W różowych górach u Vincenza

zz_bystrec_14_8W czerwcu 2014 r. już po raz piąty spotkaliśmy się – członkowie i sympatycy Towarzystwa Karpackiego – w Bystrcu pod krzyżem i tablicą Stanisława Vincenza. Tym razem Czarnohora przywitała nas bezkresnymi kobiercami kwitnących rododendronów, które zaróżowiły jej stoki od Howerli po Pop Iwana. Jak co roku krzyż poddany został zabiegom konserwacyjnym i jak zwykle na kolację była kułesza z bundzem i huślanką w mistrzowski sposób przygotowana przez Andrzeja Ruszczaka, organizatora i kierownika wyprawy. Przez następne dni wędrowaliśmy po Czarnohorze różnymi szlakami, odwiedziliśmy Kubę na Koszaryszczu, zajrzeliśmy na Pop Iwana, Połoninę Czufrową i na Szpyci. Napiliśmy się wody z burkuckiego źródła i obejrzeliśmy panoramę z Połoniny Łukawica. Na koniec zawitaliśmy do Jasienowa Górnego, gdzie na starym cmentarzu oddaliśmy hołd Romanowi Kumłykowi – zmarłemu w tym roku członkowi Towarzystwa Karpackiego i złożyliśmy na jego grobie wiązankę kwiatów.

zz_bystrec_14_7

Huculskie dziedzictwo

senkiw_huc_spad_okl_mTak zatytułowana jest monografia autorstwa Iwana Seńkiwa (1913-1993), ukraińskiego etnografa zamieszkałego po wojnie w Niemczech. Jest to drugie wydanie (poszerzone i uzupełnione) książki, która pod tym samym tytułem ukazała się w Kijowie w 1995 r. Liczy 528 str. formatu A5. Jest próbą stworzenia popularnej encyklopedii Huculszczyzny. Autor, z różnym skutkiem, stara się ująć wszystkie najważniejsze tematy dotyczące Huculszczyzny – od pochodzenia Hucułów, po przez analizę ich dialektów, aż po gospodarkę, architekturę, sztukę, rzemiosło i obyczaje. Osobno prezentuje badaczy i twórców (pisarzy, malarzy, muzyków) związanych z Huculszczyzną, w tym także polskich. Przywołuje także dość obfitą bibliografię. Wydawnictwo „Huculszczyzna” wyposażyło książkę w liczne ilustracje, w tym szereg zeskanowanych z tomów Almanachu Karpackiego „Płaj” – niestety nie zaznaczając źródła i myląc niektóre podpisy.
Іван Сеньків, Гуцульська спадщина. Праці з життя і творчости гуцулів, Верховина 2014

Rumunia w Krakowie

z_rumuniaW środę 25 czerwca 2014 r. o godzinie 19 w Cafe Kontynenty przy ul. Bochenka 16a w Krakowie odbędzie się spotkanie poświęcone Rumunii. Będą ciekawi ludzie, prezentacja zdjęć i strojów ludowych, degustacja wina i potraw. Gościem będzie pani Zofia Kostuj – matka tragicznie zmarłego Radosława Kostuja, autora przewodnika po Górach Rodniańskich, który będzie można nabyć na spotkaniu w promocyjnej cenie. W spotkaniu weźmie także udział Ignat Timar – prezes Towarzystwa Polsko-Rumuńskiego w Krakowie. Więcej informacji na: www.cafekontynenty.pl

Bieszczady Odnalezione

bieszcz_odnal_2Ukazał się drugi numer czasopisma historyczno-krajoznawczego „Bieszczady Odnalezione”, wydawanego przez „Stowarzyszenie Rrozwoju Wetliny i Okolic”. Liczy 120 stron i można w nim znaleźć:
– relację z odkrycia najstarszych śladów człowieka w Bieszczadach Wysokich,
– wyniki najnowszych badań nad historią Hoczwi i zamku hoczewskiego,
– artykuł o transkarpackich szlakach komunikacyjnych w okresie neolitu,
– sprawozdanie z badań archeologicznych w nieistniejącej wsi Jaworzec,
– drugą część monografii Wetliny,
–  drugą część Historii bieszczadzkich kolejek wąskotorowych.
Informacje dotyczące czasopisma można uzyskać pod dresem e-mail: zbychmaj@op.pl

Pokaz koni huculskich

03mW celu popularyzowania rodzimych ras koni i możliwości wykorzystania ich w turystyce Wierchowiński Park Narodowy z pomocą Unii Europejskiej w ramach seminarium szkoleniowego „Koń huculski w kulturze Karpat” w maju 2014 r. zorganizował wystawę koni huculskich. Uczestniczyło w niej 28 właścicieli koni z okolicznych wiosek: Krzyworówni, Bukowca, Górnego Jasienowa, Żabiego i Jaworowa. W skład jury weszli przedstawiciele Wierohowińskiego Parku Narodowego z jego dyrektorem Mychajło Neczejem, naukowcy ze Lwowa oraz przedstawiciel polskich hodowców koni huculskich. Jako gość honorowy w wystawie wzięła udział zastępca konsula generalnego RP we Lwowie pani Longina Putka. Czytaj dalej

Tablica Legionistów – raport drugi

a_tablica_02mZ prawdziwą przyjemności i nie bez satysfakcji pragniemy poinformować, że dzięki Waszej ofiarności na koncie zbiórki publicznej funduszy na wykonanie i uroczyste wmurowanie w kościele parafialnym w Nadwórnej tablicy upamiętniającej Kampanię Wschodniokarpacką Legionów Polskich 1914-15 mamy już ponad 10 000 zł!
Wszystkim dobrodziejom stokrotnie dziękujemy.
Prace nad tablicą są już w toku, a piecze nad nimi sprawuje członek naszego Towarzystwa dr Janusz Smaza, adiunkt w Pracowni Konserwacji i Restauracji Rzeźby Kamiennej warszawskiej ASP. Tu zaś prezentujemy ostateczną wersję projektu tablicy. Jeżeli po wykonaniu i wmurowaniu tablicy w filar kościoła parafialnego w Nadwórnej, na koncie zbiórki zostaną jeszcze jakieś pieniądze, przeznaczymy je na nadanie właściwej oprawy uroczystościom odsłonięcia tablicy – zakup wieców, szarf i zniczy oraz wykonanie plansz informacyjnych o Kampanii Karpackiej Legionów, które staną obok tablicy. Pełne rozliczenie wydatków zostanie zamieszczone na naszym portalu.
Przy okazji raportu o stanie zbiórki na tablicę przypominamy, że są jeszcze wolne miejsca na organizowanym przez nasze Towarzystwo wyjeździe autokarowym na Sesję Historyczną w Rafajłowej i uroczystości w Nadwórnej w dniach 29.09-5.10.2014 r. Zainteresowanych prosimy o kontakt pod adresami mailowymi: jan.sklodowski@gmail.com lub smolitomek@wp.pl

Rajd Legionów w Karpatach Wschodnich

rajd_legionyStudenckie Koło Przewodników Beskidzkich z Warszawy zaprasza na Rajd Legionów Gorgany 2014 i wspólną wędrówkę śladami legionistów po Karpatach Ukraińskich. Rajd jest organizowany z okazji przypadającej w tym roku 100. rocznicy walk Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich. Wyjazd towarzyszy rocznicowym obchodom i konferencji popularnonaukowej organizowanej w Rafajłowej przez Towarzystwo Karpackie. Rajd odbędzie się w terminie 27 września – 5 października 2014. Zapraszamy na jedną z dwóch tras:
– Wąską ścieżyną po jesiennych Gorganach.
– Środek Europy i Legiony na Świdowcu.
Trasy wraz z uczestnikami konferencji wezmą udział w uroczystym ognisku na Przełęczy Legionów! Szczegóły tu:  www.skpb.waw.pl

Ukraińskie Karpaty i Podkarpacie. Cz. Wschodnia

rakowski_ukr_karp_IIUkazało się właśnie długo oczekiwane dzieło Grzegorza Rąkowskiego „Ukraińskie Karpaty i Podkarpacie. Część Wschodnia”. To kolejny, 6 tom monumentalnego przewodnika po Ukrainie Zachodniej obejmujący swym zasięgiem południową część obwodu iwanofrankowskiego (czyt. woj. stanisławowskiego) na południe od Dniestru i na wschód od linii kolejowej Stryj – Ławoczne (na wschód od dolin Oporu, Stryja i Świcy). Na wschodzie granica opisanego terytorium sięga po dolinę Białego Czeremoszu. W przewodniku opisano okolice Bolechowa i Doliny, Kałusza, Stanisławowa, Nadwórnej, Kołomyi, Śniatynia, Horodenki, Jaremcza, Worochty, Żabiego, Kosowa i Kut oraz grupy górskie Gorganów, Czarnohory oraz Połonin Czywczyńskich i Hryniawskich. Czytaj dalej

Słowo wstępne do Muzyki Huculszczyzny (Płaj 46)

Stanisław Vincenz

(Fragment)ajdukiewicz_muzyka_huculska

Poniższy tekst to nigdzie dotąd niepublikowany wstęp napisany przez Stanisława Vincenza do książki Stanisława Mierczyńskiego „Muzyka Huculszczyzny” (maszynopis ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej, sygn. C191, depozyt PWM).

Jak dziwne a przeróżne elementy – czasem już tylko ich szczątki i okruszyny – zgarnęła i zachowała owa „kieszonka cywilizacyjna” Wierchowina huculska. Nieraz z daleka zaniesione – wiatrem wschodnim, wiatrem zachodnim. Możemy je dostrzec na każdym kroku.
Dla przykładu wydobądźmy garść szczegółów, pomijając znane już wspólnoty i wpływy z zakresu parsterskiego gospodarstwa i słownictwa.
Opisując „huculskie pyśmo” tj. karby, tzw. rawasze, służące do dość skomplikowanych rozliczeń, mogłem stwierdzić podobieństwo ich do systemu karbów bałkańskich, serbskich rewaszy, bułgarskich raboszy, a identyczność z rewaszami dalmatyńskiemi. W ornamentyce snycerstwa i inkrustacji huculskiej chcą widzieć niektórzy wpływy tureckie nawet perskie. Także w przejawach duchowej kultury nasunie się niejeden aspekt ciekawy. W podaniach, Czytaj dalej

Remont cerkwi w Liskowatem

liskowate_cerkiewW lutym 2014 r. Oddział Bieszczadzki TONZ przejął od Skarbu Państwa cerkiew w Liskowatem z myślą o jej remoncie i konserwacji. Po latach zaniedbań i dewastacji obiekt znajduje się w stanie katastrofy budowlanej. Wybudowana ok. 1832 r. cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP jest jedynym tego typu przykładem architektury cerkiewnej w Polsce. Remont  ma być powiązany z przywróceniem jej pierwotnego wyglądu. Nowi właściciele cerkwi apelują do osób posiadających zdjęcia tego obiektu sprzed 1960 r. o ich udostępnienie oraz o pomoc finansową. Szczegóły na tonzbieszczadzki.