Wszystko na temat: Bieszczady

Bieszczadzki pięcioksiąg Stanisława Krycińskiego

Zapraszamy na pierwsze w nowym, 2024 roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 25 stycznia 2024 r. jak zwykle o godz. 19. Tym razem o swojej bieszczadzkiej pentalogii opowie Stanisław Kryciński. Jego książki o Bieszczadach, Pogórzu Przemyskim czy Łemkowszczyźnie wrosły w karpacki krajobraz prawie tak jak odbudowana z ruin cerkiew w Łopience, czy stare krzyże na łemkowskich i bojkowskich cmentarzach, do których ratowania nasz gość walnie się przyczynił. Okazja do spotkania i swoistego podsumowania jest naprawdę niezwykła. Kilka tygodni temu ukazała się bowiem piąta, jubileuszowa bieszczadzka książka Staszka. Jak doszło do tego jubileuszu opowiada sam autor:
Wiosną 2013 r. zwróciło się do mnie wydawnictwo Libra.pl z propozycją napisania wstępu do albumu o Bieszczadach. Zaznaczono, że wstęp nie może być „naukowy” lecz ma być „osobisty”. Napisałem, bardzo się spodobał, a moje stwierdzenie, że w studenckich czasach wędrowałem z plecakiem po Bieszczadach „tam gdzie oczy poniosą” stało się tytułem albumu. Latem tego roku wydawnictwo zamówiło u mnie książkę o Bieszczadach, która nie miała być przewodnikiem a opowieścią krajoznawczą o górach przetykaną moimi turystycznymi wspomnieniami. Dostałem na jej napisanie trzy miesiące, więc mogłem spisać tylko to co mi się na bieżąco przyszło do głowy. Nie było czasu na żadne poszukiwania archiwalne. Opisałem w niej trzy fragmenty Bieszczadów, takie które najbardziej zapadły mi w pamięć i kawałeczek Pogórza Przemyskiego, bo chciałem czytelnikom zasygnalizować jak ciekawa jest to kraina. Tak powstały „Bieszczady. Tam gdzie diabły, hucuły, ukraińce”. Książka, o dziwo, spodobała się czytelnikom i w 2023 r. została wydana już po raz czwarty. W tej sytuacji Wydawnictwo zaproponowało mi napisanie drugiej książki o Bieszczadach. Przyjąłem te samą metodę jak przy pierwszej. Wybrałem kilka rejonów i opisałem je – były to doliny Osławy i Wołosatego, pasmo Otrytu i okolice Lutowisk. Tym razem miałem na napisanie trzy razy więcej czasu. „Bieszczady. Od Komańczy do Wołosatego” ukazały się pod koniec 2014 r. i też zostały dobrze przyjęta przez czytelników. Przez kolejne cztery lata biedziłem się nad pisaniem „trylogii łemkowskiej” ponieważ Wydawnictwo zażyczyło sobie opracowania o takiej tematyce. Wyjściowo miała być jedna książka, ale finalnie skończyło się na trzech. Lata 2019-2020 to czas pisania i wydawania dwóch książek o Pogórzu Przemyskim. W roku 2021 powróciłem do pisania książek o Bieszczadach bowiem czytelnicy domagali się dalszych części. Dwie pierwsze przypominały ser szwajcarski – teren był tylko częściowo opisany, a pomiędzy świeciły dziury. W książce „Bieszczady. Gdzie dzwonnica głucha otulona w chmury” opisałem środkową część gór, z połoninami, Berehami Górnymi, Smerekiem, Wetliną i wsiami nad Sanem pod Otrytem. W kolejnym roku powstały „Bieszczady. Cierń w wilczej łapie” dotyczące terenu między Otrytem a Żukowem oraz doliny Solinki z Łopienką, Terką i Wołkowyją. Tragiczny konflikt między tymi dwoma ostatnimi wsiami natchnął mnie do takiego tytułu. Wreszcie zdecydowałem się na opisanie wsi wokół obu zalewów – Myczkowskiego i Solińskiego, a także wsi zalanych, co wypełniło „Bieszczady. Morze niepamięci” wydane pod koniec 2023 r. W ten sposób udało mi się prawie całkowicie wypełnić Bieszczady swoimi krajoznawczymi opowieściami. Czytaj dalej

Noworoczna Msza w Łopience

W Łopience wprawdzie chwilowo śniegu nie ma, ale kustosz łopieńskiego sanktuarium Zbyszek Kaszuba serdecznie zaprasza na pierwsze w Nowym Roku nabożeństwo – Mszę Noworoczną 1 stycznia 2024 roku o godzinie 15.
Chyba można też mieć nadzieję, że śnieg to zaproszenie przyjmie i jutro zrobi się wokół cerkwi biało.

Spotkanie autorskie ze Stanisławem Krycińskim

W imieniu organizatorów Wydawnictwa Libra.pl, Muzeum Historycznego w Sanoku oraz Koła Przewodników PTTK w Sanoku serdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie ze Stanisławem Krycińskim z okazji wydania jego najnowszej książki zatytułowanej „Bieszczady. Morze niepamięci”. Spotkanie odbędzie się w niedzielę 19 listopada 2023 roku o godz. 16 w Sali Gobelinowej Sanockiego Zamku i oczywiście będzie można w jego trakcie nabyć po przystępnej cenie promowane dzieło.

„Bieszczady. Morze niepamięci”

Miło nam poinformować, że nakładem wydawnictwa „Libra PL” ukazała się właśnie nowa książka członka naszego Towarzystwa, Stanisława Krycińskiego zatytułowana „Bieszczady. Morze niepamięci”. Ten piąty już tom, ukazującej się od dziesięciu lat bieszczadzkiej serii tego autora został poświęcony wsiom, które znalazły się w głębi wód Jeziora Solińskiego, a także tym położonym wokół niego. Są to m.in. Solina, Zabrodzie, Polańczyk, Myczków, Myczkowce, Berezka, Bereźnica Niżna i Wyżna, Teleśnica Sanna i Oszwarowa, Daszówka, Zwierzyń i Łobozew. Dziś już mało kto pamięta, że wody zalewu pochłonęły teren, na którym do 1939 r. stało prawie sześćset domów, trzy cerkwie, kościół i klasztor, oraz cztery cmentarze. O tym wszystkim w nowej książce Staszka. Zapraszamy do lektury.

Zapis ze spotkań z florą BPN

Jak zwykle, tak i tym razem udostępniamy pod tym linkiem nagranie z ostatnich Spotkań Karpackich onlin, na których prof. dr hab. Bogdan Zemanek opowiadał o zmianach we florze obchodzącego jubileusz pięćdziesięciolecia swojego istnienia Bieszczadzkiego Parku Narodowego. Także o tym jak ocenić, czy zachodzące zmiany z punktu widzenia ochrony są korzystne, czy nie i jak znaleźć szybko skuteczną metodę zapobiegania tym drugim. Tradycyjnie też zapraszamy na kolejne Spotkania Karpackie online w czwartek 30 listopada o godz. 19, na których dr Aleksander Stepanenko i dr Leszek Rymarowicz przedstawią prelekcje pt. Karpaty w życiu i twórczości Bogdana Lepkiego.

Flora Bieszczadzkiego Parku Narodowego

Zapraszamy na dziesiąte w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się w czwartek 26 października 2023 r., tradycyjnie o godzinie 19. Ich gościem będzie prof. dr hab. Bogdan Zemanek, który opowie o zmianach we florze Bieszczadzkiego Parku Narodowego, który w tym roku obchodzi jubileusz pięćdziesięciolecia swojego istnienia.
Zmiany we florze występują wszędzie, nawet na terenach chronionych. Jedne rośliny zanikają, a na ich miejsce pojawiają się nowe. W parkach narodowych ważne jest aby ocenić, czy zachodzące zmiany są z punktu widzenia ochrony korzystne, czy nie i znaleźć możliwie szybko przyczyny tych zmian. Szczególnie ważna jest identyfikacja niebezpieczeństw mogących dotknąć najcenniejsze obiekty ochrony. Wszak dopiero po zidentyfikowaniu zagrożeń można szukać skutecznych sposobów przeciwdziałania. Czytaj dalej

Jak na łopieńskim odpuście było?

Nie ma co ukrywać, dwudziesty czwarty łopieński odpust jest już niestety za nami. Tym razem pogoda dopisała i chociaż w nocy padało, i pielgrzymi z Górzanki mieli sporo błota na drodze, to w ciągu dnia się wypogodziło i zza chmur wychyliło się słońce. Nic dziwnego więc, że do Łopienki ściągnęło mnóstwo ludzi. Sama pielgrzymka z Górzanki przyprowadziła ponad 300 osób, co stanowi rekordową jak dotąd liczbę. Po raz pierwszy przybyła pielgrzymka z Rajskiego prowadzona przez księdza Sławomira, tradycyjnie przybyli przewodnicy bieszczadzcy, ratownicy GOPR, turyści i pielgrzymi z całej prawie Polski. Po raz piętnasty przycwałowała konna pielgrzymka prowadzona przez pana Ryśka. Szczególnymi gośćmi byli potomkowie mieszkańców Łopienki i Tyskowej – rodzina państwa Sołtysów.
Tradycyjnie odpust rozpoczął się od modlitwy różańcowej. Odmawiane były tajemnice chwalebne i światła, a jedna dziesiątka nawiązując do przedwojennych odpustów została odmówiona po ukraińsku. Różaniec poprowadziła druhna Agnieszka Bernadzka, która od lat dba o kontynuację tradycyjnego śpiewu i tradycyjnych pieśni liturgicznych w Łopience. Czytaj dalej

Nagranie z Bojkowszczyzny z za Sanu

Zgodnie z rytuałem Spotkań Karpackich online pod tym linkiem udostępniamy nagranie z ich ostatniej odsłony, w trakcie której doktorzy Tadeusz Baraniuk i Bartłomiej Chromik przedstawili opowieść pt. „Bojkowszczyzna zza Sanu – kraina epickich narracji”. Złożyły się na nią wyniki badań prowadzonych na Bojkowszczyźnie w ramach laboratoriów etnograficznych Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego w latach 2005-2008.
I jak zwykle zapraszamy jednocześnie na kolejną, październikową edycję Spotkań Karpackich online, na której prof. dr hab. Bogdan Zemanek opowie o zmianach we florze Bieszczadzkiego Parku Narodowego.

Dwudziesty czwarty odpust w Łopience

Liście powoli zaczynają żółknąć, połoniny czerwienieją, zatem czas na serdeczne zaproszenie na dwudziesty czwarty powojenny odpust w cerkwi w Łopience, oczywiście w niedzielę  1 października, a także na tradycyjną pielgrzymkę do Łopienki, która wyruszy tego samego dnia o godz. 7 spod kościoła w Górzance. Uroczystości odpustowe w Łopience rozpocznie modlitwa różańcowa przed ikoną Matki Bożej Łopieńskiej o godz. 10.30, natomiast bezpośrednio po niej, o godz. 11 odprawiona zostanie uroczysta msza święta celebrowana na ołtarzu polowym przed cerkwią, zakończona procesją wokół świątyni. W trakcie odpustu  będzie możliwość przystąpienia do sakramentu pojednania.
Po odpuście wszystkich przybyłych na łopieńską uroczystość zapraszamy gorąco na występy zespołów „Łopienka” i „Hyżniacy”.

Spotkanie z Bojkowszczyzną zza Sanu

Zapraszamy na dziewiąte w tym roku Spotkania Karpackie online, które odbędą się 28 września 2023 r., tradycyjnie w czwartek o godz. 19. Jego gośćmi będą dr Tadeusz Baraniuk i dr Bartłomiej Chromik, którzy przedstawią opowieść pt. „Bojkowszczyzna zza Sanu – kraina epickich narracji”. Złożą się na nią wyniki badań prowadzonych na Bojkowszczyźnie w ramach laboratoriów etnograficznych Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego w latach 2005-2008. Obszarem badań były tereny Bojkowszczyzny położone pomiędzy granicą ukraińsko-polską, a linią Przełęcz Beskid – Skole – Stryj. Autorzy przedstawią ogólną charakterystykę tego terenu, a także jego specyfikę, szczególnie w odniesieniu do sytuacji społecznej i ekonomicznej. Omówiona zostanie metodologia badań i relacje z mieszkańcami. Informacje te stanowić będą podstawę do rozważań o opowieściach, które na Bojkowszczyźnie odgrywają ważną kulturowo rolę i zdumiewają bogactwem rozwiązań fabularnych. Autorzy odniosą się do różnych aspektów i gatunków bojkowskich opowieści. Poruszą temat odzwierciedlania w narracjach przeżytego czasu obejmującego „wielką” i „małe” historie – doświadczenia wojny, powojnia, bytowania w kołchozie. Wspominając postać wybitnego twórcy Mychajła Małetycza pokażą społeczne konteksty opowiadania bajek, poruszą również temat opowieści autobiograficznych. Wreszcie, pokażą w jaki sposób wspólnotowo konstruowane narracje pomagały w przezwyciężaniu kryzysów, które zagrażały podstawom funkcjonowania lokalnej społeczności. Będzie to więc jedna z niewielu okazji do zapoznania się z Bojkowszczyzną nie tą zamkniętą w gablotach muzeów, lecz ciągle żywą i zmieniającą się wraz z otaczającym nas światem. Czytaj dalej