Dialog o Vincenzie w Muzeum Literatury

vincenz_muz_litTak jak już wcześniej zapowiadaliśmy wystawa „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” zawitała do Muzeum Literatury w Warszawie, a konkretnie do sal dawnej Księgarni Literackiej i Klubu Księgarza przy Rynku Starego Miasta 22/24, gdzie będzie prezentowana do 28 czerwca 2015 r. Z tej okazji w środę 10 czerwca 2015 r. o godz. 18 w siedzibie Muzeum na Rynku Starego Miasta będzie miało miejsce wyjątkowe wydarzenie, bowiem dialog o Stanisławie Vincenzie poprowadzą prof. dr hab. Eugeniusz Czaplejewicz, prof. dr. hab. Stanisław Obirek i twórca scenariusza wystawy dr Jan A. Choroszy. Fragmenty wspomnień Ireny Vincenzowej przeczyta Ewa Dałkowska. Więcej o samej wystawie można przeczytać tu. Serdecznie zapraszamy

Panapolowy rzutu oka na Karpaty

polRzeszowskie wydawnictwo „Libra.pl” wznowiło niedawno w opracowaniu redakcyjnym Stanisława Krycińskiego sztandarowe dzieło krajoznawcze Wincentego Pola „Rzutu oka na północne stoki Karpat”, powstałe w I połowie XIX w., a wydane po raz pierwszy w 1851 r. Opisuje ono, pod względem topograficznym, hydrograficznym oraz kulturowym, teren rozciągający się na północ od głównego grzbietu Karpat na przestrzeni od Bramy Morawskiej, przez Tatry, Bieszczady i Huculszczyznę, po Bukowinę. Krajoznawcze rozważania jednego z pierwszych badaczy Karpat,  urozmaicają malownicze opisy pobudzające wyobraźnię, skreślone ręką poety. Pol swoje działo opatrzył tajemniczym mottem z Wergiliszowej Eneidy: et haec meminisse juvabit, powtórzonym przez wydawcę w obecnym wydaniu. Tłumaczone bywa ono różnie, ale najczęściej jako pocieszenie i obietnicę doczekania lepszych czasów, w których przeżyte tragedie będziemy wspominać z uśmiechem. Czy geograf-poeta umieszczając je miał na myśli tragiczny pożar krakowskiej drukarni, w której spłonęły jego skrypty, czy może szerzej – losy zniewolonej ojczyzny, tego nie wiemy. Dziś – o paradoksie – do Panapolowych czasów, w których w Karpatach jeszcze wszystko było do odkrycia, odnosimy się z nostalgią, a nawet z zazdrością.
Wydanie wzbogacono o piękne grafiki z epoki m.in. Walerego Eliasza-Radzikowskiego i Antoniego Lange ku uciesze każdego miłośnika Karpat. Tę książkę po prostu trzeba mieć.

Cmentarze z okręgów Jasło i Nowy Żmigród

roman_fred_frodymafrodyma_cmentarzeZ prawdziwą satysfakcją mamy przyjemność zaprosić w imieniu autora Romana Frodymy, członka Towarzystwa Karpackiego na promocję kolejnego opracowania o Galicyjskich Cmentarzach Wojennych, w którym w formie gawędy przewodnickiej przedstawia on zarówno same cmentarze, jak i historię ich powstania. Jest to kompendium wiedzy o ponad 60. cmentarzach wojennych z okręgów Jasło i Nowy Żmigród, kontynuacja podobnego tomu, wydanego wcześniej o cmentarzach Ziemi Tarnowskiej. Okazją są oczywiście mijające właśnie rocznice wybuchu „Wielkiej Wojny” i Operacji Gorlickiej. Promocję organizuje Koło Przewodników PTTK i wydawca książki Wydawnictwo „Ruthenus” w Centrum Szkła w Krośnie przy ul. Blich 2 w dniu 11 czerwca 2015 r. o godz. 17.30. W trakcie promocji autor wygłosi prelekcję z przeźroczami pt: „Dzieła Dušana Jurkovićia w Beskidzie Niskim”.

Roman Frodyma, Cmentarze wojenne z I wojny światowej, Okręg I Jasło, Okręg II Nowy Żmigród. Oprawa twarda, stron 400, format A5, wkładka barwna, liczne ilustracje, grafiki, plany. 

Galicyjskim szlakiem Chasydów

chasydziU początków tej książki – jak pisze sam autor – leżą wydane w 1992 r. przez Wydawnictwo PTTK „Kraj” Tarnowskie judaica. Od tamtego czasu wiele się zmieniło, a obecne dzieło  to książka o wiele obszerniejsza tak pod względem objętości jak i przede wszystkim pod względem opisywanego obszaru. Osią geograficzną przewodnika jest linia: Tarnów – Bobowa – Nowy Sącz, z odgałęzieniami do mniejszych miasteczek regionu.
Książka jest opowieścią-przewodnikiem po zaginionym świecie żydowskim, który jednakże odrodzony trwa, rozwija się, nie zapominając, skąd jego korzenie. I którego ślady są ważnym elementem więzi między odwiedzającymi galicyjskie miasteczka Żydami, a potomkami sąsiadów ich przodków. Wątkiem prowadzącym czytelnika tropami żydowskiej historii są ślady chasydów skupionych wokół swoich rabinów – duchowych przewodników i cudotwórców. Byli to rabini kręgu sądecko-bobowskiego – potomkowie świątobliwego Chaima Halberstama z Nowego Sącza.
Adam Bartosz, Galicyjskim szlakiem Chasydów sądecko-bobowskich, Wydawnictwo Austeria, Kraków – Budapeszt 2015

XXV Łemkowski Kermesz w Olchowcu

olchowiec_15xSerdecznie zapraszamy na jubileuszowy XXV Łemkowski Kermesz w Olchowcu, który odbędzie się w dniach 23-24 maja 2015 r. i jak zwykle będzie obfitował w różnego rodzaju atrakcje:
w sobotę o godz. 18 Weczirnia w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja a następnie od godz. 20 występy zespołów:
Łemkowski zespół folklorystyczny „Wilsznia” z Polan;
Zespół dziecięcy „Tereściaty” z Zawadki Rymanowskiej;
Rusnacki zespół muzyczny „Alegro” z Jedlova (Słowacja) i „Hrame lem”.
w niedzielę o godz. 11 liturgia w obrządku grecko-katolickim, a o godz. 13.30 uroczyste otwarcie Kermeszu i występy zespołów: Czytaj dalej

Płaj 49 – z legionową dominantą

P49_okl_mBlisko trzy czwarte objętości 49 tomu „Płaju” zajmuje tematyka legionowa, a zarazem karpacka. Nie bez kozery, albowiem jesienią i zimą 2014/15 minęło równo sto lat od tamtych dni, kiedy młodzi żołnierze Legionu Polskiego staczali swoje pierwsze boje w dolinach Marmaroszu i Gorganów. Część artykułów to pokłosie sesji historycznej zorganizowanej z tej okazji przez Towarzystwo Karpackie w Rafajłowej w dniach 1–2 października 2014 r. w ramach obchodów rocznicowych. Uroczystościom tym poświęcamy artykuł wstępny.
Na szczególne polecenie zasługuje tekst Andrzeja Wielochy przedstawiający szczegółowo najwcześniejszą fazę karpackiej kampanii legionowej i rozwiewający przy okazji narosłe wokół niej mity. Innym mitem — rzekomo legionowych umocnień górskich na grzbietach Gorganów — zajmuje się Dariusz Dyląg, Czytaj dalej

Magury ’14

magury_14W tych dniach ujrzały światło dzienne kolejne „Magury”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi wydawany przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich w Warszawie. Datowane na rok 2014, są – co warte podkreślenia – już 184 wydawnictwem warszawskiego SKPB. Liczą 168 stron, w tym 104 ilustracje i 2 mapki.
A oto spis ich zawartości:
Piotr Wirchniański: Łemkowski Thalerhof
Bogusław Głód: Chemiczna wojna pod Gorlicami
Maria Wirchniańska: Gładyszowskie polsko-łemkowskie noce i dnie po II wojnie światowej
Czytaj dalej

Przewodnik po cmentarzach z I wojny światowej

pr_cmeW stulecie bitwy gorlickiej ukazał się przewodnik Pawła Kutasia pt. Cmentarze z I wojny światowej w powiecie gorlickim. W części ogólnej opisano przebieg działań wojennych i omówiono problematykę budowy cmentarzy. W części szczegółowej w 13. rozdziałach zaprezentowano opisy poszczególnych cmentarzy (opis działań wojennych, cytaty z ówczesnej prasy, kronik szkolnych i kościelnych, fotografie archiwalne), oraz opis dojścia. Dołączono mapę powiatu gorlickiego z zaznaczonymi cmentarzami. Książka będzie do kupienia w stoisku Oficyny Wydawniczej „Rewasz” na najbliższych Spotkaniach Karpackich w Muzeum Ziemi PAN.
Paweł Kutaś, Cmentarze z I wojny światowej w powiecie gorlickim. Przewodnik, 216 str., form. 19 x 12,5 cm, ponad 200 ilustracji. Wyd. Promo, Zakrzów – Gorlice 2015. Czytaj dalej

Fotografie tatrzańskie i pienińskie Awita Szuberta

avit_szubert_gorale_kolibyDom Aukcyjny Ostoya na 142 aukcji, która odbędzie się 14 maja 2015 r. oferuje kilka prac pioniera fotografii tatrzańskiej i pienińskiej Awita Szuberta (1837–1919). W latach 1856 – 1866 wykonywał on pierwsze fotografie gór. W roku 1877 anonsował, że posiada widoki ze Szczawnicy, Pienin i Tatr – z miejsc, które nigdy wcześniej nie były sfotografowane. Jego zdjęcia tatrzańskie, wykonane techniką heliograwiurową, były wydane przez Towarzystwo Tatrzańskie w latach 1889-1901 jako dodatek do Pamiętników TT. Ukazało się też kilka albumów zdjęć górskich Szuberta: Album widoków tatrzańskich (1876) i Widoki z Tatr i Pienin (1878). Działalność fotograficzna przyniosła mu liczne nagrody na światowych wystawach.

Cmentarze wojenne w Beskidzie Niskim – album szczególny

majewski_cmentarzeNa początku kwietnia 2015 r. ukazał się album Jana Majewskiego Cmentarze z I wojny światowej w Beskidzie Niskim i na Pogórzu. Miłośnicy pamiątek Wielkiej Wojny i beskidzkich zabytków otrzymali w nim kolejną pozycję, którą określić można mianem cennej, jeśli nie obowiązkowej. O wyjątkowości albumu wśród innych publikacji poświęconych tej tematyce decyduje przy tym bogactwo zdjęć archiwalnych prezentujących stan zachowania cmentarzy w drugiej połowie lat 80. XX w., tj. zarówno przed ich dalszą degradacją w kolejnych dekadach, jak i przed remontami, których doczekały w ostatnich czasach.
Zdjęcia archiwalne wykonane zostały przez Jana Majewskiego w latach 1986-1987 w ramach przygotowywanej pracy dyplomowej Wybrane cmentarze wojskowe z okresu I wojny światowej w rejonie Beskidu Niskiego i Pogórza – próba fotodokumentacji. Pierwotny plan zakładał dokumentację kilkunastu cmentarzy, ostatecznie Autor uwiecznił w swoim obiektywie cztery nisko‑beskidzkie i pogórzańskie okręgi cmentarne. Kilka tysięcy negatywów i slajdów będących pokłosiem tych prac zapewniło więc bogactwo wyboru materiału historycznego włączonego do nowej publikacji przygotowanej na 100. rocznicę ofensywy gorlickiej. Czytaj dalej