Wątki żydowskie, a zwłaszcza chasydzkie, należą do kluczowych elementów narracji Vincenzowego cyklu Na wysokiej połoninie i były już wielokrotnie analizowane i komentowane. W wydanej właśnie w Bibliotece Vinceznowskiej książce pt. Stanisława Vincenza tematy żydowskie jej autorka, Dorota Burda-Fischer przedstawia je w szerokim kontekście biograficznym, uwzględniając twórczość eseistyczną Vincenza oraz przede wszystkim prace o duchowości żydowskiej. W syntetycznym ujęciu dzieła „kabalisty z Czarnohory” odsłania się oryginalna wielowarstwowa struktura literacko-wspomnieniowa, poddana imperatywowi pamięci o ofiarach Zagłady i wpisana w jeden z najważniejszych dyskursów współczesności – debatę o źródłach zła.
Dorota Burda-Fischer jest absolwentką Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tytuł doktora nauk o literaturze uzyskała na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Mieszka w Izraelu, wykłada na Uniwersytecie Hajfy. Prowadzi badania nad tematyką żydowską w literaturze polskiej – twórczością Stanisława Vincenza zajmuje się od dziesięciu lat.
Dorota Burda-Fischer, Stanisława Vincenza tematy żydowskie, wyd. I, Wrocław 2015, Agencja Wydawnicza „a linea”, 189 s.
A oto spis treści książki:
Wstęp
SZATA
Rozdział l. Kilka faktów z biografii Stanisława Vincenza
- Vincenz w oczach Żydów przed wojną
- Echa wojenne
- Glosy z Izraela
- Vincenz – strażnik folkloru żydowskiego
- Korespondencja jako płaszczyzna wspólnoty
- Filosemita czy nie filosemita
Rozdział II. Żydzi i judaizm w twórczości Vincenza – wprowadzenie
- Na wysokiej połoninie
- Eseje
- Zbiór Tematy żydowskie
CIAŁO
Rozdział III. Teksty antropologiczno-etnograficzne. Eseje
- Lwów – „ocalić dla pamięci”
- Portret Lwowa
- Salony
- Kołomyja
- Nuchim Bomse
- Zagłada w esejach Vincenza
Rozdział IV. Teksty antropologiczno-etnograficzne. Wątki żydowskie współczesne czasowi historycznemu tetralogii
- Żydzi w legendach huculskich
- Z perspektywy Hucułów
- Z perspektywy polskich panów
- Z perspektywy Żydów
- Nie tylko idylla
- Karczmy żydowskie
DUSZA
Rozdział V. Teksty folklorystyczno-mitologiczne
- Opowiadania chasydzkie Vincenza
- Zrobiony cud
- Odwrotny cud
- Opowiadanie o Ostatnim
- Leśny Żyd
- Rarytas
- Opowieść o Żydowskim Kamieniu
- Samael w niebie
Zakończenie
Bibliografia
Nota bibliograficzna
Indeks nazwisk