Wszystko na temat: Beskid Niski

Unikalny zespół pomników nagrobnych przy ruinach prezbiterium cerkwi w Mszanie został ostatnio odnowiony i zakonserwowany przez Szymona Modrzejewskiego z Magurycza dzięki staraniom mszańskiej pani sołtys. Warto tu przypomnieć, że Szymon zajmował się tymi nagrobkami po raz pierwszy już w 2004 r. Cerkwisko ma być jeszcze uporządkowane i zaopatrzone w tablicę informacyjną. A ponieważ jeden ze znajdujących się tam nagrobków upamiętnia parocha Mszany Grzegorza Ławrowskiego, korzystając z okazji chcemy przypomnieć jego postać, a także rodzinę Ławrowskich ogromnie zasłużoną dla tych terenów.

Probostwo w Mszanie w dawnej Polsce było dziedziczne i przynajmniej od roku 1521 przynależało do rodu Stebnickich herbu Przestrzał, a od 1772 r. do Ławrowskich herbu Sas – przez wiele pokoleń „gente Rutheni natione Poloni”.
Pierwszym historycznie znanym Ławrowskim będącym proboszczem w Mszanie był ks. Jan (Iwan) Ławrowski, który parafię objął w roku 1772, po śmierci swojego teścia Bazylego Stebnickiego. Ksiądz Jan był na owe czasy jednym z najbardziej wykształconych księży obrządku greckokatolickiego. W Mszanie osiadł już w późnym wieku, a wcześniej przez wiele lat był dziekanem teologii Kolegium Teatyńskiego we Lwowie, powstałym z fundacji Jakuba Sobieskiego dla kształcenia księży obrządków katolickich: ormiańskiego i greckiego. W Mszanie też prawdopodobnie zmarł. Czytaj dalej →

Uprzejmie informujemy, że wystawa fotografii Alicji Przybyszowskiej pt. „Prześwietlenia”, o której już wcześniej pisaliśmy będzie miała swoja kolejną odsłonę. Tym razem można ją będzie oglądać od 6 listopada do 6 grudnia 2021 r. w Galerii Fotografii „Interferencje” w Miejskim Ośrodku Kultury „Podziemny Olkusz”, ul. Rynek 4, oczywiście w Olkuszu.

…wśród gór Beskidu Niskiego … dziś na pozór puste doliny gościły kiedyś tętniące życiem wsie. Świadkami tych wydarzeń są dziś tylko puste sady, samotne krzyże…

Wernisaż wystawy odbędzie się 6 listopada 2021 r. o godzinie 17.
Serdecznie zapraszamy.

Dzięki staraniom pani sołtys i z pomocą finansową jednego z mieszkańców beskidzkoniskiej Mszany udało się wyremontować przydrożny krzyż, którego odłamane elementy leżały w trawie. Patrząc na załączone zdjęcia aż trudno uwierzyć, że to ten sam krzyż przed i po renowacji. Podjęto także prace renowacyjne przy nagrobkach znajdujących na cerkwisku, a jego teren uporządkowano. Środki na ten cel udało się pozyskać z zewnątrz. Napiszemy o tym więcej wkrótce, teraz zamieszczamy poniższy apel pani sołtys Ewy Kaczmarskiej-Więckowskiej:

Na cmentarzu w Mszanie (gmina Dukla) jest 17 nagrobków z XIX w. Wykonane są z piaskowca czasem zdobionego metalowym krzyżem. Czas i warunki atmosferyczne nie są ich sprzymierzeńcem: rdza niszczy części metalowe, mchy wgryzają się w kamień, woda, słońce i mróz tworzą szpary i pęknięcia, odpadają kawałki. Co prawda w 2004 r. woluntariusze z „Magurycza” (wówczas działającego jeszcze w ramach Towarzystwa Karpackiego) społecznie oczyścili i zaimpregnowali te nagrobki, ale po 14 latach przyszedł czas na ich gruntowną konserwację. Nagrobki z cmentarza mogłyby wyglądać tak jak ten odrestaurowany, tyle że renowacja jednego to 6 do 8 tysięcy złotych wg cen dzisiejszych. Zatem skromnie licząc na wszystkie 17 nagrobków z cmentarza potrzebujemy minimum 100 tysięcy złotych. Bez pomocy ludzi dobrej woli nie damy rady i nasze dziedzictwo kulturowe ulegnie zniszczeniu. Czytelniku tego apelu proszę pochyl się nad tą prośbą i wesprzyj finansowo naszą inicjatywę wpłacając darowiznę na konto Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Wsi Karpackiej „Karpatka” (NIP 684 25 28 213) z siedzibą w Mszanie, BNP PARIBAS nr 72 1600 1462 1893 6636 2000 0004.

Ewa Kaczmarska-Więckowska, sołtys Mszany

Z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować o tym, że Towarzystwo Karpackie objęło swoim patronatem wystawę fotografii Alicji Przybyszowskiej pt. „Prześwietlenia”, której kolejna już prezentacja będzie miała miejsce w Galerii „na6” przy ul. Matejki 6 w Gliwicach, a która jest bardzo osobistą wizją Łemkowszczyzny. Wernisaż wystawy czynnej od 27 września do 23 października 2021 r. odbędzie się 2 października 2021 o godzinie 17. Tworzone przez autorkę fotogramy to złożone kompozycje będące swoistymi opowieściami o wielowątkowej narracji. Alicja Przybyszowska tak pisze o swojej twórczości:
Fotografowanie dla mnie to nie zadanie matematyczne, które można rozwiązać według wzoru. To doświadczenie, które się czuje. To proces trwający latami, kolejne doświadczenia, rozwój, spotkania i rozmowy z ludźmi. To wszystko próbuję przedstawić w cyklu fotografii „Prześwietlenia”.
Tak czuję Beskid Niski. Chciałam przekazać energię tego miejsca, ludzi, tradycji, symboli. W fotografii wszystko ma jakieś znaczenie, tak jak każde słowo w książce. Nie ma powinności – są tylko możliwości.

Czytaj dalej →

W imieniu Nowohuckiego Centrum Kultury serdecznie zapraszamy w czwartek 2 września 2021 o godz. 18 do Foto-Galerii NHC przy al. Jan Pawła II 232 na wernisaż wystawy fotografii Zbigniewa Podsiadło pt. „ŁEMKOWYNA” oraz na spotkanie z jej autorem.
Autor – jak sam pisze – chciałby aby wystawa stała się przyczynkiem do zrozumienia historii Łemków.  Jego zamiarem był zawarcie w wystawie niepowtarzalnego klimatu Łemkowszczyzny z jej wielokulturową tradycją , a jednocześnie zwrócenie uwagi widza na ciężką dolę mieszkańców Beskidu Niskiego i tak już bardzo doświadczonych przez historię.
Wystawa będzie prezentowana do 31 października 2021.