Wszystko na temat: Czarnohora

Polecamy najnowszy, 45 tom Płaju!

Tematem wiodącym, któremu poświęcono aż siedem tekstów jest czarnohorski Pop Iwan i wybudowane niegdyś na nim Obserwatorium. Popiwański blok otwiera stanowisko Towarzystwa Karpackiego w sprawie podejmowanych obecnie prób odbudowy tego obiektu. Zaraz po nim następuje szkic Władysława Midowicza o codziennym życiu na Pop Iwanie. Leszek Rymarowicz i Andrzej Wielocha opisują dzieje Obserwatorium po wrześniu 1939 r., które jak się okazało były całkiem bogate, a dodatkowo w tajemniczy sposób wiążące się z losami Stanisława Vincenza. Mateusz Troll odwołując się do najstarszych źródeł dokumentalnych bada przemiany stosunków własnościowych okolicznych połonin, a Wojciech Krukar zajmuje się oczywiście dziejami nazwy tego szczytu.
Kolejne cztery artykuły traktują o Huculszczyźnie i ludziach z nią związanych. Na szczególne polecenie zasługują wspomnienia Jana Milcewicza oraz tekst Mateusza i Agaty Trollów o „ukraińskim Barbizonie” – przysiółku Dzembroni, który przez kilkadziesiąt lat przyciągał czołowych ukraińskich malarzy. Czytaj dalej

Płaj 45

Płaj 45 (jesień 2012) str. 200+8

zawartość tomu:

Zamieszanie na Pop Iwanie;

Władysław Midowicz, Twierdza Nauki imienia Wielkiego Marszałka;

Leszek Rymarowicz, Andrzej Wielocha, Tajemnica Pop Iwana albo drugie życie Obserwatorium;

Leszek Rymarowicz, Spotkanie w Żabiu czyli o dialogu, do którego nie doszło;

Leszek Rymarowicz, Jerzy M. Kreiner, Działalność naukowo-badawcza na Pop Iwanie;

Mateusz Troll, O zmianach własności połonin po pokuckiej stronie Czornej Hory;

Mateusz Troll, Agata Warchalska-Troll, U Mariji Iliuk na Stepańskim w Dzembroni;

Jan Milcewicz, Wspomnienia; Czytaj dalej

Marszałek z Pop Iwana

Od zaprzyjaźnionych z nami krajoznawców z Werchowiny (Żabiego) dostaliśmy elektryzującą informację wraz z dokumentacją fotograficzną, że odnalazła się wykonana z brązu plakieta z wizerunkiem marszałka Józefa Piłsudskiego umieszczona niegdyś na ścianie holu Obserwatorium na Pop Iwanie. Licząca ok. 70 cm średnicy plakieta patrona Obserwatorium jest niestety mocno uszkodzona. Przez długi czas była zakopana w ziemi na połoninie w rejonie szczytu Pop Iwana. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że uszkodzenie plakiety miało bardzo prozaiczne przyczyny, po prostu z jej fragmentu zrobiono… krowi dzwonek. Nie wiemy tylko, czy uszkodzenie powstało przed jej ukryciem, czy już po jej wykopaniu. Tak, czy inaczej, wydaje się, że wędrująca po połoninach krowa z dzwonkiem z plakiety Marszałka jest niewątpliwym dowodem na świetne poczucie humoru ducha naszych dziejów. Informację o możliwości odkupienia plakiety od jej aktualnych właścicieli przekazaliśmy do MKiDN. Czytaj dalej

„Czarnohora” – nowe wydanie!

Wspaniała wiadomość z ostatniej chwili – istnieje ogromne prawdopodobieństwo (graniczące z pewnością), że na Spotkaniach Karpackich w piątek 15 marca odbędzie się premiera II wydania Mapy turystyczno-nazewniczej Czarnohory autorstwa Wojciecha Krukara i Mateusza Trolla, wydanej przez Wydawnictwo „Ruthenus”. Drugie wydanie różni się znacznie od pierwszego, przede wszystkim skalą 1:50 000, a także korektami treści, będącymi efektem kolejnych dwóch lat badań terenowych. Zostały na niej naniesione także aktualne przebiegi szlaków turystycznych. Co najważniejsze, w trakcie Spotkania Karpackiego mapę będzie można nabyć (cena promocyjna) i zdobyć na niej autografy obydwu autorów.
To naprawdę wyjątkowa okazja – serdecznie zapraszamy.

„Czarnohora” – mapa pełna treści

Tym razem w ramach Spotkań Karpackich tradycyjnie już w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 w dniu 15 marca 2013 r. o godz. 18 będziemy mieli wyjątkową okazję spotkania z kartografami i geografami zarazem Wojciechem Krukarem i Mateuszem Trollem, autorami pierwszej powojennej polskiej mapy Czarnohory. O tym, że mapa turystyczno-nazewnicza Czarnohory jest mapą wyjątkową nikogo, kto chodzi po górach przekonywać nie trzeba. Bogactwem zawartych w niej treści bije na głowę wszystkie inne mapy, włącznie nawet z przedwojenną mapę WIG. Jej autorzy opowiedzą nam o trwających wiele lat pracach terenowych nad jej opracowaniem i o przygotowywanym właśnie jej drugim wydaniem. Dr Wojciech Krukar jest członkiem Towarzystwa Karpackiego, autorem wielu map karpackich i specjalistą od nazewnictwa, dr Mateusz Troll jest pracownikiem naukowym Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ i także autorem wielu publikacji. Serdecznie zapraszamy.

Czytaj dalej

Pop Iwan – podsumowanie

Zapraszaliśmy do dyskusji o przyszłości ruin Obserwatorium na Pop Iwanie. Toczyła się ona wewnątrz naszego Towarzystwa, także w Sejmie (relacja), a jej finałem było Spotkanie Karpackie w Muzeum Ziemi PAN. Teraz czas na podsumowanie. Zacząć trzeba jednak od podziękowania wszystkim uczestnikom Spotkania za to, że zechcieli wziąć w nim udział i podzielić się swoimi przemyśleniami. Gorąco dziękujemy dr Leszkowi Rymarowiczowi, dr Włodzimierzowi Witkowskiemu i Joannie Budner, a także prof. Jerzemu Kreinerowi, który nie mogąc wziąć udziału w Spotkaniu, przekazał nam swoją opinię na piśmie (tu jej treść). Czytaj dalej

Zamieszanie na Pop Iwanie

W dniach 6-9 lipca odbyło się spotkanie robocze Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Ukrainy poświęcone m.in. projektowi „Polsko-Ukraińskiego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej”, na który składają się odbudowa dawnego obserwatorium astronomicznego na Pop Iwanie, budowa polsko-ukraińskiego Domu Spotkań Młodzieży Akademickiej w Mikuliczynie oraz odbudowa domu Stanisława Vincenza w Bystrzcu. Projekty przygotowywane są przez Uniwersytet Warszawski oraz Przykarpacki Uniwersytet w Iwano-Frankowsku. Projekt „Centrum Spotkań” został umieszczony we Wspólnym Komunikacie Prezydentów RP i Ukrainy z grudnia 2007 r., w „Mapie Drogowej Współpracy RP i Ukrainy” podpisanej w 2009 r. i został objęty honorowym patronatem Prezydenta RP oraz Prezydenta Ukrainy. Ponownie znalazł się w „Mapie Drogowej Współpracy Polski i Ukrainy w latach 2011–2012”. Ze strony polskiej w skład delegacji weszli wicemarszałkowie Sejmu RP Cezary Grabarczyk i Marek Kuchciński oraz  dr Jan Malicki dyrektor Studium Europy Wschodniej UW, zaś stronę ukraińską reprezentowali Mykoła Tomenko wiceprzewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy, ambasador Ukrainy w Polsce Markijan Malskyj, gubernator iwano-frankowski Mykhailo Wyszywaniuk oraz prof. Igor Cependa rektor Przykarpackiego Uniwersytetu w Iwano-Frankowsku. Uczestnicy konferencji wizytowali również pozostałości obserwatorium na Pop Iwanie, co należy rozumieć, że dali się łaskawie wywieźć samochodami na szczyt. Czytaj dalej

O Pop Iwanie w „Powrotach w Czarnohorę”

Blisko 20 lat temu, w 1993 r.  ukazała się nakładem oficyny Wydawniczej „Rewasz” książka pt. „Powroty w Czarnohorę. Nie tylko przewodnik” autorstwa  Marka Olszańskiego i Leszka Rymarowicza. Warto sięgnąć dziś po nią, żeby dowiedzieć się czegoś o obserwatorium na Pop Iwanie, wokół odbudowy którego zrobiło się ostatnio wile szumu.

Biały Słoń
czyli obserwatorium na Popie Iwanie

Najbardziej chyba niesamowitym widokiem w głównym paśmie Czarnohory są wznoszące się na wierzchołku Popa Iwana ogromne ruiny przedwojennego Obserwatorium Meteorologiczno-Astronomicznego. Był to najwyżej położony w ówczesnej Polsce stale zamieszkały punkt — wyżej od Kasprowego! Z racji swego wyglądu, kosztów i kłopotów, jakie przez czternastomiesięczny okres swego działania Obserwatorium sprawiało, zwano je podobno Białym Słoniem. Czytaj dalej

Pod Krzyżem Vincenzowskim w Bystrcu

Na początku czerwca tego roku po raz trzeci (czy to już tradycja?) członkowie i sympatycy Towarzystwa Karpackiego spotkali się pod Krzyżem Vincenzowskim w Bystrcu. Organizatorem wyprawy był ponowie Andrzej Ruszczak, którego tym razem wspomagał Jura Nesteruk, biolog, pracownik naukowy Uniwersytetu Lwowskiego, oczywiście także członek Towarzystwa Karpackiego. Tym razem, po zabiegach konserwacyjnych przy krzyżu i tablicy, przeszliśmy z Bystrca przez Przełęcz pod Maryszeską do doliny Prutu, trasą którą wielokrotnie wędrował Stanisław Vincenz. Chcielibyśmy, aby – to także pomysł niezmordowanego Andrzej Ruszczaka – kiedyś na tej trasie wyznakowany został szlak turystyczny im. Stanisława Vincenza. Andrzej przekonał już do tego przedsięwzięcia sołtysa z Bystrca, który wystąpił o zgodę do dyrekcji Parku Narodowego.

Czytaj dalej

Czarnohora w śniegu (Płaj 41)

Władysław Schmidt

Fragment

(…) Jest rok 1936. Okręgowy Związek Narciarski organizuje po raz pierwszy obóz szkoleniowy na Zaroślaku, kończący się w marcu, w czasie świąt Wielkanocy mistrzostwami okręgowymi w konkurencjach zjazdowych. Na obóz ten zgłosiło się 20 zawodników z 4 lwowskich klubów. Radość była wśród nas ogólna. By to pierwszy obóz zorganizowany przez Okręg. Wspólny wyjazd pociągiem ze Lwowa, aby w Worochcie przesiąść się na wąskotorową kolejkę leśną mającą nas dowieźć do Foreszczenki u stóp Czarnohory. Spotykamy się na Dworcu Głównym uzbrojeni dwiema parami nart zjazdowych, dwoma parami kijków oraz butami i plecakami nie najgorzej wypakowanymi. Obładowani, ale naładowani radością, bo w takim zespole jedziemy po raz pierwszy na czekające nas chyba same przyjemności. Załadowaliśmy sprzętem trzy przedziały i w drogę. Czytaj dalej