Tematem wiodącym, któremu poświęcono aż siedem tekstów jest czarnohorski Pop Iwan i wybudowane niegdyś na nim Obserwatorium. Popiwański blok otwiera stanowisko Towarzystwa Karpackiego w sprawie podejmowanych obecnie prób odbudowy tego obiektu. Zaraz po nim następuje szkic Władysława Midowicza o codziennym życiu na Pop Iwanie. Leszek Rymarowicz i Andrzej Wielocha opisują dzieje Obserwatorium po wrześniu 1939 r., które jak się okazało były całkiem bogate, a dodatkowo w tajemniczy sposób wiążące się z losami Stanisława Vincenza. Mateusz Troll odwołując się do najstarszych źródeł dokumentalnych bada przemiany stosunków własnościowych okolicznych połonin, a Wojciech Krukar zajmuje się oczywiście dziejami nazwy tego szczytu.
Kolejne cztery artykuły traktują o Huculszczyźnie i ludziach z nią związanych. Na szczególne polecenie zasługują wspomnienia Jana Milcewicza oraz tekst Mateusza i Agaty Trollów o „ukraińskim Barbizonie” – przysiółku Dzembroni, który przez kilkadziesiąt lat przyciągał czołowych ukraińskich malarzy.
Jest też coś z innych stron – fragment wspomnień Felicjana Sławoja Składkowskiego o jego „gospodarskiej” wizycie w bieszczadzkim Wołosatem i artykuł Leszka Rymarowicza pokazujący, jak ta wieś postrzegana była przez ówczesną opinię ukraińską. Z pozostałych artykułów warto zwrócić uwagę na ciekawy tekst Dariusza Dyląga, w którym omawia on dwie „kultowe” książki poświęcone rumuńskim Karpatom oraz niebanalne postacie ich autorów.
Godne polecenia są też unikatowe fotografie popiwańskich pamiątek, z pośród których na szczególną uwagę zasługują dwa zdjęcia płaskorzeźby stylizowanego orła znad głównego wejścia do Obserwatorium, a przede wszystkim wiele mówiąca data wykonania tego pierwszego.
Płaskorzeźba orła projektu Z. Kosmowskiego znad wejścia do Obserwatorium, fot. Z. Sokołowski 1964 r.
Płaskorzeźba orła projektu Z. Kosmowskiego znad wejściem do Obserwatorium, fot. A. Wielocha 2011 r.
A oto spis treści tomu 45: