Kresowa Atlantyda po raz siódmy

atlantyda_07Jeszcze nie wszyscy przeczytali o Stryju i Kutach w tomie 6, a tu niezmordowany prof. Stanisław Nicieja nie zwalnia tempa i obdarza nas już 7 tomem swojej Kresowej Atlantydy. I tym razem – jak zwykle – wiele w nim tematów karpackich. Najwięcej kart poświęcił autor miastu o fascynującej historii – podkarpackiemu Drohobyczowi, a przede wszystkim jego mieszkańcom – nafciarzom, biznesmenom i artystom. Przy okazji wspomina także sąsiednią Schodnicę i Majdan. Miłośników Bieszczadów (nie Bieszczad!) zainteresują najbardziej dwa kolejne rozdziały poświęcone – jeden położonej w dolinie Stryja – Turce, drugi leżącemu w dolinie Oporu – Sławsku. Obie te bieszczadzkie miejscowości poznajemy także przede wszystkim po przez ciekawe, a niekiedy również bardzo dramatyczne historie ich mieszkańców. Tom wyposażono jak zwykle w indeks nazwisk, bibliografię i mnóstwo ilustracji.

Stanisław Nicieja, Kresowa Atlantyda. Tom 7. Historia i mitologia miast kresowych, Wyd. MS, str. 288

Prelekcja o działalności „Magurycza”

Galemagurycz2dria Sztuki w Rymanowie Zdroju serdecznie zaprasza w czwartek 5 listopada 2015 r. o godz. 19 na prelekcję Szymona Modrzejewskiego pt. Działalność Grupy Kamieniarzy „Magurycz” na cmentarzach greckokatolickich, katolickich, prawosławnych, ewangelickich i żydowskich w Polsce, na Ukrainie, w Bośni i Hercegowinie oraz w Gruzji, a także na prelekcję Olgi Solorz pt. „Czytanie” cmentarzy – konteksty.
Wstęp wolny.

Ks. Władysław Pilarczyk nie żyje

pilarczyk01a26 października 2015 r. zmarł nagle ksiądz Władysław Pilarczyk,
mój Przyjaciel i współpracownik od 27 lat, prezes Towarzystwa Przyjaciół Orawy  w latach 1992-2002 i potem jego prezes honorowy, redaktor „Orawy”. Regionalista, społecznik, wydawca. Wszystkie siły ofiarował swej ziemi rodzinnej – Orawie i Polsce na Orawie. Dobry człowiek, godny wiecznej i wdzięcznej pamięci.
Żałobna msza święta odprawiona zostanie w kościele św. Łukasza Ewangelisty w Lipnicy Wielkiej na Orawie 29 października 2015 r. o godz. 12, a pogrzeb ks. Władysława Pilarczyka odbędzie się  na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Tadeusz Mikołaj Trajdos

SOS Karpaty

Wiosną 1997 r. Rada Towarzystwa Karpackiego skierowała list do ówczesnego ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Stanisława Żelichowskiego w sprawie powołania do życie Turnickiego Parku Narodowego i konieczności natychmiastowego wstrzymania na jego terenie intensywnego wyrębu. Pisaliśmy w nim m.in.:
Wyrąb przez Lasy Państwowe wiekowych drzewostanów na terenie planowanego parku to klasyczny przykład gospodarki rabunkowej, gdzie dla doraźnych korzyści niszczy się bezcenne walory, będące dobrem ogólnonarodowym. (…) Uważamy, że skoro obszar ten przewidziany jest do objęcia ochroną, to do momentu podjęcia ostatecznej decyzji w tej sprawie wyręby powinny zostać wstrzymane lub co najmniej poważnie ograniczone.turnicki_01x Czytaj dalej

Karpacki świat Bojków i Łemków

karpacki-swiat-bojkow-i-lemkowNakładem wydawnictwa BOSZ ukazał się album pt. „Karpacki świat Bojków i Łemków. Roman Reinfuss. Fotografie” z tekstem Zbigniewa Libery i Huberta Ossadnika.  Zawiera zbiór ponad dwustu unikatowych zdjęć ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku wykonanych przez znakomitego etnografa Romana Reinfussa, który zafascynowany kulturą Bojkowszczyzny i Łemkowszczyzny przez wiele lat dokumentował tradycje kulturowe tych terenów. Podróżując z aparatem fotograficznym po Karpatach, badał życie codzienne, obyczaje i kulturę ich mieszkańców. Jego zdjęcia odznaczają się szczególną wartością dokumentacyjną. Reinfuss dokumentował nie tylko obyczaje ludności, ale także i budownictwo ludowe – chaty, kościoły, kapliczki, cmentarze, młyny itp. Oprócz zdjęć album zawiera także bogaty zbiór archiwalnych dokumentów.

Zmarł nasz kolega Zbyszek Tomaszewski

zbyszek_05W dniu dzisiejszym po długiej i ciężkiej chorobie zmarł Zbigniew Tomaszewski, niestrudzony turysta górski, wytrawny kajakarz, podróżnik, członek Towarzystwa Karpackiego.
Żegnaj Zbyszku, Twoja dobroć, spokój i ogromna fascynacja górami pozostaną w naszej pamięci na zawsze.
Niech wiatr szumi Ci w trawach błękitnych połonin.
Msza św. i pogrzeb odbędą się 26 października 2015 r. o godz. 13 w Poznaniu na cmentarzu parafii św. Stanisława Kostki przy ul. Łowmiańskiego na Piątkowie

Dwa bardzo karpackie jubileusze

zaproszenie3

Spotkanie jubileuszowe z okazji XXV-lecia Towarzystwa Karpackiego i wydania 50. tomu Almanachu Karpackiego „Płaj” odbyło się 17 października 2015 r. w siedzibie Instytutu Historii PAN w Warszawie w Kamienicy pod św. Anną przy Rynku Starego Miasta 31 w Sali  im. Joachima Lelewela. Wzięli w nim udział członkowie TK, autorzy tekstów zamieszczanych w Płaju oraz zaproszeni goście. Uczestnicy spotkania wysłuchali prelekcji multimedialnej Andrzeja Wielochy o dziejach Towarzystwa Karpackiego i Almanachu Karpackiego „Płaj” oraz laudacji prof. Tadeusza Trajdosa o zasięgu terytorialnym i tematyce artykułów historycznych zamieszczanych na łamach „Płaju”. Czytaj dalej

Jubileuszowy 50 tom Płaju

P50_okl_dI tak,  nie wiedzieć kiedy, „Płaj” dobrnął do pół setki tomów.  50. tom jest podwójny, datowany na wiosnę i jesień 2015. Wiodącym artykułem jest bardzo obszerna monografia pasma Bukowicy w Beskidzie Niskim, oparta w znacznej mierze na wywiadach z ostatnimi żyjącymi mieszkańcami przedwojennych wsi łemkowskich. Autorem jest oczywiście niezmordowany w badaniach tego regionu Wojciech Krukar. Cechą szczególną pięćdziesiątego „Płaju” jest obfitość materiałów biograficznych. I tak Leszek Rymarowicz kreśli sylwetkę ukraińskiego polityka z początków XX wieku, który zwykł był spędzać wakacje w samotni nad Czarnym Czeremoszem. Tadeusz Trajdos prezentuje piękną postać księdza Czekaja, którego zasług dla ratowania zabytków sztuki cerkiewnej na Łemkowszczyźnie nie sposób przecenić. Wiesław Wójcik przywołuje góralskie wątki w życiorysie wybitnego polskiego geologa, a  Andrzej Kaczorowski opisuje na podstawie archiwaliów IPN wschodniokarpackie przejścia Kazimierza Doskoczyńskiego, postaci, która źle zapisała się w pamięci mieszkańców Bieszczadów. Czytaj dalej

Harasymowicz u Nikifora

harasym_nikiforMuzeum Nikifora w Krynicy zaprasza do zwiedzania właśnie otwartej wystawy pt. Harasymowicz u Nikifora. Harasymowicz i Nikifor to artyści, dla których fascynacja Łemkowszczyzną stała się źródłem twórczego natchnienia. Jerzy Harasymowicz znał osobiście Nikifora i ogromnie cenił jego twórczość, poświęcił malarzowi kilka pięknych wierszy. Krytycy literaccy niejednokrotnie wskazywali na analogie w sposobie artystycznego postrzegania świata przez obydwóch twórców, np. Ludwik Flaszen pisał „Jerzy Harasymowicz buduje własny świat – nieco naiwny, widziany oczami dziecka, w przymierzu z malarstwem (…)”. Wystawa w Muzeum Nikifora to pierwsze tak bliskie, artystyczne spotkanie Mistrza z Krynicy, jak nazywano Nikifora, z Wieszczem Muszyny jak Jerzego Harasymowicza nazwał prof. Kazimierz Wyka. Wystawa czynna od 17 października 2015 do 15 lutego 2016.

Zapomniani obrońcy karpackich granic

zapomniani_obroncyNakładem Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu ukazała się książka Piotra Kozłowskiego pod tytułem Zapomniani obrońcy granic południowo-wschodnich II Rzeczypospolitej 1922-1939.  Słownik biograficzny oficerów, strażników oraz pracowników kontraktowych Straży Celnej i Straży Granicznej, str. 432, format A4. Do kupienia u wydawcy
23 października 2015 r. o godz. 17.30 w Czytelni Głównej Przemyskiej Biblioteki Publicznej przy ul. Grodzkiej 8 odbędzie się prezentacja książki z udziałem autora.