informacji o całym projekcie i o konferencji można znaleźć na poświęconej mu stronie internetowej. Tam też udostępnione są już linki do trzech bloków transmisyjnych na platformie YouTube, gdzie będzie można śledzić jej przebieg. Chętni do wzięcia czynnego udziału w konferencji będą mogli załogować się na platformę ZOOM, poprzez link udostępniony bezpośrednio przed jej rozpoczęciem także na stronie projektu.

Pralesy Slovenska

26 listopada 2021 | Wydarzenia

Świetne wieści ze Słowacji: 3 listopada 2021 r. rząd przyjął rozporządzenie uznające 76 obiektów leśnych na Słowacji, o łącznej powierzchni 6,5 tys. ha, za rezerwaty przyrody pod zbiorczą nazwą „Pralesy Slovenska”, wprowadzając w nich, zgodnie z ustawodawstwem słowackim, tzw. piąty (najwyższy, oznaczający ochronę ścisłą i istotne ograniczenia wstępu) stopień ochrony. Obiekty są rozproszone na terytorium całej Słowacji, szczególnie wiele jest ich jednak w Niskich Tatrach i Wielkiej Fatrze. Rozporządzenie wejdzie w życie 1 grudnia 2021 r. Słowacja robi w ten sposób krok w kierunku wdrożenia Europejskiej Strategii Ochrony Różnorodności Biologicznej ’2030 „Przywrócić przyrodę do naszego życia”, zakładającej m. in. ochronę wszystkich pozostałości tzw. old-growth forests (starolasów), czyli fragmentów lasu, które w znacznym stopniu zachowały cechy naturalności i pierwotności, a dojście do ochrony ścisłej 10% powierzchni lądowej UE. Pula tych obiektów to wynik społecznej inwentaryzacji starolasów Słowacji, a następnie kampanii społecznej mającej na celu wzięcie pod ochronę tych starolasów, które nie były jeszcze chronione. Kampanię realizowało słowackie NGO „Prales” wspólnie z WWF Słowacja, a zagadnieniu poświęcona jest strona internetowa. Czytaj dalej →

O wyprawach Stanisława Vincenza za Czarnohorę

25 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Ponieważ mamy ostatni czwartek miesiąca, kiedy to  tradycyjnie odbywają się „Spotkania Karpackie online”, aby tradycji stało się zadość proponujemy obejrzenie opowieści Leszka Rymarowicza „Za góry czy za miedzę” przedstawionej na konferencji „Stanisław Vincenz – Czarnohora: miejsce i nie-miejsce”. W referacie opisano wyprawę Stanisława Vincenza odbytą we wrześniu 1925 r. pieszo przez Czarnohorę do Rachowa oraz jej hipotetyczny związek z późniejszymi peregrynacjami rodziny Vincenzów. Dokonano także opisu Przełęczy Tatarskiej i wydarzeń które się tam rozgrywały we wrześniu 1939 r. Niewątpliwie ciekawe dla osób wędrujących po Karpatach będą efekty podjętych przez autora poszukiwań reliktów historycznych na Przełęczy Tatarskiej, a szczególnie konstatacja, że obecne miejsce, przez które przechodzi szosa transkarpacka nie jest tożsame z tym historycznym łączącą przez wieki ziemie dawnej Polski z Królestwem Węgierskim, a przez międzywojenne dwudziestolecie z Czecho-Słowacją. Opowieść ilustrowana historycznymi i współczesnymi fotografiami miejsc i osób dostępna jest tu. Jednocześnie udostępniony fragment Konferencji prosimy potraktować jako zachętę do zapoznania się z innymi referatami dostępnymi na kanale YouTube „Towarzystwo Karpackie”. Czytaj dalej →

Fotoimpresje z rumuńskiego Marmaroszu…

25 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Etnocentrum Ziemi Krośnieńskiej zaprasza na wystawę 26 fotografii Tomasza Kośka pt. „Fotoimpresje z rumuńskiego Marmaroszu… ”. Prezentowane fotografie pochodzą z lat 2009-2010, 2014 i 2016, kiedy ich autor prowadził etnograficzne badania na terenie regionu Marmarosz, które stały się podstawą rozprawy doktorskiej Ukraińska mniejszość narodowa w rumuńskim Maramureszu i problemy jej tożsamości. Z jednej strony, fotograficzne impresje są dokumentacją życia mieszkańców, przede wszystkim z miejscowości w dolinie rzeki Ruscova, ale także w dolinach Vişeu i Cisy. W codzienności tych mieszkańców przewijał się trud powszedniej pracy, radość i wytchnienie świąt, czy w końcu smutek związany z przemijaniem ziemskiego żywota. Zdjęcia są także dokumentacją etnograficznego bycia w terenie, tworzenie się zażyłości pomiędzy etnografem a współpracownikami terenowymi, poznawania historii ich życia, codziennych trosk i radości. Wśród fotografii znalazły się zarówno portrety, jak i obrazy o charakterze reportażowym dokumentujące codzienność grupy z Marmaroszu. Oczywiście życie mieszkańców toczy się w ścisłych relacjach z otaczającym ich światem przyrody Karpat Marmaroskich. Tym samym, bohaterem zdjęć jest również środowisko naturalne. Wernisaż wystawy odbędzie się w piątek 26 listopada o godz. 18. Spotkanie uświetni występ zespołu „Wernyhora”, sanockiej grupy czerpiącej inspiracje z muzyki tradycyjnej pogranicza polsko-ukraińskiego.

Pravda dávnověku

23 listopada 2021 | Książki, Wydarzenia | Na temat: ,

Z prawdziwą radością spieszymy poinformować o wydarzeniu, które z pewnością ucieszy wszystkich miłośników twórczości Stanisława Vincenza, a szczególnie „Połoniny”. Otóż ukazało się właśnie  tłumaczenie „Prawdy starowieku” na język czeski dokonane przez Davida Zelinkę, który – tak się pięknie składa – był uczestnikiem organizowanej przez nas i zakończonej dwa dni temu konferencji vincezowskiej. Tytuł po czesku niewiele odbiega od oryginału i brzmi następująco: Na vysoké polonině – Pravda dávnověku. Książka, która jest już do kupienia w księgarniach liczy 612 stron, a ukazała się nakładem praskiego wydawnictwa Malvern.

Konferencja Vincenzowska – ostatnie wieści

18 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z radością informujemy, iż w ostatniej chwili otrzymaliśmy potwierdzenie udziału online w naszej konferencji kolejnych osób z Ukrainy:

  • 19.11.2021 ok. godz. 10.15 połączy się z nami prof. Ihor Cependa – rektor Uniwersytetu Przykarpackiego im. W. Stefanyka w Iwano-Frankiwsku.
  • 19.11.2021 w godzinach 17-19 w „panelu tłumaczy” gościć będziemy: Liubę-Paraskewię Strynadiuk z Zamahory i Lwowa – tłumacza literatury z języka niemieckiego, ostatnio tłumaczącą na dialekt huculski „Historię filozofii po góralsku” ks. Józefa Tischnera oraz Wasyla Zełenczuka – pracownika naukowego Muzeum w Krzyworówni, twórcy audiobooka z huculską powieścią Petra Szekieryka Donykiwa „Dido Iwanczik”, ostatnio przetłumaczonej z huculskiego na ukraiński.
  • 20.11.2021 ok. godz. 10 połączy się z nami Mykoła Kniażycki – publicysta, deputat do Rady Najwyższej Ukrainy, spiritus movens inicjatyw upamiętniających postać i dzieło Stanisława Vincenza na Ukrainie oraz Julia Potiak z Bystrzeca, działająca w środowisku lokalnym „małej ojczyzny” Stanisława Vincenza pod Czarnohorą.

Wystawa o Stanisławie Vincenzie

17 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Miło nam poinformować, że po dłuższej przerwie nasza ulubiona wystawa pod tytułem „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr. Jana A. Choroszego  popularyzująca twórczość autora „Wysokiej połoniny” oraz Huculszczyznę, od piątku 19 listopada 2021 r. będzie eksponowana w Krakowie w Instytucie Zootechniki Państwowym Instytucie Badawczym przy ul. Józefa Sarego 2 (II piętro).
Wystawa, do obejrzenia której gorąco zachęcamy, a którą będzie można oglądać w godzinach od 9 do 15 do 9 grudnia włącznie, jest wydarzeniem towarzyszącym konferencji naukowej „Stanisław Vincenz – Czarnohora: miejsce i nie-miejsce” odbywającej się 19-20 listopada 2021 r. w Centralnym Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK.
Więcej informacji o Konferencji tu.

W Grabówce u świętego Mikołaja

15 listopada 2021 | Ogólne, Wydarzenia | Na temat:

Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Grabówce (gmina Dydnia) serdecznie zaprasza w niedzielę 21 listopada 2021 r. o godz. 12:30 do Domu Ludowego w tej pogórzańskiej miejscowości na „Jesienne Spotkanie przy cerkwi w Grabówce” zorganizowane w celu umożliwienia wymiany doświadczeń pomiędzy ludźmi zajmującymi się ratowaniem pamiątek kultury materialnej i duchowej Rusinów. O zabytkach greckokatolickich w województwie podkarpackim i o trudach związanych z ich odbudową opowiedzą: Katarzyna Winnicka z Muzeum Historycznego w Sanoku, Jan Herbetko ze Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Baligrodzie, oraz Zbigniew Kaszuba kustosz sanktuarium w Łopience i Witold Grzesik animator odbudowy dzwonnicy w Polanach Surowicznych, obaj z Towarzystwa Karpackiego. Stowarzyszenie Ratowania Cerkwi w Grabówce powstałe w marcu tego roku w celu podejmowania działań na rzecz odbudowy tego zabytku zrzesza mieszkańców gminy, a także zaprzyjaźnionych historyków i etnografów. Spotkanie zakończy koncert Agaty Rymarowicz. Zobacz plakat.

Konferencja Vincenzowska

14 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Po raz kolejny przypominamy i serdecznie zapraszamy w roku pięćdziesięciolecia śmierci autora „Połoniny” do udziału w międzynarodowej konferencji naukowej „Stanisław Vincenz – Czarnohora: miejsce i nie-miejsce”, która odbędzie się 19–20 listopada 2021 r. w Krakowie w Centralnym Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK przy ul. Jagiellońskiej 6/6a. Dla wszystkich, którzy chcą wziąć w niej udział osobiście tu podajemy adres, pod którym – ze względów na Covid 19 – trzeba się wcześniej zarejestrować. Szczegółowy program można pobrać tu lub zapoznać się z nim na stronie Konferencji. Tak jak obiecywaliśmy w Konferencji będzie możliwy także udział online w formule czynnego uczestnictwa na platformie Zoom lub biernego obserwatora transmisji na żywo na YouTube. Aby aktywnie uczestniczyć na platformie Zoom należy przesłać zgłaszanie na adres: radatk2017@gmail.com w terminie do 17 listopada, podając jednoczenie nazwę, pod którą zgłaszający będzie się logował na Zoom. Najpóźniej 12 godzin przed rozpoczęciem prześlemy link do zalogowania się na Konferencję. Ze względu na ograniczoną liczbę miejsc, decydować będzie kolejność zgłoszeń. Natomiast transmisja na YouTube będzie dostępna bez ograniczeń na kanale Towarzystwa Karpackiego (w wyszukiwarce YouTube należy wpisać „Towarzystwo Karpackie”).

Nagrobek Grzegorza Ławrowskiego w Mszanie

9 listopada 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Unikalny zespół pomników nagrobnych przy ruinach prezbiterium cerkwi w Mszanie został ostatnio odnowiony i zakonserwowany przez Szymona Modrzejewskiego z Magurycza dzięki staraniom mszańskiej pani sołtys. Warto tu przypomnieć, że Szymon zajmował się tymi nagrobkami po raz pierwszy już w 2004 r. Cerkwisko ma być jeszcze uporządkowane i zaopatrzone w tablicę informacyjną. A ponieważ jeden ze znajdujących się tam nagrobków upamiętnia parocha Mszany Grzegorza Ławrowskiego, korzystając z okazji chcemy przypomnieć jego postać, a także rodzinę Ławrowskich ogromnie zasłużoną dla tych terenów.

Probostwo w Mszanie w dawnej Polsce było dziedziczne i przynajmniej od roku 1521 przynależało do rodu Stebnickich herbu Przestrzał, a od 1772 r. do Ławrowskich herbu Sas – przez wiele pokoleń „gente Rutheni natione Poloni”.
Pierwszym historycznie znanym Ławrowskim będącym proboszczem w Mszanie był ks. Jan (Iwan) Ławrowski, który parafię objął w roku 1772, po śmierci swojego teścia Bazylego Stebnickiego. Ksiądz Jan był na owe czasy jednym z najbardziej wykształconych księży obrządku greckokatolickiego. W Mszanie osiadł już w późnym wieku, a wcześniej przez wiele lat był dziekanem teologii Kolegium Teatyńskiego we Lwowie, powstałym z fundacji Jakuba Sobieskiego dla kształcenia księży obrządków katolickich: ormiańskiego i greckiego. W Mszanie też prawdopodobnie zmarł. Czytaj dalej →