Łemkowszczyzna wyśniona

W połowie tego roku ukazała się książka zatytułowana „Łemkowszczyzna zapamiętana. Opowieści o przeszłości i przestrzeni” wydana przez Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej autorka, Patrycja Trzeszczyńska, członkini Towarzystwa Karpackiego, przeprowadza analizę łemkowskiej literatury wspomnieniowej próbując na jej podstawie uchwycić proces budowania jednostkowej i zbiorowej pamięci Łemków oraz tworzenia wizji ich wspólnej przeszłości. Kanwę książki stanowi praca doktorka obroniona przez autorkę w 2011 r. w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ. Napisana jest więc ona trudnym językiem współczesnej antropologii kulturowej, przez który warto się jednak przebić, Czytaj dalej

Karpackie śpiewanie

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że nakładem Beskidzkiego Towarzystwa Oświatowego w Milówce ukazał się właśnie „Śpiewnik karpacki”, książka licząca 552+8 stron (format B5, oprawa twarda), w której zamieszczono wybór ponad 360 tradycyjnych pieśni z różnych stron Karpat. Wszystkim pieśniom, podanym w językach oryginalnych, towarzyszą zapisy nutowe. Każdy z rozdziałów poprzedzony jest wprowadzeniem. Śpiewnik zaopatrzony jest w mapę regionów kulturowych Karpat i wybranych grup kulturowych Karpat. Zamieszczono w nim również fotografie m. in. z tegorocznego Redyku Karpackiego. Autorem „Śpiewnika karpackiego” jest Władysław Motyka z Milówki, historyk, Honorowy Członek Związku Podhalan w Polsce, oraz liczne grono współpracowników. Czytaj dalej

Karpaty Wschodnie na przedwojennej fotografii

Z radością i nie bez odrobiny satysfakcji pragniemy poinformować, że w połowie sierpnia tego roku trafi do księgarń album zatytułowany „Przedwojenne Bieszczady, Gorgany i Czarnohora. Karpaty Wschodnie. Najpiękniejsze Fotografie”, którego autorem jest Andrzej Wielocha. Wydana przez Wydawnictwo RM książka zawiera ponad 100 starannie wybranych przez autora i opatrzonych przez niego obszernym komentarzem fotografii pochodzących z bardzo różnych źródeł. Wiele z nich publikowanych jest po raz pierwszy. We wprowadzeniu do książki jej autor pisze tak:
Przedwojenne Karpaty Wschodnie to kraina, której już nie ma. Nie ma też już ludzi, którzy by ją pamiętali i mogliby nam o niej opowiedzieć. Cóż, nam, urodzonym za późno, nie dane już było posmakować tamtych Karpat Czytaj dalej

Nowe bieszczadzkie czasopismo!

„Bieszczady Odnalezione” to czasopismo Stowarzyszenia Rozwoju Wetliny i Okolic, które ma ambicję popularyzować wiedzę o Bieszczadach i być pouczającą lekturą dla wszystkich ich miłośników. Życzymy sukcesu i trzymamy kciuki.
A oto spis treści pierwszego, liczącego 72 str. numeru:
Z. Maj, Monografia Wetliny,
Ł. Bajda, Osiemnastowieczna Wetlina w świetle inwentarza z 1713 r.,
Z. Maj, Bieszczadzkie kolejki wąskotorowe, cz. I,
M. Dobrowolski, Jak odnalazłem swoje Bieszczady,
Sz. Modrzejewski, Dydiowa – na granicy światów i pamięci – losy kamieni,
Z. Maj, Wycieczka szkoleniowa ścieżką „Bieszczady Odnalezione”.
Możliwości zakupu pierwszego numeru pod adresem: zbychmaj@op.pl

Chrześcijańskie czuwanie w Łopience

Towarzystwo Karpackie już po raz drugi zaprasza do cerkwi w Łopience w wigilię Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny 14 sierpnia 2013 r. na Nocne Czuwanie Chrześcijan. We wspólnej modlitwie swój udział zapowiedzieli przedstawiciele prawosławnej diecezji przemysko-nowosądeckiej, metropolii przemysko-warszawskiej kościoła greckokatolickiego, kościoła polsko-katolickiego oraz kościoła rzymskokatolickiego. Modlitewne czuwanie rozpocznie się o godz. 19, a zakończy około północy.
Jednocześnie zapraszamy na mszę świętą w dniu 15 sierpnia, którą o godz. 15 odprawi ksiądz proboszcz z parafii w Polańczyku.

Polecamy najnowszy, 45 tom Płaju!

Tematem wiodącym, któremu poświęcono aż siedem tekstów jest czarnohorski Pop Iwan i wybudowane niegdyś na nim Obserwatorium. Popiwański blok otwiera stanowisko Towarzystwa Karpackiego w sprawie podejmowanych obecnie prób odbudowy tego obiektu. Zaraz po nim następuje szkic Władysława Midowicza o codziennym życiu na Pop Iwanie. Leszek Rymarowicz i Andrzej Wielocha opisują dzieje Obserwatorium po wrześniu 1939 r., które jak się okazało były całkiem bogate, a dodatkowo w tajemniczy sposób wiążące się z losami Stanisława Vincenza. Mateusz Troll odwołując się do najstarszych źródeł dokumentalnych bada przemiany stosunków własnościowych okolicznych połonin, a Wojciech Krukar zajmuje się oczywiście dziejami nazwy tego szczytu.
Kolejne cztery artykuły traktują o Huculszczyźnie i ludziach z nią związanych. Na szczególne polecenie zasługują wspomnienia Jana Milcewicza oraz tekst Mateusza i Agaty Trollów o „ukraińskim Barbizonie” – przysiółku Dzembroni, który przez kilkadziesiąt lat przyciągał czołowych ukraińskich malarzy. Czytaj dalej

„Ruś Krośnieńska”

Ta trochę zapomniana przez wszystkich kraina zyskała ostatnio za sprawą pana Sebastiana Dubiela-Dmytryszyna dwie nowe publikacje. Pierwsza to „Rzecz o łemkowskiej enklawie na północ od Krosna. Prace dedykowane dr. Modestowi Humeckiemu z okazji 170-tej rocznicy urodzin”, Krosno: RuthenicArt, 2012, ss. 73. Druga zaś, jak się wydaje z nadzieją na wydawnictwo cykliczne, to wydana na początku tego roku „Ruś Krośnieńska. Szkice i studia na temat wyspy łemkowskiej”, Węglówka: RuthenicArt, 2013, ss. 140. Znajdziemy tu szereg ciekawych, sięgających do źródeł tekstów, między innymi:
Sebastian Dubiel-Dmytryszyn, Zapiski z Waniwki – tytułem wstępu;
Teofil Kuryłło, Łemkowie z północnej części powiatu krośnieńskiego;
I. Korostianśkyj (Iwan Ziłynśkyj), Zamieszańcy;
Jarosław Moklak, Życie polityczne i religijne ludności łemkowskiej powiatu krośnieńskiego w latach 1918-1939 (z uwzględnieniem Pogórza Strzyżowskiego);
Piotr Siwicki, Wspomnienia pośmiertne o ks. Janie Nehrebecktm (1853-1927), długoletnim proboszczu parafii greckokatolickiej w Zalesiu pad Rzeszowem…;
Antoni Chuchla, Blizianka i Gwoździanka – dzieje wsi z etniczno-kulturowego pogranicza;
Obydwie książki można nabyć po skontaktowaniu się z wydawcą pod adresem: ruthenicart@zpoludnia.pl Więcej informacji na: http://ffkarpacki.pl

Almanach Muszyny 2013

Z punktualnością budzącą szacunek i zazdrość u „konkurencji” ukazał się na początku lipca kolejny, już XXIII tom Almanachu Muszyny. Podobnie jak w latach ubiegłych wydany został w formie papierowej oraz formacie PDF na CD. Tom dedykowany jest 725 rocznicy pierwszej pisanej wzmianki o Muszynie i zawiera jak zawsze mnóstwo niezwykle interesujących tekstów, wiele pięknych wierszy oraz liczne reportaże fotograficzne z wydarzeń związanych z regionem.
A oto tytuły niektórych zamieszczonych w nim artykułów:
Kazimierz Przyboś, Mussina gloria et venerabila – salve! Muszyno sławna i czcigodna – bądź pozdrowiona! Czytaj dalej

IV Forum Prasy Sądeckiej

Zapraszamy do udziału w IV Forum Prasy Sądeckiej, które odbędzie się w piątek 5 lipca 2013 roku w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu (początek o godz. 11). Forum dedykowane jest tematowi: „Ochrona dziedzictwa kulturowego Karpat na tle Konwenscji Karpackiej”. W programie m. in. wykłady dr hab. Tadeusza Trajdosa „Z Trajdosem w Karpaty – karpackie wyprawy w latach 1989-2002. Metoda poznawania Karpat”, red. Andrzeja Wielochy „Czasopisma karpackie i Konwencja Karpacka – co o nich wiemy?”, red. Miroslava Števika „Kultura Karpat – współpraca na pograniczu polsko-słowackim”, a także wystawy i dyskusje panelowe. W trakcie Forum wręczona zostanie VI doroczna Nagroda im. Szczęsnego Morawskiego, za najlepszą książkę na temat Sądecczyzny wydaną w roku 2012.

Karpackie cerkwie na liście UNESCO!

Dziś na 37. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO która trwa w Phnom Penh w Kambodży, 16 drewnianych cerkwi z terenu Polski i Ukrainy zostało wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO . Wpis obejmuje osiem świątyń z terenu Polski: cerkwie św. Paraskewy w Radrużu i Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy w Chotyńcu, oraz sześć cerkwi karpackich: św. Michała Archanioła w Smolniku n/Sanem, św. Michała Archanioła w Turzańsku, św. Jakuba Młodszego Apostoła w Powroźniku, Opieki Bogurodzicy w Owczarach, św. Paraskewy w Kwiatoniu i św. Michała Archanioła w Brunarach Wyżnych. Pozostałe osiem świątyń znajduje się po ukraińskiej stronie granicy, są to cerkwie: Zesłania Ducha Świętego w Potyliczu, Świętej Trójcy w Żółkwi, Św. Ducha w Rohatyniu, oraz pięć karpackich: Św. Dymitra w Matkowie, Św. Jerzego w Drohobyczu, Narodzenia Theotokos w Werbiążu Niżnym, Wniebowstąpienia Pańskiego w Jasini i Św. Michała Archanioła w Użoku.