Bieszczad 15

19 kwietnia 2010 | Nowości wydawnicze | Na temat:

Ukazał się 15 tom (za rok 2009) „Bieszczadu”, wydawanego w Ustrzykach Dolnych rocznika  Oddziału Bieszczadzkiego Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Pismo redagowane jest przez Andrzeja Szczerbickiego, Macieja Augustyna, Bogdana Augustyna, Mieczysława Darochę i Tadeusza Szewczyka.
Zawartość tomu:
Antropogeniczne zmiany środowiska wodnego w Bieszczadach do 1951 r. (część III). Dorzecze rzeki Czarna, Maciej Augustyn;
Rozgraniczenie wsi Wołosate z 1788 r. jako źródło informacji o stosunkach społecznych i przemianach środowiska przyrodniczego nad górną Wołosatką, Maciej Augustyn; Czytaj dalej →

Stanisława Vincenza i Jerzego Stempowskiego perypetie na granicy węgierskiej 1939-1940 (Płaj 35)

9 kwietnia 2010 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Andrzej Ruszczak

Nie mogę odnieść do siebie słów Csorby G. Kissa dotyczących interpretacji i recepcji dzieł literackich, ale chciałbym je na początku zacytować: „Wiemy już, że nie wolno nam pominąć obserwatora. Osoby, która zostaje niejako włączona w proces i staje się jego uczestnikiem. Traci pozycję postronnego świadka, stając się częścią obrazu”.

18 zeszyt Harnasia

30 marca 2010 | Nowości wydawnicze, Periodyki

Studenckie Koło Przewodników Górskich „Harnasie” z Gliwic wydało 18 zeszyt „Harnasia”,  wydawanego od lat nieregularnika poświęconego tematyce górskiej. Gratulujemy i zapraszamy do lektury.
A oto zawartość zeszytu:
Katarzyna Jamróz, Budownictwo ludowe Babiogórców
Katarzyna Jamróz, Skansen na Markowych Rówienkach
Małgorzata Meres-Nowak, Adam Nowak, Dwór w Stryszowie
Radosław Jerzy Truś, Drzewa wyróżnione
Radosław Jerzy Truś, Oblicza jednej góry Czytaj dalej →

Przewodnik po północnej Rumunii

18 marca 2010 | Nowości wydawnicze | Na temat: ,

Nakładem Oficyny Wydawniczej „Rewasz” ukazał się długo oczekiwany przewodnik Stanisława Figla i Piotra Krzywdy, pt. Bukowina. Maramuresz. Przewodnik po północnej Rumunii.
Przewodnik składa się z czterech części. Pierwsza, traktuje o geografii, przyrodzie, kulturze ludowej i stosunkach wyznaniowych w Marmaroszu, Oaszu i na  Bukowinie. Obszernie potraktowano zagadnienia historyczne, dawne i współczesne, zwracają uwagę na udział Polaków w dziejach tych krain.

Czytaj dalej →

Zawartość „Ziemi”

18 marca 2010 | Ogólne

Z okazji przypadającego w tym roku jubileuszu 100-lecia „Ziemi”, niezwykle zasłużonego dla krajoznawstwa czasopisma Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, wspaniałą niespodziankę przygotowała Centrala Biblioteka PTTK im. K. Kulwiecia, umieszczając w Internecie całą jego zawartość.  Czytaj dalej →

Magury 09

17 marca 2010 | Nowości wydawnicze, Periodyki | Na temat: ,

Ukazały się Magury 09, kolejny tom wydawanego przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich z Warszawy rocznika krajoznawczego poświęconego Beskidowi Niskiemu i Pogórzom. Zapraszamy do lektury. A oto spis jego zawartości:
Tatiana i Grzegorz Bowanko, Krótki opis II wojny światowej na terenie wsi Krempna i Polany;
Paweł Kukurowski, Wrzesień 1939 roku w Beskidzie Niskim w oczach żołnierzy niemieckich;
Bogdan Huk, Struktura organizacyjna podziemia ukraińskiego na Łemkowszczyźnie w latach 1945-1947;

Czytaj dalej →

Wołosi – zapomniany lud Bałkanów (Płaj 21)

9 marca 2010 | Płaj - artykuły | Na temat:

Tadeusz A. Olszański

(fragmenty)

Wstęp

W dyskusjach o pochodzeniu północnokarpackich grup góralskich, zwłaszcza Łemków, wiele miejsca zajmuje tzw. kwestia wołoska, czyli problem wkładu, jaki w formowanie się tych grup wniosła społeczność zwana Wołochami (wołochami?), a także pytanie – czym była ta społeczność. Wydaje się, że to właśnie owym Wołochom górale karpaccy zawdzięczają swą głęboką wspólnotę kultu­rową, nie dającą się wyjaśnić samym podobieństwem sposobu gospodarowania. I choć jesteśmy – mniej lub bardziej intuicyjnie – przekonani, że Wołosi żyli niegdyś właściwie w całych Karpatach, a następnie wtopili się w inne karpackie etnosy, zaś na południu dali początek etnosowi rumuńskiemu, zazwyczaj nie zdajemy sobie sprawy z tego, że na południu Europy, daleko od Karpat, żyje do dziś dość liczna wspólnota wołoska, która jeszcze stosunkowo niedawno trwała przy zapomnianych na północy Europy formach gospodarowania i kultury. Czytaj dalej →

Rok w wierzeniach Hucułów

5 marca 2010 | Nowości wydawnicze | Na temat:

W kwietniu 2009 r. w 120 rocznicę urodzin Petra Szekeryka-Donykiwa ukazała się nakładem Wyd. „Huculszczyna” książka pt. „Rok w wierzeniach Hucułów” zawierająca wybór jego utworów. Są to teksty z różnych okresów twórczości Szekeryka – począwszy od artykułów z prasy pisanych jeszcze przed I wojną światową, po przez publikacje w naukowych zeszytach Towarzystwa im. Szewczenki, aż po wydawane przez Towarzystwo Przyjaciół Huculszczyzny w latach 1935, 37 i 39 „Kalendarze Huculskie”.

Czytaj dalej →

Spacer historyczny po Rafajłowej (Płaj 38)

25 lutego 2010 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Jan Skłodowski

(fragmenty)
Ta bardzo historyczna miejscowość położona u podnóża Gorganów, przed wojną w powiecie nadwórniańskim województwa stanisławowskiego, znajduje się dziś w granicach Ukrainy i nazywa się Bystricia. Jej dawna nazwa związała się nierozerwalnie z walkami 2 i 3 pułków Legionów Polskich na przełomie lat 1914/1915 i od niej wzięła imię tzw. rzeczpospolita rafajłowska. Dzieje wsi są jednak znaczone także wydarzeniami mniejszej wagi, które wyznaczały jedynie bieg spraw codziennych i losy mieszkańców; składają się one na „małą księgę historii”. Skromną i z pozoru mniej ważką niż ta „wielka”, ale stanowiącą dziś przewodnik zapraszający na spotkanie z zachowanymi śladami – ostańcami dawnych czasów.

Czytaj dalej →

Pułkownik Norbert Okołowicz (1890-1943). Kartki do biografii (Płaj 38)

24 lutego 2010 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Leszek Rymarowicz

Rodzicom pracę tę poświęcam.

(fragmenty)
W wydanym wiele już lat temu przewodniku Powroty w Czarnohorę przypomniano, a właściwie odkryto na nowo postacie wielu osób zasłużonych dla turystyki, ochrony przyrody, literatury i sztuki, związanych z Karpatami Wschodnimi w okresie II Rzeczypospolitej. W ciągu kilkunastu minionych lat wiele z tych postaci doczekało się obszernych opracowań, niektóre jednak, jak nasz tytułowy bohater, czekają nadal na swoich „odkrywców”.
Przy okazji sesji w Rafajłowej postanowiłem przybliżyć jej uczestnikom, a w konsekwencji także czytelnikom „Płaju” postać nietuzinkową. Jej życiorysem obdzielić można byłoby przynajmniej kilka innych osób, których grube biografie zalegają półki księgarń i antykwariatów.

Czytaj dalej →