Nowości wydawnicze

Dzięki uprzejmości redaktora Józefa Haducha trafił właśnie do moich rąk najnowszy 33 tom Pamiętnika Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego noszący tytuł „Alpy i alpinizm”, a liczący bagatela aż 526 stron. Temat wiodący tomu zajmuje ponad 170 stron tekstu i zawiera oprócz ogólnej charakterystyki alpejskiego górotworu oraz opisu najwybitniejszych alpejskich wierzchołków i lodowców, także krótką historię alpinizmu ze szczególnym uwzględnieniem jej polskiej karty. Znajdziemy tu też ciekawy tekst o alpejsko-szwajcarskich śladach polskich żołnierzy z 2DSP i 1DG internowanych w Szwajcarii. Wśród biogramów najwybitniejszych alpinistów otwierających część zatytułowaną „Człowiek i góry” nie zabrakło oczywiście Polaków. W kolejnej grupie tekstów noszącej tytuł „Dziedzictwo” warte lektury jest wspomnienie Józefa Haducha o Tadeuszu Kiłbasińskim oraz Ryszarda M. Remiszewskiego bardzo ciekawe i osobiste refleksje o Kornelu Makuszyńskim opatrzone ciekawymi ilustracjami. Jednak najobszerniejszym tekstem w całym tomie jest opracowanie Radosława Kuty opatrzone dość zagadkowym tytułem „Wszyscy znamy Zakopane. Wszyscyśmy tu byli i jeszcze na pewno będziemy” przedstawiające obraz Zakopanego w prasie stołecznej w latach 1900-1914. Jak więc widać, jest co czytać, zapraszamy zatem do lektury.

Okaleczone pogranicze to opowieść dopełniająca cykl książek o Pogórzu Przemyskim autorstwa Stanisława Krycińskiego. Składają się na nią opisy wsi i miasteczek leżących nad Sanem pomiędzy Dynowem a Przemyślem, dzieje miejscowości w najwyższej części doliny Wiaru – od Krajnej i Łomnej po Jureczkową, a także koleje losu osad w dolinie Tyrawki i jej dopływów. San był przez wieki kręgosłupem tej krainy. Wszystkie dobra ziemskie ulokowane nad nim obejmowały wsie leżące po obu jego brzegach, z centrami nad rzeką. W XX stuleciu z ważnego traktu komunikacyjnego stał się granicą pomiędzy coraz bardziej skonfliktowanym żywiołem polskim i ruskim. Tereny tu opisywane przez wieki zaznały wielu ciężkich chwil. Były to prywatne wojny awanturniczej szlachty, najazdy tatarskie, zarazy dziesiątkujące ludność towarzyszące przemarszom wojsk. Również wiek XX okrutnie doświadczył te strony – walki austriacko-rosyjskie 1914 i 1915 r. miażdżyły tutejsze wsie, a granica poprowadzona Sanem w roku 1939 i okupacyjny terror uczyniły kolejne spustoszenia. Po przejściu frontu w 1944 r. zaczęły się masowe wysiedlenia ludności ukraińskiej na Wschód, a w 1947 r., w ramach akcji „Wisła” na Ziemie Odzyskane. Czytaj dalej →