Zarząd Koła Przewodników Beskidzkich, Terenowych i Pilotów Wycieczek przy Oddziale PTTK „Ziemia Sanocka” w Sanoku serdecznie zaprasza w dniu 14 marca (piątek) 2014 roku o godzinie 17 do Sali Gobelinowej „Rotunda” na sanockim Zamku na wykład zatytułowany „Pierwsza Galicyjsko-Węgierska Kolej Żelazna”, który wygłosi dr hab. Robert Lipelt.
Już od dawna przygotowywaliśmy się do uroczystych obchodów Jubileuszu Stulecia walk Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich. Począwszy od odnowienia pomnika w Kyribabie, poprzez szereg działań w Rafajłowej, aż po powołanie Komitetu Obchodów. Wszak stulecie, to wyjątkowa okazja, żeby oddać hołd młodym chłopcom, którzy sto lat temu przekraczając w Karpatach granicę między Węgrami, a Galicą marzyli o wolnej Polsce. Przelewali krew i oddawali życie w obronie „Rzeczpospolitej Rafajłowskiej” będącej dla nich zalążkiem wolnej Ojczyzny. Dziś – o paradoksie – ich prochy spoczywają na Ukrainie, o setki kilometrów od granic tej Polski, o której marzyli i za którą umierali.
Przypomnijmy Ich dziś, pokłońmy się Ich grobom, odwiedźmy karpackie stoki, w które wsiąkała Ich krew. Jesteśmy Im to winni. Bo jeśli nie my, to kto? Jeśli nie dziś, to kiedy?
Chcemy, żeby kulminacyjnym punktem obchodów było uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej w kościele parafialnym w Nadwórnej. Starliśmy się tym pomysłem zainteresować instytucje państwowe, niestety bezskutecznie. Nie pozostało nam więc nic innego, jak zwrócić się do społeczeństwa o wsparcie naszego przedsięwzięcia. W tym celu uzyskaliśmy zgodę MAiC na przeprowadzenie zbiórki publicznej na pokrycie kosztów wykonania tablicy, której wstępny projekt można obejrzeć tu. Uruchomiliśmy specjalny rachunek w Banku Polskim SA (XVIII Oddział, 01-230 Warszawa, ul. Skierniewicka 21), na który można wpłacać przeznaczone na ten cel darowizny, oto jego nr: 80 1020 1185 0000 4202 0214 9128.
Każda złotówka się liczy! Potrzebna jest kwota ok. 10000 zł, nie są więc to jakieś ogromne pieniądze. Mamy nadzieję, że – z Waszą pomocą – uda nam sie potrzebne fundusze zebrać. Zbiórka będzie trwała do końca czerwca, musimy bowiem mieć jeszcze czas na wykonanie tablicy, przewiezienie jej do Nadwórnej i wmurowanie w ścianę kościoła.
Nazwiska wszystkich dobrodziejów znajdą się w zdeponowanym w kościele w Nadwórnej dokumencie erekcyjnym tablicy oraz zostaną opublikowane w poświęconym jubileuszowi tomie Płaju.
Miło nam poinformować, że ukazał się wreszcie długo oczekiwany 46 tom Płaju. Ma on dość wyjątkowy charakter, po pierwsze dlatego, że prawie połowę jego objętości wypełnia jeden artykuł, a mianowicie pierwsza w języku polskim monografia Gór Codru-Moma autorstwa Dariusza Czerniaka. Ten wielowątkowy tekst o najmniej znanej w naszym kraju grupie górskiej rumuńskich Karpat zawiera nie tylko informacje historyczne i zapoznaje szczegółowo czytelnika z geografią i przyrodą tych gór, ale zawiera także opisy wybranych najciekawszych tras. Po drugie zaś dlatego, że pozostałą część tomu wypełniają teksty także monotematyczne, dotyczące huculskiej muzyki. Tu na uwagę zasługuje przede wszystkim nigdzie dotąd nie publikowany tekst autorstwa Stanisława Vincenza, będący wstępem do Muzyki Huculszczyzny Stanisława Mierczyńskiego, z obszernym komentarzem Leszka Rymarowicza. Leszek jest też autorem trzech pozostałych tekstów zamieszczonych w tym bloku, a opisujących trzech najwybitniejszych, nieżyjących już dziś muzyków huculskich. Mamy nadzieję, że wyjątkowa zawartość 46 tomu, wynagrodzi naszym Czytelnikom przydługie nań oczekiwanie. A oto jego zawartość:
Krajobraz Gór Codru-Moma, fot. D. Czerniak
Płaj 46 (wiosna 2013) stron 208+16
zawartość tomu:
Dariusz Czerniak, Góry Codru-Moma. Przyroda, dawny przemysł i koleje,
Dariusz Czerniak, Zapomniane szlaki Czárána w Górach Bihorskich,
Stanisław Vincenz, Słowo wstępne (do Muzyki Huculszczyzny),
Leszek Rymarowicz, Suchońki z Hołów – pierwszy skrzypek dawnej Huculszczyzny,
Leszek Rymarowicz, Gaweć (Iwan Kuryluk) – najsłynniejszy skrzypek przedwojennej Huculszczyzny,
Leszek Rymarowicz, Mogur (Wasyl Hrymaluk) – bóg huculskiej muzyki,
Jerzy M. Kreiner, Obserwatorium astronomiczne na Suhorze – 25 lat działalności,
Po trwającej trzynaście lat przerwie, ukazała się kolejna „Watra” – wydawnictwo periodyczne SKPG w Krakowie. Tematyka numeru jest bardzo zróżnicowana, a oto spis zawartych w niej artykułów:
1. Wędrówki zabytków nad brzegami Jeziora Czorsztyńskiego – Andrzej Siwek,
2. Wiara według górali, czyli o mozaice wyznaniowej w Wiśle – Renata Czyż,
3. Płaszczanica. Jej historia i rola w liturgii Kościoła Wschodniego – Anna Warzycha,
4. Historia Beaty Łaskiej, jej córki Halszki i męża Olbrachta – Leszek Ogórek, Czytaj dalej
W dniach 7-9.03.2014 r. w Krośnie w auli PWSZ przy ul. Dmochowskiego 12 odbędzie się konferencja pt. Geo-Karpaty – możliwości rozwoju turystyki poznawczej w Karpatach organizowana w ramach projektu Geo-Karpaty. W programie interesujące referaty i wycieczki terenowe.
Muzeum Niepodległości oraz Instytut Słowacki zapraszają 3 marca 2014 r. o godz. 17 na wernisaż wystawy pt. Janosik – od rzeczywistości do legendy.
W programie wprowadzenie w kontekst historyczny prof. Stanisława Sroki (UJ) oraz projekcja filmu Janosik (1921), reż. Jaroslav Siakeľ. Wystawa przygotowana przez Muzeum Janka Kráľa w Liptowskim Mikulaszu jest znakomitą okazją do przedstawienia Janosika, z jednej strony jako postaci historycznej z drugiej zaś jako legendy, która do dziś stanowi fenomen w słowackiej i polskiej kulturze.
Muzeum Niepodległości w Warszawie al. Solidarności 62.
Wystawa czynna do 7 marca 2014 r.
Antoni Kroh został laureatem „Nagrody im. ks. prof. Bolesława Kumora”,
w kategorii „Sadecki autor”, wręczonej podczas Wielkiej Gali Sądeczan.
Serdecznie gratulujemy!
Przy okazji warto przypomnieć, że po latach od pierwszego wydania ukazał się i jest dostępny w księgarniach „Sklep potrzeb kulturalnych – po remoncie” jego autorstwa, książka zupełnie wyjątkowa, którą każdy, kto uważa się za znawcę góralszczyzny powinien przeczytać.
Muzeum Regionalne „Dom Grecki” w Myślenicach i Oddział Myślenicki Polskiego Towarzystwa Historycznego serdecznie zapraszają 28 lutego 2014 r. o godz. 18 na ulicę Sobieskiego 3, na wykład dr Dariusza Dyląga pt. „100-lecie Rzeczypospolitej Rafajłowskiej. Udział uczniów i profesorów myślenickiego Gimnazjum w kampanii karpackiej 1914/15” .
Kazimierz Ciechanowicz
W styczniu 1997 r. minęła pięćdziesiąta rocznica śmierci Henryka Gąsiorowskiego — wybitnego znawcy problematyki wschodniokarpackiej. Jako że w szerszych kręgach miłośników gór jego sylwetka jest zupełnie nieznana, wydaje się celowe przedstawienie jego biografii w poniższym szkicu.
Henryk Erazm Korwin Gąsiorowski urodził się l kwietnia 1878 r. w Zaleszczykach na Podolu. Był synem doktora medycyny Leonarda Aleksandra Korwina Gąsiorowskiego i Marii Henryki ze Stecherów de Sebenitz. Dzieciństwo spędził w rodzinnej miejscowości, gdzie ojciec prowadził praktykę lekarską. Po ukończeniu dwóch (względnie trzech) klas szkoły ludowej wstąpił do c.k. Wyższego Gimnazjum w Stanisławowie, które ukończył w roku 1893. Następnie Henryk rozpoczął naukę w Seminarium Nauczycielskim we Lwowie, gdzie zgłębiał m.in. język polski, historię, geografię, język niemiecki i gimnastykę. Od l grudnia 1897 r., jeszcze przed ukończeniem seminarium, rozpoczął praktykę w zawodzie, obejmując funkcję tymczasowego nauczyciela II klasy w szkole ludowej w Niżniowie. Czytaj dalej
