Kapituła Honorowej Nagrody „SĄDECCZYZNA” im. Szczęsnego Morawskiego, ustanowionej w roku 2007, w skład której wchodzą: Polskie Towarzystwo Historyczne, Oddział w Nowym Sączu, „Almanach Muszyny” – Stowarzyszenie Przyjaciół Almanachu Muszyny, Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu oraz Komitet Redakcyjny „Rocznika Sądeckiego”, ogłasza, że w VIII edycji konkursu przyznała dwie Nagrody za książki wydane w roku 2014:
1. „Ziemia Sądecka. Monografia historyczna administracji lokalnej”. Pamiątkową statuetkę otrzymuje autor Grzegorz Olszewski.
2. „Masz synów w lasach, Polsko…: podziemie niepodległościowe i opór społeczny na Sądecczyźnie w latach 1945-1956”. Pamiątkową statuetkę otrzymuje autor opracowania redakcyjnego Dawid Golik, zaś autorzy artykułów pamiątkowe dyplomy.
Nagrodę wręczyli członkowie Kapituły Nagrody: Leszek Zakrzewski, prezes Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego w Nowym Sączu, przewodniczący kapituły, Bożena Mściwujewska-Kruk, redaktor naczelna „Almanachu Muszyny”, sekretarz kapituły oraz Robert Ślusarek, dyrektor Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu.
Uzasadnienie
Kapitula zdecydowała się rozszerzyć formułę Nagrody Sądecczyzna im. Szczęsnego Morawskiego o nagradzanie także prac zbiorowych, dostrzegając w tym szansę na zachęcanie kolejnych autorów do opracowywania i wydawania pokłosia konferencji naukowych, podejmujących tematykę naszego regionu. Przyczyni się to do wzbogacenia wiedzy o Sądecczyźnie.
Nagrodzona książka Grzegorza Olszewskiego spełnia kryteria określone w regulaminie konkursu. Praca uzupełnia ewidentnie brakujący dział w badaniach dziejów naszego regionu i odkrywa nowe karty historii Sądecczyzny. Zajmuje się całościowo problemem zarządzania regionem sądeckim na przestrzeni wieków. W książce jest odkrytych wiele nieznanych wcześniej dokumentów, zdarzeń i postaci. Autor podjął udaną próbę skorygowania szeregu błędnie przytaczanych w innych publikacjach faktów.
Warto podkreślić, że autor wykorzystał niepublikowane źródła archiwalne. W efekcie odkrył wielu starostów sądeckich, którzy dotychczas nie zostali opisani. Zaprezentowanych jest kilkadziesiąt fotografii, rycin, planów i fotokopii obrazów dotychczas niepublikowanych. Autor pokusił się o opracowanie historycznych map Sądecczyzny. Publikacja zawiera także odkrywczy chronologiczny opis starostwa grybowskiego z pocztem starostów grybowskich. Autor opisuje całą Sądecczyznę, również w ujęciu historycznym.
Książka jest efektem wielkiej pracy autora, wielu dni spędzonych w archiwach. Należy mu się szacunek za sporządzenie dzieła ważnego dla Sądecczyzny. Minusem pracy, który autor winien niezwłocznie nadrobić, jest brak indeksów rzeczowego i osobowego.
Z kolei druga z nagrodzonych książek, wpisuje się w widoczny w ostatnim dwudziestoleciu nurt przywracania pamięci o walce Polaków z narzuconą przemocą władzą komunistyczną w pierwszych latach powojennych. Choć książka ta nie jest monografią działań niepodległościowych na Sądecczyźnie, to 13 składających się na nią artykułów naukowych pozwala prześledzić ewolucję oporu zbrojnego i społecznego na tym terenie w latach 1945–1956.
Niewątpliwym atutem książki jest szerokie spektrum podejmowanych w niej tematów – od wkroczenia na Sądecczyznę Armii Czerwonej i likwidacji AK, przez zbrojną walkę żołnierzy niezłomnych i represje bezpieki, po opór przed kolektywizacją i spory o pamięć tamtych wydarzeń. Autorzy nie boją się też podejmować tematów trudnych – związanych ze zjawiskiem „bandycenia” się podziemia lub współpracą niektórych żołnierzy z komunistyczną policją polityczną. Obalają też narosłe przez lata mity oraz opinie rozsiewane przez komunistyczną propagandę.
Więcej o Nagrodzie i dotychczasowych laureatach na www.sadeczanie.net