Turnicki Park Narodowy musi powstać?

21 czerwca 2021 | Nowości wydawnicze, Wydarzenia

Dziś w redakcyjnej poczcie znalazłem ostatni, czerwcowy numer miesięcznika „Dzikie Życie”, a na jego okładce wyeksponowane hasło „Turnicki Park Narodowy musi powstać”. Prawdę mówiąc przeczytałem je z pewną melancholią. Wszak to już niedługo minie ćwierć wieku od czasu kiedy pełni oburzenia, ale i zarazem optymizmu wiosną 1997 roku jako Towarzystwo Karpackie skierowaliśmy list do ówczesnego ministra Ochrony Środowiska, Stanisława Żelichowskiego w sprawie powołania do życia „Turnickiego Parku Narodowego” i konieczności natychmiastowego wstrzymania na jego terenie intensywnego wyrębu. Nasz naiwny optymizm brał się stąd, że wierzyliśmy jeszcze wówczas w skuteczność takich apeli. Dziś niestety już mi tej wiary brak, ale z tego też powodu polecam gorąco wszystkim tekst Mariusza D. Boćkowskiego pt. „Turnicki teraz – ale z kim i dla kogo?” zamieszczony w tym numerze „Dzikiego Życia”, bo być może znajduje się tam odpowiedź na pytanie dlaczego wszystkie nasze apele i starania podejmowane przez ćwierć wieku były bezskuteczne. Po prostu były one jak i cały nasz wysiłek kierowane nie tam, gdzie trzeba. Czytaj dalej →

Sądecka fotogawęda Mieczysława Cholewy

18 czerwca 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że od dzisiaj, to znaczy od 18 czerwca 20121 w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie można oglądać wystawę zatytułowaną „Fotogawęda. Ze zbiorów Mieczysława Cholewy”.
Fotografując stroje i krajobrazy, występując przed publicznością czy kolekcjonując instrumenty  – we wszystkich swoich działaniach Mieczysław Cholewa opowiadał o góralskiej kulturze, którą nie tylko dokumentował i utrwalał, ale również sam współtworzył. Wystawa „Fotogawęda. Ze zbiorów Mieczysława Cholewy” przedstawia wielowątkową, niezwykłą postać etnografa-amatora, spełniającego się w wielu życiowych rolach – fotografa, regionalisty, gawędziarza, bacy, wydawcy, poety… Warto pamiętać, że Mieczysław Cholewa jest także autorem cenionej publikacji pt. Stroje ludowe Ziemi Sądeckiej. Rozwój stroju ludowego i jego zasięg terytorialny wydanej przez Towarzystwo Ludoznawcze w 1946 r. Czytaj dalej →

Promocja „Orawskich figur kamiennych”

16 czerwca 2021 | Ogólne, Wydarzenia | Na temat:

Uprzejmie informujemy, że w piątek 25 czerwca o godz. 17 w Jabłonce Orawskiej będzie miała miejsce promocja książki Tadeusza M. Trajdosa zatytułowanej „Orawskie figury kamienne”, wydanej w 2020 roku przez Oficynę wydawniczą „Rewasz”. Wydarzenie będzie miało miejsce w Orawskim Centrum Kultury albo w znajdującej się nieopodal Bibliotece Gminnej – decyzja o lokalizacji będzie zależna od spodziewanej frekwencji. Podajemy zatem kontakt do pani Marii Łaciak organizatorki promocji: tel. 600-446-643.
O książce Tadeusz Trajdosa, członka naszego Towarzystwa pisaliśmy już we wcześniejszym poście i tam można zapoznać się ze spisem jej zawartości.

O dzwonnicy w Polanach Surowicznych

12 czerwca 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat: ,

Serdecznie zapraszamy w czwartek 24 czerwca 2021 r. o godz. 19  na szóste już w tym roku „Spotkania Karpackie online”. Tym razem będzie o szalonym projekcie odbudowy dzwonnicy, o którym pisaliśmy na karpackich już wielokrotnie. Miało być wszystko gotowe w dwa lata, no najwyżej trzy. Tymczasem prace konserwacyjne i rekonstrukcyjne przy wybudowanej w 1830 roku dzwonnicy w Polanach Surowicznych trwały dziesięć lat. I tak zapewne miało być, albowiem – jak wiadomo – co nagle, to po diable, a wszak dzwonnica nie na chwałę diabła była kiedyś wzniesiona. Opowieść będzie więc o tym, jak wyleczyć się ze zbytniej niecierpliwości i nauczyć się pokory wobec czasu, miejsca i rzeczywistości, przede wszystkim zaś o tym, że warto podejmować się ambitnych wyzwań. O zebranych doświadczeniach oraz wielkiej radości ze wspólnej pracy ze wspaniałym ludźmi. O wszystkim tym opowie koordynator całego projektu Witold Grzesik. Czytaj dalej →

Toponimy Beskidu Niskiego i Bieszczadów

4 czerwca 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że w ramach Nominarium – onomastycznych seminariów online Polskiego Towarzystwa Onomastycznego i Pracowni Onomastyki Instytutu Języka Polskiego PAN w czwartek 10 czerwca 2021 r. o godz. 11, członek Towarzystwa Karpackiego dr Wojciech Krukar wygłosi referat pt. „Wybrane zagadnienia łemkowskiej i bojkowskiej toponimii Beskidu Niskiego i Bieszczadów w świetle kartograficznej dokumentacji nazewnictwa”. Spotkanie odbędzie się na platformie ZOOM. Organizatorzy proszą chętnych do wzięcia udziału w prelekcji o wcześniejsze zgłoszenie na adres: nominarium.poltowonom@gmail.com
Linki do spotkania będą wysyłane w wiadomościach zwrotnych.
Podczas prelekcji omówione zostaną m.in. następujące zagadnienia: Czytaj dalej →

Nagranie ze Spotkania pod Hnitesą

31 maja 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat:

Jak zwykle – czy to już tradycja? – udostępniamy Państwu nagranie z ostatniego Spotkania Karpackiego online z 27 maja br., na którym Jerzy Montusiewicz i Jerzy Warakomski wtajemniczali nas w hnitessieńskie zawiłości nazewnicze, historyczne, kartograficzne i wszystkie inne. Na ile udało nam się zorientować, w spotkaniu „pod Hnitesą” uczestniczyło na Zoomie i YouTube zacne grono, które z powodzeniem można by nazwać „Klubem Hnitesa”, nawet gdyby groziło to posądzeniem o plagiat. Plik z nagraniem jest dostępny pod tym linkiem.
Zapraszamy gorąco do obejrzenia tego nagrania i powiększenia liczby klubowiczów, a także do wzięcia udziału w kolejnych Spotkaniach Karpackich online, na których już 24 czerwca punktualnie o 19 Witold Grzesik, opowie z wielką pokorą o 10 latach remontu dzwonnicy w Polanach Surowicznych.

Prawdziwy kermesz

23 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: , ,

Dziś w Olchowcu miał być kermesz. Ale w ostatniej chwili organizatorzy go odwołali i przenieśli na wrzesień. Pogoda nawet nie była taka zła, ale wiadomo cowidowy czas i nic się na to nie poradzi. Jednak przecież kalendarza nie da się zmienić i święta patrona olchowieckiej cerkwi nie da się przenieść na jakiś inny termin. Ono wypada 22 maja i już. No więc dziś odbyła się mimo wszystko uroczysta msza kermeszowa z tradycyjną procesją wokół świątyni, celebrowana przez dwóch greckokatolickich kapłanów. Tyle, że wzięło w niej udział nie setki – jak w ostatnich latach, ale zaledwie kilkanaście osób. Jednak ci, którzy dzisiaj byli, przyszli nie dla atrakcji, nie dla koncertów i straganów, ale z prawdziwej potrzeby serca. Może zatem tak właśnie powinien wyglądać prawdziwy kermesz? I tylko trochę żal, że o łemkowskich czuchach już zupełnie zapomniano.

Hnitesa – historia, tożsamość i turystyka

21 maja 2021 | Spotkania Karpackie | Na temat:

Z radością zapraszamy wszystkich miłośników Karpat w czwartek 27 maja 2021 r. o godz. 19 na piąte już „Spotkania Karpackie online”, na których członkowie Towarzystwa Karpackiego Jerzy Montusiewicz i Jerzy Warakomski opowiedzą o Hnitesie, najbardziej na południe wysuniętej górze tak I, jak i II Rzeczpospolitej, szczycie na południowo-wschodnim krańcu Gór Marmaroskich. Na przestrzeni wieków trwała ona niewzruszenie, choć wokół zmieniały się państwa, księstwa, obszary autonomiczne: Rzeczpospolita, Węgry, Transylwania, Austro-Węgry, Bukowina, Galicja, Rumunia, Rosja Radziecka, Ukraina. Hnitesa jest osobliwym przykładem procesu kształtowania się nazewnictwa górskiego, odzwierciedlającym w pewnym sensie koleje losu tych terenów. Bogactwo zanotowanych imion tej góry, które pomimo zmieniającego się otoczenia wywodzą się z jednego rdzenia jest warte prześledzenia. Drugi wątek to historia turystycznego penetrowania Hnitesy i wpływ literatury na powstawanie alternatywnych nazw szczytu. Czytaj dalej →

Karpacka fotografia Juliusza Dutkiewicza

20 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Uprzejmie informujemy, że w dniu dzisiejszym tj. 20 maja 2021 r. o godz. 18.30 czasu lwowskiego (17.30 czasu polskiego) w ramach projektu „Z miasta w góry: obrazy Karpat w kulturze i sztuce” organizowanego przez Centrum Historii Miejskiej we Lwowie i Uniwersytet w St. Gallen dr Ksenya Kiebuzinski z uniwersytetu w Toronto wygłosi wykład online zatytułowany „Rural Practice, Commercial Enterprise, or Imperial Service? Juliusz Dutkiewicz’s Carpathian Ethnographic and Landscape Photography (Praktyka wiejska, przedsiębiorstwo handlowe czy służba cesarska? Karpacka fotografia etnograficzna i krajobrazowa Juliusza Dutkiewicza). Wykład poświęcony będzie twórczości  fotograficznej Juliusza Dutkiewicza (1834–1908) i jego wkładowi w dziewiętnastowieczne dokumentowanie krajobrazowe i etnograficzne Karpat, a zwłaszcza Huculszczyzny. W dyskusji po wykładzie wezmą udział Herbert Justnik z Volkskundemuseum w Wiedniu i Patrice Dabrowski z Harvard Institute of Ukrainian Studies. Transmisja dostępna będzie online na Youtube.
Języki robocze: ukraiński i angielski.
Przy okazji wszystkim zainteresowanym dziejami Juliusza Dutkiewicza i jego huculskich fotografii polecamy artykuł (w PDF) opublikowany w Płaju 58 (jesień 2019). Życzymy miłej lektury.

Ósmy „Czas dla Łopienki”

19 maja 2021 | Wydarzenia | Na temat: ,

Z prawdziwą radością informujemy, że dzięki poluzowaniu obostrzeń pandemicznych możliwe stało się zorganizowanie kolejnej, już ósmej sesji „Czas dla Łopienki” w Gminnym Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej, dokąd zapraszamy wszystkich chętnych 29 maja 2021 r. od godz. 10. Sesja poświęcona jest wymianie myśli, pomysłów i informacji dotyczących Łopienki i nie tylko.
W programie między innymi:
– sprawozdanie Towarzystwa Karpackiego z działalności w Łopience w 2020 r. oraz przedstawienie planów na 2021 r.,
– informacja Nadleśnictwa Cisna o planach na najbliższy rok w Łopience,
– informacja Nadleśnictwa Baligród o ścieżce przyrodniczej w Łopience i projekcie małej retencji,
– gawęda leśniczego Kazimierza Nóżki „O spotkaniach z dziką przyrodą w Łopience”,
– kilka słów o ostatnich dokonaniach Stowarzyszenia Rozwoju Wetliny i Okolic,
– informacje Gminnego Centrum Kultury i Ekologii w Cisnej,
– „Od obozów studenckich do pisarstwa krajoznawczego”, autorska prezentacja cyklu książek o Bieszczadach i Łemkowszczyźnie, a także albumu Cerkwie Galicji Wschodniej Stanisława Krycińskiego, Czytaj dalej →