Nowości wydawnicze

Kultura ludowa Górali Sądeckich

28 stycznia 2017 | Książki, Nowości wydawnicze

Pod koniec ubiegłego roku ukazała się książka zatytułowana „Kultura ludowa Górali Sądeckich od Kamienicy, Łącka i Jazowska”, praca zbiorowa pod redakcją Katarzyny Ceklarz i Magdaleny Kroh. Jest to już siódmy tom serii „Kultura ludowa Górali”, wydawanej w ramach „Biblioteki Górskiej” przez Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie. Serii, o czym warto pamiętać,  zapoczątkowanej w 2010 r. i redagowanej przez długi czas przez ś.p. Urszulę Janicką-Krzywdę. Książka, którą otrzymujemy obecnie jest pracą zbiorową doborowego zespołu autorskiego wykazującego ogromne znawstwo podjętej tematyki, dbałość o etnograficzny szczegół oraz umiejętnością przedstawienia całego bogactwa zawartych w nich treści. Monografia jest wyczerpującą prezentacją kultury Górali Sądeckich, ukazującą nie tylko przeszłość, ale także współczesność tej grupy etnograficznej. Dzieło liczy bagatela 648+8 str. i dodatkowo 6 ilustracji kolorowych pod opaską, a w spisie treści znajdziemy: Czytaj dalej →

Bojkowszczyzna Zachodnia – wczoraj, dziś i jutro

9 stycznia 2017 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat: ,

Z możliwie najlepiej poinformowanych źródeł, bo od samego redaktora otrzymaliśmy właśnie elektryzującą wiadomość, że w ciągu najbliższych dwu tygodni wyjdzie z drukarni długo oczekiwana monografia pt. „Bojkowszczyzna Zachodnia – wczoraj, dziś i jutro” pod redakcją Jacka Wolskiego. Dzieło wydawane jest przez Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk, zawiera się w 2 tomach liczących w sumie ponad 1500 stron, a składa się z 49 rozdziałów autorstwa 35 badaczy z 20 ośrodków naukowych i akademickich oraz instytucji zajmujących się środowiskiem geograficznym, kulturą i sztuką. Jak pisze we wstępie redaktor Wolski prace nad publikacją prowadzono (z różną intensywnością) dokładnie 7 lat – od lipca 2009 r. do sierpnia 2016 r. w efekcie powstała „monografia o dawnym życiu ludzi, których zmuszono do opuszczenia swojej małej ojcowizny i o historii ziem, które po kilkuset latach użytkowania najpierw zarosły olszyną, a później przez pół wieku poddawane były społeczno-gospodarczym eksperymentom”. Dla zainteresowanych zawartością dzieła zamieszczamy spis treści w pliku pdf.
Uwaga! Monografię można już kupić bezpośrednio u wydawcy, oraz w niektórych księgarniach, m.in. Libra, Ruthenus, Geograf, Bosz, PWN, Atlas, Książnica, Rewasz, Podróżnika, Odkrywcy, Akademickiej i GKN w Krakowie, antykwariatach Podkarpackim i Górskim „Filar” oraz MBL w Sanoku.  Cena 100 zł za dwa tomy.

Słownik łemkowskiej wsi Bartne

4 stycznia 2017 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że pod koniec ubiegłego, 2016 roku ukazała się od dawna już zapowiadana książka prof. Janusza A. Riegera zatytułowana „Mały słownik łemkowskiej wsi Bartne”. Wydany przez Wydział „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego słownik liczy 262 s. formatu b5 i zawiera 4 300 haseł. Powstał z opracowanego przez prof. Riegera materiału zebranego w głównej mierze w 1995 r. w postaci nagrań realizowanych przez Małgorzatę Słoń-Nowaczek w Bartnem i w Liściu gdzie mieszkają Bartnianie wysiedlani w Akcji Wisła. Słownik dokumentuje mowę najstarszego pokolenia końca XX w. Pokazuje nie tylko wyrazy i przykłady ich użycia, ale przynosi też informacje o tradycyjnych przedmiotach, zwyczajach, o budowie chyży, o tym co i kiedy się jadło, o zabawach, a także o rzucaniu uroku.

Cerkwie i ikony Łemkowszczyzny

14 grudnia 2016 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat:

Wydawnictwo Libra PL pod karpacką choinkę sprezentowało nam właśnie książkę Jarosława Giemzy pt. Cerkwie i ikony Łemkowszczyzny. Liczące grubo ponad 600 stron dzieło składa się z czterech działów dotyczących tradycji religijnej, architektury cerkiewnej, wyposażenia cerkiewnego i ikonografii. Pierwsza część poświęcona tradycji religijnej wprowadza czytelnika w świat cerkwi. Mówi o uniwersalnych regułach determinujących kształt świątyni – jej architekturę i wyposażenie. Opowiada, w jaki sposób lokalna Cerkiew, która na przestrzeni kilku stuleci zyskała własny koloryt, dochowuje wierności tradycji religijnej. W drugiej autor publikacji wykorzystał tekst swojego mistrza śp. Jerzego Tura pt. ,,Architektura cerkiewna”, jego myśl i spostrzeżenia uzupełniając swoimi dociekaniami oraz szkicami i fotografiami archiwalnymi. W ostatniej części poświęconej ikonografii na ponad 250 stronach przedstawione zostały ikony z terenów Łemkowszczyzny. Książka zawiera też liczne analizy, rysunki pomiarowe i dokumentacyjne, projekty, opracowania paleograficzne z tłumaczeniami inskrypcji z języka staro-cerkiewno-słowiańskiego, wykaz świąt cerkiewnych, cyrylicki zapis liczbowy, datowanie w kalendarzu juliańskim i gregoriańskim oraz rozdział o księgach cerkiewnych. Autor książki to wybitny znawca ikon i architektury cerkiewnej, kierownik Działu Sztuki Cerkiewnej Muzeum-Zamku w Łańcucie, przewodnik beskidzki, autor wielu opracowań dotyczących sztuki cerkiewnej, a także członek Towarzystwa Karpackiego. W imieniu wydawcy serdecznie zapraszamy na spotkania autorskie z Jarosławem Giemzą we wtorek 20 grudnia 2016 r. o godz. 17 w księgarni Libra PL w Rzeszowie przy ul. Jagiellońskiej 14 oraz w czwartek 22 grudnia 2016 r. o godz. 18 w Galerii Sztuki „Dwór Karwacjanów” w Gorlicach przy ul. Wróblewskiego 10 A.
UWAGA! Kolejne spotkanie odbędzie się 22 stycznia (niedziela), o godz. 11:30 w piwnicach cerkwi pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Krakowie przy ul. Wiślnej 11.

Pasterstwo w Czarnohorze

24 listopada 2016 | Nowości wydawnicze | Na temat: ,

pasterstwo_01Nakładem Fundacji Kultury Duchowej Pogranicza ukazał się właśnie książka zatytułowana „Pasterstwo w Czarnohorze. Przyczynki do badań kultury huculskiej” pod redakcją Janusza Gudowskiego. Wypełniają ją efekty kolejnych badań gospodarki pasterskiej na Huculszczyźnie, przeprowadzonych przez autorów w paśmie Czarnohory. Są to te same miejsca, w których zespół badawczy w podobnym składzie pracował już dwukrotnie, w 1999 r. i 2009 r. Efektem tamtych badan były publikacje: Pasterstwo na Huculszczyźnie. Gospodarka – Kultura – Obyczaj, Warszawa 2001, oraz Przekształcenia gospodarki pasterskiej w ukraińskich Karpatach, Warszawa 2011. Obecny, trzeci etap prac różni się od poprzednich tym, że nastąpił po krótszej (pięcioletniej) przerwie, a do grona uczestników badań dołączyło młodsze pokolenie.

„Pasterstwo w Czarnohorze. Przyczynki do badań kultury huculskiej” pod redakcją naukową Janusza Gudowskiego, Fundacja Kultury Duchowej Pogranicza, Lublin 2016, str. 156. Czytaj dalej →

Antoni Kroh o Łemkach

15 listopada 2016 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia | Na temat: ,

za_tanta_gora_tytTak jak wcześniej zapowiadaliśmy, na początku listopada nakładem wydawnictwa „Iskry” ukazała się wreszcie długo oczekiwana książka Antoniego Kroha pt. Za tamta górą. Wspomnienia łemkowskie, z której dwa rozdziały opublikowaliśmy w Płajach 50 i 51. Książka liczy ponad 300 stron w twardej oprawie i zawiera liczne ilustracje. Jednoczesnie z prawdziwą przyjemnością pragniemy poinformować, że we wtorek 29 listopada  2016 r. w księgarni MDM przy ul. Koszykowej w Warszawie odbędzie się promocja książki i spotkanie z jej autorem, na które serdecznie zapraszamy. A jako zachętę do lektury i spotkania z autorem zamieszczamy fragment z rozdziału zatytułowanego „Punkt wyjścia”

Łemkowie pytali wielokrotnie czego od nich chcę. (…)antoni_kroh_n
Czego chciałem? Postaram się opowiedzieć, bo to już nie tylko moja sprawa.
Czułem dla nich szacunek i podziw. Że tak trzymają się swojego, wbrew wszystkiemu. Zastanawiali mnie, fascynowali.
Byłem ich ciekaw. Usiłowałem zrozumieć, jak to jest: żyć w Polsce od stuleci, u siebie, ale nie być Polakiem. Co z tego wynika, na co dzień, tu i teraz. Jak można nieustannie dźwigać poczucie niepojętej krzywdy i usiłować pojąć to, czego na zdrowy rozum pojąć się nie da. Jak sięgać do pogruchotanej, anachronicznej tradycji chłopskiej i co z tego może wyniknąć dla człowieka końca XX wieku. Jak łykać mniejsze i większe upokorzenia za to, że się jest tym, kim się po prostu jest.
Jak decydowano się na powrót do wsi, której nie było? Niekiedy znacznie na tym tracąc materialnie, rezygnując ze stabilizacji (a niektórzy Łemkowie już zaczęli odnajdywać się na zachodzie). Wrócić do siebie, ale przecież nie do siebie ? Kupować od osadników rodzinne zagrody – jak przebiegały takie rozmowy, co ludźmi powodowało? A stosunek osadników do powracających autochtonów – nieufny, częstokroć wrogi?
Bardzo chciałem o tym napisać, ale bałem się. Czytaj dalej →

Tematy żydowskie w Bibliotece Vincenzowskiej

2 listopada 2016 | Nowości wydawnicze | Na temat:

vinc_tem_zyd_okladWątki żydowskie, a zwłaszcza chasydzkie, należą do kluczowych elementów narracji Vincenzowego cyklu Na wysokiej połoninie i były już wielokrotnie analizowane i komentowane. W wydanej właśnie w Bibliotece Vinceznowskiej książce pt. Stanisława Vincenza tematy żydowskie jej autorka, Dorota Burda-Fischer przedstawia je w szerokim kontekście biograficznym, uwzględniając twórczość eseistyczną Vincenza oraz przede wszystkim prace o duchowości żydowskiej. W syntetycznym ujęciu dzieła „kabalisty z Czarnohory” odsłania się oryginalna wielowarstwowa struktura literacko-wspomnieniowa, poddana imperatywowi pamięci o ofiarach Zagłady i wpisana w jeden z najważniejszych dyskursów współczesności – debatę o źródłach zła.
Dorota Burda-Fischer jest absolwentką Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Tytuł doktora nauk o literaturze uzyskała na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. Mieszka w Izraelu, wykłada na Uniwersytecie Hajfy. Prowadzi badania nad tematyką żydowską w literaturze polskiej – twórczością Stanisława Vincenza zajmuje się od dziesięciu lat. 
Dorota Burda-Fischer, Stanisława Vincenza tematy żydowskie, wyd. I, Wrocław 2015, Agencja Wydawnicza „a linea”, 189 s. Czytaj dalej →

Za tamtą górą Antoniego Kroha

25 września 2016 | Książki, Nowości wydawnicze | Na temat:

za_tanta_goraZ prawdziwą radością pragniemy poinformować, że Wydawnictwo „Iskry” na październik 2016 r. zapowiada premierę książki Antoniego Kroha pt. Za tamtą górą. Wspomnienia łemkowskie. Książka jest autorską opowieścią o Łemkach, od wieków żyjących w Beskidzie Sądeckim i Niskim, w latach 1945–1946 przesiedlonych w trybie „dobrowolno-przymusowym” na Ukrainę, zaś w 1947 roku, podczas akcji „Wisła”, deportowanych i rozproszonych na Ziemiach Zachodnich. Czytamy o tych, którym z niemałym trudem udało się wrócić, choć już nie na swoje, o odnajdywaniu się w nieprzyjaznych realiach PRL, pierwszych koncertach zespołu „Łemkowyna”, łemkowskich Watrach, przywiązaniu do tradycji, kultury, języka. Autor pisze o sprawach nieprostych, a lustro łemkowskie odbija także polskie problemy. Dzięki wspaniałomyślności autora, który jest członkiem Wielkiej Rady Karpackiego Płaju, fragmenty tej książki mogliśmy opublikować w tomach 50 i 51 naszego Almanachu. Czytaj dalej →

„Bieszczady Odnalezione” po raz czwarty

25 lipca 2016 | Nowości wydawnicze, Periodyki | Na temat:

Bieszczady_donalezione_04Miło nam poinformować, że ukazał się właśnie czwarty numer czasopisma „Bieszczady Odnalezione” wydawanego przez Stowarzyszenie Rozwoju Wetliny i Okolic. Tom liczy 135 stron i zawiera osiem artykułów poświęconych bieszczadzkiej historii, a wydano go dzięki wsparciu finansowemu Województwa Podkarpackiego.
A oto jego zawartość:
Zbigniew Maj, Andrzej Pelisiak, Odkrywanie Bieszczadów Wysokich. Pierwsi pasterze.
Jarosław Łysejko, Przenikanie kniaziów ze wsi na prawie wołoskim do warstwy szlacheckiej ziemi sanockiej w XVI-XVII w.
Maciej Augustyn, Okręg (Okruh) jako forma organizacji wspólnoty wiejskiej w Karpatach. Czytaj dalej →

„Sądecczyzna” dla Janusza Hetmańczyka

5 lipca 2016 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia

kolonisci_jozefinscyUprzejmie informujemy, że 1 lipca 2016 roku w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu już po raz IX wręczona została doroczna Honorowa Nagroda „Sądecczyzna” im. Szczęsnego Morawskiego przyznawana najcenniejszym książkom dotyczącym dziejów i kultury Sądecczyzny. Jej laureatką została książka „Koloniści józefińscy w Zagorzynie koło Łącka” autorstwa Janusza Hetmańczyka wydana przez Stowarzyszenie „Brynica” w Dobieszowicach. Ponadto wyróżniono dwie inne książki mające charakter prac zbiorowych:  „Niepokalanki w Nowym Sączu: katalog wystawy październik – grudzień 2015”, teksty Matka Wawrzyna Chwedoruk et al.; oprac. not kat. Anna Florek, oprac. red. Leszek Migrała, oraz „Nowy Sącz i Sądecczyzna w czasie I wojny światowej”, pod red. Grzegorza Olszewskiego, wydana przez Nowosądecki Oddział PTH.