XXVIII Łemkowski Kermesz Olchowiecki

17 maja 2018 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Miło nam poinformować, że XXVIII Łemkowski Kermesz w Olchowcu odbędzie się w dniach 19-20 maja 2018 roku. Rozpocznie się jak zwykle już w sobotę o godz. 18 weczirnią w cerkwi pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja, po czym odbędą się występy zespołów folklorystycznych.
W niedzielę o godz. 11 odprawiona zostanie liturgia w obrządku greckokatolickim, a o godz. 13.30 nastąpi uroczyste otwarcie Kermeszu. Będą koncertowały liczne zespoły m.in. Kapela „Drewutnia” z Lublina, Zespół tańca ludowego „Arkan” z Przemyśla, Zespół śpiewaczy „Chorkowianie” z Chorkówki, Ludowy zespół pieśni i tańca „Osławiany” z Mokrego, Dziecięcy zespół folklorystyczny „Małyniaczok” z Mokrego, Zespół folklorystyczny „Sabinowczan” z Sabinowa. Odbędzie się też konkurs śpiewu pieśni łemkowskich dla dzieci i młodzieży pn. „Śpiewaj Łemkowszczyzno”, pokaz mody łemkowskiej „Niebo nad Beskidem” (projektantka Mila Pyrz), a także wystawy: „Wycinany świat” – wycinanki ludowej Marii Mryczko i „Szlakiem wyszywanki” – tradycyjnych ubiorów ludowych z terenu Łemkowszczyzny, Bojkowszczyzny, Bukowiny i in. regionów.

Łopienka w Noc Muzeów

17 maja 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

W takcie tegorocznej Nocy Muzeów zdarza się wyjątkowa okazja obejrzenia wystawy zatytułowanej „Za górą – historia cerkwi w Łopience” opowiadającej o dziejach Łopienki – zagubionej wśród gór małej bieszczadzkiej wioski będącej miejscem szczególnym, które pomimo wielokrotnego skazywania na zagładę i zapomnienie podniosło się z ruin i odżyło dzięki zaangażowaniu wielu ludzi dobrej woli, dzięki ich pracy i ofiarności. I dziś jak przed wojną do cudownego obrazu Matki Boskiej Łopieńskiej pielgrzymowały tysiące wiernych, tak i teraz rzesze turystów i pielgrzymów przychodzą zobaczyć odbudowaną cerkiew i pomodlić się przed kopią cudownego obrazu. Wystawa przygotowana przez Towarzystwo Karpackie prezentowana jest w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie (Willa Pniewskiego) przy alei  Na Skarpie  27.
Noc Muzeów 19 maja 2018 r. w godzinach od 19 do 01. Zapraszamy!

Hołd Panom Barskim w Beskidzie Niskim

10 maja 2018 | Wydarzenia | Na temat:

Miło nam poinformować, że w 250. rocznicę zawiązania Konfederacji Barskiej w dniach 12-13 oraz 19 maja 2018 roku odbędą się jej obchody w Beskidzie Niskim, których organizatorami są Towarzystwo Miłośników Nowego Żmigrodu i Muzeum im. Leona Karcińskiego w Nowym Żmigrodzie oraz Muzeum Historyczne – Pałac w Dukli. 12 maja w dukielskim Muzeum będzie miała miejsce międzynarodowa konferencja naukowa pt. „Dla wolności ginę” – kontekst historyczny i kulturowy Konfederacji Barskiej w 250 rocznicę jej zawiązania, w trakcie której wygłoszonych zostanie szereg ciekawych referatów. Główne uroczystości rocznicowe, w ramach których nastąpi m.in. odsłonięcie pomnika Kazimierza Pułaskiego na placu przed Muzeum w Nowym Żmigrodzie odbędą się 13 maja. Szczegółowy program konferencji i całych obchodów można przeczytać tu.

Karpaty na dawnych mapach

8 maja 2018 | Spotkania Karpackie

Na ostatniej przed wakacjami odsłonie Spotkań Karpackich będziemy mieli przyjemność gościć Lucynę Szaniawską, historyka kartografii, wieloletniego pracownika Zakładu Zbiorów Kartograficznych Biblioteki Narodowej, członkinię Zespołu Historii Kartografii przy Instytucie Historii Nauki PAN, autorkę i współautorkę szeregu doskonałych opracowań z zakresu historii kartografii, redaktorkę serii „Studia i Materiały z Historii kartografii” i „Zabytki Polskiej Kartografii”. Nasz gość wygłosi prelekcję pt. „Karpaty na najstarszych mapach Europy i Polski” bogato ilustrowaną przykładami dawnych dzieł kartograficznych. Mapa to wszak nie tylko proste odwzorowania terenu, to także dokument swoich czasów i źródło informacji o poglądach i stanie wiedzy ludzi – tych, którzy je tworzyli i tych, którzy z nich korzystali. Jak zatem najstarsi kartografowie postrzegali Karpaty, co o nich wiedzieli i jak je przedstawiali – o tym wszystkim dowiemy się w czwartek 17 maja w o godz. 18 w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie (Willa Pniewskiego) przy alei Na Skarpie 27. Serdecznie zapraszamy. Czytaj dalej →

Zmarł Jacek Kałuszko

6 maja 2018 | Wydarzenia

Z prawdziwym smutkiem informujemy, że 2 maja 2018 roku zmarł w wieku 64 lat Jacek Kałuszko członek Towarzystwa Karpackiego, przewodnik beskidzki, dziennikarz, podróżnik i krajoznawca, autor szeregu publikacji o Ziemi Otwockiej.
Msza żałobna odbędzie się 9 maja o godz. 11 w kościele pw. Zesłania Ducha Świętego w Otwocku przy ul. Stefana Żeromskiego 6, po czym nastąpi złożenie Jego prochów na otwockim cmentarzu.
Rodzinie Jacka i wszystkim jego przyjaciołom składamy wyrazy głębokiego współczucia.

Żegnaj Jacku i niech wiatr skłania Ci trawy na błękitnych połoninach.

Gen. Tadeusz Kasprzycki do Stanisława Vincenza

2 maja 2018 | Płaj - artykuły | Na temat: ,

Pamiętając o przypadającej w tym roku 130. rocznicy urodzin Stanisława Vincenza pragniemy przypomnieć jego korespondencję z gen. Tadeuszem Kasprzyckim
(twórcą i prezesem Towarzystwa Przyjaciół Huculszczyzny)  odnalezioną w archiwach Ossolineum przez Andrzeja Ruszczaka i zamieszczoną w Płaju 40 (wiosna 2010).
Warto te listy raz jeszcze przeczytać, bo dziś zyskały zaskakującą aktualność, a wiele z zawartych w nich przemyśleń stało się niestety dramatycznie współczesne.

Gen. Tadeusz Kasprzycki do Stanisława Vincenza
sygn. 17627/II,

Montreal, 12 grudnia 1968.

Wielce Szanowny i Łaskawy Panie,
Proszę mi wybaczyć, że niepokoję Go zapytaniami w sprawie, ku której kieruje mię sentyment, a w swoim czasie skłoniła do pewnych wysiłków i dokonań. Huculszczyzna.
Od dawna jest Pan jej duchowym patronem. W wypowiedziach pióra mistrza ukazał nam Pan głębokie wartości tego ludu i jego kultury.
Niezmiernie żałuję, że w Polsce Wolnej nie udało się nam zrealizować wspólnej współpracy w zakresie Huculszczyzny.
Zawsze byłem przekonany, że dobro Polski i Ukrainy, byt i przyszłość, zależy od właściwej, pomyślnej w działaniu wspólnej pracy obu narodów. Jak w czasach odległych i w epoce Piłsudskiego przeszkodziła temu w znacznej mierze ingerencja wrogiego Polsce i Ukrainie obcego interesu. Czytaj dalej →

Pamiętajmy o Łopience

30 kwietnia 2018 | Wydarzenia | Na temat: ,

Przypominamy, że w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 prezentowana jest obecnie wystawa pt. „Za górą – historia cerkwi w Łopience”. Opowiada ona o ostatnich 90 latach istnienia Łopienki – zagubionej wśród gór małej bieszczadzkiej wioski, o miejscu szczególnym, które pomimo wielokrotnego skazywania na zagładę i zapomnienie nie tylko przetrwało, ale także odżyło. I jak przed wojną do cudownego obrazu Matki Boskiej Łopieńskiej pielgrzymowały tysiące wiernych, tak i teraz rzesze turystów i pielgrzymów przychodzą zobaczyć odbudowaną cerkiew i pomodlić się przed kopią cudownego obrazu. I chociaż na fotografiach dominuje cerkiew pw. św. Paraskewi, to jest to także historia ludzi, tych, którzy mieszkali tu kiedyś i tych wszystkich, którzy ratując cerkiew pozostawili tutaj cząstkę samego siebie. Jak każda historia, ta też nie kończy się, ale dzieje się dalej i każdy może dopisać w niej kolejny rozdział. Serdecznie zapraszamy – wystawa będzie eksponowana do końca sierpnia 2018 r. od poniedziałku do piątku w godz. 9 – 16, zaś w niedzielę 10 – 16 (w niedzielę wstęp wolny!).

Bieszczady po raz siedemnasty

27 kwietnia 2018 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat:

Całkiem po cichu i bez fanfar ujrzało właśnie światło dzienne siedemnaste wydanie Rewaszowego przewodnika „Bieszczady. Przewodnik dla prawdziwego turysty” pod redakcją Pawła Lubońskiego. Dodajmy wydanie znacznie poprawione i oczywiście uaktualnione. Jak by nie patrzeć jest to naprawdę imponujący wynik: siedemnaście wydań w ciągu dwudziestu pięciu lat i łączny nakład sięgający astronomicznej wprost (jak na współczesny rynek księgarski w Polsce) cyfry 114 tysięcy egzemplarzy. Lepszym wynikiem może pochwalić się chyba jedynie legendarny już dzisiaj przewodnik Józefa Nyki „Tatry”.
Czy się to komu podoba, czy nie, bieszczadzki przewodnik „Rewaszu” przez ostatnie ćwierć wieku kształtował postrzeganie tego fragmentu polskich gór i ich historii przez kolejne pokolenia turystów. Oczywiście tych „prawdziwych”, którzy chcą o górach, po których wędrują dowiedzieć się prawie wszystkiego. I dobrze, bo jest to naprawdę dobry, rzetelny i profesjonalnie opracowany przewodnik.
Składamy w tym miejscu Oficynie Wydawniczej „Rewasz” i wszystkim współautorom przewodnika serdeczne gratulacje. Panowie! – tak trzymać.

Łemkowszczyzna nieutracona

24 kwietnia 2018 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat:

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że Wydawnictwo Libra.pl zapowiada na 27 kwietnia 2018 r. premierę trzeciej i ostatniej część opowieści członka Towarzystwa Karpackiego Stanisława Krycińskiego o Łemkowszczyźnie. Jest to kontynuacja książek „Łemkowszczyzna po obu stronach Karpat” i „Łemkowszczyzna. Czas wojny i pokoju”. Opisano w niej najdramatyczniejszy okres historii, który zaważył na łemkowskim „być, albo nie być”. Kampania wrześniowa 1939 r. i operacja dukielsko-preszowska były tylko przerażającą uwerturą do wydarzeń mających nastąpić w latach 1945-1947, a więc przymusowych wysiedleń na Ukrainę sowiecką i akcji „Wisła’, podczas której niemal wszystkich Łemków wywieziono z ich ojczyzny. Czasy PRL-u to okres inwigilacji i życia w strachu. Dopiero po 1989 r. mogły i zaczęły powstawać łemkowskie organizacje podtrzymujące odrębność tej wyjątkowej pod każdym względem grupy etnograficznej, a w jakimś sensie także tworzącego się narodu. Czytaj dalej →

„Góral z Szaflar” na znaczku

23 kwietnia 2018 | Wydarzenia | Na temat:

Poczta Polska w ramach emisji Historia polskiej fotografii 24 kwietnia 2018 roku wprowadzi do obiegu cztery znaczki, na trzech z nich przedstawiono fotografie Ignacego Kriegera, na czwartym samego fotografa.
Na znaczku o wartości 2,60 zł przedstawiony jest „Góral z Szaflar” sfotografowany – wszystko na to wskazuje – w atelier Ignacego Kriegera w latach 70. XIX w.  Warto przypomnieć, że Krieger prowadzący swój zakład od 1860 r. w Krakowie fotografował nie tylko swoje miasto i jego zabytki oraz mieszkańców, ale także chłopów z okolic Krakowa, górali z Podhala, Łemków, Żydów i Cyganów przybywających do miasta. Jest więc zatem jednym z pierwszych fotografów karpackich.