Wszystko na temat: Beskid Niski

Słownik łemkowskiej wsi Bartne

Uprzejmie informujemy, że pod koniec ubiegłego, 2016 roku ukazała się od dawna już zapowiadana książka prof. Janusza A. Riegera zatytułowana „Mały słownik łemkowskiej wsi Bartne”. Wydany przez Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego słownik liczy 262 s. formatu b5 i zawiera 4 300 haseł. Powstał z opracowanego przez prof. Riegera materiału zebranego w głównej mierze w 1995 r. w postaci nagrań realizowanych przez Małgorzatę Słoń-Nowaczek w Bartnem i w Liściu gdzie mieszkają Bartnianie wysiedlani w Akcji Wisła. Słownik dokumentuje mowę najstarszego pokolenia końca XX w. Pokazuje nie tylko wyrazy i przykłady ich użycia, ale przynosi też informacje o tradycyjnych przedmiotach, zwyczajach, o budowie chyży, o tym co i kiedy się jadło, o zabawach, a także o rzucaniu uroku.

Rotunda jak nowa!

rotunda_nowaZe świetnie poinformowanych źródeł dostaliśmy właśnie informację, że w tym tygodniu dokonany został odbiór konserwatorski ostatnich odbudowanych wież cmentarza z I wojny światowej na Rotundzie w Beskidzie Niskim. Cmentarz jest jak nowy, ale niepowtarzalna atmosfera listopadowej Rotundy nie uległa zmianie, co widać na zdjęciu. Po wielu więc latach starań i uporu ludzi dobrej woli cmentarz na Rotundzie został odbudowany. Głęboki ukłon i gorące gratulacje należą się tym wszystkim, którzy się do tego przyczynili. Mamy nadzieję, że historię odbudowy ktoś kiedyś opisze, bo na pewno warta jest tego. Czytaj dalej

Antoni Kroh o Łemkach

za_tanta_gora_tytTak jak wcześniej zapowiadaliśmy, na początku listopada nakładem wydawnictwa „Iskry” ukazała się wreszcie długo oczekiwana książka Antoniego Kroha pt. Za tamta górą. Wspomnienia łemkowskie, z której dwa rozdziały opublikowaliśmy w Płajach 50 i 51. Książka liczy ponad 300 stron w twardej oprawie i zawiera liczne ilustracje. Jednoczesnie z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że we wtorek 29 listopada  2016 r. w księgarni MDM przy ul. Koszykowej w Warszawie odbędzie się promocja książki i spotkanie z jej autorem, na które serdecznie zapraszamy. A jako zachętę do lektury i spotkania z autorem zamieszczamy fragment z rozdziału zatytułowanego „Punkt wyjścia”

Łemkowie pytali wielokrotnie czego od nich chcę. (…)antoni_kroh_n
Czego chciałem? Postaram się opowiedzieć, bo to już nie tylko moja sprawa.
Czułem dla nich szacunek i podziw. Że tak trzymają się swojego, wbrew wszystkiemu. Zastanawiali mnie, fascynowali.
Byłem ich ciekaw. Usiłowałem zrozumieć, jak to jest: żyć w Polsce od stuleci, u siebie, ale nie być Polakiem. Co z tego wynika, na co dzień, tu i teraz. Jak można nieustannie dźwigać poczucie niepojętej krzywdy i usiłować pojąć to, czego na zdrowy rozum pojąć się nie da. Jak sięgać do pogruchotanej, anachronicznej tradycji chłopskiej i co z tego może wyniknąć dla człowieka końca XX wieku. Jak łykać mniejsze i większe upokorzenia za to, że się jest tym, kim się po prostu jest.
Jak decydowano się na powrót do wsi, której nie było? Niekiedy znacznie na tym tracąc materialnie, rezygnując ze stabilizacji (a niektórzy Łemkowie już zaczęli odnajdywać się na zachodzie). Wrócić do siebie, ale przecież nie do siebie ? Kupować od osadników rodzinne zagrody – jak przebiegały takie rozmowy, co ludźmi powodowało? A stosunek osadników do powracających autochtonów – nieufny, częstokroć wrogi?
Bardzo chciałem o tym napisać, ale bałem się. Czytaj dalej

Nagrodzono karpackie książki

Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, spółka „Targi w Krakowie” oraz Wydawnictwo Karpaty – Andrzej Łączyński są organizatorami I Konkursu na najlepsze wydawnictwa o górach, którego rozstrzygnięcie miało miejsce w dniu wczorajszym (27.10.2016), w trakcie Targów Książki w Krakowie. Wśród nagrodzonych książek znalazły się oczywiście liczne pozycje dotyczące Karpat i tak:
– wśród albumów na dwóch pierwszych miejscach uplasowały się pozycje wydane przez Tatrzański Park Narodowy i Muzeum Tatrzańskie – Sztuki piękne pod Tatrami, Teresy Jabłońskiej (Zakopane 2015) i Tatrzańska Atlantyda, Piotra Mazika, (Zakopane 2014);
– wśród przewodników zwyciężył Przewodnik po północnej Rumunii. Bukowina, Maramuresz, Stanisława Figla i Piotra Krzywdy, wydany przez Oficynę Wydawniczą „Rewasz” (Pruszków 2014), a drugie miejsce zajął przewodnik skiturowy Tatry na nartach, Wojciecha Szatkowskiego, wydany przez Tatrzański Park Narodowy (Zakopane 2014);
okladki Czytaj dalej

Nagroda POLIN 2016 dla dukielskiego działacza

jacek_koszczanPodczas uroczystej gali w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie wręczono Nagrodę POLIN 2016 przyznawaną osobom aktywnie działającym na rzecz ochrony pamięci o polskich Żydach. Laureatem tego rocznej, już drugiej edycji konkursu został Jacek Koszczan, założyciel i prezes Stowarzyszenia Na Rzecz Ochrony Dziedzictwa Żydów Ziemi Dukielskiej – Sztetl Dukla. Laureat zajmuje się zarówno gromadzeniem wiedzy o Żydach z Dukli i okolic, jak i działalnością edukacyjną. Wielokrotnie organizował w Dukli Dni Kultury Żydowskiej. Jest inicjatorem i budowniczym pomnika upamiętniającego 70. rocznicę zagłady dukielskich Żydów, społecznym opiekunem cmentarzy żydowskich, zbiorowej mogiły oraz ruin synagogi w Dukli. Dzięki jego staraniom udało się doprowadzić do uhonorowania medalem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata dwóch rodzin z Gminy Dukla. Jest organizatorem spotkań młodzieży z Polski i Izraela. Posiada bogatą kolekcję artefaktów związanych z kulturą żydowską, które eksponuje na wystawach w kraju i za granicą. Od kilku lat organizuje obchody Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu w Dukli.

Hucuł z koniem Edmunda Bartłomiejczyka

burza_hucul_z_koniem2Na 49 Aukcji Dzieł Sztuki organizowanej w sobotę 22 październik 2016 r. o godz. 14 przez NAUTILUS Galerię i Dom Aukcyjny z Krakowa (ul. Świętego Jana 12) można będzie kupić jedyny w swoim rodzaju drzeworyt Edmunda Bartłomiejczyka, Hucuł z koniem (Błyskawica, Burza) z 1937 r. nr katalogowy 118.  a także m. in.:
– piękne zdjęcia tatrzańskie z lat 30. Tadeusza i Stefana Zwolińskich nr 59: Widok z Goryczkowego Wierchu na Krywań, nr 58: Owce na Karczmisku, nr 54: Hala Strążyska i Giewont, nr 49: Droga na Halę Gąsienicową z Żółtą Turnią w tle, nr 48: Dudziarz Stanisław Mróz z Poronina;dukla2
– wspaniały Tryptyk tatrzański (w stylu Art Deco) Ludwika de Laveaux  z 1930 r. nr 61;
Widok Jasła i Widok Dukli, chromolitografie Rudolfa Alta z albumu „Das pittoresche Österreich”, obydwie z 1842 r. nr 81 i 82. Życzymy udanych zakupów.

Rymanów Zdrój na starej widokówce

rymanow1Galeria Sztuki w Rymanowie Zdroju serdecznie zaprasza na wernisaż wystawy zatytułowanej „Rymanów Zdrój na starej widokówce”, który odbędzie się w środę 3 sierpnia 2016 r. o godzinie 19 w siedzibie galerii przy ulicy Zdrojowej 40. Wystawę starych pocztówek z Rymanowa Zdroju pochodzących ze zbiorów pana Zbigniewa Więcka będzie można oglądać od 3 do 30 sierpnia.

XXVI Łemkowski Kermesz w Olchowcu

XXVI_kermesz_XXW dniach 21-22 maja 2016 r. będzie miał miejsce XXVI Łemkowski Kermesz w Olchowcu (XXVI Лемківский Кeрмеш в Вільхівци), na który w imieniu mieszkańców serdecznie zapraszamy. W programie:
–  w sobotę 21.05.2016 r. o godz. 18 Weczirnia w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja, zaś od godz. 20 występy Łemkowskiego zespołu folklorystyczny „Wilsznia” z Polan, Łemkowskiego duetu wokalnego „Czerwena Ruta” z Polan oraz rusnackiego zespołu ludowego „Takt” ze Słowacji (kraj preszowski); Czytaj dalej

Operacja Gorlicka w gawędzie Romana Frodymy

spotkania_fred2Kolejny sezon Spotkań Karpackich inaugurujemy prelekcją multimedialną Romana Frodymy członka naszego Towarzystwa, jednego z najlepszych znawców tematyki I wojny światowej w Karpatach i galicyjskich cmentarzy wojennych. Tym razem posłuchamy o Operacji Gorlickiej, o wydarzeniach ją poprzedzających, o niej samej i związanych z nią bitwach karpackich, o dowódcach biorących w niej udział oddziałów, wreszcie o broni i mapach, a także o tym, co po niej zostało, roman_frodyma3
czyli o wojennych cmentarzach rozrzuconych po Beskidzie Niskim, aż po linię Wisłoka. A ponieważ Roman jest autorem licznych opracowań i przewodników poświęconych tej tematyce, będzie można zakupić ostatnie jego dzieło Cmentarze wojenne z I wojny światowej, Okręg I Jasło, Okręg II Nowy Żmigród, wydane przez oficynę wydawniczą  Ruthenus i zdobyć autograf autora. Serdecznie zapraszamy w piątek 20 listopada o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Prelekcja o działalności „Magurycza”

Galemagurycz2dria Sztuki w Rymanowie Zdroju serdecznie zaprasza w czwartek 5 listopada 2015 r. o godz. 19 na prelekcję Szymona Modrzejewskiego pt. Działalność Grupy Kamieniarzy „Magurycz” na cmentarzach greckokatolickich, katolickich, prawosławnych, ewangelickich i żydowskich w Polsce, na Ukrainie, w Bośni i Hercegowinie oraz w Gruzji, a także na prelekcję Olgi Solorz pt. „Czytanie” cmentarzy – konteksty.
Wstęp wolny.