Wszystko na temat: Karpaty Wschodnie

Archeolog o Węgrach nad Sanem i Dniestrem

Ośrodek Historii Kultury Materialnej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie przy Alei Solidarności 105 (sala 202) zaprasza serdecznie we wtorek 4 czerwca 2019 r. o godz. 11 na prezentację referatu profesora dr. hab. Michała Parczewskiego z Uniwersytetu Rzeszowskiego zatytułowanego Pochówki koczowników z IX (?) – X wieku w Przemyślu i Haliczu-Kryłosie. Nowy rzut światła na stare odkrycia. Profesor zapewnił nas osobiście, że będzie ciekawie, i że dołoży starań żeby jego wystąpienie o Węgrach nad Sanem i Dniestrem nikogo nie znudziło.

Huculszczyzna 2018 w publikacji

Tak jak w poprzednich latach zwieńczeniem XX Wyprawy Naukowej Studentów Architektury PŁ w Karpaty Wschodnie – Huculszczyzna 2018 jest nie tylko wystawa, o której już pisaliśmy, ale także licząca 222 strony, bogato ilustrowana, dwujęzyczna, polsko-ukraińska książka pt. Huculszczyzna 2018 Гуцульщина. Blisko połowę objętości dzieła zajmują opisy, zdjęcia i rysunki inwentaryzowanych w 2018 roku cerkwi, a także kilku z lat wcześniejszych.  Uzupełnia je obszerna bibliografia przedmiotu. W części drugiej znajdujemy dwujęzyczne relacje, spostrzeżenia i refleksje uczestników wyprawy.
Przy okazji serdecznie zapraszamy na finisaż wystawy, który odbędzie się 20 lutego 2018 r. o godz. 17:30 na parterze Instytutu Architektury i Urbanistyki Politechniki Łódzkiej przy Alei Politechniki 6. Przewodnikiem po wystawie będzie organizator dwudziestu wypraw łódzkich studentów na Huculszczyznę dr Włodzimierz Witkowski, który po zakończeniu zwiedzania wygłosi prelekcję pt. „Cerkiew huculska” – czy tak można powiedzieć?, tę samą, którą prezentował na Spotkaniach Karpackich w grudniu 2018 r. w Warszawie.

Зелені Карпати w nowej odsłonie

Na sam koniec 2018 roku ujrzał światło dzienne najnowszy tom ukazującego się na Zakarpaciu ogólnoukraińskiego, popularnonaukowego, ekologicznego magazynu Zielone Karpaty – Зелені Карпати. Liczy on 176 bogato ilustrowanych stron i zawiera cztery zeszyty za cały 2018 rok. Warto podkreślić, że kolegium redakcyjne tego wydawanego przez Karpacki Rezerwat Biosfery magazynu ma międzynarodowy ukraińsko-polsko-słowacko-niemiecko-szwaicarski skład. Cyfrową jego wersję można pobrać w formacie pdf. Znajdziemy w nim cały szereg ciekawych artykułów, jak na przykład Biały Słoń w Ukraińskich Karpatach, obszerny tekst omawiający dzieje Obserwatorium na Pop Iwanie, ze szczególnym uwzględnieniem historii jego odbudowy (niestety nie wolny od nieścisłości), czy tekst o zagrożeniach, jakie niesie ze sobą projekt budowy kurortu turystyczno-rekreacyjnego na Świdowcu. Oczywiście nie możemy pominąć faktu opublikowania w tym tomie Zielonych Karpat zamieszczonego pierwotnie w 53 Płaju artykułu Andrzeja Ruszczaka pt. Opowieści z dawnego Bystrca pod Czarnohorą w tłumaczeniu Aleksandra Nużnego. Znajdziemy tu także dość kontrowersyjny, żeby nie powiedzieć kuriozalny artykułu, którego autor nawołując – skądinąd słusznie – do przywrócenia starej nazwy Brustury wsi nazywanej dziś urzędowo Łopuchiw, argumentuje to twierdzeniem, że nazwa ta wywodzi się z sanskrytu, i że Karpaty były „centrum formowania się indoaryjskiej cywilizacji”. Tak, czy inaczej – zapraszamy do lektury!

Hierotej Pihulak powrócił nad Czeremosz

Miło nam poinformować, iż postać Hieroteja Pihulaka, do której ponownego odkrycia dla kultury huculskiej znacząco przyczyniło się Towarzystwo Karpackie, została na dobre przywrócona pamięci zbiorowej na Huculszczyźnie. Otóż w tych dniach wydawnictwo „Pysanyj Kamiń” z Kosowa wydało obydwa tomy
Werchowyńskich Zhadok
, czyli autobiograficznej opowieści Hieroteja Pihulaka, zawierającej przepiękne opisy Huculszczyzny z pierwszych lat XX w. Postać tego nieco ekscentrycznego profesora z Czerniowiec, wieloletniego posła do wiedeńskiego parlamentu, wybitnego działacza rusińskiego na Bukowinie, do ostatnich lat była na Huculszczyźnie absolutnie nieznana. Przypomniała ją dopiero obszerna publikacja w jubileuszowym „Płaju” nr 50 autorstwa Leszka Rymarowicza pt. W Jaworniku nad Czeremoszem na przełomie XIX i XX w. Opowieść o Hieroteju i Adolfinie Pihulak, z dołączonym tłumaczeniem jednego z rozdziałów zatytułowanego „Po sezonie”, zawierającego kapitalne opisy Burkutu z czasów jego świetności. Czytaj dalej

O głowacicy – rybie bardzo karpackiej

O rybach jeszcze na naszym portalu nie pisaliśmy, więc najwyższy czas to zaniedbanie nadrobić. A jest ku temu doskonała okazja ukazała się bowiem nakładem Drukarni Akapit z Lublina książka pod redakcją Stanisława Ciosa zatytułowana „Głowacica wędkarza doskonałego”. Zawiera ciekawe informacje o głowacicy (Salmo hucho) rybie występującej naturalnie we wszystkich karpackich dopływach Dunaju, w tym w Czeremoszach, Prucie i Czarnej Orawie, a w wyniku sztucznego zarybienia także karpackich dopływach Wisły od Sanu po Sołę. Interesujące wiadomości o hołowatyci – jak ją nazywali Huculi, szczególnie w rozdziale „Rys historyczny głowacicy w Polsce” znajdą w tej książce także ci, którzy nigdy wędki w ręku nie mieli.

Karpackim szlakiem po niepodległość

Serdecznie zapraszamy do Miejskiego Ośrodka Kultury w Rudniku nad Sanem przy ul. Grunwaldzkiej 17 gdzie w sobotę 29 września 2018 r. o godz. 17 odbędzie się wernisaż wystawy fotograficznej członka Towarzystwa Karpackiego Janusz Byra zatytułowanej „Karpackim szlakiem po niepodległość”.
W programie wernisażu przewidziano między innymi słowo wprowadzające autora prezentowanych fotogramów, prelekcję dr Leszka Rymarowicza pt. Legiony Polskie w Karpatach Wschodnich oraz koncert kapeli bojkowskiej z Ukrainy „Na Drabini”. Wystawę swoim patronatem objęło Towarzystwo Karpackie, a będzie ją można oglądać do końca grudnia tego roku.

Bitwa o Świdowiec

Najnowszy, wrześniowy numer „Dzikiego Życia” (nr 9/291) na pierwszym miejscu publikuje artykuł dr Tymura Bederniczeka, ekologa z Kijowa, zatytułowany „Bitwa o Świdowiec”. Autor przedstawia w nim poważne niebezpieczeństwo, jakie zawisło nad tym unikatowym w skali całych Karpat masywem w postaci budowy ogromnego, obejmującego 1400 ha powierzchni ośrodka narciarskiego, oraz działania podejmowane przez ukraińskich ekologów mające na celu powstrzymanie tej nieobliczalnej w konsekwencjach dla karpackiej przyrody inwestycji. Cały artykuł można przeczytać albo w papierowym wydaniu „Dzikiego Życia”, albo na jego stronie internetowej. Sprawa obrony Świdowca powinna być bliska każdemu miłośnikowi Karpat i ich przyrody, a ekolodzy ukraińscy koniecznie powinni otrzymać silne wsparcie także z zagranicy, w tym przede wszystkim z Polski oraz innych krajów, które podpisały dziesięć dni temu „Deklarację Karpacką”. Panowie ministrowie – podpisaliście? teraz przyszedł czas sprawdzenia rzetelności waszych intencji!Polecamy stronę # Free_Swydovets, na której można się podpisać pod petycją do prezydenta i rady ministrów Ukrainy, oraz stronę Save the Carpathian Forest z podobną petycją. Wykażmy solidarność Pankarpacką i podpisujmy petycje!

Święto kultury Karpat Wschodnich

Sanocki Skansen czyli Muzeum Budownictwa Ludowego zaprasza w dniach 7-8 lipca 2018 r. na trzecią odsłonę święta kultury Karpat Wschodnich organizowanego pod hasłem „Karpaty – góry kultury”.  Rozpocznie się ono już w piątek  6 lipca o godzinie 21 uroczystym rozpaleniem Watry, któremu będzie przygrywać kapela „Kremenaros”.  W sobotę 7 lipca o godz. 10 nastąpi otwarcie „Karpackiego Festiwalu Wędrowca”, a o godz. 15 uroczyste rozpoczęcie właściwego Święta. Cały czas, aż do późnego wieczora na skansenowej scenie występować będą liczne zespoły polskie, słowackie i węgierskie. W niedzielę 8 lipca o godz. 12 przez sanocki rynek przy dźwiękach trombit przejdzie barwny karpacki korowód, a następnie na terenie skansenu wystąpią kolejne zespoły. Serdecznie zapraszamy.

XXV Jubileuszowy Festiwal Huculski

Miło nam poinformować, że wczoraj na pierwszym posiedzeniu Komitetu Organizacyjnego zapadła decyzja o zorganizowaniu XXV jubileuszowego Międzynarodowego Festiwalu Huculskiego (25-й ювілейний Міжнародний Гуцульський Фестиваль) w dniach 27-29 lipca 2018 r. w Jaremczu.  Oprócz terminu Festiwalu ustalono program jego najważniejszych wydarzeń i miejsca gdzie się będą one odbywały.  I tak np. oficjalne otwarcie Festiwalu odbędzie się podczas rozpoczynającej go 27 lipca tradycyjnej Konferencji Naukowej poświęconej Huculszczyźnie. W ciągu trzech dni goście festiwalowi będą mogli obejrzeć występy licznych zespołów ludowych – wokalnych i tanecznych, wziąć udział w warsztatach i targach autentycznych wyrobów tradycyjnej sztuki ludowej. Festiwal ma przede wszystkim służyć popularyzacji folkloru Huculszczyzny. Organizatorzy oczekują na przybycie delegacji Hucułów z całego świata.
Należy dodać, że tegoroczny Festiwal będzie doskonałą okazją do upamiętnienia 231 rocznicy założenia miasta Jaremcze.

Karpacka pisanka w rozmiarze XXL

Na wschodniokarpackim szczycie Tomnatyka (1565 m) w masywie Jałowiczory, w widłach Saraty i Białego Czeremoszu stoją od lat opuszczone, widoczne z daleka białe kopuły dawnej sowieckiej stacji radarowej „Pamir” działającej w latach 1950-1995. W sierpniu ubiegłego roku grupa artystów ze Stanisławowa (Iwanofrankiwśka) wymyśliła projekt „Pysanka na Tomnatyku”, w myśl którego kopuły mają zamienić się w ogromne pisanki, a wewnątrz nich stworzona zostanie przestrzeń do koncertów i projekcji filmowych. Zgodnie z planem, każdego roku artyści mają zamiar pomalować jedną z kopuł, a tym samym tchnąć w opuszczoną bazę wojskową nowe życie. Przed Wielkanocą jak znalazł.