W dniu 24 października 2014 r. w 100-lecie walk toczonych przez polskich legionistów w Karpatach Wschodnich Dom Spotkań z Historią zaprasza o godz. 18 do swojej siedziby w Warszawie przy ul. Karowej 20 na spotkanie z dr. Janem Skłodowskim, fotografikiem, pisarzem, podróżnikiem, badaczem Kresów, od lat dokumentującym i popularyzującym karpacką epopeję Legionów, który opowie o walkach Legionów w dolinie Bystrzycy Nadwórniańskiej i o Rzeczpospolitej Rafajłowskiej. Wstęp wolny.
Tatrzański Park Narodowy jako wydawca oraz Miejska Galeria Sztuki im. Władysława hr. Zamoyskiego mają zaszczyt zaprosić na przedpremierowe spotkanie z książką „Góralskie czary. Słownik magii Podtatrza i Beskidów Zachodnich” oraz jej autorkami: Urszulą Janicką-Krzywdą i Katarzyną Ceklarz, które odbędzie się w ramach festiwalu „Inspirowane górami” 18 października 2014 r. o godz. 18 w Miejskiej Galerii Sztuki w Zakopanem, ul. Krupówki 41. Spotkanie odbędzie się wokół stołu, na którym znajdą się chleb, czosnek, smalec, a także napary z ziół. O ich tajemnej mocy opowie – słowami autorek książki – Jaga Siemaszko, aktorka Teatru im. Stanisława Ignacego Witkiewicza. Spotkaniu będzie towarzyszyć otwarcie wystawy „Pachnące jarzębina” zdjęć Barbary Caillot-Dubiis wykorzystanych w książce.
We Wrocławiu w ramach kolejnej edycji międzynarodowego festiwalu sztuki i literatury „Bruno Schulz Festiwal” w dniach 14-19 października 2014 r. odbędzie się szereg imprez poświęconych Stanisławowi Vincenzowi.
Pierwsza z nich już trwa. Jest to plenerowa wystawa planszowa o Stanisławie Vincenzie pt. „Dialog o losie i duszy” na ul. Oławskiej. Potrwa do 21 października. Pozostałe odbędą sie w ramach kolokwium vincenzowskiego w Auli Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, ul. Szewska 37:
– we wtorek, 14 października w godz. 9–16 sesja naukowa „Dialog o literze i duchu”, a w programie:
Jacek Kolbuszewski, Vincenz wobec wartości; Czytaj dalej
Andrzej Wielocha
Pod koniec listopada 1914 r. 71 rosyjska dywizja piechoty rozpoczęła ofensywę z rejonu Śniatynia i Waszkowiec w górę doliny Czeremoszu. Pod jej naporem austriacka 54 dywizja piechoty gen. Schultheissa cofnęła się aż do Uścia Putyłowego. Dowódca frontu gen. Pfanzer-Baltin postanowił na zagrożony odcinek frontu przerzucić bataliony wydzielone z grupy Legionów Polskich.
25 listopada 1914 r. przyszedł do Rafajłowej rozkaz nakazujący grupie gen. Durskiego złożonej z 5 batalionów 2. i 3. pułku piechoty przejście pospiesznym marszem w dolinę Czarnego Czeremoszu w rejon Krzyworównia – Jasienów Górny na pomoc cofającej się 54 dywizji. Grupa, którą prowadził płk. Zygmunt Zieliński została podporządkowana gen. Schultheissowi dowódcy cofającej się 54 dywizji. Marszruta wydzielonych oddziałów wiodła doliną Dołżyńca, a następnie Prutca do Tatarowa. Postoje wyznaczono w Błotku, Tatarowie, a następnie w Worochcie, Żabiem i w Jasienowie Górnym. Wraz z grupą odeszła z Rafajłowej część artylerii i kawaleria, a za nimi cała Komenda Legionów. Tabory skierowano przez Königsfeld (1), Dombo do Taraczköz w dolinie Cisy, gdzie załadowane zostały na wagony i przewiezione koleją do Körösmezö. Cała ta operacja w literaturze historycznej, a także we wspomnieniach funkcjonuje najczęściej pod nazwą „kampania na Huculszczyźnie”, co jest o tyle ciekawe, że przecież Rafajłowa i jej najbliższe okolice, tak w większości opracowań etnograficznych, jak i w potocznym mniemaniu, to także Huculszczyzna. Czytaj dalej
Zamieszczamy apel COTG PTTK, który w pełni popieramy. Wesprzyjmy Ukrainę w potrzebie!
Tuż za granicą naszej Ojczyzny rozgrywają się wydarzenia, które budzą głęboki sprzeciw. W ich wyniku śmierć i rany odnoszą tysiące ludzi. Wśród nich są nasi przyjaciele z górskich wędrówek po Karpatach Wschodnich. Do Centralnego Ośrodka Turystyki Górskiej PTTK zwrócili się z prośbą o pomoc przedstawiciele lwowskich szpitali, przedstawiając listę niezbędnych leków. Dlatego rozpoczynamy zbiórkę dobrowolnych wpłat na pomoc poszkodowanym w konflikcie na Ukrainie na konto bankowe nr 61 9068 1013 0000 0000 0153 5080.
Uzgodniliśmy wszelkie procedury związane ze zbiórką pieniędzy, zakupem leków i ich transportem ich na Ukrainę. Koszty organizacyjne i transportu poniesie Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze.
Więcej szczegółów na cotg.pttk.pl
Od 30 września do 4 października 2014 r. w dolinie Bystrzycy Nadwórniańskiej odbywały się organizowane przez Towarzystwo Karpackie uroczyste obchody jubileuszu stulecia walk Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich. Kulminacyjnym ich punktem było odsłonięcie 4 października tablicy pamiątkowej ufundowanej staraniem naszego Towarzystwa w kościele pw. Wniebowzięcia NMP w Nadwórnej. Poprzedziła je msza święta odprawiona przez proboszcza nadwórniańskiej parafii ks. Walerego Skrabę wspólnie z o. Marcinem Wirkowskim paulinem z Kamieńca Podolskiego. W uroczystościach udział wziął Konsul Generalny RP we Lwowie Jarosław Drozd, przedstawiciele władz miasta i regionu, oraz polskich organizacji. Wystąpił Chór Katedry Lwowskiej, a członkowie lwowskiego Strzelca zaciągnęli przed tablicą wartę honorową. W kruchcie kościoła zaprezentowana została przygotowana przez Jana Skłodowskiego wystawa przedstawiająca walki Legionów Polskich w dolinie Bystrzycy Nadwórniańskiej. Czytaj dalej
Nakładem oficyny Wydawniczej „Wierchy” jako druga w serii „Pro Memoria” ukazała się książka będąca pokłosiem zorganizowanej w Krakowie w 2013 roku konferencji pt. „Jerzy Harasymowicz, poeta Krakowa, Bieszczadów i Sądecczyzny”. Stanowi – pierwsze pod ponad dwudziestopięcioletniej przerwie od wydania Księcia z Kraju Łagodności Andrzeja Kaliszewskiego – wszechstronne odczytanie twórczości poety, zafascynowanego przyrodą i życiem mieszkańców Bieszczadów i Sądecczyzny, a także nowe oświetlenie jego dorobku oraz wskazanie nieznanych aspektów jego biografii. Oprócz wielu interesujących tekstów na szczególną uwagę zasługuje obszerna, licząca pond 500 pozycji bibliografia z indeksem autorów.
Jerzy Harasymowicz poeta Krakowa, Bieszczadów i Sądecczyzny. Pod redakcją Bolesława Farona, Kraków 2014 COTG PTTK, 372 str. Czytaj dalej
W imieniu organizatorów serdecznie zapraszamy do udziału w konferencji dedykowanej Barbarze Tondos i Jerzemu Turowi, a zatytułowanej „Drogi i rozdroża ochrony zabytków w Polsce południowo-wschodniej po 1945 r.”, która odbędzie się 26-27 września br. w Krakowie w sali konferencyjnej Biblioteki Jagiellońskiej (piątek) i w Sali im. Karola i Karoliny Lanckorońskich w Collegium Iuridicum Uniwersytetu Jagiellońskiego (sobota). Konferencji będzie towarzyszyć wystawa w hallu głównym Biblioteki Jagiellońskiej pt. „Odpowiedzialność inteligenta. Barbara Tondos i Jerzy Tur w kontrze do komunistycznej władzy”, której otwarcie poprzedzi opowieść o podziemnej bibliotece działającej w rzeszowskim mieszkaniu Barbary i Jerzego. Szczegóły w programie konferencji.
W królewskim mieście Krakowie na Cmentarzu Salwatorskim, 10 września złożono do grobu rodziców prochy zmarłego 16 sierpnia prof. Andrzej Vincenza (1922-2014), slawisty z uniwersytetów w Heidelbergu i Getyndze, publicysty, edytora dzieł Stanisława Vincenza.
Zmarły był synem Stanisława Vincenza, pisarza i myśliciela, piewcy Huculszczyzny, którą opisał w tetralogii „Na wysokiej połoninie”. Przemawiający nad grobem podkreślali, iż dzieje rodziny Vincenzów mogą być symbolem jedności Europy i przyjaźni Polaków i Ukraińców. Andrzej Vincenz, przez całe swoje życie, w Szwajcarii, Niemczech i Francji tęsknił do swej huculskiej ojczyzny. Wspominał „Mój dom rodzinny spalił się w 1941 r., ale moja huculska mała ojczyzna nadal żyje we mnie”. Czytaj dalej
Blisko rok temu pisaliśmy już o tym, że w położonej w dolinie Mary (dopływ Izy) miejscowości Berbeşti w rumuńskim Marmaroszu na starym wiejskim cmentarzu, dzięki staraniu pana Laurenţiu Batina i jego rodziny, stanęła piękna drewniana „troiță” wieńcząca grób poległych tu 6 października 1914 roku polskich Legionistów. Wkrótce minie dokładnie 100 lat od dnia, w którym miała miejsce potyczka przy moście na Marze w Berbeşti, będąca pierwszą walką Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich. Poległych w niej pięciu (sześciu?) legionistów pochowano na pobliskim cmentarzu. Pan Laurenţiu Batin i mieszkańcy Berbeşti planują w dniu 10 października 2014 roku uroczystą modlitwę za duszę poległych Polaków i założenie kwiatów na odnowionej mogile. Do udziału w tej uroczystości zapraszają serdecznie wszystkich tych, którzy chcieli by w setną rocznicę śmierci oddać hołd poległym.
Ze swej strony apelujemy do wszystkich polskich turystów zwiedzających cerkwie w dolinie Izy czy wesoły cmentarz w Săpânța – pamiętajcie o mogile Polskich Legionistów w Berbeşti. Naprawdę niewiele drogi trzeba nadłożyć, to tylko 8 km od Syhotu Marmaroskiego, żeby pokłonić się prochom żołnierzy poległych przed stu laty w drodze do wolnej Polski. Dla ułatwienia zamieszczamy plan miejscowości, na którym przedstawiamy dokładną lokalizację mogiły, oraz trasę dojazdu do niej (wąska droga asfaltowa) lub dojścia (ok. 1 km).
