O Łemkowskim Muzeum w Zyndranowej

Na siódmych tegorocznych Spotkaniach Karpackich online o Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej opowie syn jego twórcy Fedora Gocza, Bohdan Gocz. Zapraszamy w czwartek 27 lipca 2023 r., jak zwykle o godzinie 19. Nasz gość, działacz łemkowski i zarazem dyrektor zyndranowskiego Muzeum opowie o jego powstaniu i pierwszych latach funkcjonowania, a także o perypetiach z jakimi w trakcie już ponad 50-letniej historii placówki borykali się jego twórcy i gospodarze. Będzie oczywiście także o obecnych problemach funkcjonowania Muzeum, zamierzeniach i planach na przyszłość. O tym jak ważną rolę kulturotwórczą i integracyjną dla społeczności łemkowskiej spełnia Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej nikogo chyba przekonywać nie trzeba, ale o organizowanych tu licznych wydarzeniach kulturalnych – występach artystycznych, spotkaniach, plenerach, warsztatach, a także podejmowanych wielu inicjatywach służących społeczności łemkowskiej warto posłuchać. Bohdan Gocz nie omieszka z pewnością wspomnieć o reaktywowanym niedawno świecie kultury i tradycji łemkowskich „Od Rusal do Jana” i o programie najbliższej jego edycji, która odbędzie się w tym roku w dniach 29 i 30 lipca. Czytaj dalej

7 Sądecka Watra Archeologiczna

W dniach 29-30 lipca 2023 roku odbędzie się 7 Sądecka Watra Archeologiczna na Górze Zyndrama w Maszkowicach w gminie Łącko. Zapraszamy do zwiedzenia stanowiska archeologicznego na Górze Zyndrama w Maszkowicach, a także innych stanowisk, osoby zainteresowane historią, archeologią Karpat i turystyką kulturową. W tym roku planujemy zwiedzanie stanowisk archeologicznych w Maszkowicach, Zabrzeży oraz w Obłazowej w Przełomie Białki, pod fachową opieką archeologów i przy czynnym udziale dr hab. Marcina Przybyły z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Sądecka Watra Archeologiczna jest organizowana przez Towarzystwo Karpackie we współpracy z Instytutem Archeologii UJ, Wójtem Gminy Łącko i Domem Sądeckim w Zarzeczu. Mamy nadzieję na przyczynienie się do rozwoju turystyki kulturowej w Kotlinie Łąckiej i Dolinie Dunajca. Czytaj dalej

Nagroda „Sądecczyzna” po raz XVI

7 lipca 2023 roku w Powiatowej i Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Starym Sączu wręczone zostały Nagrody i Wyróżnienie w ramach XVI edycji dorocznej honorowej Nagrody „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego. Kapituła Nagrody, na podstawie analizy książek wydanych w roku 2022, postawiła przyznać trzy Nagrody i jedno Wyróżnienie.

Nagrody w kategorii prac indywidualnych otrzymali:
Tadeusz M. Trajdos za książkę Warsztat malarski Alojzego Zompha w Bardiowie oraz Wiktora Zompha w Bardiowie i Krynicy w drugiej połowie XIX wieku, wydaną przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich w Warszawie.
Robert Kowalski za książkę Z biegiem rzeki Łososiny, Szkice historyczne: ludzie, miejsca, wydarzenia, wydaną przez Oddział Nowotarski Towarzystwa Historycznego.
Nagrodę w kategorii prac zespołowych otrzymał Katalog wystawy Dworki, pejzaże, portrety. Twórczość Bronisławy Rychter-Janowskiej, Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, pod redakcją Anna Florek, Edyta Ross-Pazdyk, Justyna Stasiek-Harabin.
Wyróżnienie przyznane przez prezydium Kapituły otrzymali:
Małgorzata Bajorek i Kinga Polańska za książkę Ślad, wydaną przez Stowarzyszenie „Klucz Muszyński” w Muszynie. Czytaj dalej

Tajemnicze fotografie Czarnohory w „Polonie”

W zbiorach „Polony” znajduje się dziewięć tajemniczych pocztówek z Czarnohory, o których chciałbym kilka słów opowiedzieć. W wypadku siedmiu z nich jako autor podany jest „Goliszewski, W. (fotograf)”, dwie zaś – nie wiedzieć czemu – nie mają żadnego autora, ale tenże Goliszewski występuje jako ich współautor. Wszystkie pochodzą z kolekcji Wasylkowskiego. Cztery z nich opatrzone są czytelnym podpisem wykonanym tuszem na negatywie „W. Golczewski”, którego lekcja nie budzi żadnych wątpliwości. Trzy sygnowane są monogramem ze splecionych liter „G” i „W”, dwie nie posiadają podpisu, ale szereg ich cech wskazuje na to samo autorstwo.
Dodatkowo w szczegółowym opisie w uwagach, w wypadku pięciu z nich czytamy: „nazwa fotografa: W. Janiszewski”.
Co by nie mówić, wygląda to jednak na jakiś straszny bałagan. Owszem, można pocztówkę opatrzoną czytelnym podpisem „fot. W. Golczewski” przypisać Goliszewskiemu lub Janiszewskiemu, ale jaki to ma sens? I czy przystoi to poważnej skądinąd instytucji?

Czytaj dalej

Stanisław Vincenz – Maria Czapska

W kolejnym, ostatnim przed wakacjami seminarium vincenzologicznym wprowadzeniem do dyskusji było obszerne omówienie korespondencji Marii Czapskiej z Ireną i Stanisławem Vincenzami prowadzonej w latach 1949–1969 przedstawione przez Anetę Martynów. Prelegentka zwróciła uwagę na wspólne dla stron tej korespondencji gorzkie doświadczenie emigracyjnego wyobcowania i szczególnie dotkliwe dla pisarzy kłopoty z odnalezieniem  odbiorców ich twórczości. Wskazała także  na inne podobieństwa losów małżeństwa Vincenzów oraz rodzeństwa Czapskich, w tym na podjętą przez nich rolę emisariuszy kultury polskiej. W dyskusji skoncentrowano się na polemice z tezą, że Stanisław Vincenz i Czapscy antycypowali koncepcję nie-miejsca zaproponowaną na początku lat 90. XX wieku przez francuskiego antropologa Marca Augé. Uczestnicy spotkania zastanawiali się, na ile przestrzeń emigracji pozostawała dla obu rodzin obca, a na ile ją jednak oswajali. Całe seminarium do obejrzenia pod tym linkiem.

Zapis spotkania o kobietach Tatr

Uprzejmie informujemy, że dostępne jest już od dziś nagranie z szóstych tegorocznych Spotkań karpackich online, na których dr Anna Pigoń, na kanwie swojej niedawno wydanej książki opowiadała o kobietach współtworzących legendę Tatr. Jeżeli w ostatni czwartek nie mieliście czasu, albo chcielibyście jeszcze raz posłuchać o Tatrach i Zakopanem z perspektywy do tej pory mniej znanej, klikajcie w ten link.
A przy okazji zapraszamy na pierwsze wakacyjne Spotkania karpackie online w czwartek 27 lipca o godz. 19, których gościem będzie Bogdan Gocz gospodarz i dyrektor Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej.

Podsumowanie prac na cmentarzu w Worochcie

Z satysfakcją informujemy, że udało się zakończyć i co ważne, także rozliczyć pierwszy etap prac ratunkowych i konserwacyjnych wykonywanych pod egidą Towarzystwa Karpackiego na cmentarzu w Worochcie na Huculszczyźnie. Pomimo, a może wbrew trwającej na Ukrainie wojnie, dzięki hojności darczyńców udało się uratować od niechybnego zniszczenia nagrobek Zarembów. Erazm był c.k. starostą i honorowym obywatelem Pilzna, a Wandelin c.k. pocztmistrzem w Worochcie. Niejako przy okazji udało się także społecznie odnowić chylący się ku upadkowi najstarszy na cmentarzu huculski krzyż nagrobny małżeństwa Dmytera i Marii Moczerniaków z Polanicy i ich syna Hrycia – wybitne dzieło tradycyjnej kamieniarki huculskiej z roku 1878. Oczyszczono także, wzmocniono, przygotowano do podniesienia i montażu (krzyż był rozbity na 7 odnalezionych w ziemi kawałków) nagrobek Fryderyka Spatha c.k. leśniczego. Wstępnie oczyszczono kwaterę grobową zasłużonej dla Worochty rodziny Golczewskich (w tym nagrobek Tolusia Golczewskiego) oraz płytę na grobie Henryka Garapicha, ofiary lawiny pod Breskułem. Czytaj dalej

Wystawa „Dialogi Vincenza – spojrzenia”

Gdyby ktoś chciał obejrzeć wirtualną wystawę fotografii Lidia Ciprianiego wykonanych w 1933 r., a prezentowanych w ramach wystawy „Dialogi Vincenza – spojrzenia” w 3D Blue Point Art Gallery London wystarczy, że kliknie na ten link. Załadowanie strony może chwilę potrwać, w zależności od szybkości Internetu. Wystawę najlepiej oglądać na większym ekranie. Po wnętrzu galerii można poruszać się na kilka sposobów: używając myszki; dżojstika, który znajduje się w lewym dolnym rogu ekranu; używając klawiszy ze strzałkami; albo po podwójnym kliknięciu na podłogę i podążaniu za żółto-niebieską ikonką wskazującą kierunek. Obracać się we wnętrzu galerii można przez przytrzymanie lewego przycisku myszki i poruszanie nią. Podwójne kliknięcie w wybrane zdjęcie przybliża je i wyświetla opis, kliknięcie pojedyncze zamyka okno. Życzymy miłego zwiedzania.

Góry od Radka

Niedługo minie 14 lat od tragicznej śmierci Radosława Kostuja, członka naszego Towarzystwa, doskonałego znawcy i miłośnika Karpat rumuńskich. Kilka dni temu w Centralnej Bibliotece Górskiej PTTK w Krakowie odbyło się poświęcone mu spotkanie, na którym zaprezentowano wydaną niedawno przez Wydawnictwo Ruthenus książkę zatytułowaną „Góry dla nas” i opatrzoną podtytułem „publikacje”. To już trzecia książka wydana staraniem matki Radka, pani Zofii, nieustającej w zabiegach o zachowanie Radkowej spuścizny. Znalazły się w niej skrupulatnie pozbierane mniejsze i większe teksty i notatki zamieszczane za życia autora w przeróżnych czasopismach i drukach ulotnych, między innymi dwa opublikowane w Almanachu Karpackim „Płaj”. Książkę poprzedza bardzo osobiste wprowadzenie Przemysława Rojka nawiązujące do wędrówek z Radkiem po Karpatach rumuńskich, a uzupełnia ją kilka odnalezionych wierszy Radka i jego biografia. Wyposażono ją także w wiele kolorowych zdjęć wykonanych przez samego autora.

„Dialogi Vincenza – spojrzenia”

W imieniu Blue Point Art Gallery London oraz Polskiego Uniwersytetu na Obczyźnie w Londynie serdecznie zapraszamy na wernisaż wystawy fotograficznej Lidia Ciprianiego, włoskiego antropologa i etnografa, który w latach 30. XX w. został zachęcony przez Stanisława Vincenza, do odkrywania Huculszczyzny. Ta niezwykła ekspozycja przeniesie Was w magiczny świat malowniczej krainy, która obecnie znajduje się w granicach Ukrainy.

  • Miejsce: Blue Point Art Gallery London
  • Data: 29 czerwca 2023 na platformie ZOOM
  • Godzina rozpoczęcia wernisażu: 19 (czasu londyńskiego czyli 20 polskiego)

Wystawa „Dialogi Vincenza – spojrzenia” prezentuje fascynującą serię fotografii autorstwa Lidia Ciprianiego, który podążając śladami Stanisława Vincenza, przedstawił Huculszczyznę w zupełnie nowym świetle. Na wystawie zobaczymy niezwykłe fotografie, które przekraczają granice tradycyjnej dokumentacji etnograficznej i krajoznawczej. Wybitny antropolog i utalentowany fotograf nie tylko uchwycił piękno krajobrazu, ale także ludzką obecność uznał za integralny składnik tej przestrzeni. W transcendującym świecie Huculszczyzny człowiek jest harmonijnie wkomponowany w pejzaż, jest organicznie zespolony z ziemią, a jednocześnie jest niepowtarzalną i złożoną osobowością. Nie przegapcie tej wyjątkowej okazji, by zobaczyć piękno Huculszczyzny widzianej oczami Lidia Ciprianiego, który pośrednio odsłania przed nami spojrzenie Stanisława Vincenza. Czytaj dalej