Hnitesa – historia, tożsamość i turystyka

21 maja 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat:

Z radością zapraszamy wszystkich miłośników Karpat w czwartek 27 maja 2021 r. o godz. 19 na piąte już „Spotkania Karpackie online”, na których członkowie Towarzystwa Karpackiego Jerzy Montusiewicz i Jerzy Warakomski opowiedzą o Hnitesie, najbardziej na południe wysuniętej górze tak I, jak i II Rzeczpospolitej, szczycie na południowo-wschodnim krańcu Gór Marmaroskich. Na przestrzeni wieków trwała ona niewzruszenie, choć wokół zmieniały się państwa, księstwa, obszary autonomiczne: Rzeczpospolita, Węgry, Transylwania, Austro-Węgry, Bukowina, Galicja, Rumunia, Rosja Radziecka, Ukraina. Hnitesa jest osobliwym przykładem procesu kształtowania się nazewnictwa górskiego, odzwierciedlającym w pewnym sensie koleje losu tych terenów. Bogactwo zanotowanych imion tej góry, które pomimo zmieniającego się otoczenia wywodzą się z jednego rdzenia jest warte prześledzenia. Drugi wątek to historia turystycznego penetrowania Hnitesy i wpływ literatury na powstawanie alternatywnych nazw szczytu. Czytaj dalej →

Karpacka fotografia Juliusza Dutkiewicza

20 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że w dniu dzisiejszym tj. 20 maja 2021 r. o godz. 18.30 czasu lwowskiego (17.30 czasu polskiego) w ramach projektu „Z miasta w góry: obrazy Karpat w kulturze i sztuce” organizowanego przez Centrum Historii Miejskiej we Lwowie i Uniwersytet w St. Gallen dr Ksenya Kiebuzinski z uniwersytetu w Toronto wygłosi wykład online zatytułowany „Rural Practice, Commercial Enterprise, or Imperial Service? Juliusz Dutkiewicz’s Carpathian Ethnographic and Landscape Photography (Praktyka wiejska, przedsiębiorstwo handlowe czy służba cesarska? Karpacka fotografia etnograficzna i krajobrazowa Juliusza Dutkiewicza). Wykład poświęcony będzie twórczości  fotograficznej Juliusza Dutkiewicza (1834–1908) i jego wkładowi w dziewiętnastowieczne dokumentowanie krajobrazowe i etnograficzne Karpat, a zwłaszcza Huculszczyzny. W dyskusji po wykładzie wezmą udział Herbert Justnik z Volkskundemuseum w Wiedniu i Patrice Dabrowski z Harvard Institute of Ukrainian Studies. Transmisja dostępna będzie online na Youtube.
Języki robocze: ukraiński i angielski.
Przy okazji wszystkim zainteresowanym dziejami Juliusza Dutkiewicza i jego huculskich fotografii polecamy artykuł (w PDF) opublikowany w Płaju 58 (jesień 2019). Życzymy miłej lektury.

Ósmy „Czas dla Łopienki”

19 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z prawdziwą radością informujemy, że dzięki poluzowaniu obostrzeń pandemicznych możliwe stało się zorganizowanie kolejnej, już ósmej sesji „Czas dla Łopienki” w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej, dokąd zapraszamy wszystkich chętnych 29 maja 2021 r. od godz. 10. Sesja poświęcona jest wymianie myśli, pomysłów i informacji dotyczących Łopienki i nie tylko.
W programie między innymi:
– sprawozdanie Towarzystwa Karpackiego z działalności w Łopience w 2020 r. oraz przedstawienie planów na 2021 r.,
– informacja Nadleśnictwa Cisna o planach na najbliższy rok w Łopience,
– informacja Nadleśnictwa Baligród o ścieżce przyrodniczej w Łopience i projekcie małej retencji,
– gawęda leśniczego Kazimierza Nóżki „O spotkaniach z dziką przyrodą w Łopience”,
– kilka słów o ostatnich dokonaniach Stowarzyszenia Rozwoju Wetliny i Okolic,
– informacje Gminnego Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej,
– „Od obozów studenckich do pisarstwa krajoznawczego”, autorska prezentacja cyklu książek o Bieszczadach i Łemkowszczyźnie, a także albumu Cerkwie Galicji Wschodniej Stanisława Krycińskiego, Czytaj dalej →

Poszukiwani fachowcy do Łopienki

18 maja 2021 | Ogólne | Na temat: ,

Towarzystwo Karpackie poszukuje ekipy kamieniarsko-murarskiej do przeprowadzenia prac archeologicznych i rekonstrukcyjnych w Łopience, a także wolontariuszy. Prosimy o kontakt w tej sprawie ze Zbigniewem Kaszubą, pełnomocnikiem Towarzystwa Karpackiego d/s Łopienki, który przedstawi szczegółowy zakres planowanych prac oraz warunki ich wykonania. Po zapoznaniu się z wymaganiami odnośnie prac,  chętnych prosimy o składanie ofert pocztą elektroniczną do końca czerwca br. na adres: z.kaszuba2@poczta.fm.

Żegnamy Piotra Malca

14 maja 2021 | Wydarzenia

Z wielkim żalem zawiadamiamy, że na początku tego tygodnia dotarła do nas smutna wiadomość, że 11 maja w wieku 54 lat  zmarł członek naszego Towarzystwa, Piotr Malec.
Piotr był doskonałym znawcą wschodniochrześcijańskiej sztuki sakralnej, przewodnikiem górskim, wykładowcą na kursach Studenckiego Koła Przewodników Beskidzki w Warszawie, a także autorem wielu artykułów publikowanych na łamach Magur, Połonin, Watry i Płaju. Był też współautorem mającego już trzy wydania opracowania pt. „Prazdniki. Ikony świąteczne” wydanego przez Studenckie Koło Przewodników Górskich w Krakowie.
Rodzinie oraz przyjaciołom Piotra składamy serdeczne wyrazy współczucia.

Msza św. w intencji Zmarłego 28.05.2021 (piątek) o godz. 13:15 w kościele pw. Matki Bożej z Lourdes przy ul. Wileńskiej 69 (wejście od ul. Równej) w Warszawie. Świecka ceremonia pogrzebowa na Cmentarzu Bródnowskim (od strony ul. Odrowąża) 28.05.2021 (piątek) o godz. 14:30.
Zamiast kwiatów można przekazywać wpłaty na remont cerkwi w Bystrem: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Oddział Bieszczadzki nr konta: 45 8621 0007 2001 0003 0528 0001

Huculskie cerkwie na austriackich katastrach

12 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że na kanale YouTube’owym Koła Naukowego Studentów Architektury Politechniki Łódzkiej „IX Piętro” dostępne jest wystąpienie dra Włodzimierza Witkowskiego pod następującym, bardzo barokowym tytułem: Palcem przez historię albo krótka podróż kartograficzna w czasach pandemii przez dwa stulecia, sześć państw, w tym jedno po dwakroć, cztery języki i pięć obrządków, z których wszystkie wschodniochrześcijańskie. Czyli huculskie cerkwie na austriackich mapach katastralnych. Miało on miejsce w trakcie 12. edycji Ogólnopolskiego Seminarium Studentów Architektury Łódź U Like 2021, które odbyło się online 21-23.04.2021 r. Jesienią całość materiału z tego seminarium ukaże się drukiem, a także będzie on dostępny w Repozytorium cyfrowym Biblioteki Politechniki Łódzkiej. A wystąpienie z pewnością warto obejrzeć i posłuchać, bo zawiera całe mnóstwo ciekawych informacji. Zapraszamy.

Nagranie ze Spotkania o gorgańskich szlakach

8 maja 2021 | Ogólne

Zgodnie z tym co obiecywaliśmy udostępniamy Państwu nagranie z kolejnych Spotkań Karpackich online z 29 kwietnia br., na których Dariusz Dyląg zajmująco opowiadał o Gorgańskiej „wojnie na pędzle”, czyli mówiąc wprost, o międzynarodowej współpracy przy znakowaniu szlaków turystycznych w Gorganach.
Plik z nagraniem jest dostępny pod tym linkiem.
Zapraszamy do oglądania tego nagrania, a także kolejnych Spotkań online już 27 maja punktualnie o 19
– będzie o Hnitesie.

Święty Jurij pogromca smoków

7 maja 2021 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Wczoraj był dzień św. Jerzego Zwycięzcy – pogromcy smoka. Jego święto obchodzone jest przez kościół katolicki 23 kwietnia, zaś przez kościoły wschodnie właśnie 6 maja. Święty Jerzy (ur. w III wieku w Kapadocji, zm. 23 kwietnia ok. 303 w Liddzie) to patron rolników i pasterzy, i właśnie przez tych ostatnich szczególnie czczony. Jest więc dobra okazja do przypomnienia opowiadania Romana Jarymowicza zatytułowanego „Gościna na połoninie Czywczyn” opublikowanego w Płaju 53, w którym znajdziemy niezwykłej urody opis walki św. Jurija ze smokiem-szczeznykiem próbującym zasypać majowym śniegiem owce świeżo wyprowadzone na połoninę. Tekst pochodzi ze zbioru Р. Яримович, Гуцульськими плаями. Оповідання, нариси, спомини, Буффало 1993,  w tłumaczeniu Leszka Rymarowicza. Tu do pobrania w pliku PDF.

A w Polanach już dzwonią

5 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z satysfakcją donoszę, że wczoraj tj. 4 maja 2021 r. wrócił do Polan Surowicznych, zawisł w dzwonnicy i wieczorem zabrzmiał donośnie dzwon. Zapewne po raz pierwszy od 74 lat. Dźwięk jest pełny i donośny. Jak brzmi można posłuchać tu. A my jesteśmy niezwykle wzruszeni i uradowani.
Operacja była możliwa dzięki zaangażowaniu kilkunastoosobowego zespołu, który pracował przy dzwonnicy w Polanach Surowicznych od 29 kwietnia do 4 maja oraz dzięki bardzo dużemu osobistemu wsparciu wójta Jaślisk.

Witold Grzesik

 

Gorgańska „wojna na pędzle”

20 kwietnia 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Serdecznie zapraszamy w czwartek 29 kwietnia 2021 r. o godz. 19  na czwarte w tym roku „Spotkania Karpackie online”. Tym razem naszym gościem będzie Dariusz Dyląg, który wygłosi prelekcję pt. Gorgańska „wojna na pędzle”, czyli skąd się wzięły błędy w kolorach szlaków na mapach turystycznych. Prelegent miał ten niewątpliwy zaszczyt brać udział w pracach czesko-polsko-ukraińskiego zespołu odtwarzającego – w nawiązaniu do okresu międzywojennego – szlaki turystyczne w Gorganach. Twórcy publikowanych w owym czasie map nie nadążali z nanoszeniem wykonywanych w terenie znakowań i korzystali z niesprawdzonych informacji, albo często wprost improwizowali. Media internetowe nazwały ową sytuację „wojną na pędzle” czy „sporem  o znaki”. Tymczasem nie była to żadna wojna, tylko brak rzetelnej informacji. Była natomiast bardzo sprawna i efektywna współpraca wolontariuszy z Czech, Polski i Ukrainy. I właśnie o karpackiej międzynarodowej współpracy oraz o pięknie Gorganów będziemy mieli okazję usłyszeć od jednego z najlepszych znawców tej grupy górskiej. Czytaj dalej →