Periodyki

Uwalniamy „Płaje” dla wnuków

Tak jak obiecywaliśmy, z okazji jubileuszu XXX-lecia naszego Almanachu udostępniamy w formie plików *.pdf na karpaccy.pl kolejne dwa tomy „Płaju” wydane prawie ćwierć wieku temu. A są to tomy bardzo ważne, żeby nie rzec wyjątkowe.
Tom 6 wydany w połowie 1993 r. (nota bene zapomnieliśmy umieścić na nim daty wydania – cóż wszystkiego się trzeba nauczyć) poświęcony jest w całości Bojkowszczyźnie, zawiera bowiem materiały z sesji popularnonaukowej poświęconej historii i kulturze Bojków, którą Towarzystwo Karpackie zorganizowało w maju 1992 r. w Bieszczadzkim Domu Kultury w Lesku. Było to wydarzenie niewątpliwie historyczne – pierwsza polsko-ukraińska sesja poświęcona Bojkom. Większość z tych tekstów do dziś nie straciło nic na aktualności. Czytaj dalej

Nowy tom Bieszczada z Pantokratorem na okładce

Miło nam poinformować, że ukazał się właśnie nowy 21 tom wielce zasłużonego czasopisma „Bieszczad” wydawanego przez Oddział Bieszczadzki Towarzystwa Opieki nad Zabytkami w Ustrzykach Dolnych z piękną reprodukcją „Spasa w siłach” z cerkwi w Liskowatem na okładce. Znajdziemy w nim jak zwykle wiele bardzo ciekawych tekstów, których lekturę serdecznie polecamy. A oto jego zawartość:
Maciej Augustyn, Antropogeniczne zmiany środowiska wodnego w Bieszczadach do 1951 r. (część 8) Dolina środkowego i górnego Mszańca;
Wojciech Wesołkin, W dorzeczu Osławy (część VII) Komańcza, Czystohorb i Dołżyca k. Komańczy;
Maciej Augustyn, Donos jako źródło historyczne. Przyczynek do dziejów gospodarki leśnej w dolinie Wiaru; Czytaj dalej

Magury ’15 – a jednak są!

Z prawdziwą radością informujemy, że wprawdzie z opóźnieniem, ale jednak (wbrew czarnowidzom i sceptykom) ukazały się „Magury ’15”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi, będący już 185 publikacją SKPB Warszawa. Liczą 120 stron objętości i zawierają co następuje:
Damian Nowak: Szkice do dziejów Radocyny,
Bartłomiej Kielski-Bardanaszwili: Wiersze VI,
Wiesław Żyznowski: Jedność domu i gospodyni: Anna Buriak i jej łemkowska chyża,
Materiały z akcji „Opis”,
Szymon Modrzejewski: Działania Stowarzyszenia Magurycz na rzecz ochrony sztuki sepulkralnej i małej architektury przydrożnej w 2015 roku – sezon XXIX, Czytaj dalej

„Bieszczady Odnalezione” po raz czwarty

Bieszczady_donalezione_04Miło nam poinformować, że ukazał się właśnie czwarty numer czasopisma „Bieszczady Odnalezione” wydawanego przez Stowarzyszenie Rozwoju Wetliny i Okolic. Tom liczy 135 stron i zawiera osiem artykułów poświęconych bieszczadzkiej historii, a wydano go dzięki wsparciu finansowemu Województwa Podkarpackiego.
A oto jego zawartość:
Zbigniew Maj, Andrzej Pelisiak, Odkrywanie Bieszczadów Wysokich. Pierwsi pasterze.
Jarosław Łysejko, Przenikanie kniaziów ze wsi na prawie wołoskim do warstwy szlacheckiej ziemi sanockiej w XVI-XVII w.
Maciej Augustyn, Okręg (Okruh) jako forma organizacji wspólnoty wiejskiej w Karpatach. Czytaj dalej

Ćwierć wieku „Prac Pienińskich”

Prace_pien_25_mZ prawdziwą radości pragniemy poinformować wszystkich miłośników Pienin, że ukazał się właśnie 25 tom „Prac Pienińskich”, rocznika popularnonaukowego firmowanego przez Ośrodek Kultury Turystyki Górskiej PTTK w Pieninach, a wydawanego przez Oddział Pieniński PTTK w Szczawnicy i Polskie Stowarzyszenie Flisaków Pienińskich. Od samego początku redaktorem tego wielce dla Pienin zasłużonego periodyku jest Ryszard Remiszewski, tak się składa, że także członek Towarzystwa Karpackiego. Szanownemu Redaktorowi składamy w tym miejscu gorące gratulacje, serdeczne podziękowania za wytrwałość i życzenia wydania co najmniej kolejnych 25 tomów. Czytaj dalej

20 tom „Bieszczada”

Bieszczad_20Po blisko dwuletniej przerwie możemy ponownie cieszyć się nowym „Bieszczadem”. Dwudziesty tom tego świetnego czasopisma wydawanego przez Oddział Bieszczadzki Towarzystwa Opieki nad Zabytkami własnie opuścił maszyny drukarskie. Znajdziemy w nim jak zwykle cały szereg interesujących tekstów, których lekturę serdecznie polecamy. A oto jego zawartość:
Maciej Augustyn, Inwentarz dóbr Trójca i Jamna Dolna z 1695 roku
Wojciech Wesołkin, W dorzeczu Osławy (część VI) Turzańsk i Rzepedź
Łukasz Bajda, Zahoczewie – przyczynek do dziejów
Anna Babel de Fronsberg, Tomasz Hołyński, Bieszczady i ziemia sanocka w literaturze pamiętnikarskiej do 1914 roku Bibliografia adnotowana Czytaj dalej

Almanach Muszyny po raz 25!

almanach_muszyny_2015Jak zwykle na przełomie czerwca i lipca w poczcie redakcyjnej znaleźliśmy płytę CD z kolejnym, XXV jubileuszowym tomem Almanachu Muszyny. Tom liczy 400 stron i zawiera jak zwykle mnóstwo niezwykle interesujących tekstów, pięknych wierszy oraz liczne reportaże fotograficzne i relacje z wydarzeń związanych z regionem. Niestety zawiera też informacje smutną – tom XXV będzie ostatnim tomem Almanachu w dotychczasowej formie. Jest jednak i iskierka nadziei, redakcja nie wyklucza bowiem jakiejś innej formy kontynuacji tego niezwykle dla regionu zasłużonego czasopisma. Państwu Bożenie Mściwujewskiej-Kruk i Ryszardowi Krukowi składamy gorące podziękowania za dwadzieścia pięć tomów Almanachu pozostając z iskierką nadziei, że to jednak nie koniec.
A oto tytuły niektórych zamieszczonych w XXV tomie artykułów:
Tadeusz M. Trajdos, Parafia w Muszynie w świetle wizytacji z 1728 r.;
Sylwester Rękas, Cenne materiały do dziejów pogranicza sądecko-spiskiego w Oddziale Archiwum Narodowego w Nowym Sączu;
Gabriel Kurczewski, Rejestry komory celnej w Muszynie z lat 1763–1767;
Miroslav Števík, Podstarostovia Spišského starostovstva v 15. – 17. storoči; Czytaj dalej

„Bieszczady Odnalezione” po raz trzeci

bieszczady_odnalezione3Nowy numer czasopisma „Bieszczady Odnalezione” liczy 120 stron formatu B5 i zawiera m. in. trzy artykuły o tematyce archeologicznej, w których przedstawiono wyniki najnowszych badań prowadzonych na terenie Bieszczadów Wysokich, a także artykuły będące efektem badań nad historią regionu.
A oto zawartość numeru:
Z. Maj, Monografia Wetliny cz. III;
A. Pelisiak, Z. Maj, M.Pelisiak, T. Maj, Nad Solinką i Beskidnikiem. Nowe odkrycia materiałów z końca młodszej epoki kamienia o początków epoki brązu w rejonie Moczarnego;
Ł. Bajda, Krwawe zajścia w powiecie leskim z 1932 r.;
Z. Maj, A. Pelisiak, Północ-południe, południe-północ. O bieszczadzkich transkarpackich szlakach komunikacyjnych raz jeszcze; Czytaj dalej

Magury ’14

magury_14W tych dniach ujrzały światło dzienne kolejne „Magury”, rocznik krajoznawczy poświęcony Beskidowi Niskiemu i Pogórzom pod redakcją Sławomira Michalika i Anety Załugi wydawany przez Studenckie Koło Przewodników Beskidzkich w Warszawie. Datowane na rok 2014, są – co warte podkreślenia – już 184 wydawnictwem warszawskiego SKPB. Liczą 168 stron, w tym 104 ilustracje i 2 mapki.
A oto spis ich zawartości:
Piotr Wirchniański: Łemkowski Thalerhof
Bogusław Głód: Chemiczna wojna pod Gorlicami
Maria Wirchniańska: Gładyszowskie polsko-łemkowskie noce i dnie po II wojnie światowej
Czytaj dalej

Czasopismo „Żabie”

zabie_okladkaW ostatnich dniach ubiegłego roku trafił do naszych rąk drugi numer ukazującego się na Ukrainie czasopisma „Żabie”, wydawanego przez Wierchowiński Park Narodowy (pierwszy nr ukazał się w 2013 r.). Nosi ono podtytuł „ekologiczno-oświatowy krajoznawczy żurnal”, który dobrze oddaje jego zawartość. Znajdujemy tam – na blisko 70 stronach formatu A4 – kilkanaście artykułów z różnych dziedzin. Począwszy od rozważań o możliwości zwiększenia populacji pstrąga w basenie Czeremoszu, po przez wspomnienie o huculskim wirtuozie Romanie Kumłyku, czy historyczny tekst o karpackich ścieżkach Łesi Ukrainki, aż po artykuł o wyjątkowości klauzy Perkałab. Jest tam też artykuł zatytułowany „Z historii etnograficznego centrum Huculszczyzny” traktujący o samym Żabiem, gdzie przedstawiono m.in. kilka różnych teorii pochodzenia jego nazwy. Niestety wszystkie omawiane teorie bazują na tzw. ludowych etymologiach, a autor artykułu nie wspomina nawet o możliwości pochodzenia nazwy miejscowości (a wcześniej polany) Żabie od rumuńskiej nazwy „Jab” odnoszącej się do podagrycznika pospolitego (Aegopodium podagraria L.) rośliny o leczniczych właściwościach, stosowanej dawniej przez pasterzy w leczeniu bydła.
Tak, czy inaczej niewątpliwie z radością należy odnotować powrót – przynajmniej w nazwie czasopisma – do historycznej nazwy miejscowości wymazanej z mapy w czasach sowieckich.
Жаб’є. Еколого-просвітницький краєзнавчий журнал, nr 2, 2014.