Spotkania Karpackie

online

127 dni na grzbietach Karpat

Wędrówka Dominika Księskiego Łukiem Karpat trwająca 127 dni i zakończona we wrześniu 2017 roku, była bez wątpienia wyjątkowa, a to przede wszystkim ze względu na niezwykle metodyczne i skrupulatne przeanalizowane od strony teoretycznej jej przygotowanie. Dominik zanim wyruszył dokładnie przemyślał samą ideę przejścia Łuku Karpat, a następnie precyzyjnie, kilometr po kilometrze opracował jego trasę, praktycznie nic nie zostawiając przypadkowi. Po czym, z niewielką pomocą grupy przyjaciół, całą ją przeszedł. Stąd też jego przejście przejdzie pewnie do historii jak wzór kanoniczny i każde następne – chcą, nie chcąc – będzie się musiało do niego odnosić. Można więc śmiało powiedzieć, że w dziejach przejścia Łuku Karpat (a było ich już około 20, z czego 12 w ciągu ostatnich 5 lat) zakończyła się faza improwizacji, a rozpoczęła kodyfikacja. Wszystkie swoje przemyślenia oraz relację z samej wędrówki ilustrowaną obficie doskonałymi zdjęciami przedstawi Dominik na najbliższych Spotkaniach Karpackich, które odbędą się jak zwykle w czwartek, 15 lutego 2018 r. o godz. 18 w Muzeum Ziemi PAN (Willa Pniewskiego) przy al. Na Skarpie 27 w Warszawie. Serdecznie zapraszamy. Czytaj dalej

Sensacyjne odkrycia na Górze Zyndrama

Gościem pierwszych Spotkań Karpackich w 2018 r. będzie dr hab. Marcin Przybyła z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, który od siedmiu lat wraz ze swoimi studentami odkrywa fascynujące tajemnice karpackiego wzgórza nad Maszkowicami w dolinie Dunajca zwanego Górą Zyndrama. Odsłonił on tam – pod śladami osad z czasów późniejszych – kamienne mury wraz z bramą osady wybudowanej w epoce wczesnego brązu. Obwód murów wynosi około 200 m. Były one budowane z ciosów i bloków kamiennych, które ważą po 500 kg. Biorąc pod uwagę czas powstania odkrytego muru zamykający się pomiędzy 1750 i 1690 r. p.n.e. (daty radiowęglowe) jest to prawdopodobnie najstarsza kamienna budowla na ziemiach polskich. Osada w Maszkowicach była niewielka i zajmowała powierzchnię około pół hektara. Czytaj dalej

Na odsiecz zabytkom cerkiewnym

Na grudniowym Spotkaniu Karpackim, które odbędzie się wyjątkowo w drugi czwartek tego miesiąca czyli 14 grudnia 2017 r. o godz. 18, ale jak zwykle w Muzeum Ziemi PAN (Willa Pniewskiego) przy al. Na Skarpie 27 w Warszawie prof. Tadeusz Trajdos przypomni nam postać księdza prałata Mieczysława Czekaja, który ocalił wiele znakomitych dzieł sztuki cerkiewnej w ciągu niemal półwiecza posługi duszpasterskiej w świątyniach połemkowskiech parafii rzymskokatolickich diecezji tarnowskiej. Był budowniczym, odkrywcą i konserwatorem. Mimo życzliwości i szacunku parafian zawsze osamotniony w tej pracy, walczący ze znużeniem, czasem też ze złą wolą lub obojętnością. Żarliwy miłośnik dawnej sztuki sakralnej,  zostawił po sobie wielkie dzieło, które nie powinno i nie może być zapomniane. A nade wszystko nie wolno zapomnieć o człowieku, któremu piękno zaklęte w zabytkach cerkiewnych zawdzięcza swoje ocalenie. Serdecznie zapraszamy. Czytaj dalej

Antoni Kroh – o kulturze karpackiej

Jako motto listopadowych Spotkań Karpackich wybraliśmy cytat ze Sklepu potrzeb kulturalnych Antoniego Kroha: „Kulturę karpacką współtworzyły najrozmaitsze ludy – każdy się dokładał, każdy brał, a księgowości nie prowadzono.”
Zatem z prawdziwą radością pragniemy poinformować, że gościem najbliższych Spotkań Karpackich będzie Antoni Kroh – etnograf, publicysta, tłumacz, członek Towarzystwa Karpackiego i Wielkiej Rady Karpackiego Płaju, który opowie nam o fenomenie kultury karpackiej.
Nasz gość jest autorem wielu karpackich książek – m.in. opowieści „O Szwejku i o nas” (1992, 2002), „Piękne odpoczywanie. Cmentarze wojenne Beskidu Niskiego” (1991), tomu gawęd „Sklep Potrzeb Kulturalnych” (1999, 2013), monografii „Tatry i Podhale” (2002) i książek „Wesołego Alleluja, Polsko Ludowa” (2014 – Nagroda imienia ks. Józefa Tischnera 2015) oraz „Za tamtą górą” (2016 –  Nagroda Historyczna POLITYKI 2017).
Jako były pracownik Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem i Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu, a także kurator wielu wystaw i współorganizator konkursów sztuki ludowej jest Antoni Kroh niewątpliwie jednym z najlepszych znawców tematu.
Zapraszamy serdecznie w czwartek 16 listopada 2017 roku o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN (Willa Pniewskiego) przy al. Na Skarpie 27 w Warszawie.
Czytaj dalej

Trzy dekady z Almanachem Karpackim

Jak już informowaliśmy ruszają ponownie Spotkania Karpackie organizowane przez nasze Towarzystwo w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie. Na inaugurację sezonu 2017-2018 wybraliśmy wydarzenie – naszym zdaniem – wyjątkowe, mianowicie wernisaż wystawy zatytułowanej „Płajowe opowieści, czyli trzy dekady z Almanachem Karpackim” uświetniającej jubileusz XXX-lecia wydawania naszego półrocznika. Spotkanie będzie okazją do podsumowania płajowego dorobku, a także do podziękowania autorom i czytelnikom za trzydziestoletnią wytrwałość w uprawianiu karpackich zainteresowań i wierność karpackim tematom. Czytaj dalej

Powrót Spotkań Karpackich

Z prawdziwą radością pragniemy poinformować, że po rocznej przerwie, od października 2017 r. wracają Spotkania Karpackie w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie, z jedną wszakże zamianą – teraz będą się one odbywały w każdy trzeci czwartek miesiąc, a nie piątek, jak było poprzednio. Godzina pozostaje bez zmian – 18! Miejsce także – Willa Pniewskiego przy al. Na Skarpie 27.
Program Spotkań do końca bieżącego roku wygląda następująco: Czytaj dalej

Krakowska bohema na Huculszczyźnie

SpotkaniaTym razem w piątek, 20 maja 2016 r. o godz. 18 w Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 (Willa Pniewskiego) za sprawą członka Towarzystwa Karpackiego dr. Leszka Rymarowicza razem ze Spotkaniami Karpackimi przeniesiemy się – jakżeby inaczej – na Huculszczyznę, aby zupełnie niespodziewanie odnaleźć tam ślady najbardziej znanych postaci młodopolskiej bohemy. Będzie więc o Przybyszewskim, Wyspiańskim, Rydlu, Orkanie, Kasprowiczu, Pająkównie, ale też o Moraczewskim, Daszyńskim, a także o Newestiuku, Pihulaku, Stefanyku, Łepkim, Kobylańskiej i Łesi Ukraince.
Dowiemy się co wspólnego ma położona pod Czywczynem leśniczówka z młodopolską muzą, natchnieniem Muncha i Strindberga – Dagny Juel-Przybyszewską i czego dotyczyła sekretna korespondencja kierowana przez Wasyla Stefanyka z „synagogi szatana” w Krakowie do leśniczówki Czywczyn. Czytaj dalej

Gorce, czyli dzika puszcza w małych górach

spotkania_gorceKolejne Spotkania Karpackie poświęcimy Gorcom i Gorczańskiemu Parkowi Narodowemu, a ich specjalnym gościem będzie Ewa Strauchmann, kierownik Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania w Gorczańskim Parku Narodowym, członkini Towarzystwa Karpackiego. Ewa opowie nam o tym, jaką park narodowy jest szansą i ratunkiem dla puszczy karpackiej i żyjących w niej ginących i zagrożonych wyginięciem zwierząt: wilka, rysia, żbika, orła przedniego i głuszca. Także o wędrówkach zwierząt, czyli o tym, w jaki sposób Gorce, dzięki korytarzom ekologicznym, zachowują łączność z innymi obszarami dzikiej przyrody (Tatrami, Pieninami, masywem Babiej Góry).  ewaPrzy tej okazji usłyszymy o fascynującej wędrówce wilczycy Freji z Bieszczadów przez Beskid Niski i słowackie Podtatrze, aż po Gorce. Dowiemy się też o tym, czy rzeczywiście mamy do czynienia z „klęską” w drzewostanach świerkowych, o problemach finansowania parków narodowych w kontekście przepisów o ochronie przyrody, a także o tym jak wygląda ochrona przyrody na tych obszarach Gorców, które znalazły się poza Parkiem. Zapraszamy jak zwykle serdecznie i jak zwykle w piątek, 15 kwietnia 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 (Willa Pniewskiego). Czytaj dalej

Konserwatorzy karpackich cerkwi

spotkania_05Na marcowych Spotkaniach Karpackich przypomnimy niezwykle ciekawe biografie dwóch osób – Barbary Tondos i Jerzego Tura, konserwatorów zabytków, których zasług w ratowaniu karpackiego dziedzictwa kulturowego, a szczególnie karpackich cerkwi, nie sposób przecenić. Ich wieloletnia działalność na terenie Karpat i Podkarpacia przyczyniła się do uratowania od zagłady wielu obiektów architektury sakralnej, a także licznych zabytków ruchomych.Jerzy_Tur_y Obydwoje mają swój udział w powstaniu karpackich skansenów i muzeów, w niezliczonych pracach konserwatorskich oraz w konsekwentnej i szczegółowej inwentaryzacji. Postaci Barbary i Jerzego przypomni ich córka Katarzyna Tur-Marciszuk oraz zaproszeni goście, współpracownicy naszych bohaterów.  Spotkania będą jednocześnie wernisażem wystawy  zatytułowanej „Zabytki na karpackich bezdrożach”, na której została zaprezentowana część bogatego zbioru negatywów i odbitek fotograficznych wykonanych w trakcie wieloletnich prac inwentaryzatorskich i konserwatorskich prowadzonych przez Barbarę Tondos i Jerzego Tura. Zapraszamy jak zwykle serdecznie i jak zwykle w piątek, 18 marca 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 (Willa Pniewskiego).

Czytaj dalej

Urszula Janicka-Krzywda – etnograf spod Babiej Góry

spotkania_ujkLutowe Spotkania Karpackie – z Babią Górą w tle – będą miały wyjątkowy charakter, poświęcimy je bowiem pamięci Urszuli Janickiej-Krzywdy, osobie która kochała i rozumiała góry jak mało kto. Urszula była etnografem, badaczką kultury ludowej Karpat, folklorystką, a także członkinią Towarzystwa Karpackiego. Była też autorką niezliczonej ilości książek i artykułów poświęconych kulturze karpackich górali. Szczególnie karpackie zbójnictwo, zwyczaje i obrzędy pasterskie, góralskie czary i wierzenia nie miały dla niej żadnych tajemnic. Specjalnym gościem Spotkań będzie mąż Urszuli, Piotr Krzywda autor wielu karpackich przewodników, także członek Towarzystwa Karpackiego.
W programie przewidujemy m. in.:ula_01a
– Przypomnienie postaci Urszuli Janickiej-Krzywdy;
– Fragmenty wywiadu Urszuli Janickiej-Krzywdy „Jestem etnografem”;
– Wiersze Urszuli Janickiej-Krzywdy;
– Film dokumentalny „Babiogórcy Urszuli Janickiej-Krzywdy”;
– Relacja o początkach zespołu Juzyna;
– oraz opowieść o regionie babiogórskim jako najbliższym sercu polu aktywności etnograficznej Urszuli Janickiej-Krzywdy.
Zapraszamy serdecznie w piątek 19 lutego 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej