Wszystko na temat: Huculszczyzna

Pałahna – niania Stanisława Vincenza

19 listopada 2018 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Na okoliczność nadchodzących szybkimi krokami krakowskich uroczystości upamiętniających 130. rocznicę urodzin Stanisława Vincenza i towarzyszących im ważnych wydarzeń w postaci Sesji Krajoznawczej poświęconej autorowi tetralogii Na wysokiej połoninie oraz Międzynarodowej Konferencji pt. „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Środkowa”, o których pisaliśmy już w poprzednich postach, przypominamy dziś artykuł o Połahnie Słypeńczuk-Rybeńczuk opublikowany w 52 tomie Płaju. Opowiada on o huculskiej niani Stanisława Vincenza, której wkładu w postrzeganie Huculszczyzny przez autora „Wysokiej połoniny” wprost nie sposób przecenić.  To ona w krzyworównieńskim dworze wprowadzała małego Siunę w świat huculskich mitów i huculskiej gwary, co po latach zaowocowało jedynym w swoim rodzaju dziełem. To dzięki niej Stanisław Vincenz zakochał się w Huculszczyźnie i potrafił ją zrozumieć jak nikt przed nim, ani nikt po nim.
Płaj 52, str. 47, Leszek Rymarowicz, Iwan Zełenczuk, Jarosław Zełenczuk, Pałahna. Stanisława Vincenza przewodniczka po huculskiej duszy (plik pdf).

Hierotej Pihulak powrócił nad Czeremosz

12 listopada 2018 | Książki, Nowości wydawnicze, Ogólne | Na temat: ,

Miło nam poinformować, iż postać Hieroteja Pihulaka, do której ponownego odkrycia dla kultury huculskiej znacząco przyczyniło się Towarzystwo Karpackie, została na dobre przywrócona pamięci zbiorowej na Huculszczyźnie. Otóż w tych dniach wydawnictwo „Pysanyj Kamiń” z Kosowa wydało obydwa tomy
Werchowyńskich Zhadok, czyli autobiograficznej opowieści Hieroteja Pihulaka, zawierającej przepiękne opisy Huculszczyzny z pierwszych lat XX w. Postać tego nieco ekscentrycznego profesora z Czerniowiec, wieloletniego posła do wiedeńskiego parlamentu, wybitnego działacza rusińskiego na Bukowinie, do ostatnich lat była na Huculszczyźnie absolutnie nieznana. Przypomniała ją dopiero obszerna publikacja w jubileuszowym „Płaju” nr 50 autorstwa Leszka Rymarowicza pt. W Jaworniku nad Czeremoszem na przełomie XIX i XX w. Opowieść o Hieroteju i Adolfinie Pihulak, z dołączonym tłumaczeniem jednego z rozdziałów zatytułowanego „Po sezonie”, zawierającego kapitalne opisy Burkutu z czasów jego świetności. Czytaj dalej →

Uroczystości Vincenzowskie

9 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Jak już wcześniej informowaliśmy w dniach 23-24 listopada 2018 r. odbędą się w Krakowie uroczyste obchody 130 rocznicy urodzin Stanisława Vincenza, na które serdecznie wszystkich zapraszają ich organizatorzy Towarzystwo Karpackie, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich Oddział Kraków, Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK.
Rozpoczną się one w piątek 23 listopada 2018 roku, o godz. 14 uroczystym złożeniem kwiatów na grobie Stanisława Vincenza na Cmentarzu Salwatorskim. Tego samego dnia o godz. 16 w Centralnym Ośrodku Turystyki Górskiej PTTK przy ul. Jagiellońskiej 6 rozpocznie się Sesja Krajoznawcza (tu jej program) poświęcona autorowi tetralogii Na wysokiej połoninie.
W sobotę 24 listopada o godz.10 w Międzynarodowym Centrum Kultury przy Rynku Głównym 25 otwarta zostanie międzynarodowa konferencja zatytułowana „Vincenz. Dialog – Karpaty – Europa Środkowa”, w której zapowiedzieli swój udział prelegenci z Ukrainy, Austrii, Węgier, Rumunii, Izraela i oczywiście z Polski. Szczegółowy program konferencji i promujący ją plakat dostępne są na stronie MCK. Konferencja ma przypomnieć ponadczasowy wymiar jego twórczości, jej głęboki związek z krajobrazem kulturowym Karpat i Europy Środkowej oraz przenikającą ją humanistyczną ideę dialogu kultur.

O Stanisławie Vincenzie w Parlamencie Ukrainy

6 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Tak, jak zapowiadaliśmy, dziś, to znaczy 6 listopada 2018 r. w samo południe odbyło się w gmachu Rady Najwyższej Ukrainy uroczyste otwarcie dobrze nam znanej  –  tyle, że pod trochę inaczej brzmiącym tytułem – wystawy Діалог про долю і душу. Станіслав Вінценз (1888-1971) przygotowanej przez dr. Jana Choroszego. Mykoła Kniażycki, przewodniczący Komisji ds. Kultury i Duchowości Rady Najwyższej Ukrainy w trakcie otwarcie powiedział, że wystawa ma ukraińskiemu audytorium odkryć postać Stanisława Vincenza wielkiego polskiego pisarza i filozofa urodzonego na Huculszczyźnie, autora dzieła „Na wysokiej połoninie” nazywanego „Iliadą i Odyseją Hucułów”. Po prezentacji w Parlamencie Ukrainy, wystawa wyruszy w podróż po Ukrainie, którą zakończy w Krzyworówni nad Czeremoszem, gdzie pozostanie już na stałe. Obszerną relację z otwarcia wystawy można przeczytać tu, a tu można ją obejrzeć.

Vincenz w Kaliszu i Strzelinie

2 listopada 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Premiera ukraińskiej wersji wystawy „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)” wg scenariusza dr Jana Andrzeja Choroszego, o której pisaliśmy w jednym z poprzednich postów odbędzie się już 6 listopada 2018 r. w siedzibie Rady Najwyższej Ukrainy w Kijowie (tu oficjalna ulotka), ale obydwie jej polskie wersje nadal niestrudzenie peregrynują po Polsce. I tak od połowy października jedna jest prezentowana na Wydziale Artystyczno-Pedagogicznym Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Kaliszu przy ul. Nowy Świat 28-30 (będzie tam do 22 listopada), natomiast od 2 do 30 listopada można będzie drugą wystawę oglądać w Strzelińskim Ośrodku Kultury przy ul. Mickiewicza 2. Serdecznie zapraszamy.

Stanisław Vincenz w Kijowie!

22 października 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Wszystko wskazuje na to, że w najbliższych dniach staniemy się świadkami wyjątkowego wydarzenia, które z całą pewnością przejdzie do historii.
Otóż 6 listopada 2018 r. w siedzibie Rady Najwyższej Ukrainy (Верховна Рада України) w Kijowie odbędzie się wernisaż, a zarazem premiera ukraińskiej wersji wystawy „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)”, której scenariusz przygotował dr Jan Andrzej Choroszy opierając go o dokumenty
i materiały ikonograficzne z archiwów rodzinnych Vincenzów, ze spuścizny fotograficznej Lidia Ciprianiego oraz zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Polskiego w Rapperswilu, Stowarzyszenia Instytut Literacki „Kultura” w Le Mesnil-le-Roi i Biblioteki Polskiej w Londynie. Wystawie tej w jej wędrówce po Polsce kibicujemy od ponad 4 lat, jako że jej krajowa premiera miała miejsce w październiku 2014 r. we Wrocławiu. Jest nadzieja, że teraz vincenzowska wystawa rozpocznie wędrówkę po Ukrainie i w końcu trafi nad Czeremosz – oczywiście będziemy o tym informować. Czytaj dalej →

Vincenz w Poznaniu i w Oleśnicy

21 września 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Oczywiście nie zapomnieliśmy o naszej ulubionej wystawie pt. „Dialog o Losie i Duszy. Stanisław Vincenz (1888–1971)” wg scenariusza Jana Choroszego – nic podobnego! W tej chwili można ją oglądać w Galerii Atanazego Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu przy pl. Wolności 19, gdzie będzie prezentowana do 12 października 2018 r. oraz w Galerii Biblioteki i Forum Kultury przy ul. Kochanowskieg 4 w Oleśnicy – do oglądania do 11 października 2018 r. Serdecznie – jak zwykle –zapraszamy.

Powrót słupa granicznego na Pop Iwana

19 września 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Czyniąc zadość prośbom Gości odwiedzających nasz portal, uprzejmie informujemy, iż od miesiąca szczyt Pop Iwana znów wieńczy głównym słup graniczny nr 16 z dawnej granicy polsko-czechosłowackiej. Ta historyczna pamiątka, poważnie uszkodzona, przez wiele lat spoczywała u podnóża piarżyska kilkadziesiąt metrów poniżej wierzchołka. Kilka lat temu słup został odnaleziony i powstał wówczas pomysł przetransportowania go i powtórnego osadzenia na swoim miejscu.
Dzięki inicjatywie i zaangażowaniu Wasyla Ficaka oraz jego kolegów ratowników, a także wolontariuszy z posterunku ratowniczego na Pop Iwanie, w połowie sierpnia zamysł ten został doprowadzony do szczęśliwego końca. Czytaj dalej →

„Spotkanie Vincenzowskie” w Bystrzcu

16 września 2018 | Wydarzenia | Na temat: , ,

W piątek 7 września 2018 r. pod vincenzowskim krzyżem na „Skarbach” odbyło się zapowiadane wcześniej spotkanie z licznym udziałem mieszkańców Bystrzca, szczególnie uczniów bystreckiej szkoły, którzy uświetnili uroczystość huculskimi śpiwankami.
W skupieniu odczytaliśmy w dwu językach napisy z tablicy umieszczonej pod krzyżem i odmówiliśmy po polsku i ukraińsku modlitwy w intencji osób, które żyły lub gościły w domu Vincenzów. Kwiaty złożył przybyły specjalnie na tę uroczystość ze Lwowa konsul RP Rafał Kocot. Do zebranych przemawiali przedstawiciele współorganizatorów spotkania – ze strony stowarzyszenia Zełenyj Świt Aleksander Stepanenko, ze strony Towarzystwa Huculszczyna Iwan Zelenczuk, zaś ze strony Towarzystwa Karpackiego Leszek Rymarowicz. Prawdziwą frajdę zebranym sprawił Wasyl Zełenczuk, który zademonstrował tradycyjne huculskie „hałakanie” – popularną kiedyś, obok „trembitania” formę komunikacji na czarnohorskich połoninach. Panu Wasylowi odpowiedziała Gadżyna, niestety już bez owiec i pasterzy. Czytaj dalej →

Karpaccy w Czarnohorze

16 września 2018 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Członkowie i sympatycy Towarzystwa Karpackiego od 1 do 8 września 2018 r. wędrowali przez Czarnohorę i jej okolice.
W wyprawie uczestniczyło 16 osób, którzy z zakarpackiego Rachowa dotarli do Bystrzca na uroczystość poświęconą 130 rocznicy urodzin Stanisława Vincenza.
W Rachowie atrakcją niedzieli był festiwal folklorystyczny „Huculska Bryndza” (już XVIII edycja), połączony z możliwością darmowej degustacji bryndzy i innych huculskich serów oraz zakarpackich win i nalewek na niezliczonych stoiskach z całych ukraińskich Karpat. W różnych częściach miasta oryginalną muzykę grały huculskie, ale także rumuńskie i zakarpackie kapele ludowe. Trzeba przyznać, że niekiedy były to popisy wirtuozowskie. A po części folklorystycznej na głównej scenie amfiteatru występowały znane na Ukrainie gwiazdy. Tysięczna publiczność znała na pamięć i chóralnie śpiewała teksty prawie każdej z ich piosenek. O festiwalu pisze Kurier Galicyjski. W tym samym Rachowie część naszej grupy uczestniczyła w sprawowanym po węgiersku nabożeństwie w kościele katolickim, inna zwiedziła miejscowości w dolinie Cisy. W Borkut-Kvasy szukaliśmy bezskutecznie śladów Vincenza, który wszak po ucieczce z Polski zamieszkiwał w pensjonacie „Rosenthal” i stamtąd kierował prośby o pomoc do zagranicznych przyjaciół. Dotarliśmy także od wyznaczonego jeszcze za nieboszczki Austrii „centrum Europy” koło miejscowości Diłowe. Kolejna podgrupa zdobyła „na lekko” Pop Iwana Marmaroskiego (1937 m). Czytaj dalej →