Marszałek z Pop Iwana

Od zaprzyjaźnionych z nami krajoznawców z Werchowiny (Żabiego) dostaliśmy elektryzującą informację wraz z dokumentacją fotograficzną, że odnalazła się wykonana z brązu plakieta z wizerunkiem marszałka Józefa Piłsudskiego umieszczona niegdyś na ścianie holu Obserwatorium na Pop Iwanie. Licząca ok. 70 cm średnicy plakieta patrona Obserwatorium jest niestety mocno uszkodzona. Przez długi czas była zakopana w ziemi na połoninie w rejonie szczytu Pop Iwana. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że uszkodzenie plakiety miało bardzo prozaiczne przyczyny, po prostu z jej fragmentu zrobiono… krowi dzwonek. Nie wiemy tylko, czy uszkodzenie powstało przed jej ukryciem, czy już po jej wykopaniu. Tak, czy inaczej, wydaje się, że wędrująca po połoninach krowa z dzwonkiem z plakiety Marszałka jest niewątpliwym dowodem na świetne poczucie humoru ducha naszych dziejów. Informację o możliwości odkupienia plakiety od jej aktualnych właścicieli przekazaliśmy do MKiDN. Czytaj dalej

Bystrec 2013

Na przełomie maja i czerwca 2013 roku członkowie Towarzystwa Karpackiego tradycyjnie spotkali się pod Krzyżem Vincenzowskim w Bystrcu. Organizatorem wyprawy był jak zwykle Andrzej Ruszczak. Także dzięki staraniom Andrzeja oraz ofiarności członków i sympatyków TK Krzyż Vincenzowski na Skarbach został zabezpieczony daszkiem z ocynkowanej blachy, co – mamy nadzieję – zapewni mu dłuższy żywot, osłaniając go przed czarnohorską słotą. Wszystkim darczyńcom w tym miejscu składamy raz jeszcze serdeczne podziękowanie. Uczestnicy wyprawy jak co roku zaimpregnowali krzyż, uporządkowali jego otoczenie i przy ognisku wspominali autora huculskiej epopei i jego dzieło. Z niepokojem skonstatowaliśmy fakt poprowadzenia przez polanę, na której stał dom Stanisława Vincenza drogi terenowej, która błotnistą szramą mocno zeszpeciła to wyjątkowe miejsce. Niepokój potęguje dodatkowo fakt, że o powstaniu tej drogi nic nie wie sołtys Bystrca. Czytaj dalej

Przedwojenne schroniska w Karpatach

Zupełnie bez rozgłosu na jaki niewątpliwie zasługuje, ukazała się w 2012 r. (taka data widnieje na stronie tytułowej) książka pt. Schroniska górskie. Od Beskidu Śląskiego do Czarnohory, w latach 1874-1945. Autorem jej jest Ryszard Bogdziewicz, a wydawcą Wyższa Szkoła Społeczno-Przyrodnicza w Lublinie. Znalazły się w niej informacje,  zaopatrzone licznymi ilustracjami, o praktycznie wszystkich przedwojennych karpackich schroniskach na terenie II Rzeczpospolitej (i nie tylko). Ogromna praca, szczególnie, że wykonana przez jednego autora, zasługuje na podziw i szacunek, nawet mino pewnych braków (kilku schronisk brakuje) i potknięć – np. umieszczenie styku granic Polski, Rumunii i Węgier oraz Czechosłowacji (sic!) na Hnitesie. Imponująca jest przede wszystkim zgromadzona przez autora obszerna ikonografia. Książka do kupienia na www.wssp.edu.pl
Ryszard Bogdziewicz, Schroniska górskie. Od Beskidu Śląskiego do Czarnohory, w latach 1874-1945, Wydawnictwo Akademickie Wyższej Szkoły Społeczno-Przyrodniczej, Lublin 2012, format 210/300, s. 344, oprawa twarda, 510 fotografii oraz reprodukcje stempli pamiątkowych schronisk, zestawianie stacji turystycznych, indeks nazwisk i nazw geograficznych.

Radosław Kostuj – Góry Rodniańskie

W Wydawnictwie Księży Sercanów, nakładem matki autora ukazał się pięknie wydany, kolorowy, bogato ilustrowany przewodnik po Górach Rodniańskich, śp. Radosława Kostuja – zmarłego niedawno tragicznie członka naszego Towarzystwa, doświadczonego przewodnika po Karpatach rumuńskich. W książce zamieszczono opis 30 tras, w tym kilka opisanych po raz pierwszy, a także informacje o historii i kulturze tych gór. Można ją kupić w COTG PTTK w Krakowie.
Radosław Kostuj, Informator-przewodnik po Górach Rodniańskich – najwyższym paśmie Karpat Wschodnich w północno-wschodniej Rumunii. Wydawnictwo Księży Sercanów DEHON. Format: 133×200, s. 222, nakład 150 egz.

38 tom Materiałów MBL

Ukazał się właśnie kolejny, już 38 tom Materiałów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Ten najnowszy tom wychodzącego od wielu lat cyklicznego wydawnictwa liczy 258 stron i zawiera jak zwykle cały szereg bardzo ciekawych artykułów dotyczących Beskidu Niskiego i Pogórza. A oto jego zawartość:
Michał Parczewski, Obrazki z życia mieszkańców Karpat w 1800 roku w relacji Stanisława Staszica;
Maciej Augustyn, Możliwości wykorzystania Metryki Józefińskiej dla rekonstrukcji układu przestrzennego i stosunków społecznych w Galicji na przykładzie miasteczka Jaćmierz (powiat Sanok); Czytaj dalej

Magury’12

Z prawdziwą przyjemnością informujemy, iż ukazały się Magury’12, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom, pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi. To 182 wydawnictwo Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich z Warszawy liczy sobie 220 stron, na których zamieszczono co następuje:
Katarzyna Rybczyk: Codzienność mieszkańców ziemi gorlickiej w latach 1939-56, zamknięta w historii dwóch rodzin;
Bogdan Huk: U źródeł nadrejonu „Wierzchowina” OUN Kraju Zakerzońskiego;
Bartosz Kozak: Tajemnicy pewnego słupka ciąg dalszy;
Adam Bartosz: Żydowskiej historii w Brzostku ciąg dalszy;
Andrzej Olejko: Lotnictwo w bitwie gorlickiej, czyli nieznane aspekty przełamania Frontu Wschodniego w maju 1915 roku;
Katarzyna Barzowska: Gdzie leży Łemkowyna?
• Polana w latach 1914-1919 w świetle kronik parafii rzymskokatolickiej;
Urszula Janicka-Krzywda: Święty Ambroży doktor Kościoła i patron pszczelarzy;
Anna Ostrowińska: Jastrzębik i Żegiestów;
Tadeusz Kiełbasiński: Przegląd pozycji wydawniczych na temat Beskidu Niskiego wydanych w 2011 r.
Uwaga! Magury’12 będzie można kupić w piątek 17 maja na najbliższych Spotkaniach Karpackich w Muzeum Ziemi PAN (patrz niżej).

Na Galicyjskim Rynku

Na ostatnich przed wakacjami Spotkaniach Karpackich gościć będziemy dr Huberta Ossadnika, przewodnika beskidzkiego, kustosza Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku, który zaprosi nas na Galicyjski Rynek. Ten jedyny w swoim rodzaju muzealny obiekt to 26 budynków będących replikami budowli z kilkunastu miejscowości Pogórza Karpackiego – Dębowca, Jaślisk, Brzozowa i in., które stanęły przy wybrukowanym kocimi łbami rynku. Są tam m.in. karczma, poczta, urząd gminy, apteka, sklep, trafika-monopol, warsztat ślusarsko-kowalski oraz zakłady: stolarski, fryzjerski, krawiecki, szewski, zegarmistrzowski i fotograficzny oraz studnia i figura św. Floriana.
To po prostu przeniesione w czasie miasteczko z przełomu XIX i XX w.  W domach, wykorzystując oryginalne zbiory MBL, z niezwykłym pietyzmem i smakiem odtworzono autentyczne małomiasteczkowe wnętrza. Nasz gość opowie nam o powstawaniu rynku i o dalszych planach muzeum z nim związanych. Zapraszamy jak zwykle w piątek, 17 maja o godz. 18, jak zwykle  do Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Beskid Wyspowy

Centralna Biblioteka PTTK oraz Oficyna Wydawnicza REWASZ serdecznie zapraszają na spotkanie z Dariuszem Gackiem, przewodnikiem beskidzkim, autorem przewodnika pt. Beskid Wyspowy, które odbędzie się 15 maja 2013 r. o godz. 18 w siedzibie Biblioteki przy ul. Senatorskiej 11 (róg Miodowej).
Dariusz Gacek, Beskid Wyspowy. Przewodnik, Pruszków 2012, 368 stron formatu B6, 58 zdjęć oraz ilustracji czarno-białych w tekście, 4 plany i mapki, 13 panoram ze szczytów i polan, wkładka 32 stron, 68 zdjęć barwnych.

W łuku rumuńskich Karpat – Siedmiogród

Właśnie ukazał się nakładem Oficyny Wydawniczej „Rewasz” przewodnik zatytułowany „Siedmiogród. W łuku rumuńskich Karpat.” autorstwa członka TK Stanisława Figla. Książka liczy 376 stron + 32 strony kolorowe, format B6, 67 ilustracji w tekście, 44 mapki i planiki. Oprawa miękka ze skrzydełkami. Wewnątrz skrzydełek ogólna mapa Siedmiogrodu. Siedmiogród zwany też Transylwanią to wieloletniczny i wielokulturowy region. Rumuni uznają za swą kolebkę tamtejsze dacko-rzymskie twierdze; dla Węgrów to „rajski ogród”, w którym węgierskość przetrwała próbę okupacji tureckiej; Niemcy w kulturze Sasów Siedmiogrodzkich odnajdują idee uniwersalnego Cesarstwa. Wielobarwną mozaikę dopełniają  Szeklerzy, Czangowie, Szwabi, Żydzi, Cyganie. Spotkać można i polskie ślady. Wspaniałość gór, a także żywy folklor i tradycje pasterskie przesądzają o bogactwie wrażeń czekających tam na przybysza.
Uwaga! Centralna Biblioteka Górska PTTK oraz Oficyna Wydawnicza „REWASZ” zapraszają na promocję przewodnika i spotkanie z jego autorem we wtorek, 21 maja 2013 r., o godz. 18 w sali konferencyjnej COTG PTTK w Krakowie, ul. Jagiellońska 6, I piętro.

Muzeum Kultury Bojków

W Myczkowie 5 maja 2013 r. zostało otwarte bardzo ciekawe Muzeum Kultury Bojków. Jego twórcą jest emerytowany nauczyciel Stanisław Drozda, który od wielu lat gromadził lokalne pamiątki. Udało mu się zrekonstruować oryginalne krosna, a niektórych eksponatów może mu pozazdrościć nawet Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku. Muzeum usytuowane jest niedaleko kościoła. Szczegóły na stronie http://myczkow-bojkowie.pl.tl