Wydarzenia

Tablica SKPB w bacówce na Jaworcu

13 czerwca 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Wczoraj w południe w jadalni jednego z najsympatyczniejszych schronisk bieszczadzkich, to znaczy w bacówce PTTK na Jaworcu odsłonięto uroczyście tablicę pamiątkową „Pamięci założycieli i członków SKPB Warszawa”. Jej fundatorem jest przewodnik SKPB (blacha nr 139) Bolesław Szafrański „Generał”. Uroczystość odsłonięcia odbyła się z okazji 65-lecia SKPB, którego obchody miały miejsce w ostatni weekend w gościnnych progach ośrodka „Piotrowa Polana” rodziny Ostrowskich w Wetlinie. Bolek odsłaniając tablicę wspólnie z aktualnym prezesem Koła Piotrem Bonikiem, sformułował myśl, z którą zgodzili się licznie tam obecni członkowie SKPB, taką mianowicie, że Koło odcisnęło niezatarte piętno na całym późniejszym życiu każdego z nas. Czytaj dalej →

Жаб’євська лікарня, Żabiowski szpital

6 czerwca 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Kontynuując cykl „Сьогодні всі ми говоримо українською” zamieszczamy tu do pobrania kolejny artykuł Leszka Rymarowicza, który ukazał się po ukraińsku w wydawanym w Werchowynie „Kalendarzu Huculskim 2022”. Przedstawia on zupełnie nieznane dzieje budowy żabiowskiego ośrodka zdrowia, zwanego także „Szpitalem Serwackiego”, oddanego do użytku w 1931 r. Jest to jeden z niewielu ocalałych z wojennej i sowieckiej zawieruchy budynków dzisiejszej Werchowiny powstałych w latach międzywojennych. Obecnie to siedziba Dziecięcej Szkoły Artystycznej.
У 2022 році виповнюється річниця ініціативи тодішньої Ради ґміни давнього Жаб’є (зараз – Верховина) побудувати у цій місцевості лікарню, результатом якої є існуюча споруда на вул. Жаб’євській № 4. Походження будівлі, на жаль, є повністю невідоме, так само, як забутими залишаються імена як ініціаторів її будівництва та й імена гуцульських майстрів, які збудували її так гарно й надійно. Сьогодні споруда Дитячої Школи Мистецтв у Верховині, є не лише цінною пам’яткою архітектури, а й свідком іноді важкої та вже призабутої історії Гуцульщини, а також майстерності й надійності колишніх гуцульських майстрів. Можливо, колись вдасться повернути цю споруду до стану, відповідного з первинним оригінальним дизайном? Вона б стала справжньою перлиною серед будівель Верховини та гордістю влади цього чудового міста.

 

Dialog o „Dialogach z Sowietami”

27 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Za nami piąte seminarium Pracowni Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza, którego zapis można już obejrzeć tu, a które pomyślane było jako rozmowa o „Dialogach z Sowietami” Stanisława Vincenza. Wykład wprowadzający wygłosił prof. Włodzimierz Próchnicki z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Tym razem uczestnicy seminarium dyskutowali o książce stanowiącej zapis spotkań i rozmów z Sowietami, odbytych przez autora „Połoniny” m.in. w więzieniu w Stanisławowie i na Węgrzech. Prof. Próchnicki zwrócił uwagę na fakt, że w ówczesnych warunkach nie mogło być mowy o dialogach typu sokratejskiego ponieważ dążenie w rozmowie do prawdy było nie tylko niemożliwe, ale przede wszystkim niebezpieczne. Wiele wątków i nowych ujęć, które pojawiły się w trakcie wystąpienia i w dyskusji, zasługuje na szczególną uwagę, jako że – wbrew naszym jeszcze nie tak dawnym przewidywaniom – są one boleśnie aktualne.

Jak na Łopienkowskiej Sesji było

27 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

21 maja br. w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej odbyła się dziewiąta już z kolei sesja „Czas dla Łopienki”. Na jej początku Zbigniew Kaszuba odczytał sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience. Sprawozdanie urozmaicone było zdjęciami z prowadzonych w zeszłym roku prac archeologicznych oraz odnalezionych w ich trakcie artefaktów – monet austriackich i fragmentu żeliwnego posążka bogini Diany. Następnie głos zabrali leśnicy. Mariusz Kobus z Nadleśnictwa Cisna krótko podsumował działania nadleśnictwa w Łopience, a Kazimierz Nóżka opowiedział o skrzydlatych mieszkańcach Łopienki oraz o niedźwiedziach, ilustrując opowieść fragmentami filmów. Słuchacze korzystali z okazji pytając jak zachować się w przypadku spotkania z niedźwiedziem.
Kolejnym prelegentem był historyk sztuki Paweł Sygowski. Posługując się przykładami konkretnych cerkwi z terenów zaboru austriackiego i rosyjskiego przedstawił zmiany jakie zachodziły w liturgii i wyposażeniu cerkwi unickich na przestrzeni dziejów. Najpierw proces latynizacji – wycofywanie ikonostasów, wprowadzanie ołtarzy bocznych, monstrancji, a następnie odwrót w kierunku narodowego stylu ukraińskiego. Czytaj dalej →

Spotkanie z Dominikiem Księskim

17 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Studenckie Koło Przewodników Górskich z Katowic zaprasza we wtorek 24 maja 2022 r o godz. 17.30 do Centrum Organizacji Pozarządowych w Katowicach przy ulicy Kopernika 14 na spotkanie na żywo z Dominikiem Księskim, autorem książki „Ogień to druga woda czyli Łuk Karpat”, która zdobyła pierwsze miejsce w kategorii proza literacka o tematyce górskiej w V Międzynarodowym Konkursie „Najlepsze wydawnictwa o górach”. Gość opowie o przejściu Łuku Karpat i przygotowaniach do niego, o napotkanych problemach na trasie i specyfice przejścia konkretnych pasm górskich oraz odpowie na pytania. Do nabycia będzie oczywiście książka Dominika Księskiego, a także jego płyty, których słuchanie „powoduje chęć natychmiastowego wyjazdu w góry”. Więcej o autorze i jego przejściu Łuku Karpat można przeczytać tu, a także tu.

Zmarł Edward Wieczorek

15 maja 2022 | Wydarzenia

Z pewnym opóźnieniem dotarła do nas bardzo smutna wiadomość o tym, że 5 maja 2022 r. zmarł Edward Wieczorek krajoznawca i miłośnik Karpat – członek honorowy PTTK, przewodnik beskidzki I klasy, instruktor przewodnictwa, przewodnik terenowy i miejski, pilot wycieczek, przodownik turystyki górskiej i pieszej, instruktor krajoznawstwa, przewodnik SKPB w Katowicach od 1996 r. a także członek Towarzystwa Karpackiego. Przez lata prowadził Regionalną Pracownię Krajoznawczą PTTK w Katowicach. Był także autorem i redaktorem wielu publikacji krajoznawczych i przewodników w tym między innym „Krajoznawcy Górnośląskiego” i „Studiów i materiałów z dziejów krajoznawstwa polskiego”. Będziemy o Nim pamiętać!

„Czas dla Łopienki” po raz dziewiąty

13 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Towarzystwo Karpackie i Gminne Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej zapraszają w sobotę 21 maja 2022 r. o godz. 10 do domu kultury w Cisnej na dziewiątą już sesję „Czas dla Łopienki”. W programie m.in. sprawozdanie z działalności Towarzystwa Karpackiego w Łopience w 2021 r., informacje o planach Nadleśnictw Cisna i w Baligród oraz kilka ciekawych prelekcji:
– Jarosław Tomaszewski, Cerkiew w Baligrodzie odbudowa i dzień;
– Paweł Sygowski, Cerkiew w Łopience unicka czy greckokatolicka (architektura i wyposażenie);
– Robert Lipelt, Krótka historia młynarstwa w ziemi sanockiej  w XVIII –XX w.;
– Arkadiusz Kryda, Rewitalizacja młyna wodnego w MBL w Sanoku;
– Zbigniew Kaszuba, Pozostałości młyna w Łopience.
W trakcie sesji będzie możliwość zakupu publikacji Towarzystwa Karpackiego, oraz tych dotyczących Łopienki i Bieszczadów, a także cegiełek na odbudowę cerkwi, folderów, przewodników i map. Czytaj dalej →

32. Łemkowski Kermesz w Olchowcu

10 maja 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z nieukrywaną radością śpieszymy poinformować, że Zjednoczenie Łemków, będące organizatorem olchowieckich kermeszy zamieściło na swojej stronie internetowej plakat 32 Kermeszu w Olchowcu. Wprawdzie poza terminem, w którym ma się on odbyć, to znaczy 21-22 maja 2022 r. więcej szczegółów o jego programie na razie jeszcze nie znamy, warto natomiast odnotować, że opublikowany plakat ozdabia historyczna już dziś fotografia wykonana przez Tadeusza Kiełbasińskiego przed jego zabytkową chyżą w 1982 r.
Przedstawia ono członków olchowieckich rodzin – Gabłów, Toropiłów, Mikulików i Romańczaków pięknie ubranych w łemkowskie stroje ze zbiorów Tadeuszowych, a także własne przechowywane w domowych skrzyniach. Wiele zachodu i cierpliwości wymagało od Tadeusza przekonanie sąsiadów do założenia tych strojów, czemu trudno się dziwić jeżeli weźmie się pod uwagę powojenne tragiczne losy Łemków, ale udało się i był to pierwszy krok do odnowienia kermeszowych uroczystości w Olchowcu. Zdjęcie to opublikowane zostało po raz pierwszy w jednodniówce „Głos spod Horbu” wydanej przez Towarzystwo Karpackie z okazji kiermeszu w 1996 r. A więcej o kermeszach w Olchowcu można przeczytać tu.

O pobratymstwie w „Połoninie”

30 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat: ,

Na ostatnim, czwartym już z kolei seminarium vincenzologicznym prof. Wojciech Śmieja z Instytutu Literaturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego, który od lat bada literaturę w kontekście dyskursów płciowej i seksualnej (nie)normatywności i jest autorem kilku opracowań dotyczących tych zagadnień, opowiedział o tradycji pobratymstwa i ślubie pobratymczym na przykładzie relacji między postaciami Foki i Piotrusia Sawickiego w „Połoninie”. Z całym, niezwykle ciekawym wykładem i późniejszą dyskusją można zapoznać się pod tym linkiem. Profesor Śmieja mówił zajmująco o męskim pobratymstwie, które nie jest tożsame z braterstwem, bo wymaga autonomicznej decyzji podmiotów. Jednak jest to chyba zaledwie jedna z wielu manifestacji idei pobratymstwa z jaką mamy do czynienia w dziele Vincenza gdzie pobratymami i pobratymkami są nie tylko ludzie. Mogą być nimi „ptaki w pobratymstwie z wiatrami” i „swobodne strugi”. W końcu – jak się wydaje – istotą „Połoniny” i jej zasadniczą treścią jest pobratymstwo człowieka z górami. Nie zawierane przed kapłanem, ale wydeptane na płajach i wypielęgnowane na śródleśnych carynkach. Dzieje owego pobratymstwa zerwanego, lub może tylko nadwyrężonego przez butyn, a także dotkliwa tęsknota za nim – wypełniają przecież bez reszty całą tetralogię.

Beskidzkie skarby z ziemi wydarte

28 kwietnia 2022 | Wydarzenia | Na temat:

Ekspozycja Skarby z ziemi wydarte. Prehistoryczne wyroby z brązu i żelaza odkryte w rejonie beskidzkiego przełomu Soły to wystawa przygotowana przez Dział Archeologii Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej, Zamek Książąt Sułkowskich, ul. Wzgórze 16. Prezentowane na niej artefakty – 40 wyrobów z brązu i żelaza datowanych na okres wczesnej epoki żelaza (750–400 p.n.e.) – odkryte zostały w trakcie programu naukowego prowadzonego przez archeologów z Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej w latach 2019–2021 na obszarze beskidzkiego przełomu Soły w okolicach Kobiernic i Porąbki. Wystawa będzie czynna do 4 września 2022, a jej wernisaż odbędzie się 29 kwietnia 2022 r. o godz. 17.30.