PŁAJ 38 (wiosna 2009) 224+16
zawartość tomu:
Jan Skłodowski, Spacer historyczny po Rafajłowej,
Jan Skłodowski, Rzeczpospolita rafajłowska. Epizody wojenne i pomniki legionowe,
Konstanty Edward Cieszkowski, Pierwsze strzały w Rafajłowej,
Tadeusz M. Trajdos, Szlak bojowy II Brygady Legionów Polskich
od marca 1915 r.,
Andrzej Wielocha, Dzieje kompanii huculskiej 2 pułku piechoty Legionów Polskich,
Paweł Ziemnicki, Stanisław Strzelecki – bohater spod Kirlibaby,
Leszek Rymarowicz, Pułkownik Norbert Okołowicz (1890–1943). Kartki do biografii,
Norbert Okołowicz, Noc z 15 na 16 lutego w II Brygadzie, Czytaj dalej
W 38 tomie Płaju dominują materiały z sesji „Rafajłowa – w 95 rocznicę walk II Brygady Legionów Polskich” zorganizowanej przez Towarzystwo Karpackie w dniach 9-11.X.2009 r. Jej celem było przypomnienie karpackiej epopei II Brygady Legionów, a szczególnie jej epizodu zwanego „Rzeczpospolitą Rafajłowską”. Znajdują się tu znacznie poszerzone i uzupełnione licznymi ilustracjami zaprezentowane na sesji referaty, a także kilka innych tekstów. Szczególnej uwadze Czytelników polecamy referat Leszka Rymarowicza o Norbercie Okołowiczu, postaci mocno związanej z Huculszczyzną, niezwykle barwnej, a prawie całkowicie zapomnianej. Uzupełniają go teksty autorstwa samego Okołowicza i reprodukcje jego obrazów, w tym prezentowany po raz pierwszy autoportretem w stroju huculskim. 
Z pewnym opóźnieniem informujemy, że nakładem kołomyjskiego wydawnictwa "Вік" ukazała się w 2008 roku książka zatytułowana "Vincenziana, artykuły, listy, fragmenty utworów" ("Вінцензіана, статті, листи, фрагменти творів") pod redakcją Mykoły Wasylczuka. Przedstawiono w niej szereg tekstów dotyczących życia i twórczości Stanisława Vincenza pióra ukraińskich autorów, a także fragmenty jego utworów tłumaczone na język ukraiński.
Muzeum Etnograficzne im. Seweryna Udzieli w Krakowie posiada największe w Polsce, liczące około dwóch tysięcy eksponatów, zbiory huculskie. Są to m.in.: stroje, biżuteria, broń, ceramika, instrumenty muzyczne, a także figurki z sera oraz bogata kolekcja pisanek. Nie brak też charakterystycznego dla Huculszczyzny malarstwa na szkle i ikon. „Przewodnik po zbiorach huculskich MEK” wydany jako Rocznik Muzeum Etnograficznego w Krakowie, t. XV jest pierwszą próbą usystematyzowania i opisu tego zbioru. Istotną częścią publikacji stanowi tekst dr Urszuli Janickiej-Krzywdy wprowadzający czytelnika w świat tradycyjnej huculskiej kultury. 
Nakładem Zarządu Głównego PTTK ukazała się obszerna, licząca blisko 500 stron biografia Mieczysława Orłowicza napisana przez Tomasza Kowalika, jednego z najlepszych znawców życia i działalności nestora polskiej turystyki. Książka zatytułowana jest Życie dla turystyki, krajoznawstwa i sportu. Mieczysław Orłowicz 1881-1959. To imponujące dzieło nie jest jednak klasyczną biografią, nie opisuje bowiem życia Orłowicza dzień po dniu, lecz pokazuje je po przez różne obszary jego zainteresowań i aktywności w dziedzinie szeroko pojmowanej turystyki, krajoznawstwa, ochrony przyrody, a także sportu. Po przez życie prywatne, działalność społeczną i zawodową wplecioną w zmienne, często jakże dramatyczne koleje losu. 
W połowie tego roku ukazała się książka zatytułowana „Huculszczyzna. Kultura i edukacja” wydana przez toruńskie Wydawnictwo Adam Marszałek a sfinansowana przez Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego. Zawiera czternaście tekstów dotyczących szeroko rozumianej tematyki huculskiej, niestety w większości prezentujących bardzo mizerny poziom merytoryczny. Tak naprawdę na uwagę zasługuje jedynie artykuł, a właściwie bardziej esej Jana Choroszego zatytułowany „Podróż domowa Stanisława Vincenza" oraz tekst Tarasa Zayatsa pt. „Ukraiński mit huculszczyzny".
W Oficynie Wydawniczej „Rytm” ukazała się nowa książka Grzegorza Motyki zatytułowana: W kręgu „Łun w Bieszczadach”. Autor weryfikuje krok po kroku rzekomą autentyczność „faktów” opisanych w „Łunach w Bieszczadach”, próbuje rozwikłać zagadki śmierci generała Karola Świerczewskiego oraz redaktora Jana Gerharda. Omawia też działalność ukraińskiej partyzantki w Bieszczadach i dzieje zgrupowania NSZ Antoniego Żubryda. Pokazuje manipulacje propagandy PRL próbującej wykreować stereotypowy obraz „Ukraińca – rezuna i nacjonalisty”. Ten zbiór szkiców to kolejny, ważny krok w kierunku poznania najnowszej historii Bieszczadów i dramatycznych stosunków polsko-ukraińskich. Książka liczy 200 stron formatu A5, twarda oprawa. 
Nakładem toruńskiego Wydawnictwa Adam Marszałek ukazała się książka zatytułowana „Współcześni historycy Polscy o Rumunii”. Jest to praca zbiorowa pod redakcją prof. Tadeusza Dubickiego. Znajdziemy w niej szesnaście artykułów dotyczących różnych aspektów dziejów Rumunii od XVIII wieku po dzień dzisiejszy, ze szczególnym uwzględnieniem okresu międzywojennego.
Ukazała się książka Michała Kaczmarka pod tytułem Proza pamięci. Stanisława Vincenza pamięć i narracja (Toruń 2009, Wydawnictwo Adam Marszałek, str. 466).