Ogólne

Zamieszanie na Pop Iwanie

W dniach 6-9 lipca odbyło się spotkanie robocze Zgromadzenia Parlamentarnego Polski i Ukrainy poświęcone m.in. projektowi „Polsko-Ukraińskiego Centrum Spotkań Młodzieży Akademickiej”, na który składają się odbudowa dawnego obserwatorium astronomicznego na Pop Iwanie, budowa polsko-ukraińskiego Domu Spotkań Młodzieży Akademickiej w Mikuliczynie oraz odbudowa domu Stanisława Vincenza w Bystrzcu. Projekty przygotowywane są przez Uniwersytet Warszawski oraz Przykarpacki Uniwersytet w Iwano-Frankowsku. Projekt „Centrum Spotkań” został umieszczony we Wspólnym Komunikacie Prezydentów RP i Ukrainy z grudnia 2007 r., w „Mapie Drogowej Współpracy RP i Ukrainy” podpisanej w 2009 r. i został objęty honorowym patronatem Prezydenta RP oraz Prezydenta Ukrainy. Ponownie znalazł się w „Mapie Drogowej Współpracy Polski i Ukrainy w latach 2011–2012”. Ze strony polskiej w skład delegacji weszli wicemarszałkowie Sejmu RP Cezary Grabarczyk i Marek Kuchciński oraz  dr Jan Malicki dyrektor Studium Europy Wschodniej UW, zaś stronę ukraińską reprezentowali Mykoła Tomenko wiceprzewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy, ambasador Ukrainy w Polsce Markijan Malskyj, gubernator iwano-frankowski Mykhailo Wyszywaniuk oraz prof. Igor Cependa rektor Przykarpackiego Uniwersytetu w Iwano-Frankowsku. Uczestnicy konferencji wizytowali również pozostałości obserwatorium na Pop Iwanie, co należy rozumieć, że dali się łaskawie wywieźć samochodami na szczyt. Czytaj dalej

O Pop Iwanie w „Powrotach w Czarnohorę”

Blisko 20 lat temu, w 1993 r.  ukazała się nakładem oficyny Wydawniczej „Rewasz” książka pt. „Powroty w Czarnohorę. Nie tylko przewodnik” autorstwa  Marka Olszańskiego i Leszka Rymarowicza. Warto sięgnąć dziś po nią, żeby dowiedzieć się czegoś o obserwatorium na Pop Iwanie, wokół odbudowy którego zrobiło się ostatnio wile szumu.

Biały Słoń
czyli obserwatorium na Popie Iwanie

Najbardziej chyba niesamowitym widokiem w głównym paśmie Czarnohory są wznoszące się na wierzchołku Popa Iwana ogromne ruiny przedwojennego Obserwatorium Meteorologiczno-Astronomicznego. Był to najwyżej położony w ówczesnej Polsce stale zamieszkały punkt — wyżej od Kasprowego! Z racji swego wyglądu, kosztów i kłopotów, jakie przez czternastomiesięczny okres swego działania Obserwatorium sprawiało, zwano je podobno Białym Słoniem. Czytaj dalej

Płaj 43

Płaj 43 (jesień 2011) str. 216+16

zawartość tomu:

Wojciech Krukar, Otryt i pod Otrytem

Janusz Smaza, Konserwacja płyty nagrobnej Fieronii z Dubrawskich Orlickiej w Chmielu

Wojciech Krukar, Tajemniczy Niezablecz

Karol Pohorski, Huculszczyzna 1936-1939

Karol Pohorski, Opowieść o przeżyciach polskiej rodziny nad granicą polsko-rumuńską w latach 1939-44

Petro Szekeryk-Donykiw, Dido Iwanczik na wysokiej połoninie

Stanisław Vincenz, O Hucułach dla Encyklopedii Ukraińskiej

Stanisław Vincenz, Wędrówki z polskich Karpat Wschodnich na Węgry – w pamięci ludu i w kronikach

Leszek Rymarowicz, „Święty Chleb” i Huki Hramitnego czyli High Noon w Hryniawie Czytaj dalej

Pod Krzyżem Vincenzowskim w Bystrcu

Na początku czerwca tego roku po raz trzeci (czy to już tradycja?) członkowie i sympatycy Towarzystwa Karpackiego spotkali się pod Krzyżem Vincenzowskim w Bystrcu. Organizatorem wyprawy był ponowie Andrzej Ruszczak, którego tym razem wspomagał Jura Nesteruk, biolog, pracownik naukowy Uniwersytetu Lwowskiego, oczywiście także członek Towarzystwa Karpackiego. Tym razem, po zabiegach konserwacyjnych przy krzyżu i tablicy, przeszliśmy z Bystrca przez Przełęcz pod Maryszeską do doliny Prutu, trasą którą wielokrotnie wędrował Stanisław Vincenz. Chcielibyśmy, aby – to także pomysł niezmordowanego Andrzej Ruszczaka – kiedyś na tej trasie wyznakowany został szlak turystyczny im. Stanisława Vincenza. Andrzej przekonał już do tego przedsięwzięcia sołtysa z Bystrca, który wystąpił o zgodę do dyrekcji Parku Narodowego.

Czytaj dalej

„Sybilla” za Galicyjski Rynek

„Sybillę 2011”, jedną z głównych nagród za „Wydarzenie muzealne roku”, otrzymało Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku za „Galicyjski Rynek”, czyli sektor miejski w Parku Etnograficznym. Konkurs na wydarzenie muzealne „Sybilla” organizowany jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a nagrody traktowane są w środowisku muzealnym jak Oscary w świecie filmu. Celem konkursu jest uhonorowanie najciekawszych projektów ze wszystkich dziedzin działalności muzealnej. W tym roku muzea z całej Polski do konkursu zgłosiły 181 wydarzeń, z których 9 otrzymało nagrody główne.  Czytaj dalej

Łopienka – Bieszczadzkie Sanktuarium

Z prawdziwą satysfakcją pragniemy poinformować, że w dniu 25 maja 2012 r. pomiędzy Skarbem Państwa reprezentowanym przez Starostę Powiatu Leskiego, a Towarzystwem Karpackim została zawarta umowa użyczenia nieruchomości, w wyniku której działka nr 10 w Łopience wraz ze znajdująca się na niej odbudowaną cerkwią greckokatolicką, odbudowaną murowaną kapliczką oraz zrekonstruowaną drewnianą dzwonnicą znalazła się w posiadaniu Towarzystwa Karpackiego. W ten sposób Zbyszek Kaszuba po 22 latach odbudowy zespołu cerkiewnego w Łopience stał się wreszcie formalnie jego gospodarzem.
Czasami trzeba włożyć wiele wysiłku i starań, żeby wszystko mogło pozostać tak, jak było do tej pory. Łopienka pozostanie więc nadal świątynią otwartą, dosłownie i w przenośni, dostępną dla wszystkich ludzi dobrej woli bez względu na konfesję i przekonania. Bieszczadzkim Sanktuarium, w którym każdy, wierzący i niewierzący będzie się czuł jak u siebie. Symbolem skupiającym w sobie jak w soczewce dzieje tych gór i ich mieszkańców, a jednocześnie naocznym dowodem na to, że chcieć, to móc – fenomenem podniesionej społecznym wysiłkiem z gruzów cerkwi w dolinie, z której wygnano jej mieszkańców i w której od dawna Czytaj dalej

Leon Getz – dzieje jednego Łemka

Na ostatnich przed wakacjami Spotkaniach (w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 w dniu 18 maja 2012 r. o godz. 18) zapraszamy na prelekcję współautora słynnego przewodnika „Powroty w Czarnohorę”, członka Towarzystwa Karpackiego dr. Leszka Rymarowicza, który coraz częściej na Beskidy Wschodnie spogląda poprzez postacie niezwykłych, a szerzej nieznanych ludzi. Niedawno na łamach Płaju pisał o Norbercie Okołowiczu i Lejzorze Gertnerze osobach mocno związanych z Huculszczyzną.
Tym razem opowie nam o arcyciekawej postaci malarza Leona Getza, w którego barwny życiorys wpleceni są apb. Szeptycki, Ukraińscy Strzelcy Siczowi, walki o Lwów w 1918 r., afera szpiegowska i nagie modelki, losy internowanych w Dąbiu pod Krakowem, ukraińska szkoła w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, zapomniane obrazy sanockich zaułków, Muzeum Łemkowskie w Sanoku, Bohdan Ihor Antonycz, renesansowe okna zamku w Sanoku, wykopaliska archeologicznych w Bachórzu, Partia Godnych Artystów, Nikifor, Tyrsus Wenhrynowycz i Stanisław Vincenz. Dowiemy się także czy Leon Getz rzeczywiście był Łemkiem i co znajduje się w jego teczce w IPN. Całość będzie bogato ilustrowana archiwalnymi zdjęciami. Czytaj dalej

Wyróżnieni strojem. Huculszczyzna

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi zaprasza od 17 maja do 30 października 2012 r. na wystawę zatytułowaną Wyróżnieni strojem. Huculszczyzna – tradycja i współczesność. Prezentowane na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów Narodowego Muzeum Sztuki Ludowej Huculszczyzny i Pokucia w Kołomyi oraz ze zbiorów własnych. Otwarcie wystawy odbędzie się 17 maja 2012 r. o godz. 13. Będzie mu towarzyszyła ekspozycja przedwojennych huculskich pocztówek ze zbiorów Petro Korpanyuka, pokaz kolekcji „Huculskie impresje” artystów z Ukrainy, prezentacja malowania pisanek oraz koncert kapeli „Huculi Mikołaja Iliuka” z Żabiego (Werchowyny). Szczegóły o wystawie i towarzyszących jej imprezach na stronie http://www.maie.lodz.pl

Pomnik plecaka

Jak donosi ze Lwowa nasz specjalny korespondent Jura Nesteruk 14 maja na dziedzińcu Wydziału Geografii Uniwersytetu Lwowskiego odsłonięto prawdopodobnie pierwszy na świecie pomnik plecaka. W uroczystości odsłonięcia pomnika wzięły udział władze miasta i uczelni oraz studenci, którzy na tę okoliczność licznie przybyli z pleckami z różnych epok.
Ten blisko dwumetrowy postument oficjalnie ma być hołdem złożonym wszystkim wędrowcom, badaczom i turystom. Mniej oficjalnie ma on być pamiątką po zmarłym rok temu kochanym przez studentów wykładowcy wydziału geograficznego doktorze Olegu Fedirko.

Stanisław Barabasz – człowiek licznych pasji

7 maja 2012 r. w Muzeum Narciarstwa im. Stanisława Barabasza w Cieklinie zostanie otwarta wystawa pt. „Bawiła mnie nowość… Stanisław Barabasz – człowiek licznych pasji”. Projektowanie i wykonywanie nart to była zaledwie jedna z wielu pasji Stanisława Barabasza. Był także architektem, myśliwym, fotografem, rysownik i nauczycielem. Kochał góry, z których czerpał inspiracje. Był autorem wielu obrazów, rysunków i fotografii o tematyce tatrzańskiej, pejzaży znad Bałtyku i Morza Śródziemnego, a także obrazów i zdjęć Krakowa oraz małopolskich wsi. Projektował budynki, meble, ceramikę i lampy. Był też kolekcjonerem. Na wystawie zobaczymy m.in. archiwalne fotografie Woli Cieklińskiej, Grybowa i malarską dokumentację z Libuszy. Projekty snycerskie dla katedry na Wawelu, projekt schroniska na Hali Gąsienicowej oraz wiele  tekstów Barabasza – począwszy od wspomnień narciarza przez nowele myśliwskie po anegdotki z czasów młodości. Więcej informacji na www.muzeum-narciarstwa.pl