Jak to z kolędowaniem tego roku było

Już po raz dziesiąty w ostatnią sobotę stycznia w łopieńskiej cerkwi zebrali się kolędnicy. Sceneria była piękna, cała dolina biała, w śniegu, chociaż mrozu dużego nie było. Udało się bez przeszkód dojechać do cerkwi. Przed cerkwią wszystkich witał bardzo oryginalny bałwan, według autorki anioł bieszczadzki, a w środku jak zwykle czekała ikona Matki Bożej Łopieńskiej. Pięknie ubrana choinka i szopka to zasługa państwa Ani i Józefa Łopatko, którzy w dzień Wigilii znaleźli czas aby przywieźć choinkę do Łopienki. Kolędowanie w Łopience jest za każdym razem inne, bo też inni są kolędnicy i trochę inne kolędy. W tym roku po raz pierwszy przyjechał ksiądz Piotr Bartnik. Ze względu na złe warunki na drodze, musieliśmy zaczekać na księdza Bogdana Kiszko z Mokrego, ale bez niego trudno wyobrazić sobie rozpoczęcie kolędowania. On bowiem dba o zachowanie formy liturgicznej i jest głosem wiodącym w kolędach ukraińskich. Czytaj dalej

Twierdza sprzed 3500 lat na Górze Zyndrama

Gdy w starożytnym Babilonie rządził Hammurabi, w leżących na Sądecczyźnie Maszkowicach wznosiła się kamienna twierdza nie mająca konkurencji w tej części Europy! Mur o długości 200 metrów, wysoki na 3 metry i gruby na 2, otaczał osadę wzniesioną na szczycie wzgórza. Konstrukcje odsłonięte przez zespół archeologów z Uniwersytetu Jagiellońskiego są odkryciem na skalę światową! Kamienny mur z prowadzącą do wnętrza osady bramą jest jednym z najstarszych przykładów dojrzałej architektury kamiennej. Kto i po co zbudował twierdzę na Górze Zyndrama? Jak długo istniała? Kto ją zniszczył? Dlaczego odkryto ją dopiero stosunkowo niedawno? Jak wyglądały badania? O tym usłyszycie w trakcie transmitowanego na żywo spotkania z cyklu „Kontekst”, które odbędzie się w czwartek 3 stycznia o godz. 19, a opowiadać będą: dr hab. Marcin S. Przybyła, prof. UJ, pracownik Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, specjalizujący się w badaniach epoki brązu na obszarze Karpat i w dorzeczu Dunaju, od 2010 r. dowodzący badaniami na Górze Zyndrama, oraz Jan Ledwoń, doktorant w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, zajmujący się destruktami pożarowymi, członek zespołu badawczego działającego w Maszkowicach.

Granica Karpat Wschodnich – do utrwalenia

Uprzejmie informujemy, że zapis Spotkań Karpackich online ze stycznia br., na których dr Wojciech Krukar wygłosił prelekcję pt. „Podziały, regiony, nazwy – o granicy między Karpatami Wschodnimi a Zachodnimi” można na spokojnie raz jeszcze obejrzeć tu, a także na kanale YouTube Towarzystwa Karpackiego. A warto, bo prelegent w swoim świetnym wykładzie uświadomił nam laikom, jak skomplikowaną materią jest wyznaczanie granic geograficznych i jak wiele elementów w tym procesie należy uwzględnić.
Jednocześnie informujemy, że kolejne Spotkania Karpackie odbędą się w czwartek 24 lutego, poświęcone będą dziejom ratownictwa górskiego w Bieszczadach, a wypełni je prelekcja Edwarda Marszałka zatytułowana „Wołanie z Połonin”.

Pierwsze seminarium vincenzowskie

Wszystkich miłośników twórczości Stanisława Vincenza z prawdziwa radością informujemy, że przy Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego powstała właśnie Pracownia Badań nad Spuścizną Stanisława Vincenza, której zadaniem ma być integracja prac badawczych nad tekstami autora „Połoniny”. Jej pomysłodawcą i kierownikiem jest oczywiście dr hab. Jan A. Choroszy. Co ważne Pracownia już działa, bowiem w środę 26 stycznia 2022 r. odbyło się pierwsze jej seminarium, na którym prof. Rafał Habielski z Uniwersytetu Warszawskiego omówił blisko ćwierć wieku trwające wielowątkowe relacje Stanisława Vincenza z redaktorem paryskiej „Kultury” Jerzym Giedroyciem. Tu koniecznie trzeba przypomnieć, że prof. Habielski jest autorem opracowania wydanej niedawno w ramach Biblioteki „Więzi” korespondencji obydwu wyżej wymienionych panów: Jerzy Giedroyc – Stanisław Vicnenz. Listy 1946-1969. Seminarium zostało zarejestrowane i wszyscy zainteresowani mogą je obejrzeć na YouTube na kanale Pracowni.

Hucułeczka jak malowanie

Miło nam poinformować miłośników Huculszczyzny, że na 222 Aukcji Dzieł Sztuki galerii i domu aukcyjnego „Rynek Sztuki” w sali aukcyjnej przy ulicy Wschodniej 69 w Łodzi, w sobotę, 29 stycznia 2022 r. o godz. 12 można będzie stać się posiadaczem przecudnej urody pasteli pod tytułem „Mała Hucułka” autorstwa samego Kazimierza Sichulskiego.
Zimowy obrazek o wymiarach 75,5×54,5 cm, a więc całkiem spory przedstawiający niezwykle sympatyczną Hucułeczkę zakutaną po nosek w chyba trochę przyduży, pewnie maminy kraszaniek (sierak) z imponującymi darmowysami, wyceniono na 20 tysięcy złotych, ale najpewniej nowy właściciel będzie musiał za niego zapłacić niestety znacznie więcej.

Trzy dekady „Almanachu Muszyny”

Dziś na nasze biurko redakcyjne trafiła najnowsza pozycja „Biblioteki Almanachu Muszyny” zatytułowana Trzy dekady „Almanachu Muszyny”. Ludzie i fakty. Poświęcona jest przede wszystkim inicjatywom kulturalnym podejmowanym przez lata przez Stowarzyszenie Przyjaciół „Almanachu Muszyny”: Nagrodzie „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego, Nagrodzie „Kolekcjonerstwo – nauka i upowszechnianie” im. Feliksa Jasieńskiego, rankingowi Genialni, Lokalni, Globalni im. Danuty Szaflarskiej, a także ludziom, którzy brali udział w tych i innych przedsięwzięciach  podejmowanych przez „Almanach” w ciągu minionych trzydziestu lat. Publikacja prezentuje także Almanachowych Przyjaciół, których działalność pozostawała w cieniu umykając uwadze publiczności, więc tym razem autorzy publikacji postanowili oddać im sprawiedliwość. Po wypełnieniu swej misji Stowarzyszenie Przyjaciół „Almanachu Muszyny” zakończyło działalność. Trzy dekady „Almanachu Muszyny”. Ludzie i fakty to ostatni już tom „Biblioteki Almanachu Muszyny”, którym także redakcja kończy swoją pracę, pisząc w ostatnim słowie:
Z łezką w oku po trzech dekadach odkładam almanachowe pióro. Odkładam je w poczuciu, że wspólnie z autorami almanachowych tekstów, pracując społecznie dla dobra ogólnego, zrobiliśmy ważny krok dla zachowania w pamięci i szerzenia wiedzy o przeszłości oraz dniu dzisiejszym Muszyny – naszej małej ojczyzny.
Żal, ale cóż, taka kolej rzeczy, to co się kiedyś zaczęło, kiedyś musi się skończyć. Za wszystko pięknie dziękujemmmmmmmy!

Zimą w krainę Vincenza

Z dużą sympatią odnotowujemy zamieszczony w ostatnim numerze „Kuriera Galicyjskiego” (Nr 1, 17-31 styczeń 2022 oraz wersja elektroniczna) artykuł Dmytro Antoniuka zatytułowany „W krainie Vincenza”. Autor kilka dni temu odwiedził Huculszczyznę, w tym miejsca związane ze Stanisławem Vincenzem. Mamy więc okazję spojrzeć na znane nam okolice oczyma zimowego podróżnika nieukrywającego swojej fascynacji Huculszczyzną i jej krajobrazami. Antoniuk odwiedził między innymi Mykołę Iluka w jego muzeum w Werchowynie (Żabiem), miał też okazję podziwiać partie kolędnicze oraz spotkać osoby, których bliscy mieli jeszcze okazję znać Vincenza osobiście. Mimo trudności komunikacyjnych udało mu się także dotrzeć pod Krzyż Vincenzowski w Bystrzcu i podziwiać widoki zaśnieżonej Czarnohory. Czytaj dalej

Gdzie się zaczynają Karpaty Wschodnie

Serdecznie zapraszamy na pierwsze w 2022 roku Spotkania Karpackie online, które odbędzie się w czwartek 27 stycznia o godz. 19. Naszym gościem będzie Wojciech Krukar, który wygłosi prelekcję pt. „Podziały, regiony, nazwy – o granicy między Karpatami Wschodnimi a Zachodnimi”.
Usłyszymy o zawiłościach regionalizacji Karpatach i o umowności przebiegu wyznaczanych granic, także w kontekście stosowanej terminologii i nazw miejscowych. Dowiemy się o ewolucji podziałów geograficznych Beskidów, począwszy od Staszica i Pola, przez Kondrackiego, aż do propozycji współczesnych, a także o kryteriach, które decydują czy jako umowną granicę powinniśmy przyjąć Laborec, Przełęcz Łupkowską i Osławę, czy może San.
Dr Wojciech Krukar, geograf, przewodnik górski, wykładowca Karpackiej Państwowej Uczelni w Krośnie, od lat prowadzi badania i dokumentuje nazewnictwo terenowe Beskidu Niskiego, Bieszczadów, Gorganów i Czarnohory. Jest autorem wielu publikacji z zakresu geografii, turystyki i krajoznawstwa, w tym przewodników oraz doskonałych map turystyczno-nazewniczych. Członek Towarzystwa Karpackiego i stały autor Almanachu Karpackiego „Płaj”. Bardzo trafne wydaje się określenie, że Wojtek to „człowiek który nazwał Bieszczady” – faktycznie, dzięki jego benedyktyńskiej pracy przywrócone zostały pamięci setki nazw miejscowych Bieszczadów i Beskidu Niskiego. Czytaj dalej

Do Łopienki na kolędę

Śpiewajmy wesoło, skłaniajmy swe czoło…
Towarzystwo Karpackie zaprasza serdecznie wszystkich, którzy chcieliby w ostatnią sobotę stycznia przybyć do szopki w cerkwi w Łopience, aby po raz kolejny wspólnie pokolędować. Nie zrażajcie się zimnem ani innymi trudnościami obiektywnymi, nie przejmujcie się błędnym zapewne mniemaniem o swoim braku talentu muzycznego. W Łopience to nie problem, zresztą nie będzie żadnego jury, które klasyfikowałoby do występów, a że radość ze wspólnego śpiewania rozgrzeje nas wszystkich, to gwarantujemy. Trzeba tylko ciepło się ubrać. Można zabrać ze sobą instrumenty muzyczne, tylko bez przesady – fortepiany, klawicymbały i itp. raczej się nie przydadzą. Każdy kolędnik zostanie uraczony ciasteczkiem i gorącą herbatą, a po kolędowaniu zapraszamy na ognisko, przy którym zapewne znajdzie się strawa także dla ciała.
Mamy nadzieję, że nie zabraknie lokalnej społeczności gracko-katolickiej, która urozmaica nasze śpiewania kolędami łemkowskimi. Zaczynamy w sobotę 29 stycznia 2022 r. o godz. 10. Czytaj dalej

Spotkania Karpackie 2022 – online

Z prawdziwą radością pragniemy poinformować wszystkich miłośników Karpat o inauguracji kolejnego sezonu Spotkań Karpackich. Przez wiele lat spotykaliśmy się w warszawskim Muzeum Ziemi PAN, jednak z przyczyn oczywistych rok temu przenieśliśmy się do przestrzeni wirtualnej. Niepewność sytuacji pandemicznej w 2022 roku zmusza nas do kontynuowania Spotkań Karpackich w formule online, która ma swoje dobre strony umożliwiając udział wielu osób, dla których przyjazd do Warszawy na prelekcję był po prostu niemożliwy.
W tym roku zaprosimy Was w wiele ciekawych zakątków Karpat, a w Waszych domach zagoszczą znakomici znawcy karpackich tematów. Zarezerwujcie więc sobie wieczór w każdy ostatni czwartek miesiąca o godz. 19. Czytaj dalej