20 tom „Bieszczada”

14 kwietnia 2016 | Książki, Periodyki | Na temat:

Bieszczad_20Po blisko dwuletniej przerwie możemy ponownie cieszyć się nowym „Bieszczadem”. Dwudziesty tom tego świetnego czasopisma wydawanego przez Oddział Bieszczadzki Towarzystwa Opieki nad Zabytkami własnie opuścił maszyny drukarskie. Znajdziemy w nim jak zwykle cały szereg interesujących tekstów, których lekturę serdecznie polecamy. A oto jego zawartość:
Maciej Augustyn, Inwentarz dóbr Trójca i Jamna Dolna z 1695 roku
Wojciech Wesołkin, W dorzeczu Osławy (część VI) Turzańsk i Rzepedź
Łukasz Bajda, Zahoczewie – przyczynek do dziejów
Anna Babel de Fronsberg, Tomasz Hołyński, Bieszczady i ziemia sanocka w literaturze pamiętnikarskiej do 1914 roku Bibliografia adnotowana Czytaj dalej →

Inauguracja Biblioteki Vincenzowskiej

13 kwietnia 2016 | Książki | Na temat:

vincenz_mistrz_slowa_mowionegoKsiążka pt. Vincenz – mistrz słowa mówionego autorstwa Jolanty Ługowskiej zainaugurowała Bibliotekę Vincenzowską,  nową serią wydawniczą pod redakcją Jana A. Choroszego, w której będą publikowane prace naukowe oraz źródła do badań nad rozmaitymi aspektami twórczości Stanisława Vincenza. Mimo upływu czasu i jakby na przekór nowoczesności, Stanisław Vincenz jest twórcą ważnym i aktualnym, a jego dzieło niezmiennie interesuje badaczy i czytelników zakorzenionych w różnych tradycjach i językach. Krytyczny namysł nad wszystkimi warstwami tej spuścizny, integracja osób i środowisk kultywujących pamięć o dziele pisarskim Vincenza, a przede wszystkim starania o poszerzenie horyzontu źródłowego analiz i interpretacji wyznaczają pole i celowość edytorskiego przedsięwzięcia, któremu patronuje Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Czytaj dalej →

Skoczylas w rodzinnej Wieliczne

11 kwietnia 2016 | Wydarzenia

Pejzaz_podhalanski_W_Skoczylas_1924Od 13 kwietnia do 12 czerwca 2016 roku w Zamku Żupnym w Wieliczce (ul. Zamkowa 8) będzie można oglądać wystawę prac Władysława Skoczylasa (1883-1934), jednego z najpopularniejszych artystów II RP, twórcy polskiej szkoły drzeworytu, ale też pedagoga, publicysty i urzędnika państwowego. Artysta urodził się w Wieliczce w rodzinie od pokoleń związanej z kopalnią soli. W Muzeum Żup Krakowskich znajduje się największy w Polsce zbiór prac Władysława Skoczylasa liczący ponad 400 pozycji, w tym niezwykle cenny zespół ponad trzystu rysunków, obejmujących między innymi szkice i studia do popularnych później drzeworytów. Postać wybitnego grafika przybliża katalog opracowany przez Marylę Sitkowską, zawierający reprodukcje wszystkich znanych i dostępnych dzieł artysty. Wystawa została przygotowana przez Muzeum Żup Krakowskich we współpracy z Akademią Sztuk Pięknych w Warszawie i Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym.

Gorce, czyli dzika puszcza w małych górach

7 kwietnia 2016 | Spotkania Karpackie

spotkania_gorceKolejne Spotkania Karpackie poświęcimy Gorcom i Gorczańskiemu Parkowi Narodowemu, a ich specjalnym gościem będzie Ewa Strauchmann, kierownik Zespołu ds. Edukacji i Udostępniania w Gorczańskim Parku Narodowym, członkini Towarzystwa Karpackiego. Ewa opowie nam o tym, jaką park narodowy jest szansą i ratunkiem dla puszczy karpackiej i żyjących w niej ginących i zagrożonych wyginięciem zwierząt: wilka, rysia, żbika, orła przedniego i głuszca. Także o wędrówkach zwierząt, czyli o tym, w jaki sposób Gorce, dzięki korytarzom ekologicznym, zachowują łączność z innymi obszarami dzikiej przyrody (Tatrami, Pieninami, masywem Babiej Góry).  ewaPrzy tej okazji usłyszymy o fascynującej wędrówce wilczycy Freji z Bieszczadów przez Beskid Niski i słowackie Podtatrze, aż po Gorce. Dowiemy się też o tym, czy rzeczywiście mamy do czynienia z „klęską” w drzewostanach świerkowych, o problemach finansowania parków narodowych w kontekście przepisów o ochronie przyrody, a także o tym jak wygląda ochrona przyrody na tych obszarach Gorców, które znalazły się poza Parkiem. Zapraszamy jak zwykle serdecznie i jak zwykle w piątek, 15 kwietnia 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 (Willa Pniewskiego). Czytaj dalej →

Na odsiecz przeszłości (Płaj 50)

5 kwietnia 2016 | Płaj - artykuły

Tadeusz M. Trajdos o dziele ks. Mieczysława Czekaja

ks_M_CzekajU schyłku 2000 r. na prośbę ś.p. kolegi Jerzego Tura przygotowałem artykuł poświęcony życiu i pracy księdza prałata[1] Mieczysława Czekaja, którego przyjaźnią mam zaszczyt się chlubić ponad cztery dziesięciolecia. Artykuł był przeznaczony do publikacji opisującej zabytki cerkiewne w dzisiejszej Polsce. Do tej publikacji jednak nie doszło[2].
W związku z tym, po niezbędnych korektach i uzupełnieniach, umieszczam wspomniany tekst w jubileuszowym tomie „Płaju”. 

Ksiądz prałat Mieczysław Czekaj ocalił wiele znakomitych dzieł sztuki kościelnej. Czynił to w ciągu niemal półwiecza posługi duszpasterskiej w parafiach rzymsko-katolickiej diecezji tarnowskiej. Urodził się w r.1938, święcenia kapłańskie przyjął w 1962 r. Skierowany do pracy w parafiach na dawnych terenach łemkowskich zachwycił się pięknem unickich cerkwi i podjął owocne starania o ich odnowę i przetrwanie. Czytaj dalej →

W Wielką Sobotę zmarł ks. Mieczysław Czekaj

5 kwietnia 2016 | Wydarzenia | Na temat:

ks_M_Czekaj_nZ pewnym opóźnieniem dotarła do nas bardzo smutna wiadomość. W Wielką Sobotę w Domu Księży Emerytów im. św. Józefa w Tarnowie zmarł ks. Mieczysław Czekaj.
Urodził się 1 stycznia 1938 r. w Kurowie. W latach 1969 – 1973 pełnił urząd rektora kościoła w Maciejowej, w latach 1973 – 1979 proboszcza parafii Zbyszyce, w latach 1979 – 1983 proboszcza parafii Czyrna, w latach 1983 – 1986 proboszcza parafii Banica, w latach 1986 – 1988 proboszcza parafii Milik, w latach 1988 – 1989 rektora kościoła w Leluchowie, w latach 1989 – 1990 proboszcza parafii Brunary, w latach 1990 – 1993 oraz 1994 – 1995 rektora kościołów Leluchowie i Dubnem, w latach 1993 – 1994 rektora kościoła św. Mikołaja w Siedliskach koło Bobowej, w latach 1994 – 1995 rektora kościoła św. Leonarda w Wojniczu, w latach 1996 – 1999 proboszcza parafii Dzierżaniny i w latach 1999 – 2011 rektora kościoła w Boguszy. W roku 2003 został obdarzony godnością Kanonika Gremialnego Kapituły Kolegiackiej w Bochni. Został również wyróżniony tytułem „Sądeczanin Roku” w 2000 r. oraz Nagrodą Województwa Małopolskiego im. Mariana Korneckiego w 2004 r. Ks. Mieczysław Czekaj w Czyrnej, Banicy, Bielicznej, Andrzejówce, Leluchowie i Dubnem oraz w Boguszy przeprowadził szereg prac konserwatorskich przywracających dawną świetność architekturze i wyposażeniu powierzonych sobie świątyń. Dbał o zachowanie oryginalności i autentyczności budowli, wierności tradycji, w której powstały, a także o merytoryczną poprawność przeprowadzanych zabiegów renowacyjnych. Dzięki swej wielkiej wiedzy z dziedziny historii sztuki i ogromnej determinacji zyskał zrozumienie i pomoc ze strony społeczności lokalnych, które dziś otaczają świątynie szacunkiem i materialną troską. Ks. Mieczysław Czekaj pochowany został na cmentarzu w Boguszy 31 marca 2016 r.

Rzeczpospolita Rafajłowska w Muzeum PW

1 kwietnia 2016 | Wydarzenia | Na temat: ,

rafajlowa_pomnikNa wystawie w Muzeum Politechniki Warszawskiej przy ul. Nowowiejskiej 24 prezentowane są od dziś fotogramy autorstwa Jana Skłodowskiego przedstawiające zachowane krzyże i mogiły polskich legionistów w Bohorodczanach, Mołotkowie, Sołotwinie, Nadwórnej, Pasiecznej, Zielonej, Rafajłowej i Dolinie Płaskiej. Są one trwałym świadectwem walk Legionu Polskiego w okrasie od października 1914 r. do marca 1915 r. w karpackich dolinach Bystrzyc Sołotwińskiej i Nadwórniańskiej.  Wystawa będzie czynna do 31 maja 2016 r.

O drewnianych cerkwiach Bukowiny i Galicji

1 kwietnia 2016 | Aukcyjne karpatiana | Na temat:

szczerbakiwskij_01Na portalu bibliofilsko-aukcyjnym secretera.pl w katalogu VI Aukcji internetowej książek i  grafiki, która rozpocznie się 2 kwietnia 2016 r. o godz. 10 pod pozycją 353 można znaleźć bardzo ciekawą książkę wydaną w Pradze w 1926 r. o drewnianych cerkwiach, kapliczka, krzyżach i figurach przydrożnych Bukowiny i Galicji, której autorem jest ukraiński etnograf Danyło Szczerbakiwśkij (1877-1921).
Ščerbakivsʹkyj Danylo Mychajlavyč [Щербакі́вський Дани́ло Михайлович]. Ukraïns’ke mystectvo. [T.] II. Bukovynsʹki i galycʹki derevljani cerkvy, nadgrobni i prydorožni chresti, figury i kaplyci. Kyïv-Praha 1926. Czytaj dalej →

Konserwatorzy karpackich cerkwi

10 marca 2016 | Spotkania Karpackie | Na temat:

spotkania_05Na marcowych Spotkaniach Karpackich przypomnimy niezwykle ciekawe biografie dwóch osób – Barbary Tondos i Jerzego Tura, konserwatorów zabytków, których zasług w ratowaniu karpackiego dziedzictwa kulturowego, a szczególnie karpackich cerkwi, nie sposób przecenić. Ich wieloletnia działalność na terenie Karpat i Podkarpacia przyczyniła się do uratowania od zagłady wielu obiektów architektury sakralnej, a także licznych zabytków ruchomych.Jerzy_Tur_y Obydwoje mają swój udział w powstaniu karpackich skansenów i muzeów, w niezliczonych pracach konserwatorskich oraz w konsekwentnej i szczegółowej inwentaryzacji. Postaci Barbary i Jerzego przypomni ich córka Katarzyna Tur-Marciszuk oraz zaproszeni goście, współpracownicy naszych bohaterów.  Spotkania będą jednocześnie wernisażem wystawy  zatytułowanej „Zabytki na karpackich bezdrożach”, na której została zaprezentowana część bogatego zbioru negatywów i odbitek fotograficznych wykonanych w trakcie wieloletnich prac inwentaryzatorskich i konserwatorskich prowadzonych przez Barbarę Tondos i Jerzego Tura. Zapraszamy jak zwykle serdecznie i jak zwykle w piątek, 18 marca 2016 r. o godz. 18 do Muzeum Ziemi PAN, w Warszawie przy al. Na Skarpie 27 (Willa Pniewskiego).

Czytaj dalej →

O Łopience w zakopiańskiej „Kolibie”

5 marca 2016 | Wydarzenia | Na temat:

plakatTowarzystwo Karpackie i Muzeum Tatrzańskie mają zaszczyt zaprosić na wystawę zatytułowaną „Za górą – historia cerkwi w Łopience”, która opowiada o ostatnich 90 latach istnienia tej wyjątkowej świątyni. To opowieść o miejscu szczególnym będącym największym bieszczadzkim greckokatolickim sanktuarium Maryjnym. O historii tragicznej niosącej zniszczenie i śmierć, i o historii pozytywnej – o wysiłkach i trudach odbudowy cerkwi, o ewenemencie przywrócenia do życia zniszczonej świątyni, o miejscu dotkniętym palcem Boga, gdzie miłość odniosła zwycięstwo nad obojętnością i nienawiścią. Chociaż na fotografiach dominuje cerkiew pw. św. Paraskewi, to jest to także historia ludzi – tych, którzy tu mieszkali kiedyś i tych wszystkich, kolibaktórzy ratując cerkiew pozostawili tutaj cząstkę samego siebie. I jak każda historia nie kończy się w tym miejscu, ale będzie miała swój dalszy ciąg, w którym każdy może dopisać kolejny rozdział. Wystawa będzie eksponowana w „Willi Koliba” przy ulicy Kościeliskiej 18, będącej filią Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem w terminie od 13 marca do końca kwietnia. Wernisaż odbędzie się w niedzielę 13 marca 2016 r. o godz. 13.