Łopienka – nocne czuwanie

Kustosz łopieńskiego sanktuarium zaprasza po raz ósmy na nocne czuwanie w Łopience w środę 14 sierpnia 2019 r. na godzinę 18. W wigilię święta Wniebowzięcia NMP proponuje wspólną modlitwę o szczególne łaski dla ojczyzny i o pokój na Ukrainie powierzyć orędownictwu Matki Bożej Łopieńskiej. Zakończenie czuwania przewiduje około północy, a w jego programie znajdą się:
– Msza Święta i wystawienie Najświętszego Sakramentu,
– nabożeństwo ekumeniczne „Maryja – Zwierciadło Sprawiedliwości”,
– nieszpory,
– różaniec,
– apel Jasnogórski,
– modlitwy do Matki Bożej,
– modlitwa zawierzenia papieża Franciszka.
Dla wytrwałych po zakończeniu czuwania gorąca herbata i słodycze.

Serdecznie zapraszam wszystkich, a szczególnie pragnących modlić się o pojednanie oraz tych którzy chcą lepiej przygotować się do święta Wniebowzięcia. Także zmęczonych natłokiem codziennych wrażeń, szukających wyciszenia, szukających pocieszenia, szukających Boga.

Zbyszek Kaszuba

Dzwonnica w Polanach Surowicznych jak nowa

21 lipca 2019 r. po ponad 7 latach starań zakończony został remont zrujnowanej dzwonnicy z 1830 r. stojącej niegdyś przy nieistniejącej już dziś drewnianej cerkwi greckokatolickiej w dawnej łemkowskiej wsi Polany Surowiczne. W tym roku oszalowano izbicę oraz pokryto blachą dach i wieńczący go barokowy hełm. Pozostała jedynie budowa konstrukcji do zwieszenia dzwonu, którą zaplanowano na przyszły rok, jak również zawieszenie odnalezionego po latach dzwonu ufundowanego w 1927 roku przez Łemków z Ameryki, a odlanego w Preszowie. Cały projekt prowadzony był społecznie przez ludzi dobrej woli z trzech organizacji: Stowarzyszenia „Magurycz”, Stowarzyszenia Klub Turystyczny Elektryków „Styki” oraz Stowarzyszenia Bractwa Młodzieży Greckokatolickiej „Sarepta”. Wszystkim należą się ogromne gratulacje za włożony w odbudowę trud, a także za determinację przy zdobywaniu funduszy. Na karpackich od początku śledziliśmy postępy prac przy odbudowie dzwonnicy i wspieraliśmy ich realizatorów.

Magury’17

Z prawdziwą radością witamy kolejne „Magury”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi wydawany przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich z Warszawy. Jest to już 187 publikacja warszawskiego SKPB, a liczy sobie aż 178 stron.
A taka jest ich zawartość:
Adam Baniak, Hutnictwo szkła w gminie Uście Ruskie w XVIII i XIX wieku,
Bogdan Huk, Łemkowszczyzna w składzie Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej 1918-1919,
Ksiądz Pantełejmon Szpyłka, Walki wyzwoleńcze Łemkowszczyzny w 1918 roku,
Bartłomiej Kielski-Bardanaszwili, Wiersze VIII,
Anna Ostrowińska, Muszyna w historii i legendzie,
Andrzejówka, Muszyna i Szczawnik,
Tomasz Borucki, Legenda „marcowej” Baby w Karpatach na tle porównawczym,
Piotr Malec, Święty Bazyli Wielki – historia, legenda, ikonografia,
Szymon Modrzejewski, 3 z 32, czyli działalność Stowarzyszenia Magurycz w Beskidzie Niskim i okolicach w latach 2016-2018.

Łemkowskie wesele w Świątkowej Wielkiej

Nakładem Wydawnictwa „Żyznowski” ukazała się właśnie licząca 540 stron książka Bolesława (Wasyla) Bawolaka zatytułowana Łemkowskie wesele w Świątkowej Wielkiej. Książka, której premiera miała miejsce tydzień temu w Świątkowej Wielkiej, rodzinnej wsi autora w trakcie Parady Historycznej oparta jest na wspomnieniach i rodzinnych przekazach wzbogaconych bogatą literaturą i materiałem źródłowym. Jak pisze jej wydawca, zaprasza ona na trzydniowe wesele, z muzyką, śpiewem, jadłem i napitkiem. Łemkowskie wesele z lat trzydziestych było rytuałem niepowtarzalnym w swojej obrzędowości, ceremoniale, odświętności, ilości wykonanych pieśni i osób zaangażowanych, aby ten ludowo-cerkiewny obrządek dopełnił się według nakazu tradycji i miejscowych zwyczajów. Jednak samo wesele poprzedza wiele starań i zabiegów – np. swatania i oględzin majątku. Wszystko to autor opisuje z wyjątkową wnikliwością i szczegółowością.

Czytaj dalej

Chimczak i Paraska

Dom Aukcyjny DESA Unicum w Warszawie, przy ul. Pięknej 1A w trwającej właśnie (do 15 lipca do godz. 17) aukcji online „Grafiki i Sztuki Dawnej” pod nr 1429 oferuje drzeworyt barwny na papierze (25 x 19 cm) Wacława Wąsowicza pt. „Chimczak i Paraska”.  Wacław Wąsowicz (ur. 25 sierpnia 1891 w Warszawie, zm. 6 października 1942 w Wilanowie), malarz, grafik. Studiował w warszawskiej Szkole Rysunkowej im. Wojciecha Gersona (1909–1910), a następnie w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych (1911–1914) u Ignacego Pieńkowskiego. Był także w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych uczniem Jacka Malczewskiego (1914). Uprawiał malarstwo sztalugowe, grafikę (drzeworyt), akwarele, malował na tkaninach i ceramice. Był członkiem grup artystycznych: Formistów, Rytmu i Rytu.
Kim byli przedstawieni na drzeworycie Huculi nie wiemy, ale nazwisko Chimczak popularne jest w Żabiem i Bystrcu do dnia dzisiejszego.

„Sądecczyzna” po raz dwunasty

Zgodnie z tradycją w Ratuszu Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu 5 lipca 2019 roku wręczono XII doroczną Honorową Nagrodę „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego. W kategorii prac indywidualnych laureatem Nagrody został Marcin Przybyła za książkę Przeszłość, pamięć i dziwne ruiny: archeologiczne odkrycia na Górze Zyndrama w Maszkowicach wydaną przez Księgarnię Akademicką. Na drugim miejscu uplasowali się Łukasz Połomski, autor książki Między zacofaniem a nowoczesnością: społeczeństwo Nowego Sącza w latach 1867–1939 oraz Stanisław Korusiewicz za książkę Apel podhalański: słownik biograficzny żołnierzy zmobilizowanych przez 1 Pułk Strzelców Podhalańskich w sierpniu i wrześniu 1939 r. Na trzecim miejscu znalazła się książka Dawida Golika pt. Wrzesień 1939 w Dolinie Dunajca. W kategorii prac zbiorowych laureatami Nagrody zostali: Piotr Łopatkiewicz oraz Tadeusz Łopatkiewicz za książkę Szkicownik Stanisława Wyspiańskiego z naukowo-artystycznej wycieczki w Sądeckie, Gorlickie i Grybowskie z roku 1889, wydaną przez Muzeum Narodowe w Krakowie. Na drugim miejscu znalazła się książka W mieście Nowym Sączu, na Długosza przy Plantach…: I Gimnazjum i Liceum im. Jana Długosza w Nowym Sączu 1818–2018 pod red. Jakuba M. Bulzaka.

Czytaj dalej

Krempniańska Parada w Świątkowej Wielkiej

W niedzielę 14 lipca 2019 r. zapraszamy do Świątkowej Wielkiej – łemkowskiej wsi przepięknie położonej w sercu Beskidu Niskiego na XVIII Krempniańską Paradę Historyczną. Głównym punktem jej programu jest widowisko historyczne zatytułowane „Pułaski pod Świątkową” przedstawiające walki konfederatów barskich w Karpatach. Widowisku będą towarzyszyły koncerty muzyki pogórzańskiej, łemkowskiej oraz żydowskiej. Odbędzie się również jarmark rękodzielniczy, oraz rodzinne gry i zabawy, a także degustacja lokalnych potraw. Chętni będą mogli wziąć udział w Biegu Pułaskiego na dwóch różnych trasach. Organizatorami Parady są Fundacja im. Generała Pułaskiego, Parafia w Desznicy oraz mieszkańcy Świątkowej, a uzyskany z niej dochód zostanie przeznaczony na remont i ochronę zabytkowej cerkwi łemkowskiej w Świątkowej Wielkiej.

„Wojakiem Szwejkiem” do Andy Warhola

Już od 29 czerwca w każdą sobotę i niedzielę do 1 września 2019 r. włącznie będzie kursował specjalny pociąg „Wojak Szwejk” relacji Rzeszów – Medzilaborce. Wyjazd z Rzeszowa o godz. 5:49, przyjazd do stacji Medzilaborcach o godz. 10:25. Pociąg powrotny odjedzie o godz. 17:48 i przyjedzie do Rzeszowa o godz. 22:20. Koszt przejazdu w jedną stronę to 16 zł + 1 euro. Dodatkowo w soboty pociąg będzie realizował połączenie z Medzilaborzec do Sanoka. Wyjazd o godz. 10:31, a przyjazd do Sanoka o godz. 12:13. Pociąg powrotny wyjedzie z Sanoka o godz. 15:54, a Medzilaborcach będzie o godz.  17:36. Koszt przejazdu w jedną stronę to 9,30 zł + 1 euro. Jest to wyjątkowa szansa przejechania jednej z najstarszych linii kolejowych w Karpatach – z Zagórza przez Komańczę i Łupków oraz przez tunel pod Przełęczą Łupkowską (oddany do użytku 30 maja 1874 r.) do Paloty.

Z „Rewaszem” na karpackie wakacje

Po pierwsze tuż przed wakacjami trafiło do księgarń nowe, szóste już aktualizowane wydanie przewodnika Oficyny Wydawniczej „Rewasz” pt. Beskid Niski. Przewodnik dla prawdziwego turysty. Jest to praca zbiorowa pod red. Pawła Lubońskiego i zarazem najlepszy przewodnik po Beskidzie Niskim. Liczy 464 strony formatu B6, w tym 32 ze zdjęciami barwnymi, 123 ilustracje, 62 mapki i plany miejscowości oraz 9 panoram.

Jako swoiste uzupełnienie do ambitnego przewodnika po Bieszczadach (Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty, w tym roku wydanie XVIII) ukazały się Bieszczady na każdą pogodę. Przewodnik autorstwa Bogdana Mościckiego zawierający 128 kolorowych stron formatu B6, w tym 144 ilustracje, 2 panoramy, 14 mapek i planów miejscowości. Opisy najbardziej popularnych wycieczek w Bieszczadach są ujęte w cztery rozdziały. 1. Na dobrą pogodę połoniny. 2. Najpiękniejsze doliny to propozycja na dni, gdy najwyższe grzbiety kryją się w chmurach. 3. Trzeci rozdział to wycieczki na gorszą pogodę. 4. Czwarty — to trasy rowerowe.

Czytaj dalej

Między dworem a wsią na Orawie

W ramach „Biblioteki orawskiej” ukazała się książka pt. Między dworem a wsią. Na styku kultury szlacheckiej i chłopskiej. Jest to praca zbiorowa pod redakcją Piotra Krzywdy wydana przez Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, a dedykowana dr Hannie Pieńkowskiej w stulecie jej urodzin. Zawiera referaty wygłoszone na konferencji naukowej zorganizowanej w grudniu 2017 r. w 80. rocznicę przekazania dworu Moniaków państwu polskiemu. Obficie ilustrowana czarno-białymi fotografiami książka liczy 304 strony formatu B5 i zawiera wiele ciekawych artykułów dotyczących zarówno dziejów i kultury ludowej Orawy, jak też samego Muzeum. Dzieło otwiera oczywiście artykuł Joanny Hogno-Jachymiak pt. Hanna Pieńkowska – pani na zabytkach. Uwagę zwracają m.in. obszerne artykuły Tadeusza M. Trajdosa, Najdawniejsze dzieje Moniaków, Wilczków i Bukowińskich oraz Jerzego M. Roszkowskiego, Geneza i dzieje Divékych z Podwilka. Ciekawe wyniki badań rzucające nowe światło na najważniejszy zabytek Muzeum zawiera opracowanie Tomasza Ważnego, Sophie Blain, Ronalda Buscha i Jana Tumajera, pt. Dendrochronologiczne datowanie dworu Moniaków z Zubrzycy Górnej. Oczywiście warte lektury są wszystkie teksty zawarte na kartach tej książki. Publikacja jest bezpłatna, do zdobycia w Muzeum.