Wiosenny Płaj 53 na koniec lipca

31 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Teksty, które mamy przyjemność polecić Czytelnikom w nowym tomie „Płaju”, przedstawiają spore zróżnicowanie, jeśli nie geograficzne, to w każdym razie tematyczne. W artykule wstępnym Andrzej Wielocha prezentuje ideologiczne fundamenty „Płaju”, używając między innymi jako kanwy dziejów krajoznawstwa Huculszczyzny, regionu, któremu w naszym almanachu poświęcono chyba najwięcej miejsca. Okazją do tego podsumowania jest trzydziesta rocznica ukazania się jego pierwszego Płaju.
Tematyka rumuńska ostatnio rzadko jakoś gości na naszych łamach. Tym większa satysfakcja z artykułu, w którym Katarzyna i Piotr Kurkowscy prezentują obszernie historyczną genezę i rozwój koncepcji architektonicznych siedmiogrodzkich kościołów obronnych, jednej z największych atrakcji krajoznawczych tego najintensywniej karpackiego kraju. W kolejnym obszernym tekście Andrzej Ruszczak prezentuje opowieści huculskie znalezione w zapiskach Stanisława Vincenza przechowywanych w Archiwum Ossolińskich. Nie są to zwykłe ludowe legendy, lecz historie „z życia” nasycone elementami nadnaturalnymi. My, z naszym sceptycyzmem i racjonalizmem, czytając je, możemy uśmiechać się z politowaniem, ale dla Hucułów sprzed blisko stulecia była to codzienna rzeczywistość ich świata, niebudząca najmniejszych wątpliwości. Leszek Rymarowicz w oparciu o odnalezione dokumenty przedstawia nieznane dotąd fakty o nieodpłatnym przekazaniu przez rodzinę Lubomirskich fragmentu połoniny na szczycie Pop Iwana pod budowę obserwatorium.
Czytaj dalej →

O tatrzańskich pocztówkach Adama Czarnowskiego

29 lipca 2017 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat:

W tym tygodniu na półki księgarskie trafił nowy album wydany staraniem Tatrzańskiego Parku Narodowego – album wyjątkowy, bo zawierającego na 528 stronach reprodukcje ponad 900 pocztówek tatrzańskich z unikatowego liczącego blisko 5 tys. egz. zbioru zmarłego w 2010 r. krajoznawcy i kolekcjonera Adama Czarnowskiego. Album zatytułowany „O tatrzańskich pocztówkach” jest owocem ponad 25-letniej pracy badawczej i kolekcjonerskiej jej autora. Zawiera nie tylko reprodukcje wybranych pocztówek, ale też informacje o ich dziejach, wydawcach, autorach fotografii, technice druku i oczywiście treści. Wszystko to uzupełnia bibliografia pism tatrzańskich Adama Czarnowskiego z lat 1982–2008. Tu warto przypomnieć, że Adam Czarnowski był też doskonałym fotografem, a kilkanaście jego karpackich fotogramów zamieściliśmy na łamach Płaju 32. Album „O tatrzańskich pocztówkach” ukazał się siedem lat po śmierci jego autora dzięki staraniom Zbigniewa Ładygina, który jest redaktorem dzieła, a z którym będzie można się spotkać 3 sierpnia o godz. 18 w klubokawiarni Wrzenie Świata, przy ul. Gałczyńskiego 7 w Zakopanem na promocji albumu. Wstęp wolny.
Adam Czarnowski, O tatrzańskich pocztówkach, Wydawnictwo Tatrzańskiego Parku Narodowego.

Góra Zyndrama i Watra Archeologiczna

27 lipca 2017 | Wydarzenia

Zapraszamy do zwiedzenia stanowiska archeologicznego na Górze Zyndrama w Maszkowicach koło Łącka. Tegoroczny sezon wykopalisk przyniósł kolejne przełomowe odkrycia, a pod koniec sierpnia widoczny będzie największy obszar prehistorycznej osady. Do tej pory na jej terenie odsłonięto konstrukcje kamienne, a konkretnie fragment muru wraz z bramą, wzniesione między XVIII i XVII w. p.n.e. Obwód murów wynosi około 200 m. Były one budowane z ciosów i bloków kamiennych, które ważą po 500 kg. Jest to więc jedna z najstarszych w tej części Europy warowni obronnych (pisaliśmy o tym już wcześniej). Wyjątkowa okazja zwiedzenia terenu wykopalisk z udziałem dr hab. Marcina Przybyły z Instytutu Archeologii UJ, który od kilku lat nimi kieruje, będzie miała miejsce 19 sierpnia 2017 r. o godzinie 14.
Zaś osoby zainteresowane pogłębieniem wiedzy o starożytnej kulturze z epoki brązu i wynikach wykopalisk w Maszkowicach zapraszamy na Watrę Archeologiczną (prezentacje multimedialne i spotkanie z archeologami), która odbędzie się wieczorem 19 sierpnia w Domu Sądeckim w Łącku. Zapewniamy nocleg (liczba miejsc ograniczona) w dniach 18-20 sierpnia.
Zgłoszenia, pytania i rezerwacje prosimy kierować na adres: rezerwacje@domsadecki.pl
Dodatkowe informacje: Robert Księżopolski, Dom Sądecki, tel. kom. 668840034, www.domsadecki.pl

VI Światowy Festiwal Bojkowski

24 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Uprzejmie informujemy, że od 2 do 6 sierpnie 2017 r. w Turce oraz wielu okolicznych miejscowościach odbędzie się VI Światowy Festiwal Bojkowski, którego program składa się z ponad 80 pozycji, a wśród których nie zabraknie i tańców, i modlitwy, i naukowych spotkań. Już 30 lipca na Pikuju najwyższym szczycie Bieszczadów zapłoną festiwalowe ognie, ale właściwy festiwal rozpocznie się w środę 2 sierpnia w Turce uroczystym pochodem wszystkich uczestników i będzie trwał do niedzieli. Przez ten czas odbędzie się wiele spotkań i paneli na różne temat, w tym np. o historii i dniu dzisiejszym sztuki bojkowskiej, a także jarmarki bojkowskie, wystawy, konkursy i występy zespołów muzycznych z całej Bojkowszczyzny.
Tu więcej szczegółów.

Uwalniamy „Płaje” dla wnuków

21 lipca 2017 | Periodyki, Wydarzenia

Tak jak obiecywaliśmy, z okazji jubileuszu XXX-lecia naszego Almanachu udostępniamy w formie plików *.pdf na karpaccy.pl kolejne dwa tomy „Płaju” wydane prawie ćwierć wieku temu. A są to tomy bardzo ważne, żeby nie rzec wyjątkowe.
Tom 6 wydany w połowie 1993 r. (nota bene zapomnieliśmy umieścić na nim daty wydania – cóż wszystkiego się trzeba nauczyć) poświęcony jest w całości Bojkowszczyźnie, zawiera bowiem materiały z sesji popularnonaukowej poświęconej historii i kulturze Bojków, którą Towarzystwo Karpackie zorganizowało w maju 1992 r. w Bieszczadzkim Domu Kultury w Lesku. Było to wydarzenie niewątpliwie historyczne – pierwsza polsko-ukraińska sesja poświęcona Bojkom. Większość z tych tekstów do dziś nie straciło nic na aktualności. Czytaj dalej →

Relacja Warszawa – Zakopane

16 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Jakoś tak bez rozgłosu i reklamy już od 23 kwietnie 2017 r. ma miejsce w warszawskiej Królikarni bardzo ciekawa wystawa zatytułowana „Relacja Warszawa – Zakopane” śledząca twórcze związki pomiędzy Stolicą i Tatrami. Ekspozycję otwiera przypomnienie dziejów „Panoramy Tatr”, olbrzymiej, liczące 115 m długości i 16 m szerokości kompozycji prezentowanej w latach 1896-99 w specjalnie na tę okoliczność zbudowanej rotundzie na warszawskich Dynasach. Reprezentuje ją na wystawie studium olejne (w skali 1:10 w stosunku do oryginału) Władysława Janowskiego, jednego ze współtwórców owej panoramy, która niestety już nie istnieje. Stojąc przed studium Janowskiego możemy wysłuchać opisu panoramy pióra Kazimierza Przerwy-Tetmajera w doskonałej interpretacji Mariusza Benoit. Myślę, że nie ma takie osoby, która kocha Tatry, a która po wysłuchaniu tego opisu nie poczuła by dojmującego żalu za straconą bezpowrotnie panoramą. Czytaj dalej →

Strój ludowy Bojkowszczyzny Zachodniej

14 lipca 2017 | Nowości wydawnicze | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że ukazała się w ostatnim czasie nowa książka ukraińskiej dziennikarki i etnografki z Kijowa Natalii Klasztornej zatytułowana Narodne wbrannia zachidnoji Bojkiwszczyny (Strój ludowy Bojkowszczyzny Zachodniej). Praca liczy 83 strony, a wydana został w Iwano-Frankiwsku oczywiście w języku ukraińskim, ale przedmowa i opisy zdjęć  są także polsku i angielsku. Natalia Klasztorna jest doskonałą znawczynią tematyki bojkowskiej, autorką wielu prac dotyczących szczególnie Bojkowszczyzny Zachodniej. Sama ma zresztą korzenie bojkowskie, jako że jej rodzice urodzili się w Lutowiskach i przesiedleni zostali na środkową Ukrainę w 1951 r. w ramach wymiany terytoriów pomiędzy Polska i Związkiem Radzieckim. Z godnych zaufania źródeł wiemy, że książkę można nabyć w sanockim Centrum Informacji Turystycznej na Rynku pod numerem 14.
Наталя Кляштoрна, Народне вбрання західної Бойківщини.

Do Istebnej na III Zjazd Karpacki

9 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat:

I Święto Gór odbyło się w Zakopanem w 1935 r. Kolejne w Sanoku w 1936 r. i w Wiśle w 1937 r. W nawiązaniu do nich zrodziła się inicjatywa organizowania corocznych Zjazdów Karpackich, które objęłyby tereny całych Karpat i sprzyjały rozwojowi współpracy pomiędzy pasterzami, regionalistami, organizacjami pozarządowymi, samorządami oraz instytucjami państwowymi w ramach „Konwencji Karpackiej”. Były by wyrazem troski o dziedzictwo kulturowe i krajobrazowe oraz o zachowanie tradycyjnej gospodarki pasterskiej i niematerialnego dziedzictwa Karpat. I Zjazd Karpacki odbył się w Ludźmierzu w 2015 r., II w Sanoku w 2016 r., a od 23 do 27 sierpnia 2017 odbędzie się III Zjazd Karpacki w Istebnej.
Czytaj dalej →

Huculi Mikołaja Iliuka w Małych Pieninach

5 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że w niedzielę 27 sierpnia 2017 r. w Muzycznej Owczarni w Szczawnicy-Jaworkach przy ulicy Białej Wody 13 odbędzie się koncert kapeli „Huculi Mikołaja Iliuka” z Żabiego (Werchowyny). Członkowie kapeli to muzycy zanurzeni w autentycznej, dziedziczonej z pokolenia na pokolenie tradycji muzykowania, są wirtuozami zwłaszcza w dziedzinie gry na skrzypcach, sopiłce i cymbałach, czemu dali wyraz zdobywając wielokrotnie najwyższe nagrody na muzycznych przeglądach folklorystycznych w wielu miejscach Europy.
Czytaj dalej →

Krzyż pamięci w Krywem

3 lipca 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Regionalne Stowarzyszenie Łemków „Beskydske Zemliactwo” i „Krywycka Hromada” – zjednoczenie dawnych mieszkańców zapraszają na uroczystość ustawienie i poświęcenia „Krzyża pamięci wsi Krywe”, która odbędzie się w sobotę 8 lipca 2017 r. na wzgórzu Diłok obok ruin cerkwi na terenie dawnej miejscowości. Początek uroczystości planowany jest o godz. 11. Odprawiona będzie Msza Św., a następnie poświęcony i ustawiony zostanie pięciometrowy trójramienny „Krzyż pamięci” opatrzony inskrypcjami upamiętniającymi dawnych mieszkańców. Po południu odbędzie się koncert łemkowskiego zespołu Nadobryden, a wieczorem zapłonie watra.