Wszystko na temat: Bieszczady

Święto w Łopience. Reportaż z Łemkowszczyzny (Płaj 50)

lopienka_katasterJuż z tydzień wcześniej słyszę jak we wsi opowiadają:
– Święto będzie w Łopience, wielkie święto!
Myślę sobie: trzeba będzie pójść, popatrzyć, może akurat zobaczę tam coś ciekawego… Zresztą tutaj, na Łemkowszczyźnie, wszystko, co się akurat dzieje, jest ciekawe, ale mało znane szerszemu ogółowi. Te wszystkie nasze narodowe, religijne, socjalne i szkolne stosunki… Tak by się chciało o tym wszystkim opowiedzieć szerzej, dokładniej, zaspokoić ciekawość wszystkich Ukraińców, opowiedzieć, że Łemkowszczyzna żyje i żyć będzie, bo tu na straży naszego Narodu stoją Łemkowie – twardzi jak te głazy na ich górzystej i kamienistej ziemi. Czytaj dalej

Kresowa Atlantyda po raz siódmy

atlantyda_07Jeszcze nie wszyscy przeczytali o Stryju i Kutach w tomie 6, a tu niezmordowany prof. Stanisław Nicieja nie zwalnia tempa i obdarza nas już 7 tomem swojej Kresowej Atlantydy. I tym razem – jak zwykle – wiele w nim tematów karpackich. Najwięcej kart poświęcił autor miastu o fascynującej historii – podkarpackiemu Drohobyczowi, a przede wszystkim jego mieszkańcom – nafciarzom, biznesmenom i artystom. Przy okazji wspomina także sąsiednią Schodnicę i Majdan. Miłośników Bieszczadów (nie Bieszczad!) zainteresują najbardziej dwa kolejne rozdziały poświęcone – jeden położonej w dolinie Stryja – Turce, drugi leżącemu w dolinie Oporu – Sławsku. Obie te bieszczadzkie miejscowości poznajemy także przede wszystkim po przez ciekawe, a niekiedy również bardzo dramatyczne historie ich mieszkańców. Tom wyposażono jak zwykle w indeks nazwisk, bibliografię i mnóstwo ilustracji.

Stanisław Nicieja, Kresowa Atlantyda. Tom 7. Historia i mitologia miast kresowych, Wyd. MS, str. 288

Karpacki świat Bojków i Łemków

karpacki-swiat-bojkow-i-lemkowNakładem wydawnictwa BOSZ ukazał się album pt. „Karpacki świat Bojków i Łemków. Roman Reinfuss. Fotografie” z tekstem Zbigniewa Libery i Huberta Ossadnika.  Zawiera zbiór ponad dwustu unikatowych zdjęć ze zbiorów Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku wykonanych przez znakomitego etnografa Romana Reinfussa, który zafascynowany kulturą Bojkowszczyzny i Łemkowszczyzny przez wiele lat dokumentował tradycje kulturowe tych terenów. Podróżując z aparatem fotograficznym po Karpatach, badał życie codzienne, obyczaje i kulturę ich mieszkańców. Jego zdjęcia odznaczają się szczególną wartością dokumentacyjną. Reinfuss dokumentował nie tylko obyczaje ludności, ale także i budownictwo ludowe – chaty, kościoły, kapliczki, cmentarze, młyny itp. Oprócz zdjęć album zawiera także bogaty zbiór archiwalnych dokumentów.

Jubileuszowy 50 tom Płaju

P50_okl_dI tak,  nie wiedzieć kiedy, „Płaj” dobrnął do pół setki tomów.  50. tom jest podwójny, datowany na wiosnę i jesień 2015. Wiodącym artykułem jest bardzo obszerna monografia pasma Bukowicy w Beskidzie Niskim, oparta w znacznej mierze na wywiadach z ostatnimi żyjącymi mieszkańcami przedwojennych wsi łemkowskich. Autorem jest oczywiście niezmordowany w badaniach tego regionu Wojciech Krukar. Cechą szczególną pięćdziesiątego „Płaju” jest obfitość materiałów biograficznych. I tak Leszek Rymarowicz kreśli sylwetkę ukraińskiego polityka z początków XX wieku, który zwykł był spędzać wakacje w samotni nad Czarnym Czeremoszem. Tadeusz Trajdos prezentuje piękną postać księdza Czekaja, którego zasług dla ratowania zabytków sztuki cerkiewnej na Łemkowszczyźnie nie sposób przecenić. Wiesław Wójcik przywołuje góralskie wątki w życiorysie wybitnego polskiego geologa, a  Andrzej Kaczorowski opisuje na podstawie archiwaliów IPN wschodniokarpackie przejścia Kazimierza Doskoczyńskiego, postaci, która źle zapisała się w pamięci mieszkańców Bieszczadów. Czytaj dalej

XVI msza odpustowa w sanktuarium łopieńskim

sankturaiumTowarzystwo Karpackie zaprasza serdecznie do Łopienki w niedzielę 4 października 2015 r.  na tradycyjną już, szesnastą z kolei mszę odpustową. Odpustowa msza święta w Łopience poprzedzona zostanie nabożeństwem różańcowym i rozpocznie się ok. godz. 10.30. Bogatą oprawę muzyczną mszy zapewni zespół wokalny SOUL z Sanoka. Zapraszamy także na szesnastą pielgrzymkę z Górzanki do Łopienki prowadzona od lat przez księdza Piotra Bartnika. Pielgrzymi wyruszą ok godz. 8 sprzed kościoła w Górzance i powędrują przez przełęcz Hyrcza do sanktuarium łopieńskiego. Więcej o odpuście w Łopience czytaj tu.

W Łopience zostało ubite prawdziwe masło

warsztaty_01Już po raz trzeci Towarzystwo Karpackie wraz z nauczycielami Zespołu Szkół w Cisnej, Komitetem Rodzicielskim i Kołem Gospodyń Wiejskich, zorganizowało warsztaty sztuki ludowej i rzemiosła w Łopience, które odbyły się w sobotę 12 września. W tym roku oprócz warsztatów garncarskich prowadzonych przez pana Zbigniewa Przytulskiego, kulinarnych prowadzonych przez panie z Koła Gospodyń Wiejskich w Cisnej, muzycznych prowadzonych przez Bogdana Brachę lidera zespołu „Orkiestra św. Mikołaja” i tańca pod kierunkiem pani Agnieszki Bernadzkiej, dzieci mogły spróbować swoich sił w warsztacie kowalskim prowadzonym przez państwa Agnieszkę i Filipa Pasek, a także przy młoceniu zboża i wiązaniu powrozów pod nadzorem pana Zbigniewa Zajdela z sanockiego MBL. Nowością była zabytkowa maselnica (bodenka) wypożyczona ze zbiorów pana Stanisława Drozda, na której po raz pierwszy w historii powojennej zostało ubite w Łopience prawdziwe masło, a proziaki ze świeżym masłem okazały się znakomite. Dla chętnych dzieci pan Jacek Krawiec instruktor jeździecki zorganizował przejażdżki konne. Były także ciastka, herbata, napoje i kiełbaski do pieczenia na ognisku, ale warsztaty były tak zajmujące, że dzieci trudno było skusić nawet takimi atrakcjami. Na zakończenie odbył się konkurs z wiedzy nabytej podczas warsztatów i żadne dziecko nie wyjechało bez nagrody. Czytaj dalej

Wołanie porzuconych roślin

z_chwastyNa wystawie „Chwasty” w Miejscu Projektów Zachęty w Warszawie przy ul. Gałczyńskiego 3, Karolina Grzywnowicz prezentuje instalację z roślin – łąkę przeniesioną z dwóch wysiedlonych miejscowości z Beskidu Niskiego i Bieszczadów. Towarzyszy jej mapa terenów objętych wysiedleniami z lat 1945-47.  Tereny po wysiedlonych wsiach podlegają procesowi naturalnej sukcesji przyrodniczej. Kwitnące wiosną w środku lasu jabłonie, śliwy czy grusze są charakterystycznym znakiem wysiedlonych miejscowości. Jednak roślin, które świadczą o obecności ludzi w tych miejscach jest dużo więcej. Przejmują one przestrzeń, a pozostałości gospodarstw znikają pod warstwą pokrywającej je bujnej roślinności. Równocześnie rośliny są ciągle odradzającym się i trwałym świadectwem obecności człowieka, mogą przetrwać nawet przez następne 600 lat. Znajomość roślin pomaga odnaleźć wysiedlone wsie, może posłużyć do odtworzenia ich topografii, a także stanowi klucz do zrozumienia tej przestrzeni. Wystawa czynna od 05.09 do 31.10. 2015, wstęp wolny.

Nocne modlitwy w Łopience

lopienka_czuwanie_2015Kustosz Łopieńskiego Sanktuarium Zbyszek Kaszuba w imieniu swoim i Towarzystwa Karpackiego serdecznie zaprasza w piątek 14 sierpnia 2015 r. na  godzinę 19 do cerkwi w Łopience na stające się już powoli tradycją „Nocne czuwanie” w wigilię święta Wniebowzięcia NMP. W trakcie modlitewnego czuwania, które przewidywane jest do północy, odbędzie się m. in. wspólna modlitwa chrześcijan przed obrazem Matki Bożej Łopieńskiej, a także odśpiewane zostaną akatyst i nieszpory, odmówiony różaniec i Apel Jasnogórski.  Przewidziany jest udział zaproszonych kapłanów różnych religii i obrządków.

„Bieszczady Odnalezione” po raz trzeci

bieszczady_odnalezione3Nowy numer czasopisma „Bieszczady Odnalezione” liczy 120 stron formatu B5 i zawiera m. in. trzy artykuły o tematyce archeologicznej, w których przedstawiono wyniki najnowszych badań prowadzonych na terenie Bieszczadów Wysokich, a także artykuły będące efektem badań nad historią regionu.
A oto zawartość numeru:
Z. Maj, Monografia Wetliny cz. III;
A. Pelisiak, Z. Maj, M.Pelisiak, T. Maj, Nad Solinką i Beskidnikiem. Nowe odkrycia materiałów z końca młodszej epoki kamienia o początków epoki brązu w rejonie Moczarnego;
Ł. Bajda, Krwawe zajścia w powiecie leskim z 1932 r.;
Z. Maj, A. Pelisiak, Północ-południe, południe-północ. O bieszczadzkich transkarpackich szlakach komunikacyjnych raz jeszcze; Czytaj dalej

Dawne Bieszczady i Beskid Niski

krukar_prelekcjaGaleria Sztuki w Rymanowie Zdroju serdecznie zaprasza w środę 20 maja 2015 r. o godz. 19 na spotkanie z dr Wojciechem Krukarem, geografem, przewodnikiem turystycznym, autorem map i przewodników, członkiem Towarzystwa Karpackiego, a przede wszystkim strażnikiem pamięci karpackich toponimów, który opowiadał będzie o „Dawnych Bieszczadach i Beskidzie Niskim”. Serdecznie zapraszamy.