Sichul pod choinkę

29 listopada 2018 | Aukcyjne karpatiana | Na temat: ,

Wigilia zbliża się wielkimi krokami wypadałoby zatem rozejrzeć się za jakimiś karpackimi prezentami. I tu przychodzą nam z pomocą aukcyjne karpatiana. Otóż na Aukcji Dzieł Sztuki Domu Aukcyjnego Polswiss Art w Warszawie przy ul. Wiejskiej 20, we wtorek 11 grudnia 2018 r. o godz. 19 będzie można zakupić przecudnej urody tryptyk Kazimierza Sichulskiego zatytułowany „W Szopce Bożonarodzeniowej” namalowany w 1938 r. (nr kat. 21). Wiele wskazuje na to, że szopkowi pastuszkowie to Huculi, mamy więc huculską szopkę na prezent jak znalazł. Kłopot jedynie w tym, że przewidywana cena sprzedaży wyniesie coś między 200 a 300 tys. zł.
Na tej samej aukcji warto także zwrócić uwagę na olej Wojciecha Kossaka z 1915 r. pt. „Żołnierska gwiazdka” (nr kat. 22). W tytule obrazu autor tego nie zaznaczył, ale wygląda to – wypisz wymaluj – na gwiazdkę w Rafajłowej z sylwetą Maksymca na tle grudniowego nieba. Cena, no cóż równie ciekawa jak poprzednia, tak między 90  a 150 tys. zł. Życzymy udanych zakupów.

W urodziny Stanisława Vincenza

27 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Zakład Edytorstwa Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego serdecznie zaprasza na Wieczór Literacki w 130 urodziny Stanisława Vincenza. Odbędzie się on oczywiście 30 listopada o godz. 18.30 w Oratorium Marianum w Gmachu Głównym Uniwersytetu Wrocławskiego przy pl. Uniwersyteckim 1. W wieczorze, który poprowadzi Jan A. Choroszy wezmą udział Renata Kościelniak i Irena Rybicka. Wstęp wolny.
Korzystając z okazji uprzejmie informujemy, że wystawę „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr Jana A. Choroszego można obecnie oglądać w Bibliotece Uniwersyteckiej Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach przy ul. Świętokrzyskiej 21E, gdzie będzie eksponowana do 17 stycznia 2019 r.

Zanurzeni w Vincenzie

26 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

W sobotę 24 listopada późnym wieczorem zakończyła się w Krakowie międzynarodowa konferencja „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Wschodnia” zorganizowana z okazji 130. rocznicy urodzin Stanisława Vincenza. Jej organizatorami było Towarzystwo Karpackie, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie i Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK. Konferencja zgromadziła vincenzologów z Ukrainy, Austrii, Rumunii, Izraela i oczywiście z Polski, a prelekcje, których tematyka była wyjątkowo szeroka trwały w sumie blisko 13 godzin. Wszystkich wystąpień oczywiście nie zdołamy tu omówić – organizatorzy zapewniają, że zostaną one opublikowane w pokonferencyjnej publikacji, która ujrzy światło dzienne najpóźniej w połowie przyszłego roku.

Pragniemy jednak zwrócić uwagę na ważne wydarzenie, które miało miejsce na początku sesji sobotniej, a mianowicie na wystąpienie Mykoły Kniażyckiego, przewodniczącego Komisji ds. Kultury i Duchowości Rady Najwyższej Ukrainy, który przedstawił projekty vincenzowskie realizowane w tym roku na Ukrainie, a także zrelacjonował zaawansowanie prac nad stworzeniem Centrum dialogu międzykulturowego im. Stanisława Vincenza w Krzyworówni. W pracach międzynarodowego zespołu przygotowującego merytoryczną koncepcję Centrum pracują między innymi obecni na Konferencji prof. Mirosława Ołdakowska-Kuflowa i dr Jan A. Choroszy. Mykoła Kniażycki zaprezentował nawet wizualizację projektu architektonicznego Centrum, wszystko więc wskazuje na to, że już wkrótce na kolejnej konferencji vincenzowskiej spotkamy się w Krzyworowni nad Czarnym Czeremoszem. Czytaj dalej →

Pałahna – niania Stanisława Vincenza

19 listopada 2018 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Na okoliczność nadchodzących szybkimi krokami krakowskich uroczystości upamiętniających 130. rocznicę urodzin Stanisława Vincenza i towarzyszących im ważnych wydarzeń w postaci Sesji Krajoznawczej poświęconej autorowi tetralogii Na wysokiej połoninie oraz Międzynarodowej Konferencji pt. „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Środkowa”, o których pisaliśmy już w poprzednich postach, przypominamy dziś artykuł o Połahnie Słypeńczuk-Rybeńczuk opublikowany w 52 tomie Płaju. Opowiada on o huculskiej niani Stanisława Vincenza, której wkładu w postrzeganie Huculszczyzny przez autora „Wysokiej połoniny” wprost nie sposób przecenić.  To ona w krzyworównieńskim dworze wprowadzała małego Siunę w świat huculskich mitów i huculskiej gwary, co po latach zaowocowało jedynym w swoim rodzaju dziełem. To dzięki niej Stanisław Vincenz zakochał się w Huculszczyźnie i potrafił ją zrozumieć jak nikt przed nim, ani nikt po nim.
Płaj 52, str. 47, Leszek Rymarowicz, Iwan Zełenczuk, Jarosław Zełenczuk, Pałahna. Stanisława Vincenza przewodniczka po huculskiej duszy (plik pdf).

Małgorzata Misiak o łemkowskiej tożsamości

15 listopada 2018 | Nowości wydawnicze | Na temat: ,

W redakcyjnej poczcie z ostatnich dni znaleźliśmy wydaną przez Wydawnictwo Profil książkę Małgorzaty Misiak, zatytułowaną „Między Popradem a Osławą. Tożsamość kulturowo-językowa Łemków w ujęciu etnolingwistycznym” (Wrocław 2018). Praca licząca 272 strony formatu B5 zawiera obszerną bibliografię oraz indeksy.
Deklaracja autorki zawarta we wstępie do książki:
Zamierzeniem pracy (…) było odtworzenie tego obszaru samoświadomości Łemków, w którym zawiera się odpowiedź na pytanie: co to znaczy być Łemkiem?
oraz tytuły niektórych rozdziałów: „Łemkowski obraz Innych”, „Łemków portret własny”, czy wreszcie „Łemkowskie uniwersum tożsamościowe”, w którym wyróżnione zostały cztery najważniejsze płaszczyzny kształtowania się tożsamość Łemków: język, terytorium, religia i historia, wydają się zapowiadać ciekawą lekturę.

Fotografie Adriana Spuły

14 listopada 2018 | Wydarzenia

Członek Towarzystwa Karpackiego Adrian Spuła zaprasza na wystawę swoich analogowych fotografii do Antykwariatu Abecadło przy ul. Kościuszki 18 w Krakowie. W piątek 16 XI 2018 r. o godz. 19 podczas otwarcia wystawy będzie można zobaczyć większą liczbę prac. Tytuł wystawy „Światło było już tylko zamilkłymi ustami” jest cytatem z wiersza Nelly Sachs .
Autor fotogramów pisze tak:
Pęknięcie na murze, kształt gałęzi drzewa, światło na skale – to też zwierciadła. Choć patrząc w nie, nie widzimy swej twarzy – odbijają emocje, uczucia, a czasem coś, czego nie potrafimy nazwać, ale czujemy: mieszka i rezonuje wtedy w nas. (…)
Pamiętam z dzieciństwa pierwszą noc w ciemni urządzonej przez rodziców w domowej łazience; chwilę, w której przy skąpym czerwonym świetle na zanurzonej w kuwecie kartce papieru pojawiał się obraz. Było to przeżycie tak silne, że do dziś fotografia więcej ma dla mnie wspólnego z wywoływaniem duchów niż z surową dokumentacją. Kiedy więc fotografuję w Beskidach, Czarnohorze czy jednej z Jurajskich Dolin, nie chodzi mi o rzeczywisty wygląd przyrody, ale o jej intymną naturę, o esencję.
Może więc być ciekawie – serdecznie zapraszamy!

Hierotej Pihulak powrócił nad Czeremosz

12 listopada 2018 | Książki, Nowości wydawnicze, Ogólne | Na temat: ,

Miło nam poinformować, iż postać Hieroteja Pihulaka, do której ponownego odkrycia dla kultury huculskiej znacząco przyczyniło się Towarzystwo Karpackie, została na dobre przywrócona pamięci zbiorowej na Huculszczyźnie. Otóż w tych dniach wydawnictwo „Pysanyj Kamiń” z Kosowa wydało obydwa tomy
Werchowyńskich Zhadok, czyli autobiograficznej opowieści Hieroteja Pihulaka, zawierającej przepiękne opisy Huculszczyzny z pierwszych lat XX w. Postać tego nieco ekscentrycznego profesora z Czerniowiec, wieloletniego posła do wiedeńskiego parlamentu, wybitnego działacza rusińskiego na Bukowinie, do ostatnich lat była na Huculszczyźnie absolutnie nieznana. Przypomniała ją dopiero obszerna publikacja w jubileuszowym „Płaju” nr 50 autorstwa Leszka Rymarowicza pt. W Jaworniku nad Czeremoszem na przełomie XIX i XX w. Opowieść o Hieroteju i Adolfinie Pihulak, z dołączonym tłumaczeniem jednego z rozdziałów zatytułowanego „Po sezonie”, zawierającego kapitalne opisy Burkutu z czasów jego świetności. Czytaj dalej →

Uroczystości Vincenzowskie

9 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Jak już wcześniej informowaliśmy w dniach 23-24 listopada 2018 r. odbędą się w Krakowie uroczyste obchody 130 rocznicy urodzin Stanisława Vincenza, na które serdecznie wszystkich zapraszają ich organizatorzy Towarzystwo Karpackie, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK.
Rozpoczną się one w piątek 23 listopada 2018 roku, o godz. 14 uroczystym złożeniem kwiatów na grobie Stanisława Vincenza na Cmentarzu Salwatorskim. Tego samego dnia o godz. 16 w Centralnym Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK przy ul. Jagiellońskiej 6 rozpocznie się Sesja Krajoznawcza (tu jej program) poświęcona autorowi tetralogii Na wysokiej połoninie.
W sobotę 24 listopada o godz.10 w Międzynarodowym Centrum Kultury przy Rynku Głównym 25 otwarta zostanie międzynarodowa konferencja zatytułowana „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Środkowa”, w której zapowiedzieli swój udział prelegenci z Ukrainy, Austrii, Węgier, Rumunii, Izraela i oczywiście z Polski. Szczegółowy program konferencji i promujący ją plakat dostępne są na stronie MCK. Konferencja ma przypomnieć ponadczasowy wymiar jego twórczości, jej głęboki związek z krajobrazem kulturowym Karpat i Europy Środkowej oraz przenikającą ją humanistyczną ideę dialogu kultur.

30 lat Pienińskiego OKTG

8 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat:

Pod koniec października miała miejsce w Szczawnicy podniosła uroczystość, podczas której uczczono 30-lecie Pienińskiego Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej. Ośrodek powstał trzy dekady temu w sąsiedztwie schroniska „Orlica”, a jego twórcą i jedynym jak dotąd kustoszem jest Ryszard Remiszewski. Głównym punktem programu było oczywiście zwiedzanie „jubilata”, po którym oprowadzał sam kustosz we własnej osobie. Ośrodkowi i jego kustoszowi w tym miejscu składamy serdeczne gratulacje i życzenia kolejnych trzydziestek.
Nijak nie możemy tu przemilczeć faktu, że Ryszard Remiszewski jest członkiem Towarzystwa Karpackiego (od samych jego początków) i Wielkiej Rady Karpackiego Płaju.

O Stanisławie Vincenzie w Parlamencie Ukrainy

6 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Tak, jak zapowiadaliśmy, dziś, to znaczy 6 listopada 2018 r. w samo południe odbyło się w gmachu Rady Najwyższej Ukrainy uroczyste otwarcie dobrze nam znanej  –  tyle, że pod trochę inaczej brzmiącym tytułem – wystawy Діалог про долю і душу. Станіслав Вінценз (1888-1971) przygotowanej przez dr. Jana Choroszego. Mykoła Kniażycki, przewodniczący Komisji ds. Kultury i Duchowości Rady Najwyższej Ukrainy w trakcie otwarcie powiedział, że wystawa ma ukraińskiemu audytorium odkryć postać Stanisława Vincenza wielkiego polskiego pisarza i filozofa urodzonego na Huculszczyźnie, autora dzieła „Na wysokiej połoninie” nazywanego „Iliadą i Odyseją Hucułów”. Po prezentacji w Parlamencie Ukrainy, wystawa wyruszy w podróż po Ukrainie, którą zakończy w Krzyworówni nad Czeremoszem, gdzie pozostanie już na stałe. Obszerną relację z otwarcia wystawy można przeczytać tu, a tu można ją obejrzeć.