Poznanie i zagospodarowanie Babiej Góry

Zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 30 czerwca 2022 r. o godz. 19. Gościem będzie tym razem Jerzy Kapłon, który opowie o dziejach turystycznego poznania i zagospodarowania Babiej Góry do połowy XX wieku. Dowiemy się o historii turystycznego poznania „Królowej Beskidów” i okolic od czasów najdawniejszych, aż do połowy XX wieku. Na podstawie odnalezionych, nieznanych szerszemu ogółowi zapisów i dokumentów autor przedstawi najwybitniejsze postacie, którym zawdzięczamy opisy Babiej Góry oraz ich dokonania. Opowieść obejmie także organizacje i stowarzyszenia, szczególnie zasłużone dla ochrony niepowtarzalnych cech i wartości tego regionu, ale także za jego udostępnianie turystyczne, rozwój bazy noclegowej i infrastruktury wspierającej ruch turystyczny. Na pewno będą także liczne odniesienia do współczesności, na kształtowanie której nasz gość, jako prezes Zarządu Głównego PTTK, ma niewątpliwie znaczący wpływ.
Jerzy Kapłon jest przewodnikiem SKPG „Harnasie”, przewodnikiem beskidzkim, Przodownikiem Turystyki Górskiej PTTK, posiada także uprawnienia przewodnika górskiego międzynarodowego –UIMLA. Aktywnie działała w strukturach społecznych PTTK, aktualnie sprawuje funkcję prezesa Zarządu Głównego, a także dyrektora Centralnego Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie. Jest animatorem wielu projektów wspieranych z budżetu państwa – w tym związanych z budową sieci szlaków turystycznych w ukraińskich Karpatach Wschodnich i w Gruzji oraz budową nowoczesnej bazy szlaków turystycznych PTTK. Jest członkiem Rady Naukowej Tatrzańskiego i Gorczańskiego Parku Narodowego, Rady Polskiej Organizacji Turystycznej i Rady Naukowej Związku Podhalan. Jerzy Kapłon jest także autorem wielu artykułów i książek związanych z historią turystyki górskiej, w tym także w rejonie Babiej Góry, a zwłaszcza poświęconych Polskiemu Towarzystwu Tatrzańskiemu i jego oddziałom oraz turystyce polskiej w Karpatach Wschodnich. Czytaj dalej

Jak powołać Turnicki Park Narodowy?

Adam Wajrak i zespół Klimat i Środowisko „Gazety Wyborczej” zapraszają w piątek 17 czerwca 2022 r. o godz. 19 do obejrzenia w transmisji online debaty ekspertów wokół niewidzialnego Turnickiego Parku Narodowego. Na pytania: co musi się wydarzyć, by Turnicki Park Narodowy powstał i jak przekonać do niego nieprzekonaną część lokalnej społeczności spróbują odpowiedzieć zaproszeni do debaty eksperci.
Tu warto przypomnieć, że starania o utworzenie tego parku narodowego liczą sobie już trzy dekady, a właśnie mija ćwierć wieku od czasu kiedy wiosną 1997 roku Towarzystwo Karpackie upominało się u ówczesnego ministra Ochrony Środowiska, Stanisława Żelichowskiego o jego powołanie do życia i o wstrzymanie na jego terenie intensywnego wyrębu.
W piątek, w dniu debaty, do „Gazety Wyborczej” dołączony będzie specjalny dodatek w postaci mapy społecznie projektowanego Turnickiego Parku Narodowego.

Etnowarsztaty w Łopience

Towarzystwo Karpackie z satysfakcją informuje, że zostało beneficjentem konkursu EtnoPolska 2022 i w zawiązku z tym realizować będziemy zadanie pt. „Etnowarsztaty w Łopience”, na które została przyznana dotacja  w kwocie 10 000 zł. Wszystkie informacje, ogłoszenia i relacje z realizacji tego zadania będą dostępne na naszym portalu w zakładce Łopienka/Etnowarsztaty.

Tablica SKPB w bacówce na Jaworcu

Wczoraj w południe w jadalni jednego z najsympatyczniejszych schronisk bieszczadzkich, to znaczy w bacówce PTTK na Jaworcu odsłonięto uroczyście tablicę pamiątkową „Pamięci założycieli i członków SKPB Warszawa”. Jej fundatorem jest przewodnik SKPB (blacha nr 139) Bolesław Szafrański „Generał”. Uroczystość odsłonięcia odbyła się z okazji 65-lecia SKPB, którego obchody miały miejsce w ostatni weekend w gościnnych progach ośrodka „Piotrowa Polana” rodziny Ostrowskich w Wetlinie. Bolek odsłaniając tablicę wspólnie z aktualnym prezesem Koła Piotrem Bonikiem, sformułował myśl, z którą zgodzili się licznie tam obecni członkowie SKPB, taką mianowicie, że Koło odcisnęło niezatarte piętno na całym późniejszym życiu każdego z nas. Czytaj dalej

Жаб’євська лікарня, Żabiowski szpital

Kontynuując cykl „Сьогодні всі ми говоримо українською” zamieszczamy tu do pobrania kolejny artykuł Leszka Rymarowicza, który ukazał się po ukraińsku w wydawanym w Werchowynie „Kalendarzu Huculskim 2022”. Przedstawia on zupełnie nieznane dzieje budowy żabiowskiego ośrodka zdrowia, zwanego także „Szpitalem Serwackiego”, oddanego do użytku w 1931 r. Jest to jeden z niewielu ocalałych z wojennej i sowieckiej zawieruchy budynków dzisiejszej Werchowiny powstałych w latach międzywojennych. Obecnie to siedziba Dziecięcej Szkoły Artystycznej.
У 2022 році виповнюється річниця ініціативи тодішньої Ради ґміни давнього Жаб’є (зараз – Верховина) побудувати у цій місцевості лікарню, результатом якої є існуюча споруда на вул. Жаб’євській № 4. Походження будівлі, на жаль, є повністю невідоме, так само, як забутими залишаються імена як ініціаторів її будівництва та й імена гуцульських майстрів, які збудували її так гарно й надійно. Сьогодні споруда Дитячої Школи Мистецтв у Верховині, є не лише цінною пам’яткою архітектури, а й свідком іноді важкої та вже призабутої історії Гуцульщини, а також майстерності й надійності колишніх гуцульських майстрів. Можливо, колись вдасться повернути цю споруду до стану, відповідного з первинним оригінальним дизайном? Вона б стала справжньою перлиною серед будівель Верховини та гордістю влади цього чудового міста.

 

Kto nie zdążył za Ewą

Jeśli ktoś nie miał możliwości podążenia Łukiem Karpat za Ewą Chwałko na majowych Spotkaniach Karpackich online, to nic straconego, ponieważ od dziś może to zrobić bez pośpiechu, a nawet na raty, na przykład z przerwą na kawę, klikając na ten link. A to z tego względu, że właśnie udostępniliśmy nagranie z ostatnich Spotkań wypełnionych ciekawą opowieścią o karpackich perypetiach samotnej wędrowczyni w trakcie jej osiemdziesięcio cztero dniowej wędrówki. Oczywiście zapis ten dostępny jest także na koncie Towarzystwa Karpackiego na YouTube.
Przy okazji polecamy kolejną sesję Spotkań Karpackich online z prelekcją Jerzego Kapłona pt. „Historia turystycznego poznania i zagospodarowania Babiej Góry do połowy XX wieku”., która odbędzie się oczywiście w czwartek 30 czerwca 2022 r. jak zwykle o godz. 19.

Dialog o „Dialogach z Sowietami”

Za nami piąte seminarium Pracowni Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza, którego zapis można już obejrzeć tu, a które pomyślane było jako rozmowa o „Dialogach z Sowietami” Stanisława Vincenza. Wykład wprowadzający wygłosił prof. Włodzimierz Próchnicki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tym razem uczestnicy seminarium dyskutowali o książce stanowiącej zapis spotkań i rozmów z Sowietami, odbytych przez autora „Połoniny” m.in. w więzieniu w Stanisławowie i na Węgrzech. Prof. Próchnicki zwrócił uwagę na fakt, że w ówczesnych warunkach nie mogło być mowy o dialogach typu sokratejskiego ponieważ dążenie w rozmowie do prawdy było nie tylko niemożliwe, ale przede wszystkim niebezpieczne. Wiele wątków i nowych ujęć, które pojawiły się w trakcie wystąpienia i w dyskusji, zasługuje na szczególną uwagę, jako że – wbrew naszym jeszcze nie tak dawnym przewidywaniom – są one boleśnie aktualne.

Jak na Łopienkowskiej Sesji było

21 maja br. w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej odbyła się dziewiąta już z kolei sesja „Czas dla Łopienki”. Na jej początku Zbigniew Kaszuba odczytał sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience. Sprawozdanie urozmaicone było zdjęciami z prowadzonych w zeszłym roku prac archeologicznych oraz odnalezionych w ich trakcie artefaktów – monet austriackich i fragmentu żeliwnego posążka bogini Diany. Następnie głos zabrali leśnicy. Mariusz Kobus z Nadleśnictwa Cisna krótko podsumował działania nadleśnictwa w Łopience, a Kazimierz Nóżka opowiedział o skrzydlatych mieszkańcach Łopienki oraz o niedźwiedziach, ilustrując opowieść fragmentami filmów. Słuchacze korzystali z okazji pytając jak zachować się w przypadku spotkania z niedźwiedziem.
Kolejnym prelegentem był historyk sztuki Paweł Sygowski. Posługując się przykładami konkretnych cerkwi z terenów zaboru austriackiego i rosyjskiego przedstawił zmiany jakie zachodziły w liturgii i wyposażeniu cerkwi unickich na przestrzeni dziejów. Najpierw proces latynizacji – wycofywanie ikonostasów, wprowadzanie ołtarzy bocznych, monstrancji, a następnie odwrót w kierunku narodowego stylu ukraińskiego. Czytaj dalej

Ewa Chwałko i „Łuk Karpat”

Zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online, które odbędą się 26 maja 2022 r., tradycyjnie w czwartek o godz. 19. Ich gościem będzie dr Ewa Chwałko, która jako pierwsza Polka i prawdopodobnie druga kobieta na świecie przeszła samotnie „Łuk Karpat”. Szlakiem przez Rumunię, Ukrainę, Polskę i Słowację, głównie grzbietami, w 84 dni przemierzyła 2367 km – ułożoną przez siebie trasą, nie korzystając z depozytów i zewnętrznego wsparcia. Początkiem i końcem jej wędrówki były przełomy Dunaju – pierwszy w Żelaznych Wrotach w Rumunii, zaś drugi u ujścia Morawy w Bramie Devińskiej na Słowacji.
Mottem życiowym Ewy jest to, aby od czasu do czasu zrobić coś pierwszy raz w życiu, bo to pozwala zachować dziecięcą ciekawość i zachwyt nad światem. Prywatnie mama dwóch nastoletnich córek, filolog i historyk z wykształcenia, pracujący na etacie. Efektem jej podróży jest przygodowa, niepozbawiona humoru a pełna wiedzy historycznej i przyrodniczej o przemierzanych regionach książka pt. „Łuk Karpat. 84 dni samotnej wędrówki”. Ewa jest laureatką Wyróżnienia Kolosów 2021 roku, a także autorką bloga. Czytaj dalej

Spotkanie z Dominikiem Księskim

Studenckie Koło Przewodników Górskich z Katowic zaprasza we wtorek 24 maja 2022 r o godz. 17.30 do Centrum Organizacji Pozarządowych w Katowicach przy ulicy Kopernika 14 na spotkanie na żywo z Dominikiem Księskim, autorem książki „Ogień to druga woda czyli Łuk Karpat”, która zdobyła pierwsze miejsce w kategorii proza literacka o tematyce górskiej w V Międzynarodowym Konkursie „Najlepsze wydawnictwa o górach”. Gość opowie o przejściu Łuku Karpat i przygotowaniach do niego, o napotkanych problemach na trasie i specyfice przejścia konkretnych pasm górskich oraz odpowie na pytania. Do nabycia będzie oczywiście książka Dominika Księskiego, a także jego płyty, których słuchanie „powoduje chęć natychmiastowego wyjazdu w góry”. Więcej o autorze i jego przejściu Łuku Karpat można przeczytać tu, a także tu.