Wszystko na temat: Beskidy Zachodnie

Sądecka fotogawęda Mieczysława Cholewy

Uprzejmie informujemy, że od dzisiaj, to znaczy od 18 czerwca 20121 w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie można oglądać wystawę zatytułowaną „Fotogawęda. Ze zbiorów Mieczysława Cholewy”.
Fotografując stroje i krajobrazy, występując przed publicznością czy kolekcjonując instrumenty  – we wszystkich swoich działaniach Mieczysław Cholewa opowiadał o góralskiej kulturze, którą nie tylko dokumentował i utrwalał, ale również sam współtworzył. Wystawa „Fotogawęda. Ze zbiorów Mieczysława Cholewy” przedstawia wielowątkową, niezwykłą postać etnografa-amatora, spełniającego się w wielu życiowych rolach – fotografa, regionalisty, gawędziarza, bacy, wydawcy, poety… Warto pamiętać, że Mieczysław Cholewa jest także autorem cenionej publikacji pt. Stroje ludowe Ziemi Sądeckiej. Rozwój stroju ludowego i jego zasięg terytorialny wydanej przez Towarzystwo Ludoznawcze w 1946 r. Czytaj dalej

Czwarta Sądecka Watra Archeologiczna

W ramach projektu opieki i promocji turystycznej stanowiska archeologicznego w Maszkowicach, który realizujemy jako Towarzystwo Karpackie od kilku lat we współpracy z Instytutem Archeologii UJ, planowaliśmy jak w latach ubiegłych otwartą imprezę publiczną połączoną ze zwiedzaniem stanowiska i prezentacją znalezisk. Zgłosiliśmy także nasze uwagi do projektu ustanowienia rezerwatu archeologicznego na Górze Zyndrama. Niestety w związku ze wzrostem zachorowań na Covid 19 w powiecie nowosądeckim, zmuszeni zostaliśmy do podjęcia decyzji o rezygnacji z organizacji otwartej imprezy plenerowej. Ograniczaliśmy się jedynie do zwiedzanie stanowiska po tegorocznym sezonie archeologicznym, przez małą grupę członków Towarzystwa Karpackiego i Oddziału Nowosądeckiego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Przy okazji obejrzeliśmy prezentację najnowszych znalezisk m. in.: ceramiki z wczesnej epok brązu (figurki świnek), gwoździa z czasów celtyckich, ozdób z brązu, narzędzi z kości i wielu innych. Co ciekawe, badania ozdób odnalezionych w osadzie wskazują na pochodzenie materiału z którego je wykonano z terenu Siedmiogrodu. Do głównych osiągnięć tegorocznej ekspedycji archeologicznej należy z pewnością  odtworzenie ponad 30 m muru łączącego boczną bramę z bramą główną. Archeolodzy przygotowali także nowe tablice informacyjne na stanowisku, a także przeprowadzić badania geofizyczne oraz wykopy sondażowe. Czytaj dalej

Wyciąg saniowy w Sławsku

Dom aukcyjny DESA Unicum w Warszawie przy ul. Pięknej 1A, zorganizował aukcję online pt. Plakat turystyczny, której zakończenie przewidziano na 17 sierpnia 2020 roku o godz. 16. Wśród oferowanych plakatów zwraca uwagę pod nr 6023 praca Stefana Osieckiego (1902-1977) „Sławsko. Wyciąg saniowy” z 1938 r. Autor to taternik, autor pierwszych przejść zimowych w Tatrach, uczestnik polskich wypraw andyjskich, a także grafik i filmowiec. Oprócz licznych nagradzanych plakatów o tematyce turystycznej, zaprojektował także pierwszą wersję Górskiej Odznaki Turystycznej.
Wyciąg saniowy na Kiczerkę miał być przebojem sezonu narciarskiego w Sławsku, które pod koniec lat 30. XX w. próbowało i to nie bez sukcesów konkurować nawet z samym z Zakopanem. Niestety kroniki o dalszych losach tego oryginalnego przedsięwzięcia milczą. Nie wspominają też o nim wydawane wówczas foldery. Chyba więc jedynym wspomnieniem po saniowym wyciągu jest ten plakat, na którym bieszczadzkie szczyty nad Sławskiem maja naprawdę imponujące rozmiary.

Czytaj dalej

Góra Zyndrama jako „Knossos Północy”

W Łącku powstanie klaster turystyczny pt. Sądecki Szlak Kulturowy „Knossos Północy”. Uroczyste podpisanie deklaracji nastąpiło 19 czerwca 20202 r. Wzięli w nim udział samorządowcy, działacze społeczni, przedstawiciele instytucji kultury. Organizatorem spotkania była gmina Łącko i Społeczno-Kulturalne Towarzystwo „Sądeczanin”. W ramach szlaku kulturowego wytyczone zostaną między innymi trasy rowerowe, obejmujące sądeckie gminy, podjęta zostanie współpraca z jednostkami samorządu terytorialnego, Samorządem Województwa Małopolskiego, Małopolską Organizacją Turystyczną, lokalnymi organizacjami turystycznymi i organizacjami pozarządowymi działającymi w sferze turystyki. Nastąpi również integracja przedsiębiorstw z branży turystycznej wokół wspólnego produktu turystycznego, jakim będzie Szlak Kulturowy „Knossos Północy”. Ideę zorganizowania szlaku historycznego wyjaśnia prezes Towarzystwa „Sądeczanin” Zygmunt Berdychowski faktem istnienia w tym rejonie aż kilkudziesięciu założeń osadniczych o niesamowitym znaczeniu historycznym, stanowiących ogromny atut, który koniecznie trzeba wykorzystać. Źródłem inspiracji dla pomysłu szlaku „Knossos Północy” były odkrycia w Maszkowicach dokonane przez dr hab. Marcina Przybyłę z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odkopana kamienna budowla o 2700 lat wyprzedza inne takie konstrukcje z czasów Piastów. Plan działań obejmuje lata 2020-2030. Szlak ma przyczynić się do upowszechnienia historii i kultury Sądecczyzny. Oprócz Maszkowic obejmie on również m.in. wczesnośredniowieczny gród w Naszacowicach. Niejasne jest jedynie to, komu w tym przedsięwzięciu przypadnie rola Minotaura, a komu Tezeusza. Tak czy inaczej, trzymamy za realizacje tego projektu kciuki.

Muszyna w poezji i prozie

14 lutego 2020 roku w Bibliotece Publicznej w Muszynie odbyła się prezentacja najnowszego tomu „Biblioteki Almanachu Muszyny” zatytułowanego Muszyna w poezji i prozie pod redakcją Bożeny Mściwujewskiej-Kruk, wydanego jak zwykle staraniem Stowarzyszenia Przyjaciół Almanachu Muszyny. Książka pokazuje Muszynę w utworach poetyckich i prozatorskich, przy okazji prezentując również sylwetki ich autorów. W antologii znalazły się fragmenty dzieł znanych pisarzy, którzy trwale zapisali się w historii literatury, a także teksty amatorów. Zaprezentowano też cytaty z twórczości osób, które dotykały spraw Muszyny w swych pracach z różnych dziedzin wiedzy. Uwzględniono dzieła Bogusza Zygmunta Stęczyńskiego, Szczęsnego Morawskiego, Bolesława Skórczewskiego, Józefa Łepkowskiego, Wincentego Pola, Mieczysława Orłowicza i innych. Książkę zilustrowano reprodukując stare pocztówki, dzieła miejscowych artystów, a także obrazki rysowane przez dzieci i młodzież. Warto tu przypomnieć, że roczniki „Biblioteki Almanachu Muszyny” stanowią kontynuację wydawanych w latach 1991–2015 dwudziestu pięciu roczników „Almanachu Muszyny. Obecnie wydany rocznik jest trzeci – poprzednie dedykowane były laureatom Nagrody „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego oraz programowi stypendialnemu „Almanachu Muszyny”.

Rozsypała się tęcza

Taki tytuł nadała jednemu ze swoich zbiorków poezji Urszula Janicka-Krzywda. Taki też tytuł nadali organizatorzy koncertowi poświęconemu Jej pamięci, który odbędzie się w noszącym Jej imię Babiogórskim Centrum Kultury w Zawoi w sobotę 25 stycznia 2020 roku. W koncercie, który poprzedzi złożenie kwiatów na grobie Urszuli Janickiej-Krzywdy i  msza święta w Jej intencji w kościele pw. św. Klemensa w Zawoi Centrum, wezmą udział soliści i zespoły z różnych stron Polski. I tak w pierwszej części koncertu od godz. 17 z muzycznymi interpretacjami wierszy Urszuli wystąpią m.in. zespół „Browar Żywiec”, Andrzej Mróz, Stanisław Figiel, Rado Barłowski, Adam Kukla, Martyna Gieruga i Dominika Skoczylas. W drugiej zaś swój koncert zagra zespół „Byle do góry”. Serdecznie zapraszamy.

Cmentarz wojenny nr 162 w Tuchowie

Członkowie Stowarzyszenia Tradycyjny Oddział C. i K. Regimentu Artylerii Fortecznej No.2 barona Edwarda von Beschi – Twierdza Kraków odnaleźli miejsce, gdzie znajdował się jeden z zapomnianych cmentarzy karpackich z I wojny – cmentarz wojenny nr 162 i 8 grudnia 2019 r. postawili w tym miejscu ufundowaną przez siebie pamiątkową tablicę. Cmentarz znajdował się na kirkucie w Tuchowie. Został zaprojektowany podczas I wojny światowej przez Heinricha Scholza. Pochowano na nim żołnierzy wyznania mojżeszowego poległych podczas walk w grudniu 1914 r. Cmentarz stanowiły cztery mogiły, na których umieszczono kamienne macewy z gwiazdą Dawida. W czasie II wojny światowej nekropolia została doszczętnie zniszczona przez niemieckich faszystów.

Czytaj dalej

35. jesień pod Babią Górą

Zapraszamy na 35 Babiogórską Jesień – największe święto Górali Babiogórskich. Taniec, muzyka, sztuka ludowa, zwyczaje i obrzędy, regionalne jadło, wystawy, pokazy oraz warsztaty i animacje dla dzieci – to wszystko czeka nas od 27 do 29 września 2019 roku w Zawoi. Zaprezentują się zespoły ze Słowacji, Francji, Rumunii i Polski, a także twórcy ludowi i rękodzielnicy z całego łuku „Karpat”. Najważniejsza już tradycyjnie będzie inscenizacja Redyku – powrotu pasterzy z owcami do wsi, która odbędzie się w sobotę o 13. Ale dzień wcześniej, w piątek w hotelu „Jawor” w Zawoi Wilcza odbędzie się V Babiogórska Konferencja Naukowa z niezwykle interesującym programem, na której zostaną przypomniane m.in. postacie Hanny Pieńkowskiej, Tomasza Nowalnickiego i Aleksego Siemionowa. Na terenie festiwalu pojawi się szałas z bacą i jego pomocnikiem, koszar dla owiec, namiot w którym prezentowane będzie rzemiosło i sztuka babiogórska, stoiska z wyrobami twórców ludowych oraz regionalnym jadłem. Na scenie zaprezentują się m.in. Górale Babiogórscy, Górale Orawscy, Górale Łąccy i Górale Podhalańscy. Wystąpią: zespół folkowy Est – Ouest z Francji, także folkowy Potock spod Babiej Góry oraz Zakopower.

3. Sądecka Watra Archeologiczna

W najbliższą sobotę i niedzielę, 17 i 18 sierpnia 2019 r. odbędzie się 3. Sądecka Watra Archeologiczna w Maszkowicach i w Zarzeczu, koło Łącka.  Wszystkich zainteresowanych archeologią Karpat i turystyką kulturową zapraszamy do zwiedzania stanowiska archeologicznego na Górze Zyndrama w Maszkowicach pod fachową opieką kierującego wykopaliskami dr hab. Marcina Przybyły, a także do udziału w prelekcjach i prezentacji znalezisk, które będą miały miejsce w Sali Parafialnej w Łącku. Czytaj dalej

„Sądecczyzna” po raz dwunasty

Zgodnie z tradycją w Ratuszu Miasteczka Galicyjskiego w Nowym Sączu 5 lipca 2019 roku wręczono XII doroczną Honorową Nagrodę „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego. W kategorii prac indywidualnych laureatem Nagrody został Marcin Przybyła za książkę Przeszłość, pamięć i dziwne ruiny: archeologiczne odkrycia na Górze Zyndrama w Maszkowicach wydaną przez Księgarnię Akademicką. Na drugim miejscu uplasowali się Łukasz Połomski, autor książki Między zacofaniem a nowoczesnością: społeczeństwo Nowego Sącza w latach 1867–1939 oraz Stanisław Korusiewicz za książkę Apel podhalański: słownik biograficzny żołnierzy zmobilizowanych przez 1 Pułk Strzelców Podhalańskich w sierpniu i wrześniu 1939 r. Na trzecim miejscu znalazła się książka Dawida Golika pt. Wrzesień 1939 w Dolinie Dunajca. W kategorii prac zbiorowych laureatami Nagrody zostali: Piotr Łopatkiewicz oraz Tadeusz Łopatkiewicz za książkę Szkicownik Stanisława Wyspiańskiego z naukowo-artystycznej wycieczki w Sądeckie, Gorlickie i Grybowskie z roku 1889, wydaną przez Muzeum Narodowe w Krakowie. Na drugim miejscu znalazła się książka W mieście Nowym Sączu, na Długosza przy Plantach…: I Gimnazjum i Liceum im. Jana Długosza w Nowym Sączu 1818–2018 pod red. Jakuba M. Bulzaka.

Czytaj dalej