Wydarzenia

Vincenz – Tolkien: znajdź podobieństwa

30 października 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Na seminarium pracowni vincenzowskiej w zeszłą środę prof. Ewa Paczoska z Uniwersytetu Warszawskiego zaprezentowała rozdział swojej książki Lekcje uważności. Moderniści i realizm zatytułowany Między epopeją a sagą. Na wysokiej połoninie Stanisława Vincenza. Badaczka osadziła Vincenza na tle jego epoki, zauważając, że podjął on bardzo modernistyczną próbę stworzenia dzieła totalnego, łączącego literaturę z innymi sztukami i dziedzinami: muzyką, malarstwem czy filozofią. Przypomniała rangę Bergsonowskiej koncepcji „religii żywej” dla myśli Vincenza. Zweryfikowała tezę o epopeiczności „Połoniny”, argumentując, że pod wieloma względami bliżej jej jednak do sagi. Zasugerowała też, że zacierające granicę między realizmem a mitycznością dzieło Vincenza, a szczególnie jego tom pierwszy „Na wysokiej połoninie” uprawnia poszukiwanie analogii między cyklem huculskim a „Władcą Pierścieni” J. R. R. Tolkiena. Zapis seminarium dostępny pod tym linkiem.

Etnograficzna mapa Myscowej

18 października 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

W niedzielę 22 października 2023 r. o godz. 17 Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna zaprasza do Domu Strażaka w Myscowej na finał projektu „Odnajdziemy się na mapie Myscowej” połączony z prezentacją etnograficznej mapy miejscowości. Od lipca etnografki ze Stowarzyszenia Pracownia Etnograficzna wraz z artystką Anną Chmiel rozmawiając z mieszkańcami Myscowej pytały o miejsca we wsi, które są lub były ważne dla różnych osób i związane z nimi historie. Na podstawie badań powstała pięknie ilustrowana mapa, która zawiera także opisy ponad 40 różnych miejsc.
Podczas finału projektu będzie można posłuchać i porozmawiać o tym, co udało się zmieścić na mapie, ale też o tym, czego na nie jeszcze brakuje. Będzie też można bezpłatnie otrzymać egzemplarz etnograficznej mapy Myscowej.

Zmarł prof. Jan Machnik

12 października 2023 | Wydarzenia

Dotarła do nas bardzo smutna wiadomość, że w dniu 7 października zmarł członek naszego Towarzystwa, prof. dr hab. Jan Machnik. Był archeologiem, wybitnym badaczem młodszej epoki kamienia i wczesnego okresu epoki brązu. Swoje badania archeologiczne prowadził na terenach południowo-wschodniej Polski (m.in. rejonie Pogórzy Karpackich), Słowacji i Ukrainy, poświęcając wiele uwagi zagadnieniom obrządku pogrzebowego i badaniom kurhanów. Zawsze bliska Mu była tematyka „karpacka”, czemu niejednokrotnie dawał wyraz – zarówno w swoich licznych publikacjach, jak też w wystąpieniach na konferencjach i sympozjach. Prze wiele lat był pracownikiem naukowym Instytutu Archeologii i Etnologii PAN (d. Instytut Historii Kultury Materialnej PAN), a w ostatnich latach Instytutu Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego. Był również wiceprezesem Polskiej Akademii Umiejętności i przewodniczący Komisji Prehistorii Karpat tej placówki.
W ramach organizowanych przez nasze Towarzystwo Spotkań Karpackich profesor Machnik wygłosił dwa wykłady. Pierwszy w lutym 1994 roku w Muzeum Niepodległości o pierwszych rolnikach w Karpatach środkowo-wschodnich, drugi w kwietniu 2012 roku w Muzeum Ziemi PAN o swoim udziale w powstaniu skansenu „Karpacka Troja”. Ten drugi wykład połączony był z projekcją filmu  „Trzcinica – Karpacka Troja.
Uroczystości pogrzebowe Profesora odbędą się w sobotę 14 października o godz. 13 na Cmentarzu w Lubli (pomiędzy Kołaczycami i Strzyżowem).

Jak na łopieńskim odpuście było?

5 października 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Nie ma co ukrywać, dwudziesty czwarty łopieński odpust jest już niestety za nami. Tym razem pogoda dopisała i chociaż w nocy padało, i pielgrzymi z Górzanki mieli sporo błota na drodze, to w ciągu dnia się wypogodziło i zza chmur wychyliło się słońce. Nic dziwnego więc, że do Łopienki ściągnęło mnóstwo ludzi. Sama pielgrzymka z Górzanki przyprowadziła ponad 300 osób, co stanowi rekordową jak dotąd liczbę. Po raz pierwszy przybyła pielgrzymka z Rajskiego prowadzona przez księdza Sławomira, tradycyjnie przybyli przewodnicy bieszczadzcy, ratownicy GOPR, turyści i pielgrzymi z całej prawie Polski. Po raz piętnasty przycwałowała konna pielgrzymka prowadzona przez pana Ryśka. Szczególnymi gośćmi byli potomkowie mieszkańców Łopienki i Tyskowej – rodzina państwa Sołtysów.
Tradycyjnie odpust rozpoczął się od modlitwy różańcowej. Odmawiane były tajemnice chwalebne i światła, a jedna dziesiątka nawiązując do przedwojennych odpustów została odmówiona po ukraińsku. Różaniec poprowadziła druhna Agnieszka Bernadzka, która od lat dba o kontynuację tradycyjnego śpiewu i tradycyjnych pieśni liturgicznych w Łopience. Czytaj dalej →

Brązowy naszyjnik sprzed ok. 3000 lat

1 października 2023 | Wydarzenia | Na temat:

Od wiosny 2023 roku w okolicach Cergowej prowadzone są przez Instytut Archeologii Uniwersytetu Rzeszowskiego pod kierownictwem Wojciecha Pasterkiewicza badania archeologiczne mające na celu odkrycie, udokumentowanie i zabezpieczenie zabytków oraz stanowisk archeologicznych. Podczas prac prowadzonych na początku września 2023 roku w jednym z potoków będących dopływem Jasiołki natrafiono na naszyjnik wykonany z brązu. Zabytek ma okrągły kształt, wymiary 16×16 cm i posiada obydwa końce sklepane i zwinięte w uszka. Został wykonany z pręta o przekroju czworobocznym. Stan jego zachowania jest wyjątkowo dobry biorąc pod uwagę fakt odnalezienia w łożysku potoku. Naszyjnik jest pierwszym tego typu znaleziskiem z obszaru Beskidu Niskiego. Zdaniem archeologów znalezisko należy łączyć najpewniej z okresem wczesnego żelaza (około VIII-IV wieku p.n.e.). W pracach poszukiwawczych uczestniczyli m.in. członkowie Stowarzyszenia Eksploracyjno-Historycznej „Galicja”: Krzysztof Wiśniewski – znalazca naszyjnika, Artur Hejnar, Piotr Kubit, Piotr Bek oraz Dariusz Rysz. Badania mogły się odbyć dzięki pomocy i życzliwości Nadleśnictwa Dukla, Lesława Wilka z Prywatnego Muzeum Podkarpackich Pól Bitewnych w Krośnie oraz mieszkańców Lipowicy i Dukli.

Dwudziesty czwarty odpust w Łopience

26 września 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Liście powoli zaczynają żółknąć, połoniny czerwienieją, zatem czas na serdeczne zaproszenie na dwudziesty czwarty powojenny odpust w cerkwi w Łopience, oczywiście w niedzielę  1 października, a także na tradycyjną pielgrzymkę do Łopienki, która wyruszy tego samego dnia o godz. 7 spod kościoła w Górzance. Uroczystości odpustowe w Łopience rozpocznie modlitwa różańcowa przed ikoną Matki Bożej Łopieńskiej o godz. 10.30, natomiast bezpośrednio po niej, o godz. 11 odprawiona zostanie uroczysta msza święta celebrowana na ołtarzu polowym przed cerkwią, zakończona procesją wokół świątyni. W trakcie odpustu  będzie możliwość przystąpienia do sakramentu pojednania.
Po odpuście wszystkich przybyłych na łopieńską uroczystość zapraszamy gorąco na występy zespołów „Łopienka” i „Hyżniacy”.

Brama Szeptyckiego na Jajku Perehińskim

25 września 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z nieukrywaną satysfakcją informujemy, iż na Jajku Perehińskim w Gorganach zakończona została społeczna akcja odbudowy historycznej pamiątki – ozdobnej bramy wejściowej do Rezerwatu Limbowego im. Andrzeja Szeptyckiego. Rezerwat ten powstał w okresie międzywojennym dzięki wspólnym wysiłkom uczonych zarówno polskich i ukraińskich, a ustanowił go dekretem z dnia 15.04.1935 r. metropolita Andrzej Szeptycki, stąd też nadano rezerwatowi właśnie jego imię. Na obszarze ponad 250 hektarów ochroną objęto naturalne siedlisko limby z wieloma okazami pomnikowymi. Do rezerwatu wiodła ozdobna limbowa brama z napisami po polsku i po ukraińsku. Do jego powstania szczególnie przyczynili się ze strony polskiej dr Piotr Kontny, prof. Walery Goetel i prof. Władysław Szafer, a ze strony ukraińskiej dr Mykoła Sajewycz, dr Włodzimierz Lewicki, o. Tytus Wojnarowicz. Czytaj dalej →

„Bystrzec 2023” – krótka relacja

15 września 2023 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Po trzech latach przerwy spowodowanej pandemią i stanem wojny na Ukrainie wróciliśmy na wokółczarnohorskie szlaki, by stanąć znów pod vincenzowskim krzyżem w Bystrzcu. Decyzja o tym kolejnym powrocie w Czarnohorę nie była łatwa. Z jednej strony trwająca na wschodzie krwawa wojna z Moskalem o być albo nie być Ukrainy, rakiety spadające na Lwów, Iwano-Frankiwsk, Kołomyję, a nawet okolice Delatyna – z drugiej strony rozpacz bliskich po utracie synów i mężów, i coraz to nowe mogiły poległych przy każdej cerkwi. Te dylematy rozstrzygnęło jednak proste zdanie powtarzane przez wszystkich „Przyjeżdżajcie! Zapraszamy!”. I tak, pomimo wojny, a może właśnie jej na przekór, w dniach 4-12 sierpnia znów byliśmy na pięknej i gościnnej Huculszczyźnie. Ten wyjazd traktowaliśmy także jako wyraz solidarności z walczącą Ukrainą. I tak też przez wszystkich spotkanych na szlaku ludzi był on traktowany. Na każdym kroku spotykaliśmy się z wyrazami sympatii i wdzięczności oraz wiary, że razem z całym cywilizowanym światem uda się Moskala pokonać. Hasło „Polacy” otwiera na Ukrainie absolutnie wszystkie, nawet te dotychczas zamknięte drzwi. I serca. Czytaj dalej →

Łopieńskie warsztaty z etnografią w tle

15 września 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Tradycyjnie, czyli jak zwykle w drugą sobotę września (9.09.2023) odbyły się w Łopience warsztaty dla dzieci. Przyjechało na nie ponad siedemdziesięcioro uczestników ze szkół w Myczkowie, Baligrodzie, Hoczwi i Mchawie. Znowu Łopienka ożyła i zabrzmiała dawnymi dźwiękami – klepaniem kos, zgrzytem żaren, stukiem młota kowalskiego i oczywiście łemkowską i bojkowską muzyką. Dzieci wykuwały stalowe ozdoby, wyplatały kwiaty z wikliny, tkały kolorowe pasy, lepiły gliniane ptaszki, piekły proziaki, ubijały masło w maselnicy, mieliły ziarno na żarnach, grały na skrzypcach, tańczyły chodzonego i przy okazji odkrywały rytm i smak dawnego życia na wsi. Każde dziecko uczestniczyło co najmniej w trzech warsztatach, a na koniec odbył się konkurs z nagrodami. Nie ma najmniejszych wątpliwości, że wszystkie dzieci wyjechały z Łopienki zadowolone, a kolejne warsztaty już za rok.

XIV Harasymiada

6 września 2023 | Wydarzenia | Na temat: ,

Serdecznie zapraszamy miłośników poezji, ale nie tylko, w piątek 8 września 2023 roku do restauracji „Pod Kominkiem” w Komańczy na czternastą już „Harasymiadę”. Początek o godzinie 16, a w programie między innymi recytacje wierszy Jerzego Harasymowicza przez dzieci i młodzież, rozstrzygnięcie konkursu plastycznego „Bieszczady okiem poety Jerzego Harasymowicza”, prelekcje zaproszonych gości, a na koniec, o godzinie 19 koncerty Agaty Rymarowicz  i Grażyny Łobaszewskiej. Wstęp wolny.