Wszystko na temat: Łemkowszczyzna

Na odsiecz zabytkom cerkiewnym

8 grudnia 2017 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Na grudniowym Spotkaniu Karpackim, które odbędzie się wyjątkowo w drugi czwartek tego miesiąca czyli 14 grudnia 2017 r. o godz. 18, ale jak zwykle w Muzeum Ziemi PAN (Willa Pniewskiego) przy al. Na Skarpie 27 w Warszawie prof. Tadeusz Trajdos przypomni nam postać księdza prałata Mieczysława Czekaja, który ocalił wiele znakomitych dzieł sztuki cerkiewnej w ciągu niemal półwiecza posługi duszpasterskiej w świątyniach połemkowskiech parafii rzymskokatolickich diecezji tarnowskiej. Był budowniczym, odkrywcą i konserwatorem. Mimo życzliwości i szacunku parafian zawsze osamotniony w tej pracy, walczący ze znużeniem, czasem też ze złą wolą lub obojętnością. Żarliwy miłośnik dawnej sztuki sakralnej,  zostawił po sobie wielkie dzieło, które nie powinno i nie może być zapomniane. A nade wszystko nie wolno zapomnieć o człowieku, któremu piękno zaklęte w zabytkach cerkiewnych zawdzięcza swoje ocalenie. Serdecznie zapraszamy. Czytaj dalej →

Karpaty znakiem Europy Środkowej?

4 grudnia 2017 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat:

Zapraszamy serdecznie w imieniu Katedry Socjologii Kultury IFIS APS na spotkanie dyskusyjne poświęcone książce Marty Cobel-Tokarskiej i Marcina Dębickiego zatytułowanej „Słowo i terytorium. Eseje o Europie Środkowej”, które odbędzie się we wtorek 5 grudnia 2017 r. o godz. 15.30 w Akademii Pedagogiki Specjalnej (Sala Senatu, budynek C) przy ul. Szczęśliwickiej 40 w Warszawie. Książkę przedstawiać będą prof. dr hab. Ryszard Radzik i dr Ludwika Włodek.
Duże fragmenty książki dotyczą spraw karpackich, zaś w rozdziale pt. „Karpackość. Góry jako przestrzeń kulturowa” znalazło się obszerne omówienie, niezwykle zresztą życzliwe (i mobilizujące), naszego półrocznika Almanachu Karpackiego „Płaj”. W innych rozdziałach autorzy analizują między innymi twórczość Andrzeja Stasiuka i Marosza Krajniaka autora Trylogii łemkowskiej (Carpathia, Entropia, Informacja) oraz działalność Wydawnictwa „Czarne”.

Marta Cobel-Tokarska, Marcin Dębicki, Słowo i terytorium. Eseje o Europie Środkowej, Akademia Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2017.

Książka w wolnym dostępie.

Karpackie akcenty wśród nagród Fundacji Polcul

21 maja 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

W sobotę 20 maja w Warszawie w Bibliotece Muzeum Powstania Warszawskiego odbyła się niezwykle sympatyczna uroczystość wręczenia tegorocznych wiosennych wyróżnień Fundacji Polcul im. Jerzego Bonieckiego. Dyplomy laureatom w obecności ambasadorów Australii i Armenii wręczał dyrektor Fundacji Adam Warzel, a spotkanaie prowadził Sven Zagała przedstawiciel Fundacji w Polsce. Jak już pisaliśmy jednym z laureatów został członek Towarzystwa Karpackiego Tadeusz Kiełabsiński. Nie wiedzieliśmy wówczas jednak, że wśród 14 nagrodzonych osób znalazł się jeszcze jeden członek naszego Towarzystwa, a mianowicie
Czytaj dalej →

XXVII łemkowski Kermesz w Olchowcu

16 maja 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że XXVII łemkowski Kermesz w Olchowcu – na który w imieniu mieszkańców serdecznie zapraszamy – odbędzie się w dniach 19-20 maja 2017 r. a jego program przedstawia się następująco:
Sobota 20.05.2017
godz. 18 Weczirnia w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu,
godz. 20 Występy sceniczne:
– Łemkowski duet wokalny „Czerwena Ruta” z Polan,
– zespół folklorystyczny „Tereściacy” z Zawadki Rymanowskiej.
Wieczorne muzykowanie rusnackiego zespołu ludowego „Alegro” ze Słowacji.
Niedziela 21.05.2017
godz. 11 Liturgia w obrządku greckokatolickim w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja w Olchowcu, Czytaj dalej →

Tadeusz Kiełbasiński laureatem „Fundacji Polcul”

15 maja 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Kapituła i Dyrekcja Fundacji Polcul im. Jerzego Bonieckiego
3 maja 2017 roku podjęła decyzję o wyróżnieniu kolejnej grupy osób działających na poziomie lokalnym na rzecz rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Niezwykle miło jest nam poinformować, że znalazł się wśród nich Tadeusz Kiełbasiński, członek Towarzystwa Karpackiego i Wielkiej Rady Karpackiego Płaju, wyróżniony – zgodnie z uzasadnieniem Kapituły – za wielki wkład w zachowanie i podtrzymywanie tradycji i kultury ludowej Łemków.

Tadeusz Kiełbasiński (ur. 20.09.1930 r.) od końca lat 70. XX w. zaangażowany jest w ochronę kultury ludowej Karpat, a szczególnie Łemkowszczyzny. Własnym sumptem zorganizował, zgromadził eksponaty i prowadzi muzeum „Zabytkowa Chyża” w Olchowcu koło Dukli w Beskidzie Niskim, w uratowanej przez siebie oryginalnej, krytej strzechą chyży łemkowskiej i w oryginalnym łemkowskim sypańcu. Zgromadził w nim unikatowe zbiory strojów ludowych z terenu całej Łemkowszczyzny, sprzętów codziennego użytku i wyrobów rękodzieła ludowego. Także obszerną bibliotekę tematyczną dotycząca kultury ludowej Karpat.

Czytaj dalej →

Nagroda dla łemkowskich opowieści Antoniego Kroha

11 maja 2017 | Wydarzenia | Na temat:

Z prawdziwą radością pragniemy poinformować, że laureatem tegorocznej Nagrody Historycznej POLITYKI w kategorii pamiętników i wspomnień został członek Wielkiej Rady Karpackiego Płaju Antoni Kroh i jego książka „Za tamtą górą” z łemkowskimi „wspomnieniami z drugiej ręki”. Nie bez satysfakcji przypominamy przy tej okazji, że obszerne rozdziały z tej książki publikowaliśmy jeszcze przed jej premierą w  50 i 51 tomie Almanachu Karpackiego „Płaj”.  Autorowi z okazji tej jakże prestiżowej nagrody składamy serdeczne gratulacje.

70. rocznica akcji „Wisła”

19 kwietnia 2017 | Wydarzenia | Na temat: ,

Komisja Wschodnioeuropejska Polskiej Akademii Umiejętności oraz Stowarzyszenie Łemków zapraszają na konferencję naukową pt. Akcja „Wisła” – Łemkowie, 1947–2017, która odbędzie się w ramach obchodów 70. rocznicy akcji „Wisła” w sobotę 29 kwietnia 2017 r. w sali Bobrzyńskiego Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (początek o godz. 11). W programie konferencji, którą poprowadzi prof. dr hab. Krzysztof Stopka zostaną przedstawione następujące referaty:
● dr hab. Andrzej A. Zięba (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ), Akcja „Wisła”: przyczyny, sprawcy, ofiary;
● dr hab. Ewa Michna (Instytut Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ), Akcja „Wisła” w narracjach członków łemkowskiej wspólnoty pamięci;
● dr hab. Helena Duć-Fajfer (Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej UJ), „A Wisła dalej płynie” Petra Murianki – autobiografia jako mit reinwencyjny;
Sesję zakończy komentarz Antoniego Kroha oraz dyskusja. O godz. 13 odbędzie się projekcja filmu pt. Even tears were not enough (Nawet i łzy nie wystarczyły), reż. Maria Silvestri, John Righetti.
Tego samego dnia o godz. 17.30 na terenie dawnego Centralnego Obozu Pracy w Jaworznie odbędzie się symboliczne odsłonięcie tablicy pamiątkowej.
Obchody 70. rocznicy akcji „Wisła” zapoczątkowane zostaną 28 kwietnia o godz. 15 panachidią w rycie greckokatolickim na cmentarzu we wsi Czertyżne, oraz o godz. 17 spotykaniem w siedzibie „Ruskiej Bursy” w Gorlicach, w trakcie którego m. in. dr hab. Heleny Duć-Fajfer wygłosi prelekcję na temat skutków kulturowych akcji „Wisła”.

Płaj 52

6 marca 2017 | Informacje, Płaj - tomy wydane | Na temat: , , ,

Płaj 52 (jesień 2016) stron 224+8

Zawartość tomu:

Bogdan Mościcki, Zosia, która uratowała cerkiew;

Andrzej Wielocha, Mikołaj Seńkowski, fotograf Huculszczyzny;

Leszek Rymarowicz, Iwan Zełenczuk, Jarosław Zełenczuk, Pałahna – Stanisława Vincenza przewodniczka po huculskiej duszy;

Jurij Nesteruk, Czarnohora i jej unikatowe rośliny;

Halina Kutaszczuk, Iwan Franko u Jakibiuków nad Czeremoszem;

Tomasz Gołkowski, Hnitesa, czyli trzy dni w Górach Czywczyńskich;

Janusz Kubit, Z dziejów Traktu Węgierskiego na Duklę;

Janusz Kubit, Wrzesień 1939 na Przełęczy Dukielskiej; Czytaj dalej →

Magury ’15 – a jednak są!

15 lutego 2017 | Nowości wydawnicze, Periodyki | Na temat: ,

Z prawdziwą radością informujemy, że wprawdzie z opóźnieniem, ale jednak (wbrew czarnowidzom i sceptykom) ukazały się „Magury ’15”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi, będący już 185 publikacją SKPB Warszawa. Liczą 120 stron objętości i zawierają co następuje:
Damian Nowak: Szkice do dziejów Radocyny,
Bartłomiej Kielski-Bardanaszwili: Wiersze VI,
Wiesław Żyznowski: Jedność domu i gospodyni: Anna Buriak i jej łemkowska chyża,
Materiały z akcji „Opis”,
Szymon Modrzejewski: Działania Stowarzyszenia Magurycz na rzecz ochrony sztuki sepulkralnej i małej architektury przydrożnej w 2015 roku – sezon XXIX, Czytaj dalej →

Słownik łemkowskiej wsi Bartne

4 stycznia 2017 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że pod koniec ubiegłego, 2016 roku ukazała się od dawna już zapowiadana książka prof. Janusza A. Riegera zatytułowana „Mały słownik łemkowskiej wsi Bartne”. Wydany przez Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego słownik liczy 262 s. formatu b5 i zawiera 4 300 haseł. Powstał z opracowanego przez prof. Riegera materiału zebranego w głównej mierze w 1995 r. w postaci nagrań realizowanych przez Małgorzatę Słoń-Nowaczek w Bartnem i w Liściu gdzie mieszkają Bartnianie wysiedlani w Akcji Wisła. Słownik dokumentuje mowę najstarszego pokolenia końca XX w. Pokazuje nie tylko wyrazy i przykłady ich użycia, ale przynosi też informacje o tradycyjnych przedmiotach, zwyczajach, o budowie chyży, o tym co i kiedy się jadło, o zabawach, a także o rzucaniu uroku.