Ilustrowana historia Rusinów Karpackich

narod_znikadUkazało się wreszcie długo oczekiwane polskie wydanie książki Paula Roberta Magocsi’ego pt. „Naród znikąd. Ilustrowana historia Rusinów Karpackich”. To popularna praca prezentująca podstawowe wiadomości na temat dziejów Rusinów Karpackich z uwzględnieniem całego zamieszkiwanego przez nich fragmentu Karpat. Praca zawiera wprawdzie wiele tez dyskusyjnych, a także pewne niekonsekwencje, ale warta jest polecenia, przede wszystkim jako swoisty manifest tożsamościowy Rusi Karpackiej. Książka jest bogato ilustrowana i zawiera mapy wraz z ich omówieniami. Można ją nabyć w Oficynie Wydawniczej „Rewasz”, będzie też do kupienia na Spotkaniach Karpackich!
Wydanie książki w języku polskim udało się dzięki staraniom Stowarzyszenia Ruska Bursa w Gorlicach. Jej publikacją wydawnictwo W. Padiaka z Użhorodu sfinalizowało prace nad wielkim projektem „Naród znikąd”, którego realizacja trwała dziesięć lat. W tym czasie książka była wydana w dziesięciu językach: po angielsku (2006), ukraińsku (2006), rusińsku (2007), rumuńsku (2007), słowacku (2007), chorwacku (2009), wojwodińsko-rusińsku (2009), czesku (2014), węgiersku (2014) i obecnie po polsku.

Czas dla Łopienki

czas_dla_lopienki_2015

18 kwietnia 2015 r. w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej odbędzie się trzecia z kolei sesja poświęcona wymianie myśli, pomysłów i informacji dotyczących Łopienki.
W organizowanym przez Towarzystwo Karpackie spotkaniu wezmą udział przedstawiciele miejscowych środowisk i organizacji pragnących podzielić się swoimi doświadczeniami i efektami realizacji własnych projektów. Mamy nadzieję, że szerokie grono osób zainteresowanych, podobnie jak w ubiegłych latach, podejmie dyskusję na temat konkretnych projektów, zagrożeń i przyszłości Łopienki.
Początek o godz. 10, a w programie:
– Przedstawienie Towarzystwa Karpackiego – gospodarza Łopienki – i jego działalności oraz sprawozdania z przedsięwzięć w Łopience w 2014 r. , a także prezentacja planów na 2015 r. – dyskusja.
– Informacja Nadleśnictwa Cisna.
– Prezentacja Nadleśnictwa Baligród.
– Informacja SGGW o planach funkcjonowania bazy studenckiej. Czytaj dalej

Z językoznawcą na szlakach Łemkowszczyzny

spotkania_lemkowszczyznaTym razem Spotkania Karpackie odbędą się pod hasłem „Na szlakach Łemkowszczyzny – ze wspomnień i doświadczeń językoznawcy-turysty”, a ich gościem będzie prof. Janusz Rieger, Rygier2językoznawca, autor wielu opracowań i publikacji, w tym fundamentalnej pracy z 1995 r. pt. Słownictwo i nazewnictwo łemkowskie. Kolega Janusz Rieger opowie nam m.in. o znaczeniu elementów „wołoskich” dla problemu kolonizacji Łemkowszczyzny, o problemie autochtoniczności Łemków, oraz o wpływach polskich i słowackich na ich język. Parę słów poświęci też zmianom i zanikowi mowy łemkowskiej w Polsce oraz możliwościom i próbom jej rewitalizacji. Mówiąc o nazwach miejscowości przypomni także próby rugowania z krajobrazu kulturowego dawnych nazw ukraińskich na pograniczu łemkowsko-bojkowskim. Jak więc widać wieczór zapowiada się fascynująco – obecność obowiązkowa, serdecznie zapraszamy! Spotykamy się 17 kwietnia 2015 r., jak zwykle w piątek o godz. 18 w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Wschodniokarpacki wieczór z Grzegorzem Rąkowskim

spotkania_rak2Na najbliższych Spotkaniach Karpackich będziemy ponownie gościć dr Grzegorza Rąkowskiego, tym razem żeby posłuchać opowieści o przewodniku krajoznawczo-historycznego jego autorstwa pt. Ukraińskie Karpaty i Podkarpacie. Część wschodnia, który ukazał się w ubiegłym roku za sprawą Oficyny Wydawniczej „Rewasz”. Jak wszystkie dotychczasowe przewodniki tego autora (a napisał ich już kilkadziesiąt), tak i ten jest właściwie wyczerpującą monografią (ponad 580 stron!) opisywanego fragmentu ukraińskich Karpat. big_ukar2
Obejmuje on swym zasięgiem południową część obecnego obwodu iwanofrankowskiego (czyt. woj. stanisławowskiego) na południe od Dniestru i na wschód od linii kolejowej Stryj – Ławoczne, zatem na wschód od dolin Oporu, Stryja i Świcy. Na  wschodzie granica opisanego terytorium sięga po dolinę Białego Czeremoszu. W przewodniku opisano okolice Bolechowa i Doliny, Kałusza, Stanisławowa, Nadwórnej, Kołomyi, Śniatynia, Horodenki, Jaremcza, Worochty, Żabiego, Kosowa i Kut oraz grupy górskie Gorganów, Czarnohory oraz Połonin Czywczyńskich i Hryniawskich. Warto przypomnieć, że książka jest piątą częścią wielotomowego cyklu przewodników autorstwa dr Grzegorza Rąkowskiego, Czytaj dalej

Inauguracja jubileuszu TK na Cyrhli

cyrlaNa Cyrhli koło Zakopanego w dniach 6-8 marca 2015 r. odbyło się inaugurujące jubileusz 25-lecia Towarzystwa Karpackiego spotkanie jego członków. W programie m. in. zaprezentowano następujące prelekcje multimedialne:
Tadeusz M. Trajdos, Poznawanie Karpat według Trajdosa;
Jan Skłodowski, Zakopane i Tatry mojego pokolenia;
Aleksander Dymek i Stanisław Figiel, Podróże karpackie;
Tomasz Smoliński, Różne wydarzenia z ćwierćwiecza Towarzystwa Karpackiego;
Aleksander Dymek, Uroczystość z okazji 100-lecia walk Legionów Polskich w Berbesti oraz obrazki z targu w Negreni. Odbyły się też wycieczki piesze po terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, spacer po starym Zakopanem pod wodzą Tadeusza Trajdosa, spotkanie w „Kolibie” (filii Muzeum Tatrzańskiego)  na wystawie pt. Litewskim szlakiem Witkiewiczów rozpoczynającej Rok Witkiewiczów w Zakopanem,  po której oprowadzał jej autor Jan Skłodowski. Na 25-lecie Towarzystwa uczestnicy otrzymali jubileuszową edycję mapy Tatr przygotowaną przez naszego kolegę Piotra Kamińskiego.

Wilk, ryś i niedźwiedź w Muzeum Podkarpackim

02_rysMuzeum Podkarpackie w Krośnie zaprasza na Spotkanie Muzealne z Zenonem Wojtasem i Pawłem Czajkowiczem zatytułowane Wilk, rys i niedźwiedź – drapieżniki Beskidzkie, które odbędzie się w czwartek 26 marca 2015 r., o godz. 17 w Pałacu Biskupim przy ul. Piłsudskiego 16. Spotkanie towarzyszy prezentowanej w Muzeum Podkarpackim wystawie „Przyroda Magurskiego Parku Narodowego”.MPN
Na spotkaniu zaprezentowane zostaną filmy 01_wilkzarejestrowane podczas tropienia i obserwacji niedźwiedzi, wilków, rysi i żbików na pograniczu polsko-słowackim w Beskidzie Niskim. Autorzy prelekcji, na co dzień pracownicy Magurskiego Parku Narodowego, przybliżą naturalne interakcje w świecie drapieżników na obszarze Beskidu Niskiego na podstawie własnych badań. Zaprezentowany zostanie również projekt: ,,Ochrona ostoi karpackiej fauny puszczańskiej – korytarze migracyjne” realizowany przez Magurski Park Narodowy w ramach Szwajcarsko-Polskiego Programu Współpracy. Jego celem jest ochrona ostoi fauny puszczańskiej poprzez wskazanie korytarzy ekologicznych gwarantujących zachowanie spójności środowiska dla populacji zwierząt. Zadanie to będzie realizowane w oparciu o szeroko zakrojone badania nad przemieszczaniem się dużych drapieżników i ssaków roślinożernych.

Człowiek roku 2014 na Huculszczyźnie

zelenczukMiło nam poinformować, iż laureatami plebiscytu na „Człowieka Roku 2014”,  przeprowadzonego za pośrednictwem lokalnych  mediów  w Żabiem (Werchowynie), zostali:
– w kategorii „oświata”  Iwan Zełenczuk (Іван Зеленчук), naukowiec Filii Huculszczyzna  Narodowego Naukowo-Badawczego Instytutu Ukrainoznawstwa, działacz Towarzystwa Huculszczyzna. Pan Iwan jest jedną z najbardziej znanych postaci działających na niwie  badań  tradycji i kultury huculskiej, autorem publikacji i książek o tej tematyce i animatorem wielu wydarzeń kulturalnych na Huculszczyźnie.  rybarukTowarzystwo Karpackie ma zaszczyt publikować artykuły jego autorstwa na łamach „Płaju”.
– w kategorii „duchowość” o. Iwan Rybaruk (Іван Рибарук), paroch cerkwi pw. Narodzenia Bogarodzicy w Krzyworówni,  wielokrotnie uczestniczący w wydarzeniach organizowanych na Huculszczyźnie przez Towarzystwo Karpackie i zawsze życzliwie przyjmujący turystów z Polski odwiedzających „ukraińskie Ateny”, działacz społeczny, autor audycji religijnych w lokalnych mediach.
Laureatom serdecznie gratulujemy i życzymy wielu dalszych sukcesów w pracy na rzecz Huculszczyzny. (Leszek Rymarowicz)

Stanisław Vincenz – Dialog o losie i duszy

cypriani_vincenz2Wystawa „Dialog o losie i duszy. Stanisław Vincenz (1888-1971)”, która miała swoją premierę w październiku zeszłego roku we Wrocławiu, wyruszyła w podróż po Polsce. Obecnie prezentowana jest na III piętrze Collegium Maius Uniwersytetu Opolskiego (pl. Kopernika 11), a od 28 lutego gościć będzie w Bibliotece Śląskiej w Katowicach. Jej scenariusz przygotował dr Jan Andrzej Choroszy (autor m.in. monografii „Huculszczyzna w literaturze polskiej”), a oparł go o dokumenty i materiały ikonograficzne z archiwów rodzinnych Vincenzów i Marbachów, ze spuścizny Lidia Ciprianiego oraz zbiorów Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Muzeum Etnograficznego w Krakowie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Polskiego w Rapperswilu, Stowarzyszenia Instytut Literacki „Kultura” w Le Mesnil-le-Roi i Biblioteki Polskiej w Londynie.

Karpaty Serbskie – gdzie ich szukać?

spot_karp_serbDarek_CzerniakZapraszamy serdecznie na kolejne Spotkanie Karpackie, na którym tym razem będziemy gościć jednego z najlepszych znawców Karpat Rumuńskich Darka „Dzidę” Czerniaka, członka Towarzystwa Karpackiego i AKT „Watra” z Gliwic. Darek przedstawi nam ilustrowaną slajdami prelekcję zatytułowaną „Karpaty Serbskie – gdzie ich szukać? Obszar, granice, podziały na grupy i pasma”. To wyjątkowa okazja, żeby dowiedzieć się czegoś więcej o bardzo mało znanych górach po południowej stronie Dunaju, które jak się okazuje nie tylko geologicznie, ale i pod wieloma innymi względami są częścią Karpat. Niecierpliwych informujemy, że „o Karpatach Serbskich słów kilka” można przeczytać tu. Spotykamy się jak zwykle w piątek, 20 lutego o godz. 18 w Muzeum Ziemi PAN w Warszawie przy al. Na Skarpie 27. Czytaj dalej

Jak to w tym roku z kolędowaniem było

koledowanie_15_01Jeszcze w piątek wieczorem nic nie wskazywało na to, że z planowany na sobotę kolędowaniem w Łopience może być jakiś kłopot. Odpowiednio wcześnie zostały umieszczone informacje na stronach internetowych Towarzystwa Karpackiego i informacji turystycznej (GCKiE) w Cisnej, księża z okolicznych parafii poinformowali podczas niedzielnych mszy o kolędowaniu, zapowiedzieli się księża greckokatoliccy, a my, pełni entuzjazmu, dotarliśmy, ze specjalnie przygotowanymi śpiewnikami, późno w nocy do Zagórza. W sobotę rano dołączyła do nas Agnieszka i pojechaliśmy w stronę Łopienki. Nie zraziło nas to, że świat stał się nagle cały biały i że cały czas sypie śnieg, przecież jeżdżą pługi i piaskarki, więc nie ma się co martwić. Czytaj dalej