Wschodniokarpackie wiersze Wojciecha Leopolity (Płaj 48)

19 lutego 2017 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Zamieszczamy w tym tomie „Płaju” kilkanaście wschodniokarpackich wierszy Wojciecha Leopolity pochodzących ze zbioru zatytułowanego Żar gasnącej watry, którego pierwszy tom ukazał się w 1986 r. w Londynie nakładem Związku Ziem Kresowych RP i redakcji „Kwartalnika Kresowego”, drugi zaś rok później w Polsce wydany przez przyjaciół autora w bibliofilskim nakładzie 40 egzemplarzy. Pewnie te ujęte w poetycka formę wspomnienia nie są poezją najwyższej próby – trudno tego wymagać, wyszły wszak spod pióra poety amatora – jednak zawarty w nich autentyzm przeżyć górskich wędrówek oraz ogromny ładunek nostalgii i prawdziwej miłości do Karpat Wschodnich nadają im zupełnie wyjątkowy wymiar i charakter. Wędrujemy z autorem do konkretnych miejsc, widzimy jego oczyma przedstawione z malarską czy wręcz fotograficzną precyzją obrazy górskiej przyrody i dnia codziennego żyjących tam ludzi. Wiele w tych wspomnieniach barw, dźwięków i zapachów, aż trudno uwierzyć, że autor pisał je po liczącej pół wieku rozłące z krajobrazami Czarnohory i Gorganów. Jednak najbardziej uderza w tych wierszach dojmująca tęsknota i żal za minionym bezpowrotnie światem, który autor darzył żarliwym uczuciem. I choćby dla tego zawartego w nich żaru wiersze te warte są przypomnienia. Czytaj dalej →

Magury ’15 – a jednak są!

15 lutego 2017 | Nowości wydawnicze, Periodyki | Na temat: ,

Z prawdziwą radością informujemy, że wprawdzie z opóźnieniem, ale jednak (wbrew czarnowidzom i sceptykom) ukazały się „Magury ’15”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi, będący już 185 publikacją SKPB Warszawa. Liczą 120 stron objętości i zawierają co następuje:
Damian Nowak: Szkice do dziejów Radocyny,
Bartłomiej Kielski-Bardanaszwili: Wiersze VI,
Wiesław Żyznowski: Jedność domu i gospodyni: Anna Buriak i jej łemkowska chyża,
Materiały z akcji „Opis”,
Szymon Modrzejewski: Działania Stowarzyszenia Magurycz na rzecz ochrony sztuki sepulkralnej i małej architektury przydrożnej w 2015 roku – sezon XXIX, Czytaj dalej →

Świdnica gości Vincenza

14 lutego 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Miło nam poinformować, że wystawę pt. „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888–1971)” wg scenariusza Jana Choroszego można obecnie obejrzeć w Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Norwida w Świdnicy przy ulicy Franciszkańskiej 18, gdzie będzie eksponowana do 7 marca 2017 r. Warto podkreślić, że jest to już dwudziesta piąta  lokalizacja tej wędrującej po Polsce wystawy. Także przy okazji tej prezentacji w poniedziałek 27 lutego o godz. 16 odbędzie się „Wieczór z Vincenzem” na którego program złożą się wykład dr Jana A. Choroszego pt. O pisarstwie Stanisława Vincenza oraz projekcja filmu dokumentalnego Śladami Vincenza w reż. Waldemara Czechowskiego. Serdecznie zapraszamy.

Huculskie cerkwie pod gontem – czy na pewno?

9 lutego 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Od zaprzyjaźnionego z nami karpackiego krajoznawcy z Ukrainy dostaliśmy informację, która wprawia w osłupienie. Otóż od jakiegoś czasu drewnianym cerkwiom na Huculszczyźnie przywracane jest gontowe pokrycie dachów i ścian, co wszyscy miłośnicy Karpat przywitali z radością. Krycie cerkwi drewnianych blachą było powszechnym zjawiskiem i zaczęło się jeszcze przed wojną. Pod koniec XX w. obijano cerkiewne dachy blachą na potęgę, w efekcie zostały na Huculszczyźnie jedynie trzy cerkwie pod gontem: w Kołomyji, w Worochcie (stara) i w Jasini (Strukowska). Blachę przybijano na gont nie przejmując się, jakie to może mieć konsekwencje dla drewna. Teraz pokrycia gontowe są przywracane, ale… jak się okazuje gonty przybijane są na blachę! W ten sposób powstaje przedziwny przekładaniec – gont – blacha – gont.
I znowu nikt się nie przejmuje konsekwencjami, jakie takie krycie cerkwi może mieć dla zachowania ich unikatowych drewnianych konstrukcji. Podobno niektóre zabytkowe cerkwie mogłyby nie przetrwać zrywania blaszanych pancerzy i dlatego przyjmuje się takie karkołomne rozwiązania.  Tak, czy inaczej, pewnie warto by zapytać, co o tych zdumiewających praktykach sądzą fachowcy od konserwacji zabytkowego drewna.
Więcej na ten temat można przeczytać tu.

Kolędowanie w Łopience AD 2017

8 lutego 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Po raz kolejny spotkali się w Łopience entuzjaści bożonarodzeniowych tradycji a zarazem miłośnicy łopieńskiego sanktuarium. Nie odstraszyły ich, ani mróz, ani śnieg. Pogoda była cudownie bajkowo-zimowa. W nocy około -180, za to w dzień w słońcu można było się opalać. Na drzewach szadź, śnieg i mieniące się w słońcu kryształki lodu, potęgowały zimową aurę. W środku trzymał tęgi mróz, ale za to przez kolorowe witraże słońce cały czas zaglądało do cerkwi zdobiąc ją i kolędników przecudnymi kolorami. Przybył niezawodny ksiądz Bogdan z ikoną Narodzenia Bożego i to on rozpoczął kolędowanie od modlitwy „Ojcze nasz”  i „Preswiatoj Bohorodice” . Na początku odmówiliśmy także modlitwę za tych wszystkich, którzy odeszli od nas w ostatnim roku i nie przybędą już na kolędowanie, w szczególności za Przemka Chmielewskiego „Chmiela”. Pierwsza była „Kolęda dla nieobecnych”, potem „Bóg się rodzi”, a później na przemian raz polska, raz ruska, ukraińska czy też łemkowska.
Czytaj dalej →

Vincenz w Elblągu

3 lutego 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

W sobotę, 4 lutego 2017 r. o godzinie 12 w przestrzeni holu głównego Centrum Spotkań Europejskich „Światowid” w Elblągu przy Placu Jagiellończyka 1 odbędzie się otwarcie kolejnej odsłony wędrownej wystawy „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888–1971)”  wg scenariusza Jana A. Choroszego. Wprawdzie śledzimy losy tej wystawy od samego początku, ale przypomnijmy, że łącząc fakty, zdjęcia (głównie włoskiego etnografa Lidia Ciprianiego z 1933 r.), wspomnienia, opinie oraz fragmenty tekstów prezentuje ona najważniejsze etapy biografii i główne wątki twórczości Stanisława Vincenza. Po uroczystym otwarciu wystawy w Galerii Nobilis wygłoszony zostanie wykład oraz odbędzie się projekcja  filmu dokumentalnego Waldemara Czechowskiego „Śladami Vincenza”. Wystawę będzie można oglądać w Elblągu do 2 marca. Serdecznie zapraszamy.

Z dziejów Towarzystwa Tatrzańskiego

1 lutego 2017 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat:

W nowej serii Oficyny Wydawniczej „Wierchy” COTG PTTK pt. „Studia i materiały do dziejów turystyki górskiej” jako tom 1 ukazała się książka zatytułowana „Z dziejów Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (1873–1950)”. Liczy sobie 152 str. formatu B5 i zawiera cztery teksty: Jerzego Kapłona, Kształtowanie się struktur organizacyjnych Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego; Wiesława A. Wójcika, Działalność wydawnicza Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (Prolegomena); Katarzyny Ceklarz, Działalność muzealnicza Towarzystwa Tatrzańskiego i Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego; Jerzego Kapłona, Zarys dziejów Oddziału PTT w Kaliszu; oraz indeks nazwisk. Pierwszy, najobszerniejszy artykuł z pewnością zainteresuje wszystkich tych, którzy pasjonują się sporem o datę założenia PTT, bo pokazuje, w oparciu o szczegółową kwerendę archiwalną, krok po kroku cały proces powoływania  i rejestracji Towarzystwa. Ale oczywiście ostatecznego rozstrzygnięcia nie daje, bo i dać nie może – takiego  rozstrzygnięcia po prostu nie ma.

Kultura ludowa Górali Sądeckich

28 stycznia 2017 | Książki, Nowości wydawnicze

Pod koniec ubiegłego roku ukazała się książka zatytułowana „Kultura ludowa Górali Sądeckich od Kamienicy, Łącka i Jazowska”, praca zbiorowa pod redakcją Katarzyny Ceklarz i Magdaleny Kroh. Jest to już siódmy tom serii „Kultura ludowa Górali”, wydawanej w ramach „Biblioteki Górskiej” przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie. Serii, o czym warto pamiętać,  zapoczątkowanej w 2010 r. i redagowanej przez długi czas przez ś.p. Urszulę Janicką-Krzywdę. Książka, którą otrzymujemy obecnie jest pracą zbiorową doborowego zespołu autorskiego wykazującego ogromne znawstwo podjętej tematyki, dbałość o etnograficzny szczegół oraz umiejętnością przedstawienia całego bogactwa zawartych w nich treści. Monografia jest wyczerpującą prezentacją kultury Górali Sądeckich, ukazującą nie tylko przeszłość, ale także współczesność tej grupy etnograficznej. Dzieło liczy bagatela 648+8 str. i dodatkowo 6 ilustracji kolorowych pod opaską, a w spisie treści znajdziemy: Czytaj dalej →

Z Grzegorzem Rąkowskim w Karpaty Bukowińskie

22 stycznia 2017 | Książki, Wydarzenia

Oficyna Wydawnicza „Rewasz” serdecznie zaprasza w czwartek 2 lutego 2017 r. na promocję przewodnika Grzegorza Rąkowskiego zatytułowanego „Ukraińska Bukowina i Besarabia”, która odbędzie się w siedzibie Centralne Biblioteki PTTK w Warszawie przy ul. Senatorskiej 11 o godz. 18. Szerzej o promowanym przewodniku pisaliśmy już wcześniej na naszym portalu. Tu więc tylko przypomnimy, że obejmuje on swym zasięgiem m.in. Karpat Bukowińskie leżące na terenie Ukrainy, do tej pory nie opisywane w żadnym innym przewodniku. W trakcie spotkania będzie oczywiście można zakupić dzieło i na pewno zdobyć na nim autograf autora.

Kolędowanie w Łopience

17 stycznia 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Towarzystwo Karpackie zaprasza wszystkich, którym nie straszne jest zimno, ani trud dotarcia przez śniegi do cerkwi w Łopience na kolejne kolędowanie w sobotę 28 stycznia 2017 r. Zaczynamy o godzinie 10, a skończymy dopiero wtedy, kiedy sił nam zabraknie. Prosimy ciepło się ubrać, a nie zawadzi zabrać ze sobą koc, karimatę, czy też poduszkę. Dla pokrzepienia ciała przewidziana jest gorąca kawa, herbata i ciasteczka. Można też przyjść z instrumentami, najlepiej takimi, których nie trzeba stroić. Będziemy śpiewać kolędy i pastorałki, tradycyjne i nowe, polskie i ukraińskie, jak kto potrafi. Ważne żeby razem zaśpiewać Dzieciątku, a więc:

Pójdźmy wszyscy do Łopienki, do Jezusa i Panienki,
powitajmy Maleńkiego i Maryję, Matkę Jego.