Wydarzenia

Przełom Strwiąża – nowy rezerwat przyrody

31 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat:

W polskich Karpatach Wschodnich w ramach projektu sto rezerwatów na stulecie Lasów Państwowych powstanie nowy rezerwat przyrody „Przełom Strwiąża”. Będzie miał ponad 430 hektarów powierzchni. Zlokalizowany jest w Górach Sanocko-Turczańskich na pn.-wsch. od Brzegów Dolnych, pomiędzy wzniesieniami Kiczera 632 m i Kuźmin 625 m. Występują tu liczne, często rzadkie i chronione rośliny i zwierzęta oraz grzyby. Szczególne znaczenie mają gatunki ptaków, takie jak orlik krzykliwy, dla którego wyznaczono aż dwie strefy ochronne, oraz bocian czarny z wyraźnie zdefiniowaną strefą gniazdowania. W granicach rezerwatu znajduje się także 33 stanowiska cennych gatunków bezkręgowców.
Warto przypomnieć, że Strwiąż to jedyna rzeka w Polsce, która stanowi dopływ Dniestru, należy zatem do zlewni Morza Czarnego. Przez Polskę przepływa tylko początkowy odcinek Strwiąża, długości 13 km.

Remont w Łopience – koniec 1. etapu

30 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że 18 lipca br. zakończył się pierwszy etap remontu cerkwi w Łopience realizowanego w ramach zadania pt. „Zahamowanie destrukcji  oraz zabezpieczenie i utrwalenie substancji materialnej zabytkowej greckokatolickiej cerkwi p.w. św. Paraskewii w Łopience” Rządowego Programu Odbudowy Zabytków. W ramach tego etapu zostały zakończone prace we wnętrzu cerkwi. Zgodnie z projektem ściany wewnątrz cerkwi zostały zabezpieczone przez wykonanie wklęsłej spoiny pomiędzy kamieniami, a większe ubytki zostały uzupełnione kamieniami. Ściana ołtarzowa w prezbiterium została otynkowana z zachowaniem tzw. świadka, czyli fragmentu autentycznego przedwojennego tynku. Przed wojną cała cerkiew była w środku otynkowana i pierwotnie miała zostać wykonana pełna rekonstrukcja z otynkowaniem wszystkich ścian, ale tak jak zachowano fragment autentycznego tynku jako świadka historii cerkwi, tak też została podjęta decyzja aby zachować część ścian nieotynkowanych jako świadka powojennej historii zniszczenia, dewastacji i odbudowy cerkwi.
Wszystkie fugi oraz tynki zostały wykonane według historycznej receptury zaprawą wapienną z użyciem kurzych jajek. Wykonano także część prac zabezpieczających absydę, w tym wieniec górny spinający absydę z bryłą cerkwi, a także rozpoczęto prace przy wzmocnieniu fundamentu absydy dolnym wieńcem, który jednocześnie będzie pełnił funkcję muru oporowego i będzie zabezpieczał absydę przed osunięciem się w stronę strumienia. Czytaj dalej →

Etnowarsztaty w Łopience – edycja 3

29 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

W Łopience, zgodnie z założonym harmonogramem, 28-29 czerwca 2025 r. odbyły się przygotowane przez Towarzystwo Karpackie warsztaty kamieniarskie prowadzone w dwóch turach, w których uczestniczyło w sumie 12 osób. Dla części uczestników były to już drugie warsztaty (uczestniczyli w nich także w zeszłym roku), co dobrze świadczy o atrakcyjności tych zajęć. Podobnie jak w zeszłym roku warsztaty prowadził Paweł Bałon, od wielu lat zaangażowany w pomoc przy pracach archeologicznych w Łopience. Odsłonięte w trakcie prac archeologicznych pozostałości podmurówek, studni i piwniczek były w tym roku bazą do pokazania warsztatu kamieniarskiego dawnych mieszkańców Łopienki. Były także polem doświadczalnym, na którym można było próbować odtwarzać wątki murów i udoskonalać sztukę murowania w technice dzikiego muru na zaprawie glinianej, a także na zaprawie wapiennej. Czytaj dalej →

W Zyndranowej od Rusal do Jana

22 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej (Музей Лемківской Культуры) w sobotę i niedzielę, 26 i 27 lipca 2025 r. zaprasza  na kolejną odsłonę Muzealnego Święta Kultury i Tradycji Łemkowskich „Od Rusal do Jana”. W sobotnie popołudnie od godz. 16 organizatorzy zapraszają do zwiedzania Muzeum, a także na promocje książek, wykłady i prelekcje, a od godz. 18 na muzyczne koncerty.
W niedzielę po nabożeństwie w cerkwi pw. św. Mikołaja o godz. 11 i po uroczystym otwarciu Święta także przewidziano wiele atrakcji, pokazy rękodzieła i rzemiosła ludowego, konkursy i oczywiście koncerty wielu zespołów muzycznych z Polski i Słowacji.

Wystawa na Zamku Niedzickim

17 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

28 czerwca 2025 r. na Zamku Niedzickim w „sali gotyckiej” odbył się wernisaż wystawy pt. „Sacralia w malarstwie i grafice Mariana Romualda Polaka i Ewy Polak-Trajdos”. Pokazanych zostało 20 prac wybranych z kolekcji 153 obrazów, rysunków, grafik i rzeźb ofiarowanych w 2017 r. Muzeum Pienińskiemu im. J. Szalaya w Szlachtowej. Dzieła prezentowane na wystawie w Zamku ukazują zarówno obiekty architektury sakralnej na ziemi sądeckiej (Tropie, Zbyszyce), jak też przedstawienia z ikonografii maryjnej i pasyjnej w ujęciu obojga artystów. Znalazło się też kilka prac mojej Matki inspirowanych tradycją ikon bizantyjskich. Podczas wernisażu przedstawiłem sylwetki obojga twórców: drogi życia, wykształcenie i pasje, w przypadku mojego dziadka zasługi zawodowe (był współtwórcą polskich znaczków pocztowych, banknotów waluty polskiej w latach 1932-1959 jako projektant i sztycharz), w przypadku matki – osiągnięcia naukowe (pionierskie badania sztuki gotyckiej w południowej Małopolsce i na Spiszu). Wystawę wzbogaciły plansze biograficzne. Obecna wystawa powstała dzięki zawsze życzliwej pomocy pań: Ewy Jaworowskiej-Mazur, dyrektorki Zespołu Muzealnego Zamku w Niedzicy i Barbary Węglarz, kierującej Muzeum Pienińskim im. J. Szalaya. Wernisaż zaszczycili swą obecnością przyjaciele i znajomi ze Spisza i Pienin. Zakończenie wystawy przewidziane jest 20 lipca 2025 r.

Tadeusz Mikołaj Trajdos

Troista muzyka

9 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat:

Miło nam poinformować, że w najbliższych dniach, czyli 10, 11 i 12 lipca będzie koncertować w Polsce huculska Kapela „Troistej muzyki” znad Czeremoszu w składzie: Микола Стринадюк, Василь Павлюк, Володимир Рибак, Василь Соколюк, Юрій Тафійчук i Галина Рибак.
Pierwszy koncert już jutro, w czwartek o godzinie 19 w Muzeum Kultury Wilamowskiej oczywiście w Wilamowicach. Następny w piątek 11 lipca w Gminnym Ośrodku Kultury w Porąbce także o godzinie 19, a ostatni w sobotę 12 lipca w trakcie I Pikniku Militarno-Historycznego w Hecznarowicach.
Zapraszamy serdecznie.

Vincenzowskie przekroczenia

5 lipca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

Kolejne, już 29 seminarium vincenzologiczne Zakładu Edytorstwa Instytutu Filologii Polskiej UWr, można obejrzeć pod tym linkiem. Wypełnił je profesor Jan Choroszy omówieniem swojego artykułu pt. „Pole tożsamości i Vincenzowskie przekroczenia” opartego w dużej mierze na dotychczas niepublikowanych egodokumentach autora „Połoniny”, a opublikowanego w najnowszej „Tece Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych”. Artykuł (dostępny pod tym linkiem) warto przeczytać, niezależnie od obejrzenia seminarium.

Autokomentarze Stanisława Vincenza

20 czerwca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

Podczas 28 seminarium vincenzologicznego Zakładu Edytorstwa Instytutu Filologii Polskiej UWr, którego zapis dostępny jest pod tym linkiem, Magdalena Borodziewicz przedstawiła główne wątki swojej pracy licencjackiej przygotowanej pod kierunkiem profesora Jana Choroszego, a dotyczącej autokomentarzy Stanisława Vincenza do cyklu „Na wysokiej połoninie”. Uwzględnione materiały, przechowywane w ossolińskim archiwum pisarza, pochodzą z lat 1936–1970. Znalazły się wśród nich jego konspekty, fragmenty listów, dwa wywiady, przedmowy i posłowie, jak również notatki Ireny Vincenzowej. Analizowane fragmenty odnoszą się do treści dzieła, jego struktury, formy, stylu i symboliki, źródeł inspiracji i genezy tetralogii, jej celów oraz przesłania, autentyczności ukazywanych w niej zdarzeń i postaci, a także sposobu postrzegania Huculszczyzny przez Vincenza.

Etnowarsztaty w Łopience – kamieniarstwo

12 czerwca 2025 | Wydarzenia | Na temat: ,

Towarzystwo Karpackie zaprasza osoby pełnoletnie na warsztaty kamieniarskie „Dawna sztuka budowania bez zaprawy”, które odbędą się w ramach projektu „Etnowarsztaty w Łopience – edycja 3”. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z:
– rodzajami surowców kamiennych występujących w Bieszczadach;
– tradycyjnymi sposobami pozyskiwania kamieni;
– podstawowymi zasadami obróbki-podziału różnych rodzajów kamieni;
– przykładami zachowanych w Łopience reliktów dawnej sztuki kamieniarskiej;
– zasadami łączenia w wątku kamiennym;
oraz wykonają pod nadzorem instruktora fragment kamiennego muru bez zaprawy.
Warsztaty będą trwały 6 godzin i odbywać się będą w dniach 28-30 czerwca w godz. 10-16. W jednym warsztacie może uczestniczyć maksymalnie 5-7 osób.
Dodatkowych informacji o warsztatach udziela koordynator projektu Zbigniew Kaszuba, który także do 26 czerwca przyjmuje na nie zapisy: z.kaszuba2@poczta.fm. Czytaj dalej →

Watra Archeologiczna 2025

6 czerwca 2025 | Wydarzenia | Na temat:

Tegoroczna, dziewiąta Watra Archeologiczna odbędzie się 26-27 lipca 2025 r. na Górze Zyndrama w Maszkowicach, na stanowisku Marcinkowice (gmina Chełmiec) oraz na Babiej Górze w Zabrzeży. Wydarzenie jest organizowana przez Towarzystwo Karpackie i Instytut Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, Dom Sądecki we współpracy z Gminą Łącko oraz Oddziałem Nowosądeckim Towarzystwa Historycznego, a patronat medialny objęło  czasopisma i portalu „Archeologia żywa”.

Program:
Sobota, 26 lipca
– godz. 10-12 pierwsza tura zwiedzania stanowiska na Górze Zyndrama, Maszkowice;
– godz. 14-16 druga tura zwiedzania stanowiska na Górze Zyndrama, Maszkowice;

Niedziela, 27 lipca
– godz. 11-13 Marcinkowice;
– godz. 16-17 Zabrzeż, Babia Góra. Czytaj dalej →