Wydarzenia

Stanisław Vincenz – Maria Czapska

W kolejnym, ostatnim przed wakacjami seminarium vincenzologicznym wprowadzeniem do dyskusji było obszerne omówienie korespondencji Marii Czapskiej z Ireną i Stanisławem Vincenzami prowadzonej w latach 1949–1969 przedstawione przez Anetę Martynów. Prelegentka zwróciła uwagę na wspólne dla stron tej korespondencji gorzkie doświadczenie emigracyjnego wyobcowania i szczególnie dotkliwe dla pisarzy kłopoty z odnalezieniem  odbiorców ich twórczości. Wskazała także  na inne podobieństwa losów małżeństwa Vincenzów oraz rodzeństwa Czapskich, w tym na podjętą przez nich rolę emisariuszy kultury polskiej. W dyskusji skoncentrowano się na polemice z tezą, że Stanisław Vincenz i Czapscy antycypowali koncepcję nie-miejsca zaproponowaną na początku lat 90. XX wieku przez francuskiego antropologa Marca Augé. Uczestnicy spotkania zastanawiali się, na ile przestrzeń emigracji pozostawała dla obu rodzin obca, a na ile ją jednak oswajali. Całe seminarium do obejrzenia pod tym linkiem.

Podsumowanie prac na cmentarzu w Worochcie

Z satysfakcją informujemy, że udało się zakończyć i co ważne, także rozliczyć pierwszy etap prac ratunkowych i konserwacyjnych wykonywanych pod egidą Towarzystwa Karpackiego na cmentarzu w Worochcie na Huculszczyźnie. Pomimo, a może wbrew trwającej na Ukrainie wojnie, dzięki hojności darczyńców udało się uratować od niechybnego zniszczenia nagrobek Zarembów. Erazm był c.k. starostą i honorowym obywatelem Pilzna, a Wandelin c.k. pocztmistrzem w Worochcie. Niejako przy okazji udało się także społecznie odnowić chylący się ku upadkowi najstarszy na cmentarzu huculski krzyż nagrobny małżeństwa Dmytera i Marii Moczerniaków z Polanicy i ich syna Hrycia – wybitne dzieło tradycyjnej kamieniarki huculskiej z roku 1878. Oczyszczono także, wzmocniono, przygotowano do podniesienia i montażu (krzyż był rozbity na 7 odnalezionych w ziemi kawałków) nagrobek Fryderyka Spatha c.k. leśniczego. Wstępnie oczyszczono kwaterę grobową zasłużonej dla Worochty rodziny Golczewskich (w tym nagrobek Tolusia Golczewskiego) oraz płytę na grobie Henryka Garapicha, ofiary lawiny pod Breskułem. Czytaj dalej

Wystawa „Dialogi Vincenza – spojrzenia”

Gdyby ktoś chciał obejrzeć wirtualną wystawę fotografii Lidia Ciprianiego wykonanych w 1933 r., a prezentowanych w ramach wystawy „Dialogi Vincenza – spojrzenia” w 3D Blue Point Art Gallery London wystarczy, że kliknie na ten link. Załadowanie strony może chwilę potrwać, w zależności od szybkości Internetu. Wystawę najlepiej oglądać na większym ekranie. Po wnętrzu galerii można poruszać się na kilka sposobów: używając myszki; dżojstika, który znajduje się w lewym dolnym rogu ekranu; używając klawiszy ze strzałkami; albo po podwójnym kliknięciu na podłogę i podążaniu za żółto-niebieską ikonką wskazującą kierunek. Obracać się we wnętrzu galerii można przez przytrzymanie lewego przycisku myszki i poruszanie nią. Podwójne kliknięcie w wybrane zdjęcie przybliża je i wyświetla opis, kliknięcie pojedyncze zamyka okno. Życzymy miłego zwiedzania.

„Dialogi Vincenza – spojrzenia”

W imieniu Blue Point Art Gallery London oraz Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie serdecznie zapraszamy na wernisaż wystawy fotograficznej Lidia Ciprianiego, włoskiego antropologa i etnografa, który w latach 30. XX w. został zachęcony przez Stanisława Vincenza, do odkrywania Huculszczyzny. Ta niezwykła ekspozycja przeniesie Was w magiczny świat malowniczej krainy, która obecnie znajduje się w granicach Ukrainy.

  • Miejsce: Blue Point Art Gallery London
  • Data: 29 czerwca 2023 na platformie ZOOM
  • Godzina rozpoczęcia wernisażu: 19 (czasu londyńskiego czyli 20 polskiego)

Wystawa „Dialogi Vincenza – spojrzenia” prezentuje fascynującą serię fotografii autorstwa Lidia Ciprianiego, który podążając śladami Stanisława Vincenza, przedstawił Huculszczyznę w zupełnie nowym świetle. Na wystawie zobaczymy niezwykłe fotografie, które przekraczają granice tradycyjnej dokumentacji etnograficznej i krajoznawczej. Wybitny antropolog i utalentowany fotograf nie tylko uchwycił piękno krajobrazu, ale także ludzką obecność uznał za integralny składnik tej przestrzeni. W transcendującym świecie Huculszczyzny człowiek jest harmonijnie wkomponowany w pejzaż, jest organicznie zespolony z ziemią, a jednocześnie jest niepowtarzalną i złożoną osobowością. Nie przegapcie tej wyjątkowej okazji, by zobaczyć piękno Huculszczyzny widzianej oczami Lidia Ciprianiego, który pośrednio odsłania przed nami spojrzenie Stanisława Vincenza. Czytaj dalej

Gdyby ktoś był jutro w Krzyworówni

Pomimo, a może wbrew trwającej strasznej wojnie na Ukrainie trwa życie kulturalne. To także wyraz niezłomności  narodu i wiary w zwycięstwo. Z przyjemnością informujemy o wydaniu przez oficynę „Brustury” kolejnej książki Luby-Paraskewii Strynadiuk „U nas Hucułów. Siedem książek”, która prezentowana było w ostatnich tygodniach na spotkaniach autorskich w różnych miastach Ukrainy, m.in. w Iwano-Frankiwsku gdzie moderatorem był Taras Prochaśko. W najbliższą niedzielę spotkanie autorskie odbędzie się w sercu Huculszczyzny, w bliskim nam wszystkim Muzeum Iwana Franka w Krzyworówni. A po prawdzie będzie to prawdziwe święto pochodzącej z Zamahory rodziny Strynadiuków: Luba-Paraskewia będzie mówić o swojej książce, prowadzić spotkanie i na pewno czytać jej fragmenty będzie siostra Liuby-Paraskewii, Oksana Strynadiuk, aktorka, absolwentka akademii w Kijowie, a spotkanie uświetni grą na skrzypcach głowa rodziny Mykoła Strynadiuk niedawno zresztą goszczący w Warszawie. Pewnie do Krzyworówni jak na razie się nie wybierzemy, ale spieszymy donieść, że książka Liuby-Paraskwii trafiła już i pod polskie strzechy.
Pamiętajmy o trwającej strasznej wojnie i bądźmy ciągle razem z Ukraińcami.

„Czas dla Łopienki” raz jeszcze

Towarzystwo Karpackie i Gminne Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej serdecznie zapraszają w sobotę 24 czerwca 2023 o godz. 10 do domu kultury w Cisnej na kolejną sesję poświęconą Łopience. Tym razem w programie spotkania dedykowanego tej wyjątkowej pod kazdym względem dolinie znajdą się m.in. :
– sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience w roku 2022;
– ciekawostki i archiwalia z historii cerkwi w Baligrodzie, Paweł Sygowski;
– osiągnięcia Bieszczadzkiego Parku Narodowego w pięćdziesięciolecie jego istnienia, Grażyna Holly;
– zwyczaje i obrzędy wielkanocne na pograniczu łemkowsko-bojkowskim, Stanisław Drozd;
– gawęda o pieśniach rusińskich – „Nić pieśni, nić życia”, Agnieszka Bernadzka;
– Olgierd Łotoczko i wioska skansenowa w Łopience, Grażyna Stojak.

Ja zwykle pięknie wszystkich zapraszamy, wstęp wolny.

Setna rocznica urodzin Andrzeja Ziemilskiego

Dom Spotkań z Historią 17 czerwca 2023 r. o godz. 16 zaprasza do swojej siedziby w Warszawie przy ul. Karowej 20 na spotkanie z okazji przypadającej w tym dniu setnej rocznicy urodzin Andrzeja Ziemilskiego socjologa, pisarza, narciarza, a przede wszystkim miłośnika i wielkiego znawcy gór.
Andrzej Ziemilski urodził się we Lwowie. Był żołnierzem AK, socjologiem kultury i sportu, pisarzem, dziennikarzem, instruktorem narciarskim, taternikiem, człowiekiem gór i miłośnikiem Kresów. Wydał ponad dwadzieścia książek. Publikował artykuły prasowe, felietony, opowiadania i nowele. Pisał o górach, o kształtowaniu pejzażu, o rozmaitych aspektach sportu, o Lwowie i o Zakopanem. W pracy naukowej interesowały go związki człowieka z ziemią i przyrodą, pisał o tym m.in. w artykule „Człowiek i góry a cywilizacja współczesna” (Sympozjum Góry w kulturze polskiej, 1975), oraz w książce „Człowiek w krajobrazie. Szkice z pogranicza socjologii”, Warszawa 1976.
W „Sadze o Stanisławie Vincenzie”  opublikowanej w 48 tomie „Wierchów” pisał tak:
W kręgu bliskim Stanisławowi Vincenzowi przeleciała mi wczesna młodość. Z pierwszym tomem „Połoniny” schodziłem jego „małą ojczyznę”.

Vincenz – Thoreau

Dwunaste seminarium vincenzologiczne poświęcone było analogiom w spuściźnie literackiej i filozoficznej Stanisława Vincenza i Henry’ego Davida Thoreau. Spotkanie zostało zorganizowane we współpracy z Katedrą Historii Literatury Polskiej XX w. Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, a czynny udział w dyskusji wzięli zarówno stali uczestnicy seminariów, jak i goście. Punktem wyjścia do rozważań stał się wykład dr. Jana Zięby, pokazujący istotne zbieżności między „Waldenem” a „Połoniną”, oraz sposobami postrzegania świata przez autorów. Podkreślił ich szacunek do przyrody, a także odczytywanie jej tajemnic za pomocą „gramatica parda” w wypadku Thoreau i „pisma światowego” w wypadku Vincenza. W dyskusji przywołano podzielaną przez obu twórców myśl o tym, że krajobraz kształtuje wspólnoty ludzkie. Podkreślono też wagę tradycji romantycznej dla obu spuścizn. Wspomniano ponadto o kilku istotnych różnicach.
Nagranie seminarium jest dostępne pod tym linkiem.

Rośliny Karpat

Z okazji Międzynarodowej Konferencji „Rośliny lecznicze w nauce i kulturze” organizowanej przez Instytut Historii Nauki PAN, Societas Scientiarum Klukoviana et Jablonovianae, Instytut Etnologii i Antropologii UJ w dniach 19-21 maja 2022 r. w Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu i w Pałacu Staszica w Warszawie, a także z okazji Karpackiego Warsztatu Etnobotanicznego – „Sekrety Ziół”, który odbędzie się w poniedziałek 31 lipca 2023 roku w Domu Sądeckim wydana została drukiem broszura zatytułowana „Rośliny Karpat. Tradycje, obyczaje i badania” zawierająca wybór tekstów z Almanachu Karpackiego „Płaj”.
Wydawcą broszury jest Towarzystwo Karpackiego będące partnerem wyżej wymienionej Konferencji.
Wersję cyfrową (format PDF) można pobrać klikając na jej okładkę widniejącą obok.

Dzień Huculski na Wareckiej

Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna, Oddział Warszawski Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i „Pracownia Duży Pokój” zapraszają w sobotę 20 maja 2023 na „Dzień Huculski”, a w programie:
godz. 11 – 14 Warsztaty tworzenia biżuterii huculskiej, które poprowadzi je Halyna Kutaszczuk z Historyczno-Krajoznawczego Muzeum „Huculszczyzna” w Werchowynie, autorka licznych publikacji o tematyce huculskiej.
godz. 15 – 18 Seminarium Huculskie:
prof. Lech Mróz, Między pamięcią a wyobrażeniem. Huculszczyzna dziś;
dr Bohdana Knysz-Czich z Kosowskiego Instytutu Sztuki Stosowanej i Dekoracyjnej, Huculska sztuka ludowa czasu wojny;
Halyna Kutaszczuk, Fenomen werchowyńskich muzeów;
dr Tadeusz Baraniuk i dr Bartłomiej Chromik, Jurij i Dmytro. Huculscy klucznicy.
godz. 18:30, Koncert muzyki huculskiej w wykonaniu Mykoły Strynadiuka, pochodzącego z Zamahory multiinstrumentalisty i skrzypka huculskiego.
Wszystko to będzie się działo w „Pracowni Duży Pokój” przy ulicy Wareckiej 4/6 w Warszawie (wejście od Kubusia Puchatka), a udział w wydarzeniu jest bezpłatny.