Łopieńskie etnowarsztaty raz jeszcze

Z prawdziwą przyjemnością informujemy, że projekt etnowarsztatów w Łopience uzyskał po raz kolejny pozytywną ocenę w konkursie ogłoszonym przez Narodowe Centrum Kultury i uzyskał dotację w kwocie 11 tys. złotych. Tak więc w czerwcu i wrześniu odbędą się w Łopience, już poniekąd tradycyjne, warsztaty dawnej sztuki i rzemiosła, na które będziemy zapraszać dzieci ze szkół w Cisnej, Baligrodzie, Polańczyku i Hoczwi.

Remont cerkwi w Łopience ruszył!

Od środy 23 kwietnia rozpoczęły się poważne prace remontowe w Łopience. Firma DrabPol  rozpoczęła pod nadzorem archeologa pana Glinianowicza prace ziemne przy cerkwi. Została usunięta opaska betonowa wokół cerkwi oraz zebrana wierzchnia warstwa gruntu. Sondażowo zostały wykonane punktowe wykopy przy fundamentach, aby ocenić ich stan zachowania i ustalić zakres prac naprawczych. Równolegle prowadzone są prace wewnątrz cerkwi przy spoinowaniu ścian, a efekty są już widoczne. Jeżeli pogoda będzie dopisywać będzie kontynuowane wzmacnianie fundamentów. Efekty bieżących prac można zobaczyć na załączonych zdjęciach.
Ponawiamy też apel o wsparcie finansowe prowadzonych prac  i bardzo prosimy o wpłaty na konto Towarzystwa: PKO BP XVIII O/W-wa nr 75 1020 1185 0000 4602 0074 3104, z dopiskiem „Na Łopienkę”. Jednocześnie serdecznie dziękujemy wszystkim dotychczasowym darczyńcom. Czytaj dalej

Pogórze Przemyskie. Okaleczone pogranicze

Okaleczone pogranicze to opowieść dopełniająca cykl książek o Pogórzu Przemyskim autorstwa Stanisława Krycińskiego. Składają się na nią opisy wsi i miasteczek leżących nad Sanem pomiędzy Dynowem a Przemyślem, dzieje miejscowości w najwyższej części doliny Wiaru – od Krajnej i Łomnej po Jureczkową, a także koleje losu osad w dolinie Tyrawki i jej dopływów. San był przez wieki kręgosłupem tej krainy. Wszystkie dobra ziemskie ulokowane nad nim obejmowały wsie leżące po obu jego brzegach, z centrami nad rzeką. W XX stuleciu z ważnego traktu komunikacyjnego stał się granicą pomiędzy coraz bardziej skonfliktowanym żywiołem polskim i ruskim. Tereny tu opisywane przez wieki zaznały wielu ciężkich chwil. Były to prywatne wojny awanturniczej szlachty, najazdy tatarskie, zarazy dziesiątkujące ludność towarzyszące przemarszom wojsk. Również wiek XX okrutnie doświadczył te strony – walki austriacko-rosyjskie 1914 i 1915 r. miażdżyły tutejsze wsie, a granica poprowadzona Sanem w roku 1939 i okupacyjny terror uczyniły kolejne spustoszenia. Po przejściu frontu w 1944 r. zaczęły się masowe wysiedlenia ludności ukraińskiej na Wschód, a w 1947 r., w ramach akcji „Wisła” na Ziemie Odzyskane. Czytaj dalej

O Wierchowińskim Parku Narodowym

Zgodnie z tradycją pod tym linkiem udostępniamy na naszym portalu zapis ostatnich Spotkań karpackich online, na których Jarosław Zełenczuk, zastępca dyrektora ds. naukowych Wierchowińskiego Parku Narodowego opowiadał o istniejącym już piętnaście lat Parku, o tym co udało się zrobić do tej pory, i o tym jak wyglądają plany ochrony tego wyjątkowego fragmentu Karpat w następnych latach. Mimo trwającej wojny udało się naprawdę wiele zrobić, warto zatem tej opowieści posłuchać. Jednocześnie pragniemy gorąco przeprosić wszystkich, którzy z przyczyn technicznych nie mogli obejrzeć zapowiadanej przez nas transmisji tego Spotkania na naszym koncie na YouTube i spieszymy poinformować, że jest on już tam także dostępna.
Przy okazji jak zwykle serdecznie zapraszamy na następne Spotkania Karpackie online, na których w czwartek 29 maja Andrzej Żygadło przedstawi Cyfrowe Archiwum Augusta Bocheńskiego.

Zmarł Tomasz Kowalik

W niedzielę wielkanocną 21 kwietnia 2025 roku w wieku 85 lat zmarł Tomasz Bonawentura Kowalik, dziennikarz turystyczny, autor blisko trzech tysięcy publikacji prasowych, referatów, opracowań naukowych i monografii. Członek Studenckiego Koła Przewodników Beskidzkich (blacha nr 54). Publikował między innymi na łamach czasopism wydawanych przez PTTK – „Gościńca”, „Barbakanu”, „Na szlaku”, „Prac Pienińskiech”, „Ziemi” oraz „Wierchów”, także w studenckim tygodniku „Politechnik” i tygodniku „Stolica”, w kwartalniku TPN „Tatry”, oraz – od samego początku – w Almanachu karpackim „Płaj”. Pisał wiele o turystyce studenckiej, oraz o Mieczysławie Orłowiczu, któremu poświęcił obszerną, liczącą blisko 500 stron biografię „Życie dla turystyki, krajoznawstwa i sportu. Mieczysław Orłowicz 1881-1959”. Wyróżniany wielokrotnie nagrodami dziennikarskimi, propagator turystyki rodzinnej, przyrodniczej, ochrony przyrody i krajobrazu. Na naszym portalu wielokrotnie pisaliśmy o Jego książkach i artykułach.
Żegnaj Tomku, wraz z Twoją śmiercią zamyka się wielki rozdział dziejów turystycznej publicystyki.

Pogrzeb odbędzie się na Cmentarzu Bródnowskim w poniedziałek 28 kwietnia o godz. 10. Spotkanie przy bramie od ul. św. Jacka Odrowąża. 

Na wiosenne msze do Łopienki

Pąki na drzewach już rozkwitają, zapraszamy więc serdecznie do wiosennej Łopienki na planowane w najbliższym czasie w tutejszej cerkwi pod wezwaniem św. Paraskewi nabożeństwa:
– tradycyjnie w Poniedziałek Wielkanocny o godzinie 15,
– w sobotę 26 kwietnia o godz. 17,
– oraz w sobotę 3 maja także o godzinie 15, kiedy będziemy celebrować uroczystość Matki Bożej Królowej Polski.
Wszystkich serdecznie zaprasza kustosz łopieńskiego sanktuarium.
Uwaga! Ze względu na pogrzeb papieża Franciszka, sobotnia msza zostaje odwołana.

Zbyszek Kaszuba

Radosnych Świąt Wielkanocnych

Z nadzieją na nowe spotkania
na karpackich płajach

opromienionych
zwycięstwem Ukrainy 

i z wiosennymi życzeniami
od Karpackich

O stocznyku Dereju

Dwudzieste siódme seminarium vincenzologiczne Zakładu Edytorstwa Instytutu Filologii Polskiej UWr poświęcone było zawartym w „Barwinkowym wianku” Dziejom Dereja, mistrza snycerskiego, który pragnąc odkupić swoje grzechy, zbudował drewnianą kaplicę i dokonał w niej aktu samospalenia. Spotkanie rozpoczęło odczytanie Dziejów Dereja w doskonałej interpretacji aktora, Orfeusza Rafała Jakubiszyna. Następnie Andrzej Wielocha nakreślił tło krajoznawcze tej opowieści, wskazując na czym Vincenz mógł się wzorować i skąd brał inspirację. Profesor Jan Choroszy omówił kwestie tekstologiczne związane z tym fragmentem „Połoniny” zwracając uwagę na ważną adnotacji autora: „Niejedna praca artystyczna pochodzi z czarów”. Wszak Derej był uważany za stocznyka, czyli artystę, który zawdzięcza swój niezwykły talent zawarciu paktu z siłami nieczystymi. Link do zapisu seminarium w tym miejscu. Zapraszamy do oglądania.

Nie tylko Czywczyn i Hnitessa

Zapraszamy na czwarte w 2025 r. Spotkania Karpackie online, jak zwykle w ostatni czwartek miesiąca, czyli 24 kwietnia o godz. 19. Naszym gościem będzie Jarosław Zełenczuk, który opowie o Wierchowińskim Parku Narodowym. Park ten (Національний природний парк «Верховинський) obejmuje Góry Czywczyńskie i znaczną część Połonin Hryniawskich w górnych biegach Czarnego Czeremoszu i Perkałabu. Utworzony został w 2010 r., a w 2021 r. poszerzony. Zajmuje powierzchnię ponad 13700 ha. Są w nim Czywczyn i Hnitessa, ale przede wszystkim cały obszar zlewiskowy Czarnego Czeremoszu od źródeł pod Palenicą, aż po ujście Dobrynia. Teren praktycznie bezludny, gdzie od wielu już lat odradza się środowisko, wcześniej przekształcane drastycznie przez wieloletnią działalność gospodarczą człowieka. Dowiemy się jakie programy badawcze prowadzone są na terytorium Parku, jaka jest sieć szlaków turystycznych i jakie możliwości noclegowe. Co warto w nim zobaczyć i które miejsca warto odwiedzić, dlaczego planuje się zlikwidowanie pozostałości starych klauz, a także jakie są aktualnie obostrzenia wynikające z lokalizacji Parku w  strefie granicznej. Czy pod Czywczynem pozostały ślady kopalni srebra z czasów Rzeczypospolitej i czy można jeszcze odnaleźć żeliwne słupki dawnej granicy polsko-rumuńskiej. To tylko niektóre tematy, które planuje poruszyć nasz gość. Dla znawców i miłośników Karpat to będzie zatem prawdziwa gratka! Czytaj dalej

Kowalikowe orloviciana

Jako dwudziesta trzecia pozycja w serii „Zeszyty historyczne ruchu studenckiego” ukazała książka Tomasza Kowalika zatytułowana „Dzieło Mieczysława Orłowicza”. Wydawcą jest Zespół Historii Turystyki Studenckiej Fundacji Ogólnopolskiej Komisji Ruchu Studenckiego im. Wiesława Klimczaka. Licząca 448 stron publikacja zawiera artykuły dotyczące Mieczysława Orłowicza i jego niezliczonych aktywności publikowane przez Tomka Kowalika w ciągu ponad pięćdziesięciu lat na łamach przeróżnych periodyków. Począwszy od tych wydawanych przez PTTK „Gościńca”, „Barbakanu”, „Na szlaku”, „Prac Pienińskiech”, „Ziemi” czy „Wierchów”, po przez studenckiego „Politechnika”, kwartalnik TPN „Tatry”, czy Almanach karpacki „Płaj”. A także wielu innych, z którymi Tomek w trakcie swojej wieloletniej pracy dziennikarskiej współpracował. Warto po latach do tych artykułów sięgnąć i sobie jej przypomnieć, bo zawierają często mniej znane, lub całkiem zapomniane fakty z życia i turystycznej, w tym karpackiej aktywności Mieczysława Orłowicza.