Wszystko na temat: Orawa

Płaj 55 – vincenzowsko-huculski

Właściwie już mieliśmy zamknięty tom, gdy dotarła do nas smutna wiadomość o śmierci naszego Przyjaciela, członka Wielkie Rady Karpackiego Płaju Fedora Gocza. Nie było zatem innego wyjścia, Płaj 55 zaczynamy od pożegnania osoby, która naszemu Almanachowi towarzyszyła prawie od samego początku, kogoś wyjątkowego w wielu wymiarach, postaci która – mam nadzieję – jeszcze nie raz na naszych łamach zagości.
W roku 2018 przypada 130 rocznica urodzin Stanisława Vincenza, „Barda Huculszczyzny”, autora tetralogii „Na wysokiej połoninie”, zatem tym razem mamy dobry powód żeby ten Płaj był zdominowany tematyką vincenzowsko-huculską. Tak, wiem, ostatnio wszystkie Płaje przepełnione są tą tematyką po brzegi bez względu na przypadające jubileusze. Ale jakieś alibi dobrze mieć. Zresztą, tak krawiec kraje… nic na to nie poradzimy, że większość trafiających do redakcji tekstów, w mniejszym, czy większym stopniu dotyczy Huculszczyzny i Karpat Wschodnich. Na początek tego bloku i tym razem (jak i poprzednio) głos oddajamy Leszkowi Rymarowiczowi, który w jednej większej i dwóch mniejszych odsłonach przedstawia nam huculską gminę Dzembronia rozlokowaną w okresie międzywojennym u podnóża Czarnohory, wykorzystując do tego m.in. niezwykle ciekawe archiwalne dokumenty. Poznajemy jej dzieje oraz mieszkańców. Czytaj dalej

Płaj 55

Płaj 55 (wiosna 2018, stron 200+8)

Zawartość tomu:

Fedor Gocz (1929–2018);

Leszek Rymarowicz, O gminie Dzembronia i jej mieszkańcach;   

Leszek Rymarowicz, Przedwojenne jednostki samorządu terytorialnego w dorzeczu Czeremoszów;

Leszek Rymarowicz, Jan Bilot – policjant z Zelenego;

Zdzisław Broncel, W teatrze zbójników, rusałek i satyrów. Rozmowa z reżyserem teatru huculskiego Stefanem Korybutiakiem;

Jan A. Choroszy, Lena Vincenz. Szkice do portretu   ;

Michał Kaczmarek, Trzy karpackie asy – Mieczysław Orłowicz, Stanisław Vincenz, Petro Szekeryk-Donykiw; Czytaj dalej

Orawskie figury kamienne

Uprzejmie informujemy, że ujrzała wreszcie światło dzienne długo oczekiwana książka Tadeusz Mikołaja Trajdosa, członka naszego Towarzystwa, zatytułowana „Przydrożne i cmentarne figury kamienne na Orawie w granicach Polski”. Publikacja ukazała się w serii  „Biblioteka Orawska”, a jej wydawcą jest Muzeum – Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy. Dedykowana jest pamięci księdza Władysława Pilarczyka, a składa się z trzech części – monografii tematu, katalogu oraz pełnej dokumentacji fotograficznej omawianych obiektów w postaci 175 kolorowych fotogramów. W części monograficznej omówiona została typologia figur, materiał, z którego zostały wykonane, twórcy i ich warsztaty, a także styl, kompozycja figur, polichromie i inskrypcje. Osobny rozdział poświęcono fundatorom oraz celom i programom fundacyjnym, a także treściom ideowym i znaczeniu lokalizacji. Czytaj dalej

Ks. Władysław Pilarczyk nie żyje

pilarczyk01a26 października 2015 r. zmarł nagle ksiądz Władysław Pilarczyk,
mój Przyjaciel i współpracownik od 27 lat, prezes Towarzystwa Przyjaciół Orawy  w latach 1992-2002 i potem jego prezes honorowy, redaktor „Orawy”. Regionalista, społecznik, wydawca. Wszystkie siły ofiarował swej ziemi rodzinnej – Orawie i Polsce na Orawie. Dobry człowiek, godny wiecznej i wdzięcznej pamięci.
Żałobna msza święta odprawiona zostanie w kościele św. Łukasza Ewangelisty w Lipnicy Wielkiej na Orawie 29 października 2015 r. o godz. 12, a pogrzeb ks. Władysława Pilarczyka odbędzie się  na miejscowym cmentarzu parafialnym.

Tadeusz Mikołaj Trajdos

60-lecie Orawskiego Parku Etnograficznego

Jubileusz 60 lat Orawskieskansengo Parku Etnograficznego to okazja do wspólnego świętowania dla wszystkich sympatyków i osób związanych przez lata z Muzeum. W trakcie uroczystości 11 września 2015 r. odbędzie się otwarcie wystawy jubileuszowej poświęconej historii Muzeum. Zaprezentowana zostanie prezentacja multimedialna pt. „Bijące serce Orawy”, a także wygłoszone będą wykłady:
prof. dr hab. Jan Święch, Muzea na wolnym powietrzu i ich rola w ochronie budownictwa wiejskiego w Polsce;
prof. dr hab. Ryszard Kantor,  Muzeum regionalne jako istotny element  ruchu społecznego – regionalizmu versus globalizacja kultury;
dr hab. Jerzy Roszkowski, Rola Muzeum Tatrzańskiego w tworzeniu i rozwoju Muzeum – Orawskiego Parku Etnograficznego w Zubrzycy Górnej.
12 września w Orawskim Centrum Kultury w Jabłonce zaplanowana jest także konferencja naukowa pt. „Orawskie farbiarstwo i płóciennictwo”. Celem konferencji będzie przypomnienie bogatej, choć zapomnianej już tradycję orawskiego płóciennictwa, tkactwa i farbiarstwa. Referaty wygłoszą specjaliści (z Polski, z Węgier, z Słowacji) z dziedziny etnografii, językoznawstwa, historii sztuki i historii. Pierwsza część konferencji będzie poświęcona pamięci Urszuli Janickiej-Krzywdy, a wypełnią ją wspomnienia Piotra Krzywdy i Jadwigi Pilch o związkach Urszuli z Orawą.

Jabłonka – stolica polskiej Orawy

Pod koniec ubiegłego roku w Orawskim Centrum Kultury w Jabłonce odbyła się promocja monografii „Jabłonka – stolica polskiej Orawy. Historia i współczesność”. Pięknie wydana książka licząca 600 str. i wyposażona w liczne kolorowe i archiwalne zdjęcia jest dziełem 15 autorów. Jest to pierwsza w ogóle w dziejach piśmiennictwa polskiego monografia wsi orawskiej. Książka ta jest publikacją popularno-naukową, w której znajdziemy nie tylko omówienie dziejów Jabłonki do 1945 r., ale również historię parafii, informacje o rozwoju oświaty i opieki zdrowotnej, życia kulturalnego i społecznego, charakterystykę warunków przyrodniczo-geograficznych.